■i
I
t!
Zaterdag |5 November.
Verschijnt dagelijks! uitgezonderd Dinsdag.
A0. 187
470
JW 2993.
II
i
I if?
•its
fti
<1
4
A B ONHEMEHTi
Abonnementsprijs, per Drie Maandenf 1.85.
Franco per Post, door liet gehcole Rijk2.50.
BU1TEMLANDSCHE BERICHTEN.
Het gevaar voor veepest schijnt in Engeland nogniot
geheel geweken; nieuwe ziektegevallen hebben zich daar
te lande weder opgedaan4Jietgeenyerlammendop denhan-
del werkt. Zelden ligt de schuld aan de autoriteiten, maar
meest aan de eigenaars die de ziekte zoolang mógelijk ge
heim houden en daardoor ziehzelven en hunne buren be-
nadeelen.
Men schrij ft aan het Parijsche Memorial diplomatique
uit Londen, dat de Internationale op dit oogenblik onder
al haar leden in Europa tracht te orgauiseeren een collecte,
waarvan de opbrengst zal moeten dienen om een algemeene
werkstaking te steunen bij gelegenheid van de in 1873 te
Weenen te houden wereldtentoonstelling. Het Oostenrijk-
sche gouvernement zou van dat plan in kennis gesteld zijn
en maatregelen hebben genomen, die in elk geval zouden
beletten dat deze werkstaking de minste hindernis in den
weg legge aan de speciale werkzaamheden, welke met de
regeling der tentoonstelling in verband staan.
De regeering te Berlijn en keizer Wilhelm worden
bestormd met aanvragen van verschillende gemeenten
voornamelijk uit de Rijnprovinciën, om dc Fransche ver
overde bronzen kanonnenten einde daaruit klokken te
gieten.
In den tijd van Napoleon I, zijn nl. die streken door de
Franschen van hunne klokken beroofd, en nu, na meer dan
50 jaar, krijgen zij ze weer terug, daar de keizer reeds aan
vele dier aanvragen voldaan heeft.
BeFransche bladen houden zich bijna allen bezig met
het onaangename voorval te Chulons op Donderdag 24 Oct.
Bijzonder scherp drukt zich de Temps uit en geeft zijn ver
wondering er over te kennen, dat men eon afdeeling van
100 man troepen in een door de Duitschers nog bezöt land
zendt, zonder hun een der 30,000 officieren, die het leger
van Frankrijk telt, tot hoofd mede te geven eu ze zonder
dak en voeding laat.
Nog een ander incident wordt druk besproken, dat te
La Fère heeft plaats gehad in een militaire bijeenkomst bij
een hoofdofficier van het garnizoen. Het geldt hier zeer ge
wichtige woorden, geuit, zegt men, door een officier die aan
den persoon zelfvan den minister van oorlogisgeattacheerd,
t. w. den kolonel Fabre, die het gansclie leger, met inbegrip
van den minister, zou hebben voorgesteld als geheel te zijn
toegewijd aan het Bonapavtisme en bereid om Napoleon III
uit te roepen zoo hij den voet weder inFrankrijk zette. Wel
is waar heeft het Journal Officiel de verhalen, welke over
deze aangelegenheid in omloop waren, gelogenstraft, maar
op eenigszins onbestemde wijze, en die geheel onvoldoende
is toegeschenen. De bladen, welke het eerst van dit incident
hebben gewaagd, houden dan ook de juistheid hunner be
richten staande en dringen op een enquête aan.
Volgens de geruchten zou de heer Thiers een enquête be
volen hebben, zoowel omtrent deze zaak als die te Chtïlons.
De Tien Public acht haar dan ook dringend noodzakelijk,
onder aanvoering, dat de regeering niet minder strengtegen
de officieren mag zijn, welke bewuste redevoering gehouden
hebben, als tegen die welke onlangs aan het Gambetta-ban-
ket te Grenoble hebben deelgenomende afloop der enquête
moet'tevens openbaar gemaakt worden, terwijl liet bijzonder
van belang is dat de waarheid aan het licht kome en mis
bruiken en laakbare handelingen gestraft worden, opdat zij
zich niet herhalen; aan de administratie van oorlog worden
ongelukkigerwijze te ernstige daadzaken, ten laste gelegd,
dan dat men haar zonder een ernstig onderzoek zou kunnen
verontschuldigen.
Onderscheiden bladen stellen den minister van oorlog
direct verantwoordelijk en wijzen op zijne omgeving van
officieren. Die staf toch, zeggen zij, is samengesteld nit
mannen, die het meest familiaar waren aim het oude hof
der Tuilerien en de tegenwoordige instellingen het meest
vijandig zyn. J)at men onder die omstaudighedeu van het
ontslag van dim generaal de Cissey spreekt, is niet te ver
wonderen. Er is evenwel nog niets zekers van zijn vervan
ging bekend,
De algemeene raad van het departement der Seine,
die tenvorigenjavemet2stemmeu meerderheid dewensclie-
lijkheid van leeken-ondenvijs verwierp, heeft zich in zijn
zitting vau eergisteren andermaal omtrent dat onderwerp
verklaard, doch thans ten gunste van bedoeld onderwijs en
wel met 37 tegen 30 stommen.
De Parijsche clericale bladen maken een prospectus
openbaar van de oprichting te Parijs eeuer sgroote katho
lieke drukkerij van Frankrijk", door middel eener vennoot
schap met een kapitaal van 2 milüoen francs, verdeeld in
anndeelen van 500 francs, die een rente van 5 percent en
vermoedelijk een jaarlijksch. dividend van 8 0.10 percent
geven zullen. Het doel der oprichting van dit etablissement
is om aan de bestaande katholieke geschriften, zoo als
la Franco Nouvelle een door den heer Riancey opge
richt 5-ceutimes-dogblad, waarvan, naar verzekerd wordt,
dagelijks 46,000exemplaren worden verspreid het
weekblad la jSemaine Illmtrée (7000 ex.), eneenige audere
periodieke katholieke geschriften, die thans op particuliere
(Brieven Franco.*)
Panische drukkerijen worden gedrukt, een eigen drukkerij
te verschaffen, waarvan dp groole voordeden zoowel uit
hel financieelo als Uit andêpe oogpunten in het prospectus
worden aangetoond. Do geldelijke bezuiniging wordt op
40 percent geschat. Deze'onderneming wordt door den
kardinaal de Ponnechose.<sa dooteejn aantal andere Fran
sche prelaten ondersteund.
Onder de Belgische veroordeelden, die de wijk naar
Engeland genomen hebben om zich aan tegen hengeslagen
vonnissen te onttrekken, en die zich, na het sluiten van het
Belgisch-Eugelsche tractaat tot wederkcerige uitlevering
van boosdoeners, gehaast hebben »het trouwcloozo Albion"
te verlaten, behoort, zooals de Belgische bladen vermelden
een beruchte Brusselscho woekeraar, Gounhaye genaamd,
die België indertijd met een aan een aantal ongelukkigen
afgezetten buit van 1,200,000 fr. verlaten heeft en sedert
te Londen op een weelderigeu voet leefde. Door aan-
brengiug van een mede-uitgeweken van Gounhaye, heeft
het Belgische gouvernement zich eenigen tijd geleden in
staat gezien op een uitstaande vordering van den voort-
vlugtige van 100,000 fr. beslag te leggen. Hij heeft thans
nog een schuld van '150,000 fr. van Fransche bank-instel
lingen in te vorderen, waarop het genoemde gouvernement
trouw het oog gevestigd houdt. Gounhaye, dit wetende,
heeft onlangs de driestheid gehad, den curator in zijn
rechtzaak schriftelijk een beloouing van 50,000 fr. aan te
bieden, indien deze hem oogluikend de uitstaande schuld
liet incassceren.
In Juli jl. kwam het Peruviaansche schip Maria Lnz,
gekommandeerd door een luitenant, in de haven van Yoko
hama om te kalfateren. Op zekeren nacht trachtte een
Chinees aan boord te klimmen van een Engelsch schip, dat
mede in de haven lag. Men hielp hem en zag toen, dat hij
meer dood dan levend was.
Hij gaf te kennen dat hij van het Peruviaansche schip
ontvlucht was, waar hij en zijn landgenooten 230
koelies, die te Macao aan boord genomen waren op de
vreeselijkste wijze mishandeld waren.
Dc kapitein van het Engelsche schip gaf hiervan dadelijk
kennis aan de Japansche autoriteiten, waarvan het gevolg
was dat de Peruviaan door eenige Japansche ambtenaren,
vergezeld van een drietal Amerikanen, werd geïnspecteerd.
Ziehier wat een hunner van dit be/.oek zegt. "Wij vonden
de ongelukkige koelies als gepakte haring, in genom-
merde holen, in zittende of liggende houding, opeenge
hoopt, in een atmosfeer waarin een Europeaan in een hal
ven dag zou gestikt zijn. Zij mochten cr nimmer uit, ter
wijl het bijna onmogelijk was er eenige versche lucht in te
orengen. Onbeschrijfelijk was de ellende, die op aller aan
gezicht te lezen stond. De ongelukkigen vielen ons te voet
en smeekten om onze tusschenkomst ter hunner bevrijding.
De luilenant-kommandant, een persoon van ongeveer
25 jaar, protesteerde legen deze inspectie, daar zij, volgons
hem, een vcrdcrfclijkeu invloed op de goede orde onder de
koelies tengevolge zou hebbou eu voegde er bij, dat hij,
hoewel geen'algemeenen opstand vreezeude, tocli genood
zaakt zou zijn, zoodra hij de haven verlaten had, eenige
hunner te laten doodsclücten, ten einde de anderen, door
vrees, behoorlijk in bcrlwaug te houden.
Dit laatste was echter niet noodig, want, na rijp beraad,
nam de Japansche reg'eering het besluit waarvoor haar
allen lof toekomt om de koelies in vrijheid to stellen en
naar htm vaderland terug te zendeD.
SINIEILANDSGHE BERICHTEN.
ABVBBTEHTIBH!
Prijs: van 1 tot 10 gewone regels ft 00; ictlerc regel metr f0.10.
Voor den werkenden stand en voor weldadigheid, do helft van den prijs.
ij!
SCHIEDAM, 1 November 1872.
Bij de Woensdag door de commissie tot droogmaking
der plassen in den Oostabtpoider gehouden, aanbesteding,
zijn aannemers geworden van: 1. het maken der gebouwen
ten dienste van het stoomgemaal voor die droogmaking,
de-hoeren Woulerlood en Berkelaar te Schiedam, voor
f31500.2. het leveren en stellen van een stoompompwerk
tuig, met 4 pompen en toebehooren, de heeren Diepeveen
Leis eu Smit te Kinderdijk voor f23750.
Gisteren is te Rotterdam 0. a. de zilveren medaille,
behaald op de internationale tentoonstelling voor den
werkman te Londen in '1870, uitgereikt aan de heeren
A. R. en P. van der Burg, tc Rotterdam en Schiedam, voor
marmer- en ander schilderwerk.
Bij koninklijk besluit van 30 October jl., no. 5, is oen
staats-commissie ingesteld om teonderzoeken welke nadoe
len voor Nederland to duchten zijn, tengevolge van do maat
regelen, die in den lnatsten tijd in naburige rijken, op het
gebied van het muntwezen zijn genomen, en om aan den
koning, bij de mededeeling van de uitkomsten van haar
onderzoek, zoo noodig/ de middelen voor te stellen, die
zouden kunnen worden aangewend om de voor Nederland
gevreesde nadoelen te voorkomen.
Bij dat besluit zijn tot leden van die commissie benoemd,,
de heerenmr. P. P. van Bosse, minister van staat, oud-
miuister van financiën en koloniën; dr. A. Vrolik, oud
minister van financiën en voormalig voorzitter van het
muntcollegemr. *W. C. Mees, president van de directie der
Nederlandsche Bank; mr. S. Vissering, hoogleoraar in de
faculteit der rechtsgeleerdheid te Leiden en jhr. mr. dr.
A. D. van Riemsdijk, lid van het muntcollege te Utrecht,
belast met de werkzaamheden vau iuspecte.ur-essaijeur
generaal. i«
Tot voorzitter dier commissie is tevens benoemd de heerS
mr. P. P. van Bosse en tot secretaris jhr. mr. dr. A. D. van
Riemsdijk.
De prins en de prinses von Wied worden tegen 12
November Ae 'silage verwacht, om een geruimen tijd de
gasten te zijn van hun vader en schoonvader, prins Frede-
rik, in wiens paleis reeds de vertrekken voor hun ontvangst
in gereedheid worden gebracht.
Dr. Pit. J. Hoedemaker, te Veenendaal, heeft de be-
'oeping tot predikant bij do Ned. Herv. gem. te Rotterdam
aangenomen.
Donderdag is de spoorweg FeijenoordDordrecht
feestelijk geopenddeputatiën uit het gemeentebestuur, de
kamer van koophandel cn tal van genoodigden begaven'
zich tot bijwoning ten circa '1 uur met de met vlaggen ge
tooide stoomboot ter bijwoning van Rotterdam naar
Feijenoord.
Tegen aanstaanden Zondag, 3 November, des mid
dags ten 12 ure zijn alle Haagsche broodbakkersgezellen in
de zaal van den Iloogduitschen schouwburg te 'silage
opgeroepen om over de afschaffing van het nacht- en Zon
dag-arbeiden te spreken.
Op de Zondag te Groningen gehouden vergadering
van het noorder-depavtement der vereenigiug van leeraren
aan inrichtingen voor middelbaar onderwijs werd: 1. als
het oordeel der vergadering uitgesproken, dat men bij de
inkrimping der vakken, waarin eind-examen wordt afge
nomen, in de eerste plaats en voornamelijk het oog moet
houden op het onderwijs aan de hoogere burgerscholen;
2. vrij algemeen het gevoelen geuit, dat het vooralsnog
niet wenschelijk zou zijn wijzigingen te brengen in de op
gaven voor liet schriftelijk eind-examen in de talen; 3.
de wenschelijkheid uitgesproken, dat aan het onderwijs in
de staatsinrichtingen ook op de burger dag- eu avondschool
en op de hoogere burgerschool met driejarigen cursus eon
plaats moge gegeven worden4. de meening uitgespro
ken, dat onderwijs in de synoniemen op de hoogere burger
school occasioneel en niet volgens een bepaald systeem
moet gegeven worden.
Op de jongste kermiste Oene heeft een voorval plaats
gehad, dat aanleiding tot een dubbele vervolging kan geven.
Een boer, bekend als bedaard en voorzichtig, komt met zijn
wagen op een kermisdag stapvoets in het dorp rijden. Om
ongelukken te voorkomen en zijn paard beter in bedwang
te hebben plaatst hij zich van de bank op het voerkistje,
deukendezooongchindcrddoorde menigte te kunnenrijden.
Maar de man had gerekend buiten de onvoorzichtigheid van
liet bestuur, dat toegelaten had, dat een zoogenaamde
mallemolen rakelings langs, zelfs eenigszins over den weg
draaide, dien hij overrijden moest. Nauwelijks er bij zijnde
wordt het paard verschrikt en doet een zijsprong, waardoor
een jongetje van een daghuurder onder den wagen geraakt
en gekwetst wordt. Deze vordert nu van den boer f150
schadevergoeding, terwijl de boer sterk wordt aangeraden
den burgemeester tc vervolgen wegens de ongepaste plaat
sing van den mallemolen en, dit te meer, omdat het niet de 1
eerste maal is, naar men zegt, dat door die plaatsing aldaar
menschenlevens in gevaar worden gebracht.
Men meldt uit Zevenbergen, dd. 27 October; Ver
neemt men tegenwoordig van buitengewoon hooge prijzen,
welke voor rundvee betaald worden, zoo dient daarvan als
een voorbeeld vermeld te worden, dat "dezer dagen door den
heer baron van der Borch, genaamd van Rouwenoort, rent
meester der domeingoederen van Z. K. II. prins Frederik
dei-Nederlanden alhier, twee stuks melkkoeien zijnverkocht
voor den prijs van f950.
Op de onlangs te 's Hage gehouden tentoonstelling van
vee enz., behaalde dit koppel den eersten prijs voor melk-'
koeien.
Onze zuidelijke broeders, die zich overal, waar het
de bevordering der taalstudie betrefttamelijk luid laten
vernemen, en soms niet zonder aanmatiging ons lesjes
komen geven over den szoaveren noitsproak van d'n nol-
landschen toal gaan in hun streven tot verbreiding van
onze moederspraak wellicht met wat al te groote voortva
rendheid te werk, Men behoeft niet lang in België te rei
zen 0111 zich aan de schromelykste mishandeling van het
Nedorduitseli te ergeren.
Op een spijskaart, in het station te Namen, leest
men 0. n.
Kool braad (beafsteak); vlnesclisop (bouillon); waavm.
rundbraad; waarm gebraad lendenstuk; portie waarm
kieken; een taas kolfy met geboterd broodje enz."
Zoo dit de vruchten zijn der Hollandsche taalbeweging
op Belgischen bodem, zouden wy de y veraars niet drin
gend genoeg tot gematigdheid kunnen aansporen. Taal-
verbreidiug is goed, maar taal verknoeiing niet. Vergetel
heid stellen wij boven mishandeling. (Tijd.)
Te Londen is een melkboer lot zes maanden gevan-^
genisstraf veroordeeld wegens het vervalschen van', zijn
1?:
xW
1 .ii
COURANT.
r
ai
'r>
A
t
'lp.
'A*: