*"7iÊM'.
Wo ens a a ^12 Juni.
A o. 1872.
JW 2890.
BUITFJOMPSCHE BERICHTEN.
BIMWeiaUAWDSGjHlg BERICHTE!».
v
r tt
V
*4
V 1*1»
I
\f(8 1
!jWr'*
A 5'OH KSSHIf It
185.
P|
Abonnementsprijs,.per Drig.Maanden
Fiancn per, Post, door het gehcolè, Rijk .'"ri".1'.
.'^aW
(Tïrleven 'ï'ran co.)
ADTEEIEIITI E.'N t
j ia v
Prijs: van t tot 10 gewone regels t.OOf.^gra regel moer /AIO.
Voor den werkenden stand en voor weldadigheid,'de heil) van den prijs;
Het Zweedsch officieel dagblad Fosttidning geeft een
verhaal dat sterk herinnert aan het gebeurde met den ring
'vanHt^ychftëlrEetfkoöprnatfuïkhelrst&tljeHlmbèegfboog
in 'tNoördengelegen, hacl het ongeluk, terwijl hij vandaar
naar Stokholm voer, een kleinen zilveren lepel met zijn
naamcijfer in zee te laten vallen. Eenige dagen later kocht
de vrouw van dezen koooman op de markt te Uleaborg een
zalm, en toen zij dien opensneed vond zij er tot haar grooto
verbazing den lepe! in dien haar man verloren had. De lepel
geraakte mettertijd in handen der Koningin-weduwe eu is
door haar aan liet nationaal museum te Stokholm ge
schonken.
In net feuilleton van de Frank/. Zeit. vertelt Karl Vogt
het volgende, dat ook voor onze lezers niet onbelangrijk is:
Onlangs heeft een ondeugende mystificatie van Genève
uit de ronde door alle dagbladen gemaakt en zelfs hier en
daar geestige wederleggingen van de zijde der geleerden
uitgelokt. Men heeft namelijk verteld, dat professor Planta-
mour een nieuwe komeet ontdekt had, die wel is waar nu
nog voor het ongewapend oog verborgen was, maar volgens
zijn waarnemingen met ongehoorde snelheid de aarde
naderde, en als ik mij niet vergis den lOden I2deu) Augus
tus ten 1 ure '16 min. en 31 sekonden met onze aarde in bot
sing moest komen. Dat zou de vreeselijkste gevolgen heb
ben, daar de materie van de komeet door een onzettende
hitte in gasvormigeu toestand gehouden werd.
Eenige dagen nadat dit mooie verhaal zijn ronde begon
nen had, ontmoette ik mijnen collegaPlantamour. »Gij hebt
mij met uwe komeet een leelijken schrik aangejaagd", zei
ik lachend. »Onzin", was 'tantwoord. »Eerst heb ik er om
gelachen, maar nu wordt de zaak al te gekVerbeeld u, dat
ik dag aan dag hoopen brieven krijg, waarin men mij be
stormt om nadere bijzonderheden."
«Maar hoe kwaamt ge dan ook op het denkbeeld van die
grap," vroeg ik op mijn beurt. iDat is 't juist wat mij zoo
een rapport, ivaarin de.onmogelijkheidwordt aangetoond
óm de belastingop de grondstoffen op eenvruchtboro wyzc
toe te passen, .-r
SCHIEDAM. II Juui 1872.
Naar wij vernemen, zal bet korps Scliiedamsche scherp
schutters bij den wedstrijd op do "Wiesselsche heide, verte
genwoordigd worden, buiten de officieren van liet korps,
door 35 onderofficieren on manschappen.
Voor den duur van den zomerdienst zijn de telegraaf
kantoren der Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij
open als volgt:
Alkmaar, Amsterdam, Delft, 's Gravenhage Haarlem,
den Helder, Leiden, Rotterdam en Schiedam van 7 ure voor
tot IO'/a me namiddags;
de overige kautoi eu van 8 ure voor- tot 1 ure namiddags
en van 3 tot 10 ure namiddags.
De kiesverceniging Furgerpligt te Delfsliaven heeft
in hare jongste veigadeiing o. a. besloten:
1. Een brief van rouwbeklag te zenden aan de naaste
bloedverwanten van wijlen den Minister Thorbecke en
daarbij tevens hulde te brengen aan de vele en groote
diensten, door don o vei leden staatsman aan het vaderland
bewezen
2. Een. adres van dankbetuiging te zenden aan den heer
P. Blussé," voor zijn als Minister van Financiën genomen
initiatief tot hervorming van het bestaande belastingstelsel;
3. Een adres te richten aan den gemeentel and, houdende
verzoek zijne handelingen in de openbare vergaderingen
door middel der drukpers aan het publiek bekend te willen
maken.
Uit Delfehaven wordt gemeld, dat door den heer
N. van der Straal, te Rotterdam, uit de nalatenschap en op
verlangen van zijn onlangs binnen die gemeente overleden
broeder C. L. van der Straal, aim het kerkelijk bestuur der
•"•f.11u,,
merseen'
hëbben^tfprdokTè-ln een koffiehuis te
sponnen. Niemand zal 'tgelooven, had er een toen gezegd.
Wat? had daarop de bakker geantwoord gij kent de
kwast wij zullen er den naam van onzen astronoom
Plantamour bij noemen. Dan loopt de heele wereld er in.
En zoo hebben ze waarlijk ook gedaan maar die lummels
hebben er niet bij bedacht, welk een berg van werk ze mij
daardoor opgelegd hebben daar ik naar alle windstreken
dementis moet zenden.
In de zitting der nationale vergadering van Zaterdag
heeft de heer Thiers zijn daags te voren aangekondigde en
trouwens gedurende de discussie c!?r recruteeringswet
reeds lang verwachte redevoering uitgesproken. Hij heeft
daarin den öjarigen diensttijd, bij art. 37 der wet voorge
steld, verdedigd. Al aanstonds protesteerde hij plechtig
tegen elk denkbeeld van oorlog. Frankrijk en Europa,
zeide hij, hooren ous. Wij spreken veel over oorlog, maai
de waarheid is dat wij slechts den vrede willen, een vrede
zoo lang van duur als wij hem maar kunnen bewaren. Ik
zweer dit op mijn eer, op de uwe, op die van het land. Ver
volgens toonde hij de oorzaak der rampen van Frankrijk
aan, die z. i. noch in het militair systeem, noch in gebrek
aan onderwijs, noch in gebi ek aan moed gelegen waren,
maar veroorzaakt zijn geworden door vier groote fouten,
4. dat men .oorlog gemaakt heeft zonder gereed te zijn: 2.
dat men geen defensieve positie had ingenomen; 3. het iso
lement san den rechtervleugel; 4. de verwarring in het
opperbevel. En al die fouten waren aan de slechte regee
ring alleen te wijten. Pruisen was sterk omdat het een
sterke, een krachtige, een goede regeering had. Eindelijk
verdedigde de heer Thiers het systeem van langdurigen,
actieven dienst. Frankrijk zou daardoor een leger van
864,000 man krijgen, waaraan 500,000 altijd gereed zouden
zijn. Tevens bestreed hij de wapening van het geheele volk
en beriep zich hiertoe op de Romeinsche geschiedenis. Toen
hij zich verklaarde tegen het systeem, volgens hetwelk het
leger Tprovinciesgewijze woidt verdeeld, het territoriale
leger, verzekerde hij, dat het onderwijs der militairen iedc-
ren dag verbeterde. In alle regementen kon men thans
lezen en schrijven.
Nadat nog de generaal Trochu het woord had gevoerd,
om andermaal aan te dringen op cên hervorming der mili
taire instellingen, had de stemming plaats over het amen
dement, om den actie ven diensttijd op 3 jaren te bepalen.
Het werd met overgroote meerderheid, 462 tegen 228
stemmen, verworpen. In het geheel waren slechts 42 leden
afwezig.
De leden der kamer, die voorstanders zijn van het vrij-
- handelstelsel, hebben in een gehouden byeenkomst beslo-
"ten dat al hunne pogingen, zoo de belasting op de grond
stoffen in discussie komt, daarheen moesten strekken, om
apn de nationale vergadering te bewijzen dat hare toepas
sing onmogelyk is, tengevolge der tractaten-dieFrankrijk
verbinden. Er.is een commissie van vij f leden benoemd, be-
*last' met liet onderhoek van alle diplomatieke documenten
omtrent de gesloten handelstractnten, en het opstellen van
ruim f50,000 vei tegenwoordigende, zoo tot oprichting en
onderhoud van een aldaar ontbi ekend weeshuis als tot vrije
woning van predikanten enz. Ook de diaconie-armen dier
gezindte mogen zich in een gift an f 1000 uit die nalaten
schap verheugen.
Naar wij vernemen schrijft het Handelsblad, heeft
Z. M. de Koning den wensch te kennen gegeven, dat aan
de dochters van wijlen-den heer Thoibecke een jaargeld
worde uitgekeerd als huldeblijk aan de nagedachtenis van
dien onvergetelijken man. Eeu wetsontwerp in dien geest
zou binnenkoit worden ingediend.
"Wij kunnen er nog bij voegen, zegt het Vaderland, dat,
naar ons wordt meegedeeld, het plan bestaat, liet bedrag
van dat jaargeld vast te stellen op de som, die Thorbecke
als pensioen zou hebben genoten.
Bij de voormiddag-godsdienstoefening in de nieuwe
kerk te 'sllage op jl. Zondag, wijdde de heer Hoevers zijn
leerrede aan de nagedachtenis van mr. J. R. Thorbecke,
en wel naar Gen. VI vers 4, de laatste woorden: nMannen
van name." Bracht hij den staatsman, den burger lof cu
liulde, vooral deed hij uitkomen den innigen godsdienstzin
van den overledene, welke
was gebleken. "Verdraagzaamheid, nederigheid, gehecht
heid aan Vorst en-vaderland, liefde voor de zijnen sierden
den Christen-staatsman die zich, zooals aan zijn graf naar
waarheid is gezegd, tot in zijn laatste ure ootmoedig boog
voor den wil van den Almachtige.
Ook de heer Zaalberg heeft Zondag in een toepasselijke
leerrede den overleden Minister herdacht. Hij sprak naar
Hebreen II vs. 4, de laatste woorden: sen door hetzelve
geloof spreekt hij nog, nadat hij gestorven is."
Uit alle oorden des lands komen berichten in die
blijk geven van de groote sympathie voor den eenigen
Thorbecke en den wenscb uiten tot het oprichten van een
blijvend gedenkteekeu ter zijuer nagedachtenis. Onder
anderen is namens de Kiesverceniging Vrijheid en Orde
te Deventer, de volgende oproeping algemeen verzonden
Aan allo vrienden en vereerders van Thorbecke,
Bij het vernemen der smartelijke tijdingi sTliorbocke
is overleden," gevoelde elk denkend Nederlander, tot welke
partij ook beboorende, dat ons vaderland een zijner groot
ste staatsmannen, onze Vorst een zijner trouwste raads
lieden had verloren.
De Kiesvereeniging Vrijheid en Orde, hiervan door
drongen, besloot in hare heden gehouden vei gadering een
stemmig een oproeping tot u te richten, om den grootcn
man, wiens dood wij thans betreuren, een blijvend teeken
van dankbaarheid en hulde te stichten.
Zy veroorlooft zich in dezen het initiatief te nemen, om
dat zij steeds, ook in tijden van miskenning, door daden
getoond heeft de verdiensten van denpverledcne op den
waren prijs te schatten, en noodigt u derhalve uit zooveel
doenlijk in elke gemeente een Commissie te vormen, die
zich met de ondergeteeköndon in betrekking stelle, om
later als plaatselijke Commissie werkzaam te blijven en,
door liet zenden van een(afgevaardigde naar een uitte
schrijven algemeenê; Vergadering*. -mede te wcrken,tot
samenstelling eener hoofdcommissie en vaststelling.yan^l
een plan van uitvoering. j
Deventer, 7 Juni 1872,
if
De, Weser Zeiiung bevat in een hareriongtti
i* n{jj#^fii"|f!4éypnsbericht .van Thorbe^jgS
verdiende hulde wordt gebracht aan de groote vci'djé
van den overleden staatsman. Daarin wordt ten'volte be
aamd, dat Dgcen Minister in den loop dezer eeuw een zoo
gewichtigen invloed iu liet staatkuudige op Nederland
heeftuitgeoofendals de nu kortelings ontslapen staatsman."
Bij de groote verhuring van te veld staand gras, dat
door de groothandelaars iu hooi te Kuinre jaarlijks gehuurd
u ordt, is gebleken, dat de geheele huuisom f 10605 lager, r
dus ruim 20 pCt. minder was dant voi igc jaar.
Woensdag is de Synode der Christelijk Gerefor
meerde gemeente in Nederland geopend, onder voorzitter
schap van den heer Gispen te Kampen. Er zijn 40 leden uit
verschillende deelen onzes vadèi lands aanwezig, ook heb
ben de True Reformed Church, iu Noord-Amerika, en de
Oud-Gereformeerde Kerk in Pruisen, afgevaardigden ge
zonden. De doopsbedieningis tot dus var het onderwerp van
vele besprekingen geweest. Men heeft besloten dat alleen
zy tot de Christelijk Gereformeerde Kerk kunnen overgaan,
die weten te verklaren dat zij zonder twijfel met de echte
formule gedoopt zijn.
In een oud huis, gelegen op het Rijkenhagen te
Zutfcn, en dat in de '17e eeuw tot een klooster behoorde,
dat met een sooi Igelijk gebouw op Oude Wand in gemeen
schap stond, heeft men ineen ruime kamer, waar het ver
sleten behang werd afgescheurd, ouder drie of vier lagen
papier een prachtige, nog goed geconserveerde tapisserie
des Qolelins ontdekt. Aan de eigenares, mej. dewed. tenH.,
moet men reeds een som van f5000 voor dit kostbaar voort
brengsel van kunstnijverheid geboden hebben.
Dezer dagen is bij Vclzen in het Noordzeekanaal een
fi aaie zalm gevangen.
Zaterdag is te Amsterdam, onder het voorzitterschap
vaïï jhr. mr. HumaldavanEysinga, uit Leeuwarden',"de 2de
algemeene vergadering der Vereeniging tot bevordering
van het volksonderwijs in Nederland gehouden. Na bet
uitbrengen van het verslagen de goedkeuring van de reke
ning en verantwoording, werden tot leden van het hoofd
bestuur gekozen mr. E. van Lier, C. van Riet, vanKaten-
diocht, eti prof. A. D Loman. Op deze vergadering werden
gewichtige besluiten genomen. Zoo werd overeenkomstig
de conclusie van een door jhr. C. L. van Beyma thoe Kingma
uitgebracht rapport besloten, dat de vereeniging zich, in
afwachting van nadere wettelijke regeling, zou wenden tot
de liooge Regeering, met verzoek de jaarwedden van de
onderwijzers der openbare volksscholen door rijkssubsidiën
te verhoogen, en daarbij door gepaste maatregelen te be-
dingeu vermeerdering vau het onderwij'zend'personeel.
Het rapport, beti effende de vraag over de geldelijke onder
steuning van het middelbaar onderwijs voor meisjes, werd
uUgdwicht door denbeer A. Moens, lid der Tweede Kamer.
Ö\UA^ntomstig de conclusie van dat rapport werd met
al<s-,m*s«e stemmen besloten een adres te richten tot de
Rcgwiiinng, met verzoek om subsidie te veiieenen aan het
middelbaar onderwijs voor meisjes. Mr. E. van Lier deed
uitkomen, dat het rapport de vraag in het midden liet, of
gemengde middelbare scholen al dan niet de voorkeur ver
dienen, maar dat de voorstanders van die gemengde scholen
zich toch bij het rapport kunnen aansluiten, omdat de wet
de vrijheid van inrichting aan de gemeentebesturen over
laat. Aan het hoofdbestuur is opgedragen in het volgende
jaar een ontwerp'van een gewijzigde schoolwet ter .tafel te
biengen. 4
,In de gisteren te Amsterdam gehouden vergadering
van de Academie van "Wetenschappen, afdeelihg Letter
kunde, bracht de* voorzitter, professor Opzoomer,' in een
sierlijke redevoering hulde aan de nagedachtenis'van
Thorbecke. In kernachtige taal werden 's mans zeldzame
verdiensten geschetst. Als onpartijdig criticus wees'de
spreker ook op enkele gebreken en politieke misslagen.
Deze belangrijke rede zal iu druk verschijnen. c
Thans looped in den nacht-sneltrein der Maat
schappij tot Exploitatie van Staats-Spoorwegen van Am
sterdam naar Noord-Duitschland de nieuwe expresselijk
daarvoor gebouwde rijtuigen. De inrichting daarvan is zoo
danig als in Nederland nog op geen enkelen anderen spoor
weg bestaat.™ -
Door de aangebrachte caoutchouc schjjven is'degang
van die rijtuigen zoo stil en rustig, dat men van het onaaa-
genamen schokken en slingeren der gewonen rijtuigen
niets bespeurt en niettegenstaande de groote snelheid waar
mede de trein rijdt, zeer gemakkelijk en zonder eenige ver
moeienis daarin kan lezen. In de compartmeuten ()er eerste
klasse kunnen de met rood trijp bekleedde banken uitge
schoven en geheel aan elkander aangesloten worden, zoodat
men als liet ware het rijtuig in een bed verandert, waarop
men zich gedurende den nacht kan nedervlijen en het ver
moeiende van een lange reis by na geheel verdwijnt. i.-f
Eenbankier in een onzer, hoofdsteden, die in'de
'f
