M 3003.
Zaterdag ^6 November.
Verschijn! dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
A". 1872.
BUITEILAMOSCME BERICHTES.
280STE ST4ATSL0T ER IJ.
STEDELIJK HIEUWS.
C 011R AIT.
ABOTTTTBMENTi
Abonnementsprijs, per Drie Maandenf 1.85.
Franco per Post, door het gelieole Rijk2 50.
(Brieven Franco.)
De inhoud der boodschap van den president der
Fransche republiek is thans bekend.
Allereerst wordt daarin gewezen op de rust die het land
geniet, en op de omstandigheid dat het gouvernement er
iwsteffd§""op"mns"eérb!ëcT ut te boezemen voor de nationale
vergadering,
Vervolgens wordt de financioele toestand besproken,
waaruit de gunstige staat blijkt, waarin de Fransche bank
verkeert.
De president wees op den goeden afloop der onderhan
delingen met Engeland over het handelstractaat. Frankrijks
krediet is sedert twee jaren hersteld, een gevolg van de
orde die in het land heerscht, die te handhaven is ieders
plicht, en in een toespraak tot de republikeinen beveelt hij
dit ten zeerste aan want, zegt hij, de orde is het wezenlijk
belang der republikeinen.
De republiek is door gebeurtenissen ontstaan, en het zou
daarom dwaas zijn over haar oorsprong te redetwisten, zij
bestaat, dat is genoeg, nu moet men haar de wenschelijke
en noodige kenmerken geven. Iets anders te willen, zou
niets anders zijn dan een nieuwe revolutie te willen, de
vreeselijkste van alle.
Een parlementaire commissie heeft de republiek een con
servatieve republiek genoemd, dat is juist haai- verdienste.
Dit zal ze wezen, of in het geheel niet bestaan. Daarbij moet
de republiek het gouvernement van allen zijn, niet van een
partij, noch van zekere klasse.
Het buitenland houdt de oogen op Frankrijk gevestigd,
daarin licht wel eenige onrust, toch is het de erkenning van
's lands invloed op., het lot der volken. Frankrijk is niet
geïsoleerd in de rij der staten. Is Frankrijk goed geordend,
dan is het voor allen gewenscht, is het bovendien sterk, dan
wordt zijn gunst gezocht door allen die een juist evenwicht
tusschen alle mogendheden willen. Is bet land vreedzaam
onder de republiek, dan zal het niemand van zich verwij
deren, is het echter woelig, dan zal het, onder welken
regeeringsvorm dan ook, ieder van zich afstooton,
sliet oogenblik is beslissend," zegt hij. »Allen vragen
met ongeduld door weikeu vorm gij aan de republiek die
conservatieve kracht zult geven, en wanneer de dag daartoe
zal komen.
sDit staat aan u, gij hebt het mandaat ontvangen, om
het land te redden, door het vrede, orde en een regelmatig
gouvernement te geven. Aan u staat het, het uur te bepalen,
wanneer gij dit werk ondernemen zult.
sis er een Commissie benoemd om dit groote werk
tot stand te brengen, dan zullen wij, ofschoon wij in gee-
nendeele het werk IJ uit de handen willen nemen, onze
meening rondborstig en vastberaden Zeggen.
sNu is de beslissende zitting geopend. Wij zullen niet
in gebreke blijven U onze medewerking te verleenen, als
gij het zoo gewichtige werk onder handen neemt. God ze-
gene dat werk ea doe het volledig en duurzaam zijn."
De linkerzijde juichte de boodschap toe, de rechterzijde
zweeg.
De uiterste rechterzijde heeft tegen den inhoud gepro
testeerd. De rechterzijde juichte een voorstel van den heer
de Kerdrel toe, strekkende tot het benoemen van een com
missie om de boodschap te onderzoeken; Thiers stemt hier
in toe, met de opmerking dat hij de gevoelens van de meer
derheid in de kamer en het land uitdrukte, als hij ver
klaarde zich steeds aan de contróle der meerderheid te
willen onderwerpen. De heer de Kerdrel wijzigde op raad
van den voorzitter in zooverre zijn voorstel, dat een com
missie zou worden benoemd om te overwegen, of een adres
van antwoord op de boodschap zou volgen. De voorzitter
bracht de urgentie van dit voorstel in stemming. Bij de
eerste stemming was de uitslag twijfelachtig, maar bij de
tweede werd de urgentie aangenomen.
Dezer dagen bevond zich een Engelschman, sir
Thomas F., te Parijs, op weg naar Bordeaux, met het doel
een allerzonderlingste expeditie te ondernemen. Hij begeeft
zich namelijk naar de Stille Zuidzee, om aldaar het lijk
z\jner vrouw te gaan opvisschen, die, aan boord overleden,
met een 48 ponder aan de voeten, in de schoot der golven
haar graf vond. Sir Thomas F. heeft te Bordeaux een drie
master, leMoustiquo, gehuurd engeheel voor den tocht uit
gerust. Eèn massa kolossale werktuigen is reeds ingeladen,
met behulp waarvan hij hoopt te zullen slagen. De plaats,
waar het lijk in zee zonk, is met juistheid te bepalen dewij 1
de kapitein vooraf hoogte nam. Het is evenwel meer dan
zeker, dat hij, zoo al iets, dan alleen den 48 ponder, maar
niets van het stoITelyk overschot van lady F. zal opvisschen.
De Fransche markten zijn letterlijk overvoerd met
levensmiddelen. In Normandlë en Bretagne koopt men
voor één franc het dubbele van hetgeen men verleden jaar
om dezen tijd daar voor had. Te Parijs is een gevoelige
daling in den prijs van alle levensmiddelen ingetreden.
Te Londen is een brochure verschenen over het
congres der Internationale te 's Hage, waarin do partij van
Blanqui verklaart dat zij met de vereeniglng gebroken
heeft, en welke de redenen.zjjn, die haar hiertoe bewogen.
liet schijnt dus met de eenheid onder de Internationale
niet beter te worden. 1
De nationale landbouwvereeniging in Engeland telt
reeds 300,000 leden. Zij hield dezer dagen haar tweede
halfj aarlij ksclic vergadering Er werd verslag uitgebracht
door de commissie, belast qm 500.000 boerenknechts naar
Australië, Brazilië en Notfrii-Amerika te doen verhuizen,
ten einde door gebrek aan handen den toestand der land-
bouwknechts, die achterblijven, te verbeteren.
Een bericht uit Munchen van 13 dezer meldt, als
het resultaat van het gerechtelijk onderzoek, gisteren naai
den toestand der Spitzedersche Dachauerbank ingesteld,
dat de boeken uiterst gebrekkigyjehouden zijn, de grootste
wanorde in de geheele leiding der zaken heerscht en het
te kort dier bank ongetwijfeld zeer aanzienlijk zijn zal.
Mejuffrouw Spitzeder is dientengevolge gearresteerd en
gepasseerden nacht in de gevangenis alhier overgebracht.
Allerwaarschijnlijkst zal het op een frauduleus bankroet
uitloopen. De opgewondenheid onder het publick is zeer
groot, doch do rust is nergens gestoord.
SCHIEDAM, '15 November 1872.
Gisteren deed het provinciaal gerechtshof in Zuid-
holland uitspraak in de zaak van den Sehiedamsehen
kantoorbediende A. R en den Brielschon scheeps-agent
A. v. d. li., die Donderdag van de vorige week terecht ston
den, beschuldigd van valsehheid iu drie geschriften en het
desbewust gebruik maken daarvan. liet hof heeft bij zijn
arrest geoordeeld, dat het noch wettig, noch overtuigend
was bewezen, dat de eerste beschuldigde A. R. do ge
schriften valschelijk had vervaardigd en eveneens niet be
wezen verklaard, dat de tweede beschuldigde A. v. d. li-
die geschriften desbewust, om er gebruik van te maken,
aan een derde heeft ter hand gesteld. Op grond dus, dat
de schuld aan het hun ten laste gelegde niet was bewezen,
sprak het hof beiden vrij en beval hunne onmiddellijke in
vrijheidstelling, waaraan voldaan zijnde, beiden dadelijk
in vrijheid werden gesteld.
In een gehouden buitengewone algemecne vergade
ring van aandeelhouders in de maatschappij tot exploitatie
van staatsspoorwegen, waarop 409 stemmen waren ver
tegenwoordigd, is besloten om, ter voorziening in de be
hoefte aan materieel, als een gevolg der vermeerdering
van het trafiek op de geëxploiteerd? spoorwegen, ten laste
der maatschappijxeen leening yan 7 millioen gulden nomi
naal, verdeeld in twee gehji.? seriën, aan te gaan. De vast
stelling o. a. van den rentevoet der leening, alsmede de
voorwaarden en het tijdstip van uitgifte der eerste serie, is
aan den directeur-generaal, in overleg met den raad van
commissarissen, opgedragen. De uitgifte der tweede serie
zal niet mogen geschieden zonder nadere machtiging der
algemeene vergadering van aandeelhouders.
De Twentsche Courant deelt mededat aan de
schoenmakersknechts te Almelo hun verzoek om ver
hooging van het loon niet 25pCt., door de bazen is toe
gestaan.
De bakker Hammerpacht, te Ilervvijnen, bevond zich
te Gorinchem en kocht daar in een apotheek een kleine
hoeveelheid muizentarwe en stak die in zijn zak, waarin
zich eveneens eenige centen bevonden. In een winkel iets
willende betalen, geraakte door de wrijving der tarjve
met de koperen centen zijn zak oogeublikkelijk in brand.
Alles stelde hij in hel werk om het vuur te dooven, doch
daar dit niet wilde gelukken, sprong hij om zich te redden
in de haven. Nadat hij echter spoedig uit het water gehaald
was, vervoerde men hem per rijtuig naar zijn woning. Tot
nog toe is hij aan de bekomen brandwonden, vooral aan de
handen, teer lijdende. (Pr. H.-Brab. Ct.)
Op het tweetal, waaruit een hooglecraar aan het
Athenaeum te Amsterdam, in plaats van dr. J. P. N. Land,
zal worden benoemd, komen voor de heeren H. Oort en
F. J. van don Ham, doctoren in de godgeleerdheid, de
eerste te Harlingen, de laatste te Utrecht.
In navolging van do rijkslelegrafisten te Rotterdam,
hebben 103 ambtenaren bij den rijkstelegraaf te Amster
dam zich bij adres tot den minister van financiën gewend,
even als eerstgemeideu met verzoek hun bezoldiging meer
in overeenstemming met de verhoogde prijzen der levens
behoeften te brengen.
Een afschrift van 't request is aan de leden der tweede
kamer rondgedeeld.
De heer J. Wijdoogen Jzn, te Amsterdam, heeft het
plan gevormd om aldaar een spaarkas op te richten, uit
sluitend iu hef belang der werklieden, evenals er te London
bestaan. De wekelijksclie contributie van 2 of 4 Cent
wordt volgens het plan aan het oiude des jaars gelijkelijk
verdeeld onder de vrouwen der leden, die in den loop des
jaais weduwen werden. Hebben bijvooibeeid 500 leden
in eon jaar 1000 gulden snamgebracht, en zijn vier hunner
gestorven, dan ontvangen" de vier weduwen ieder f250,
want geen onkosten worden iu rekening gebracht. Het
plan, verleden week in een afdeelingsvergadering der
ADVEBTENTIENt
Prijs: van 1 lot 10 gewone regels /"l 00; 'reilero regel meer /"0.10.
Voor den werkenden stand en voor weldadigheid, de helft van den prijs.
Maatschappij voor den werlcenden stand besproken, vond
algemecnon bijval, en zoo het bestuur dier maatschappij
het goedkeurt, zal het reeds in't volgende jaar in werkin^
treden,
In de Zaanl. Courant meldt de heer J. S. Duijvis het
volgende:
»IIet was langen tijd een doorn in't oog van elk wel
denkend meusch, dat de Twentsche fabrikanten hunne
arbeiders betaalden met Pruisisch gold een maatregel
die aan die fabrikanten op't arbeidsloon een voordeeltje
gaf van 3% tot 5%en dat geld werd, om de juiste uitdruk-
king te gebruiken, aan den arbeider ontstolen. De Twent
sche fabrikanten hadden allerlei argumenten om den
eenvoudigen diets te maken, dat het den arbeider toch op
't zelfde neerkwam ofhij Pruisisch of Hollandsch geld ont-
ving; al die argumenten losten zich op in de eenvoudige
waarheid dat het voor den werkman 't zelfde was
of hij f 1.74 of f 1.80 ontving. Thans echter betalen de
lahrikanten iu Twenthe hunne arbeiders niet meer in
Pruisisch geld. Zijn ze tot inkeer gekomen Hebben ze
ingezien, dat 't beneden de eer van een fabrikant is, den
werkman in zijn loon te beknibbelen? Zij zijn tot het be
wustzijn gekomer., dat hun wijze van handelen veel had van
roof, die alleen maar van werkelijkeu roofdaarin verschilde,
dat die niet in 't bereik van do strafwet viel? Och neen!
Als men zei, dat eenig lofielijk beginsel de drijfveer tot die
verandering geweest was, dan zou men een onjuistheid
zeggen, en men weet sedertis onjuistheid iets ergers
dan logen. Neen, ze betalen dood eenvoudig jn Hollandsch
geld, omdat 't betalen in Pruisisch geld geen voordeel meer
geeft. Van eenig denkbeeld van zorg voor den werkman is
geen sprake. Wat ziet men daarentegen nu in Duitschland?
Duitschland wordt overstroomd met Hollandsche rijksdaal
ders en guldeus, en Duitsclie fabrikanten betalen hun arbei
ders met Hollandsch geld, omdat dit hun titans voordeel
geeft. Dit is een gevolg van den abnormaleu toestand van
den wisselkoers, in 't leven geroepen door de betaling van
de Fransche milliarden. One in de oorzaken te verdiepen is
onnoodigwij constateeren slechts dat het in zulke geval
len bepaaldelijk de schuld is van fabrikanten, wanneer er
onder hun werkvolk geen goede geest heerscht"
Een voorbeeld vanambtenaars-nauwgêzetheidleverde
korten tijd geleden, een hooggeplaatst Pruisisch beambte,
onder wiens toezicht ook vrouwen van verschillenden leef
tijd behooren. Een zijner onderhoorigen wendde zich mon
deling tot den superieur met verzoek om eenige dagen
verlof. sWeet gij niet, dat dergelijke verzoeken schriftelijk
moeten worden ingediend?" »Neen,antwoordde zij,
daarenboven ben ik nauwelijks in staat zulk een verzoek
schrift op te stellen." vGa dan zitten en schrijf maar"
voegde hij haar toe. De adressante nam plaats, schreef het
geen de beambte haar dicteerde en overhandigde toen het
verzoekschrift aan haar heer en meester. Deze las den brief
met luider stemme voor, boog hoffelijk voor de dame en
zeide: sHet doet mij leed, aan uw verzoek niet te kunnen
voldoen." sMaar, mijnheer, waartoe dient dan al die
omslag»Dat kan niet anders," luidde het antwoord,
»de zaken moeten den gewonen loop hebben."
liet spreekt vanzelf, dat bij de eerstvolgende uitbetaling,
voor zegel van het verzoekschrift, 5 silbergr. van het salaris
der dame werd afgehouden, want zoo sprak de wet.
Prijzen en premien van f 100 en daarboven
=1, Kï's'oT.f rm«I' "M -K.. 15MS
BURGERLIJKE STAND.
©eliorcn: 13 November. Cornells, zoon van D. van
Hook en J. Kool, Overschiescho Weg. Willem, zoon van
S. J. Wijzenbroek en C. Ophoff, Munnikenluurt. 14.
Alida Maria, dochter van H. de Haan en E. M. van der
Sluijs, Bronsveld, Theodoras, zoon van A. van der
Tuijn en C. Klein, Bange Achterweg.
Overleden13 November. Lucas Aart de Witt, oud
-1 jaar en 6 maanden, Qroenendaal. Geertruida Mikkers
oud 78 jaren en 4 maanden, wed. van H. van Dijk, Hoog
straat. Neeltje Deijl, oud 3 maanden, Hoogstraat.
14. Margantha Johanna Elisabeth Bextorman, oud 2 maan
den, JBroersveld.
MARKTPRIJZEN AAN DE BEURS TE SCHIEDAM,
van den 15 November 1872.
Kogge: per2100 kilo's Fransche f213 Ct., f215 6!w
Picardie f216 Ct. - I
«erstper 1950 kilo's Peraatt f220 Ct., f228 G,w.
Moutwijn: f 10 per Vat Ct.,
•Jenever: Amstord. Proef, f20 t\ f 20/j per heet. Ct.
zotulet fust en zonder belasting.
Spoelingf2.00 per ketel.
Bjj do Schiedamsche Spoeling-Vereeniging, f2.10 p. k."
