m
X-4'fcfofc, r
Ac. 1872.
'M 2878.
Zaterdag* SIS 11 ei.
VersGhijttTdaf&iijks,| uitgezonderd Diosdag.
BUITFRIUNOSCHE BERICHTE».
FiD -
v#rf
.J4xF~
X.l
Jrt <v«i.,9g
COURANT,
vt t :d j
/».f It
..y a
Si*
J*T
J
i;c
AB'ONNEMENT:
Abonnementsprijs, per Drie Maanden
Franco per Post, door bet gobeelo Uijk
1 85.
2 50.
(ltrleven FmncoO
A" DV E a T B N T I E Ni
Piijs: van I tot 10 jp»\one regels fJ.OO; icdoie regel meer ƒ0.10.
Voor den (werken4Ón'.stand, en voor weldadigheiddo helft van, den prijs
a-j.
Aangaande de verdeeldheid en scheuring in de Inter
nationale, waarvan, wij vroeger reeds gewag maakten,
worden uit Zwitserland nog de volgende bijzonderheden;
medegedeeld: »Een groot aantal onzer Fransche leden
wilden niets meer met den Londenschen algemeenen raad
te maken hebben. Sedert dien tijd is*de bond der Interna
tionale in zijne grondvesten geschokt en staan twee alge-
meene raden vijandig tegenover elkander. De oude raad,
waarvan Karei Marx de ziel is, wordt door vele Engelsche,
Fransche, Duitscheen Zwitserschc leden van gewelddadig
heid en slecht financieel beheer aangeklaagd. De nieuwe
raad noemt zicli»Universeele federale raad der Interna-
tionale arbeidersvereeniging ea der met haar verbonden
republikeinsche en socialistische vereenigiugen." Hij wordt
geleid door Vésinier, redacteur van het Journal OJjhiel der
(Parijsche Commune, en beweert zich niet van de Interna
tionale afgescheiden te hebben, maar de ware Internatio
nale to zijn."
De heeren wereld-hervormers schijnen het dus slecht
met elkander te kunnen vinden.
Nabij Antwerpen, te Austruweel, is jl. Woensdag
een hevige brand uitgebarsten. Die brand is ontstaan in
de petroleumfabriek der heeren Koehlen Ciedoor het
ontploffen van eender ketels; binnen weinige oogcublik-
ken stond het geheele gebouw in vlam, en elk oogenblik
vreesde men, dat een andere dergelijke fabriek, die op 150
meters afstand staat en in eigendom toebehoort aan de
heeren Burger en Cie., insgelijks vuur zou vatten.
Twee mannen, de machinist en de stoker, zijn door het
ontploffen van den ketel op staanden voet gedood; een
derde, een arbeider, werd erg gewond en men vreest, dat
hij het niet zal te boven komen. Be directeur der fabriek,
de heer Koehler, bekwam lichte brandwonden aan het ge
laat en. de handenhij verkeerde in groot gevaar het leven
te verliezen, doch is dit ontkomen door in een gracht of
sloot te springen, die zich achter de gebouwen bevindt.
Ten 1 ure vond men een geheel verkoold lijk; het was
niets meer dan een massa verbrande beenderende naam
van den ongelukkige was nog niet bekend.
Austruweel, waar de fabriek gevestigd is, ligt juist
onder de muren van het beruchte Noorderkasteel, onge
veer 10 minuten van de stad en in de nabijheid der dokken.
Niets is voor brandschade verzekerd.
Mevrouw Harriet Beecher-Stowe, de vrouw die door
haren sUncle Tom" den slavenhandel tot een question
bruiante hielp maken, en daardoor bijdroeg tot de einde-
lijke afschaffing, al kostte die ook veel bloed, is onlangs in
Florida, haar geboortegrond overleden. Naar men weet
stortte zij eenige weken geleden vaneen tafel, terwijl ze
bezig was gordijnen op te hangen, en bekwam een zware
wonde aan het hoofd, deze schijnt evenwel niet de onmid
dellijke oorzaak van haren dood te zijn. De beroemde
roman, die meer dan honderd uitgaven beleefde, en in ver
scheiden talen werd Overgebracht, leverde de schrijfster
40,000 dollars, den uitgever daaientegen 230,000 dol
lars op. Ons Streven.)
De New-York Times bevat een bijna ongelooflijke
mededeeling omtrent een bezoek van een harer correspon-
denten in de Sing-Sing gevangenis te New-York. Hij zegt
o.a. het volgende: In die gevangenis bevindt zich een
J instrument, dat de gevangenbewaarders spottenderwijze
- het trapezium noemen. Het bestaat uit twee touwen, die
'over een katrol loopen en ziet er schijnbaar eenvoudig uit,
maar doet toch steeds het angstzweet op de huid des onge-
j lukkigen te voorschijn komen, als hij wordt aangewezen,
a de verschrikkelijke macht er van te moeten ondervinden.
De uiteinden der touwen worden het slachtoffer aan de
duimen bevesti'gd en met een Tuk van den beulsknecht
wordt hij op die wijze in de hoogte getrokken, waar hij dan
met de gansche zwaarte zijns lichaams enkel aan zijn
duimen hangen blijft, een. toestand, die hein ondenkbare
-smarten veroorzaakt. Het elleboogsgewricht en de schou-
derhladen knakken, alsof zij uit elkander gerukt worden,
terwijl de duimen, door het saamgeperste en verdikte bloed
gezwollen en zwart, meermalen bersten. Meestal verliest
de ongelukkige spoedig het bewustzijn en wordt hij daar-
'door gelukkig voor zijn lijden ongevoelig. Wordt hij dan
uit zijn toestand verlost, dan is hij door tijdelijke verlam
ming doorgaans ongeschikt tot loopen.
Een gevangenbewaarder antwoordde den berichtgever
1 x °P rijn vragen naar de werking van het trapezium: sik
heb mannen gezien^ die zoo lang bleven hangen, dat hun
duimen tot de dikte van den pols waren opgezwollen. Het
touw snijdt in het vleesch, zoodra de ongelukkige in de
hoogte wordt gehaald. Meestal verliest het slachtoffer ge-
j) durende de pijniging het bewustzijn. Heeft hij lang genoeg
I £aan ,de trapezium gehangen, dan. wordt hij in een duistere
■;"|pel geworpen, waar hij den volgenden dag wordt uitgehaald
*"'|;.om op nieuw gehangeu te worden." slloe lang worden zij
j gf'aan zulk een marteling onderworpen", was de vraag. »Dik-
;;i|wijls een uur lang," luidde hetantwoord, smaar de moesten
^verliezen reeds veel vroeger het bewustzijn."
t
De New-Kork Times, verhaalt, dat in die stad een
aantal personen gewoon zijn om feesten en partijen bij te
wonei in kleederen, welke zij voor die gelegenheid hebben
gehuurd. Bij biuiloften in dejrpoote wereld is vaakdekians
van oranjebloesem, de slur^yiet prachtige satijnen kleed
•der bruid uit het kleediüg-niapl5d]n'gelmtn'drEvenZoowor--
den bij begrafenissen de rouwldeederen door den bidder
verstrekt.
In Beecker-street is een winkel, waar eiken dag ge
durende het seizoen, veertig of vijftig pakken worden ver
huurd aan, hen, die er geen willen koopen, maar liever de
renten er voor betalen. In het magazijn voor dames zijn
eenige honderden costumes voorhanden en tien of twaalf
naaisters zijn onafgebroken bezig om de noodige verande
ringen te maken, ten einde de japonnen te doen passen.
Een dame behoeft maar op te geven wanneer zij dit of
dat costuum vei langt to hebben; liet wordt voor haar in
orde gemaakt en een japon die 400 dollars kost, heeft zij
voor 35 dollars een avond in gebiuik.
De meeste der fraaiste toiletten zijn, evenals een boek
uit de leesbibliotheek dat in den smaak valt, voortdurend
iu de wandeling.
Reizigers in Palestina moeten, om in veiligheid de
Doode Zee en de Jordaan te kunnen bezoeken, zich een
geleide verschaffen van dea Sheik Rescind, die hen met
een wacht van zijne Bedawin Arabieren tegen overlast van
andere stammen, en van zijn eigen volk, beschermt. Een
heer en dame, wien deze weelde wat kostbaar was, gingen
alleen op weg. Wat te voorzien was, gebeurde: ze werden
van hun goed, geld, kleedeien, van alles beroofd; en niet
dan na veel smeekens verkreeg de lieer een exemplaar
van de Times om zich en zijne echtgenoot mee te dekken.
Zoo keerde het paar naar Jerusalem teiug, de man in
't hoofdnummer dier vermaarde courant, de vrouw in 't bij
voegsel gewikkeld.
SCHIEDAM, 24 Mei 1872.
De herstemming voor een lid voor den Gemeenteraad,
welke moet plaats hebbea tusschen de heeren P. Melchers
en A. Knappert, zal geschieden op Dinsdag den 28 dezer,
van des morgens 9 tot des namiddags 5 ure, tea Raad-
huize alhier.
Eergisteien maakten wij melding van liet geschrift
van'den Jezuiet LiberatoreOver de betrekking tusschen
Kerk en Staat. Het geschrift verscheen bij gedeelten in het
Italiaansche.Jezmetenbladde Civilta öattolica. Zoo iemand
nog twijfelen mocht, of de bedoelingen van onze ultramon
tane n wel zoo erg gevaarlijk zijn, hij late zich dienaan
gaande inlichten door don Italiaanschen Jezuïet. Het kan
zijn nut hebben onze lezers nog eens wat meer van naderbij
in kennis te brengen met de staatsleer derultiamontanen;
het moet dan aan ieder duidelijk worden, dat lieden van
die partij met geen ander doel kunnen wenschen in onze
regceiingslichamen zitting to nemen, dan alleen oin onze
vrije Nederlandsche staatsinstellingen te ondermijnen.
Vooral met het oog op de aanstaande herstemming voor
een. lid van den Gemeenteraad achten wij het noodig dat de
kiezers er eens goed aan herinnerd worden wie de ultra-
montanen eigenlijk zijn. Het is de vraag of men het eeu
onverschillige zaak vindt dat onze Gemeenteraad aan het
ultramontauisme worde uitgeleverd.
Thans het woord aan pater Liberatore 1
»In den Paus veieenigen zich de beide machten, name
lijk de geestelijke en de wereldlijke macht",
»De wereldlijke vorst houdt ook als vorst nimmer op
een onderdaan des Pausen te zijn,"
»De Paus heeft de macht om de burgerlijke wetten, zoo
mede alle vonnissen en arresten, gewezen door wereldlijke
rechters, te wijzigen en te vernietigen, indien zij nadeelig
zijn voor het geestelijk heil, en op grond hiervan heeft dan
ook Pius IX herhaaldelijk verscheidene wetten, aange
nomen door moderne parlementen in Europa, afgekeurd
en vernietigd."
jDe Paus heeft de macht de woreldlijko-vorsten zoowel
te gebieden als te verbieden, dat zij deze of gene daad
verrichten; hij kan het misbruik der uitvoerende macht
of van wapengeweld wijzigen of ook liet aanwenden daar
van gebieden, indien do veidediging van Jen godsdienst
eischt, dat van do kracht der wapenen gebruik zal worden
gemaakt
sOntstaat er een conllict tusschen kerk en staat, dan
beslist do Paus iu hot hoogste ressort. Mocht de beslissing
eens Pausen al niet stnltt rechtvaardig zijn (de Paus kan
dus wel eens niet strikt ïcchtvaanhg zijn. Aan rechterlijke
dwalingen kan natuurlijk hij don onfeilbare niet gedacht
worden. Hefc is dus volgens de Jezuïeten denkbaar, dat
Z. H. tegen beter weten in een valscli vonnis strijkt), dan
nog geeft het geleden nadoel of de ondervonden verkorting
van rechten nimmer aan de lijdende party de bevoegdheid
om tegen de kerk op te staan. Zelfs ingeval do kerk aan
iemand een schier dtiidelóosjuk oplegt, ook dan nog is hij
verplicht, om het op gelykè wijze als Karei de Groote
deed met ootmoed te blij ven torsclien."
A 5" 1 H
»Het mag, gijen normale toestand heeten, indien eeu
Regeering-zich in de hittere noodzakelijkheid bevindt om-
aan oud-Kathoiieken gelijke réchten toe te kennen als
aan de Roomsch-Katholieken toekomen. Gewetensvrijheid
is afkeurenswaardig, al moet worden erkend, dat het onder"
zekere'•'omstandigheden - wenschelijk~is,dauitf Slë 'maat-^'T
schappij verschillende gezindten worden geduld." f
Vrede en nationale eenheid zijn .slechts een onvoor- 'x
waardelijke zegen"voor het volk,-hetwelk de ware'"leer
belijdt. Is dit laatste niet het geval, dan behoort nationale
verdeeldheid een oneindig geringer euvel te worden gehee-
ten dan het volharden iu een godsdienstige dwaling."
- In uo. '22 der Ned. Gedachten merkt de heer Groen j
o. a. aan, dat men overal hoort vragenWie zal Kabinet- I
foi meerder zijn? terwijl men weinig verneemt van de vraag:
Is er een toestand, die ontbinding van de Kamer eischt en 5
niets vau dezeZal Nederland blijven in het Thorbeekiaan- v
sche spoor Zal de Kerk geboeid blij ven aan een Van den
godsdienst losgescheurden Staat? Op Rome's hulp behoeft
men niet te rekenen. Rome weet, dat, ijverend voor een 1
Christendom hoven geloofsverdeeldheid, het liberalisme r
de Evangelische kracht heeft gebroken, alleen tegen het
ultramontanisme bestand. -
Verder beweert de heer Groen o. a. dat de conservatieve
richting, ofschoon talrijk, zwak is. Het ontbreekt haar aan
beginselvastheid en aan den steun der zedelijke volkskracht
Kappeyne heeft haar ten strijde geleid en bezield. Geef
haar een eigen Kabinet, zij is tegen de oppositie, zoodra
deze haar val begeert, geen oogenblik bestand. Toch is de
beteekenis van conservatief grenzeloos elastiek. In den
aanval van Kappeyne tegen den income-tax ligt een voor
de conservatieve partij aannemelijk program. yt,
Hij is ook, evenals Thorbecke, tegen de meer dan hij
geavanceerden conservatief. Meer financieel dan politiek
man. Zwichtend noch voor den onstuimigen drang/der
radicalen, noch voor den domperachtigen eisch van.de
christelijk-historische richting, dat is van hetniet-denkead
gedeelte der natie. Hierin ligt de kiem eener «entente cor
diale" ter formatie van een parlementaire meerderheid.
Yan een liberaal conservatief of conservatief liberaal Ka
binet, onder de leus Financieele hervorming en anti
democratische bedachtzaamheid 1 -
Omtrent den heer Kappeyne schrijft de heer Groen nog,
dat het oordeel, over hem hier en daar geveld, te scherp
was. Evenwel stemt de heer Groen toe, dat in Kappeyne's
antecedenten, vooral ook in de Thorbeckiaansche samen
spanning van '1865, veel is dat tot de onderstelling van
gebrek aan ernst aanleiding geeft. fJ'
Zelfs in 1872 schijnt het prestige van Thorbecke voor
Kappeyne c. s. te sterk. De mogelijkheid, merkt de heer
Groen verder aan, van het verdwijnen eener in bekwaam
heid en veerkracht schaars geëvenaarde historische figuur,
stelt den erbarmehjken toestand onzer zoogenaamde poli
tieke partijen des te meer in het licht. De heer Groen
meent dat de ontbindingder Tweede Kamer thans een
curieus experiment zou zijn. Een waagstuk voor iedereen
A leap in the dark.'
De heer J. H. Ferguson schrijft het volgende aan het
Dagblad van 's Jlayer i
Mijnheer de Redacteur
De nCommando-stafdie door de hoofdagenten en
directeuren der "West-Indische Compagnie ter Kuste van
Guinea, tot een aanschouwelijk teeken hunner waardigheid
als machthebbers dier compagnie, werd gevoerd, is een'
ivoren staf, aan de beide uiteinden met gouden beslag,
waarop gegraveerd staan de letters G. W. C. (Géoc-
troyeerde West-Indische Compagnie). Deze stafwelke
door ieder aftredend landvoogd, in de openbare Palalerzaal,
in tegenwoordigheid der negerhoofden, aan zijn opvolger
werd overhandigd, als een aanschouwelijk teeken voor dab
neger," dat het bestuur iu andere handen is overgegaan
is, met hetzelfde doel, overgereikt geworden aan den'En-
gelschen gouverneur Pope Hennessy, bij de overdracht der
bezittingen, op den G April 11., doch is de staf, na de plech-'-
tigheid, terug ontvangen, om bewaard te blijven by het
Nederlandsch archief.
Deze staf nu, is door den afgetredenNederlandschen
gouverneur naar 'sGravenhage aan het Departement van
Koloniën opgezonden, tegelijk met andere zaken van het
archief van do Kust van Guinea, (waaronder ook de
minuten der getuigen behooren en het gerechtelijk onder
zoek in zake van den, bij vonnis van de rechtbank te
Elmina, uitgebannen Ashantijnsche vaandrig Atjenpon,
en. de brieven hierover aan den Koning van Ashantijn ge
schreven) alles onder geleidende missive van den 10
April 11. no. 41.
Waarom bedoelde staf nu do staf van de Ruyter wordt
genoemd, dient wel onderzocht te worden, alvorens' men
hem ecu plaats doe erlangen in het Mauritshuis, naast de
herinneringsteekenen van Nederlands glorie.
Men schrijft uit Friesland:
Gelijk te verwachten was, belooft de oogst dit jaar over
ft algemeen zeer gunstig te zullen worden. De weersge
steldheid, hoewel afwisselend en nu en dan koud, heeft)
toch zoowel op de bouw- en weidegronden als het boom*
