Zaterdag 4 Januari.
1873.
M 3036.
BUITERILANDSCHE BERICHTEfü
'er- M o
rcq 1A
IA-g
.ar
en'
ariji
den I
[ES
tide ;i>
ter
tn-
de
■de';
an
ïie-
nd.
3 '-JJ
CBrievci» Franco.)
tan
tim
T,„
des]
id:
ing
ate 3
te I
Sedert de laatste weken zijn te Berlijn uit alle oorden
■des lands een groot getal adressen tegen het ■voortdurend
bestaan der Pruisische staatsloterij ingekomen, om bij het
huis der afgevaardigden te worden ingediend. Door de
Berlijnsche collecteurs is thans een contra-aclres ingezonden,
waarin zij te kennen geven, dat de opheffing dezer loterij
tengevolge -zou hebben, dat aan de loterijen in de overige
staten van Duitschland zooveel te meer zou deelgenomen
worden. Het zou derhalve een ongerijmdheid zijn, de Prui
sische staatsloterij af te schaften, zoolang dit ook niet in de
andere Duitsche landen geschiedt. Bovendien wijzen zij op
het feit, dat de loterij jaarlijks '1 'A millioen thaler aan den
staat opbrengt en dat niet alleen 's lands kas dat bedrag
zou verliezen, maar ook duizenden personen in hun middel
van bestaan zouden getroffen worden. Daarom stellen de
collecteurs nu voor, om de loterij als staatsinstelling af te
schaften, maar haar alsdan tevens in ecu onder staats-
contróle staande particuliere instelling te veranderen,
waarvan een gedeelte der opbrengst ten voordeele van
invaliden en andere oud-militairen strekken moet.
De werkzaamheden van de uitvoerende commissie der
maatschappij tot het verleenen van hulp aan landbouwers
in Frankrijk, die door den jongsten oorlog zijn te gronde
gericht, zijn zoo goed als afgeloopeu.
Meer dan vijfhonderd dorpen hebben gedeeld in hare
gaven. Om de te verleenen hulp meer van dadelijken aard
te doen zijn, was besloten de giften te doen bestaan in voort
brengselen in natura, als brood, kolen, kleederen, onder
goed, bedden, matrassen, dekens, landbouwwerktuigen, vee
en zaden. Elke gift, van welken aard ook, is franco tot aan
de plaats harer bestemming overgezonden.
Om zich verder van de goede bezorging te verzekeren,
heeft de maatschappij die aan de verschillende maires der
gemeenten toevertrouwd.
De in Oostenrijk verschijnende Deutsche Zeituiig
verhaalt, dat een heer zich bij de administratie van een
pensioenfonds aanmeldde om twee verschenen kwartalen
van zijn pensioen te ontvangen. Toen hij zijn papieren
had overgegeven, bromde de ambtenaarAl weer een
die niet in orde is!" sYVat scheelt er aan?" vroeg de
heer beleefd. »Wat er aan scheelt? De attestatie de
1 vita ontbreekt." »Neem mij niet kwalijkze is er wel
bij." sja wel, die voor het laatste kwartaal, maar niet
voor die van het vorige." sMaar me dunkt als ik nu nog
leef zal ik drie maanden vroeger ook nog wel in leven zijn
geweest." sBest mogelijk dat dit uwe opinie is, maai
de administratie denkt er zoo niet over." De.heer was ge
noodzaakt ongetroost heen te gaan en de zaak in orde te
laten brengen.
Volgens een rapport van sir E. Thornton, den Engel-
schen minister-resident te Washington, aan lord Granville,
betreffende de paarden pest in Amerika, heeft die ziekte zich
het eerst den 30 September te Toronto vertoond. Weldra
werd de epidemie ook in de Yereenigde Staten waargeno
men en verspreidde zich zoo snel naar het Zuiden, dat zij
in minder dan twee maanden tot voorbij Galveston in Texas
offers eischte. Tien dagen nadat zich het eerste geval van
aantasting te New-York had voorgedaan, waren reeds
40,000 paarden met de kwaal behept. Het schijnt een soort
van catharrale fluenza te zijn, vergezeld van harde koort
sen. Zoowel ongezonde als gezonde paarden werden aan
getast, 't zij zij hard wei k deden of niet. Die in gesloten
stallen waren leden het meest. Sir E. Thornton had vijf
paarden die allen de ziekte kregen, doch mocht ze door een
zachte behandeling allen behouden. Waar krachtiger mid
delen worden aangewend schijnen de paarden veel spoe
diger te genezen, maar houden dan uit de ziekte een of
ander ongemak, meest rheumatisme, over. De ziekte had
na het uitbreken in een of andere plaats meest na acht fi
twaalf dagen, hare grootste uitgebreidheid bereikt en ver
minderde dan weer in omgekeerde verhouding. Te Was
hington is geen enkel paard er van vrij gebleven.
Een kaas- en boterfabriek in Minnesota. De boerderij
van Clark Thompson to Wells (Faribault C.) beslaat eeue
oppei vlakte van 4800 bunders, waarvan er in Maart 11
ruim 1000 ontgonnen waren. Twintig hofsteden zijn reeds
geheel in orde; '10 daarvan zijn 65 bunders groot, de andere
130 bunders. Tedere hofstede heeft een steenen huis met 2
verdiepingen en acht kamers, benevens een schuur, een
bergplaats voor granen, weilanden, pompen, enz. De groot
ste kunnen 40, de kleinere 20 koeienstallen. Deze'izA-
steden rijn voor vijf jaar verpacht aan verantwoordelijke
boeren, die elk zooveel koeien ontvangen, als zij kunnen
verzorgen. In Maart waren 330 koeien onder hen verdeeld,
en de heer Thompson had plan er nog dezen zomer 270
meer aan te schaffen. Langzamerhand wordt het aantal
hofsteden vergroot, tot dat het geheele terrein één groote
melkerij geworden zal zijn, waarop 60 hofsteden staan. De
melkerij staat bovenaan, maar de bouw van tarwe, haver,
mais, gerst en vlas wordt niet verwaarloosd. De kaas- of
boterfabriek ligt midden op het terrein; liet is een gebouw
van twee verdiepingen van 24 op 11 meter, met een vleu
gel van 9 op 11 meter. De machine heeft 25 paardekrach-
ten; zij brengt een molen in beweging, die 10 mud graan
per uur kan malen, benevens 32 kaaspersen, verschaft den
arbeid voor hot karnen benoodigd, verwarmt liet gebouw
en de kaasfabriek. De fabrickkamer is voorzien van de
nieuwste uitvindingen voor liet maken van kans. De in
richting is zó4 volledig, dat 2 rhenscheu met gemak de melk
van 600 koeien kunnen verwerken in boter of kaas, naar
mate men begeert. Bij de tegenwoordige inrichting kan de
melk van duizend koeien behandeld worden, terwijl de toe
stellen door eeue kleine uitbreiding geschikt kunnen wor
den gemaakt voor de melk van 3000 koeien. Inden afge
loopeu zomer werd er niet minder dan 272 kilo boter per
dag gemaakt. Be twee bovenverdiepingen van de fabriek
worden gebruikt voor het pekelen. Hier is plaats voor ruim
13000 kilo kaas. De gallon melk (ruim A'A kan) komt on
geveer op 22Vb cents te staan.
BMEMLAMDSCHE BERICHTEN.
SCHIEDAM, 3 Januaii 1873.
Onder de meest bekende personéndie gedurende
den loop van 1872 hier te lande overleden zijn, worden op
gegeven: dr. C. 11. Tliiebout, oud-rector der latijusche
scholen te ZwolleII. J. van Ileek, industrieel te Enschedé
J. B. Christemeijer, auteur o. n. van de L'jfetr. Rechts
pleging mr. J. F. Bodel Nijenhuis, letterkundigeAntony
vanlloboken vauRlioonenPendrecht, koopman; mr. ,T. K.
baron van Goltstein," lid dor eerste kamer en oud-minister;
de Heus, groot industrieel; II. Maronier, dichter; prof.
Kaiser, astronoom; luit-gen. A. J. Andresen, oud-kom-
mandant van liet Ned. leger in O.-L, adj. van Z. M."NV.
Marten Westerman, letterk., redacteur van Baiomr. J. R.
Thorbecke; A. van Weel, oud-lid der eerste kamer; mr.
O. W. J. bar. v. Boetselaar v. Dubbelmaumgr. 3. A. Smitz,
protonot. apost. a. c. p. te Amsterdam; de Man, schout bij
nacht, lid van het H. M. Ger.Abbingh, oud-rector te
Hoorn, schrijver van verscheidene monografiën van die
stad; W. II. Suringar, te Amsterdam; mr. J. bar. Taets v.
Amerongen v. Natewisch, oud-lid der eerste kamer; mr.
P. A. M. baron van Rijckevorsei v. Rijsenburg, raadsheer;
mr. A. F. Sifflé, dichter; mej. Boelaerd, juffr. Joh. J. Ileyse,
auteurW. A. bar. Schimmelpenninck van der Oiie van
van de Poll,staatsman; dr. Beunink Janssonius, godgeleer
de, geschiedkundige en dichtergeneraal Ilappé, lid van
den Raad van N.-Indiëmr. bar. van Zuylen v. Nyevelt,
lid der gedep. staten van Z.-Holland
Zaterdag avond werd Hendrik Consciences 60ste
geboortedag te Brussel feestelijk herdacht. Door de voor-
naamstcn zijner vrienden en vereerdei s was hem een feest
maal aangeboden, waaraan een 120tal gasten deelnamen,
terwijl men velen had moeten afwijzen om de beperkte
ruimte der zaal. Talrijk waren de telegrammen, zoo uit
Belgiëals Nederland, tergelukwenschiug door den jubilaris
ontvangen, zooals o. a. uii Leiden van de liecrcn de Vries,
Kern en Cosijn, luidende: »De ondergeteekenden, ook
namens andere afwezige vrienden, brengen hulde aan
Conscience, den COjarige. Vlaanderens roem is Hollands
roem. Nederlands roem is één. Daarom juicht Noorden
met Zuiden. Lang leve en bloeio Conscience, als sieraad
van Nedeilaud." Door den voorzitter van liet feestmaal
werd hem een gulden lauwerkrans aangeboden. Het feest
kenmerkte zich voorts door een aantal toasten en duurde
tot laat in den nacht.
Door het kiescollege der Ned. Ilerv. gemeente te
Delft is, ter vervulling der vacature, ontstaan door liet aan
den heer W. C. F. Kocli verleende eervol emeritaat, liet
volgende zestal predikanten geformeerdG. J. van der
Flier, te Heemstede; D. P. M. Huel, teBirkslancl; F. F.
Kruijff, te Velp; J. P. Nonliebel, te Middelburg; L. Schou
ten, te HarderwijkP. van Sonte Nijmegen.
Als bijzonderheid wordt medegedeeld, dat in den
tuin van den heer Odom, op de Schie te Rotterdam, is ge
vangen een kapel, een zoogenaamde schoenlapper, van de
grootste soort, die, mogen ze indenzomer minder schaarsch,
toch in dit jaargetijde uiterst zeldzaam zijn.
Te 's llago is het bericht ontvangen, dat Behagel,
verdacht van medeplichtig te zijn aan deualdaargepleegden
dubbelen moord, is gearresteerd. Hot schijnt dat zijn
kameraad Verlimi nog op vrije voeten is.
Als een opmerkelijk feit verdient vermelding, dat bij
de viering van liet 25jnrig bestaan ccner meubelmakers-
affaire te 's Huge, die van de liecrcn Gebrs. SUrtterhcim,
nog acht knechts tegenwoordig waren, die van den aanvang
of liever nu al liet* vierde cener eeuw, in de werkplaatsen
dier firma zijn werkzaam geweest.
Maandagavond omstieeks acht uur is de boeren
knecht P. buiten de Koepoort te Leiden, door een persoon,
die hem achteropkwam, bij den hals gegrepen, en werden
hem door dezen oenigo slagen toegediend. Toon de knecht
zich had losgerukt, ging (ie aanvaller op den loop en nam
de vlucht op het erf van den boer, bij wien de aangerande
werkzaam is en trok de deur van het hek dicht, voordat de
eerste hem kon inhalen. De knecht, die door den schrik
zijn spraak kwijt was, maakte zoolang beweging aan 't hek
dat hem werd opengedaan door de boerin, en gaf door
teekens te verstaan, wat er gebeurd was. Later kwam de
boer zelf thuis, deed onderzoek om zijne woning, maar kon
niets ontdekken, terwijl de knecht, die intussclien geheel
buiten kennis geraakt was, naar zijn huis werd gebracht.
P. heeft zijn spraak herkregen, maar verkeert nog in een
bedenkelijken toestand.
Als merkwaardige proeven der buitengewone zacht
heid .van het weder wordt medegedeelddot gedurende
de maand December onder het dorp Oostrum in Friesland
door een eend nog 20 eieren zijn gelogd; dat te Venlo in
de vorige week eeuige asperges zijn gestoken; dat te
Veen bij Heusden zich Maandag een viertal jongens met
zwemmen in de Maas vermaakten, en dat te Harderwijk
con nnisch reeds zijn nest klaar heeft, terwijl te Bleiswijk
zich op een bouwhoeve een ooievaar heeft vertoond.
Het vei halen van moordgeschiedenissen heeft Zater
dag avond een jongen te Deventer, wiens ouders dien avond
uit waren, derwijze van streek gebracht, dat hij, te bed ge
bracht zijnde, droomde dat er dieven en moordenaars in de
kamer zijner ouders waren. Zich willende overtuigen, vond
hij het bed ledig en achtte zijn vermoeden bevestigd. Hij
vluchtte toen door het raam op de veranda en in den tuin,
klom den muur over en verborg zich in een auderen tuin.
Toen de ouders, thuis gekomen, naar hunne kinderen
zagen, vonden zii tot hun schrik het bed van hun zoon ledig,
hel raam open en zijn Ideederen veispreid, en meenden dat
hun kind gestolen was. Na eenig zoeken werd de knaap
teruggevonden, verkleumd van koude en tamelijk bezeerd
door zijn klimpartij.
De Haagsehe kroniekschrijver van het Handelsblad
deelt het volgende mede
Het spreekt van zelf, dat iedereen nog steeds den mond
vol heeft van den moord. Zondag jl. vond een der predi
kanten, met een zeldzame gave van combinatie, zelfs ge
legenheid, om den dubbelen moord met het vijftigjarig
bestaan van het zendelinggenootschap in verband te
brengen. Zeker is deze samenkoppeling even vernuftig, als
het dubbele doel, waarmede eenige aristocratische dames
verleden week een bazar in de concertzaal Diligentia ge
opend hadden. De opbrengst daarvan zou name-ijk
strekken ten voordeele van de vereeniging tot koepokin
enting en voor het oprichten van een orgel in de Engeische
kerk. Men had er nog even goed een gedeelte van kunnen
afzonderen als bijdragen voor een standbeeld van
Thorbecke, de zendingszaak in onze koloniën, prijzen bij
scherpschutlerswedstrijden, een bijdrage voor het nog
altijd in de lucht zwevend kapitaal ten bate vaneen con
certzaal, en voor liet invaüdengesticht te Briefte.
Dr. II. Hartogh Heys van Zouteveen schrijft in het
Maandblad de Landverhuizer
De werkmansvereenigingen zouden op prnctische wijze
langzamerhand verhooging van loon kunnen bewerken
door emigratie te bevorderen en zoo de concurrentie te ver
minderen. Zij zouden daarvoor emigratie-kassen moeten
aanleggen. Stel een werkmansvereeniging met 25 leden,
die wekelijks elk f 0,10 in de emigratiekas storten. Zij
brengen dan in oen jaar f 130 bijeen, meer dan genoeg om
den overtocht van één hunner naar Amerika te betalen.
Het lot beslist tusschen die leden, welke zich tot emigratie
bereid verklaard hebben, De winner krijgt f112 ter leen
om zijn overtocht naar Amerika te bekostigen, doch be
looft die zoo spoedig mogelijk terug te zullen betalen.
Stol de terugbetaling geschiedt na een jaar, dan kunnen
het eerste jaar een, liet tweedejaar twee, het derde jaar
drie, het vierdejaar vier leden der vereenigiug op dezelfde
wijze einigreeren, zoodat na vier jaren tien werklieden
geëmigreerd zijn, als aften eerlijk terugbetalen t Op
deze wijze zouden binnen weinige jaren de helft onzer
werklieden geëmigreerd zijn, waardoor de loonen zeer
zouden stijgen ten minste als in andere lauden van
Europa dit voorbeeld gevolgd werd, daar anders immigratie
van werklieden uit andere Europeeschc landen naai'
Nederland te vreezen zou zijn, hetgeen de loonen weder
zou drukken. Het is echter onwaarschijnlijk, dat die immi
gratie zoo sterk zou zijn, dat daardoor de voordeelige ge
volgen der emigratie zouden opgeheven worden. Zoolang
toch de loonen in Nederland niet veel hooger zijn dan
thans, is de toestand hier zoo aanlokkend niet om vele
vreemde werklieden tot verhuizing naar Nederland te be
wegen 1 s
Uit Middelburg wordt van 31 Dec. gemeld: Een
gezelschap van vier personen, twee mannen en twee
vrouwen, ontmoetten Donderdagavond tusschen 8 en 3
uren, op den weg tusschen Zuidzaude en Oostburg, eeu met
moeite zicli voortslcpendcn mau, die hen toeriep: sik ben
erg gewond en ga dood I" Ineenzakkende verklaarde hij in
den arm gekwetst te zijn. Op verdere vragen kön hij niet
rnecr antwoorden. De mannen ijlden naar Oostburg, van
waar de gewonde (J. J. Loke, een Aardenburger) scheen
Hol is gemakkelijk lo berekenen, dat zelfs wanneer er geen enkel
mouw lid bijkomt, binnen 8 jaren de 25 leden allen geëmigreerd zullen zijn,
mils allen coilijk terugbetalen, "t Kost ma ir 2 bui reis 's weeks!
J) D.ur tic prijs van alle zaken aflnngt van vraag cn aanbod, zal de prü?
van den arbeid (bet loon) stijgen, als liet aanbod (dour do cmlgralie) ver
mindert terwijl «le vraag dezelfde blijft
COURANT.
A EjO N N E M E TJ T
3 Abonnementsprijs, per Drio Maanden
1 franco ver Post, door liet gcheete Itijk
f 1.85.
2.50
ADVEBTENTIEN:
Pi ijs t van 1 lol 10 gewone regels f 1 00; iedere regel meer ƒ0.10.
Voor den wei kenden stambcu voor weldadigheidde helft van don prijs.