11 a a ii (1 a i> 17 Februari.
ijit
mtf
A" 1873.
M 3067.
BIHpgLAMDSCHE BERICHTEN.
STEDELIJK NIEUW,S.
A B ONNEMENT:
Abonnementsprijs, por Drie Maandenf i.85.
franco per Post, door het gehcele Rijk
CBilcvcn Franco.])
SCHIEDAM, 45 Februari 1873.
De dezer dagen aangekondigde verloting van allerlei
voorwerpen van kunst en smaak, ten voordeele der Neder-
landsche vereeniging van Weldadigheid te Brussel, onder
vindt krachtige ondersteuning, zoowel aan deze alsaati
gene zijde van den Moerdijk. Z. M. de Koning beschermheer
dpr vereeniging, zond haar een prachtigen zilveren water
ketel. Nog van andere zijden werden kostbare zilveren voor
werpen ontvangen, terwijl Z. K H. Prins Hendrik, der
vereeniging een gift van f 200 ter tegemoetkoeming in de
kosten der verloting aanbood. Een aantal Nederlandsche
en Belgische kunstschilders zonden bijdragen. Wij noemen
slechts schilderijen van de 1111Bos, üilleus, de Haas, Ilane-
'does, Merkelbach, Mesdag, Sclmmpheleer, van Sterkcn-
borgh, enz. én teekeningen van de IIII. AUehé, Backer,
Kort!', Bosboom, Gabriel, Madou, Pacquerau, Storm van
'sGravesande, 'festas, E. Verveer, S. Verveer, enz. De Bel
gische graveerschool is door bijdragen van de IIH. Deman-
nay, de Mare, Frauck, enz. vertegenwoordigd, terwijl nog
andere kostbare plaatwerken van de HH. Nijgh te Rotter
dam en van Gogli te Brussel inkwamen. Voorts zonden de
HH. Altorffer te Middelburg, Roelauts te Schiedam, van
Santen en Sijtlioff te Leiden belangrijke boekgeschenken,
om slechts van die uit Nederland te gewagen. Kortom, met
liet oog èn op het reeds ontvangene, èn op de waarschijn
lijk nog in te komen bijdragen, is het te voorzien, dat zoo
wel de deelnemers als de behoeftjgen goede zaken zullen
maken. De bijdragen kunnen uiterlijk tot 28 Februari a. s.
aan de heeren D. Boer en Zn., Koninklijke Bazar, in den
Haag, worden gericht.
Het te Vlaardingen thuis beboerende schip Verwis
seling, kapit. Notmeyer, (reeders de heeren van Harwegen
en den Breems) is vergaan in de baai van Corunna bij Kaap
Ortegal (Noordkust van Spanje). Alle opvarenden zijn
behouden aan land gekomen, behalve de stuurman, die
eenige dagen te voren over boord geslagen was.
In de zitting van den Rotterdamschen gemeenteraad
op Donderdag is door burgemeester en wethouders een
concept-adres ingediend aan Z. M. den Koning, ter voor
ziening in het ongerief, dat is ontstaan door de rechlei iijke
uitspraken, gelijk het vonnis van den Iloogen Raad in zak,e
de verordening op het havengeld. De couclusie daarvan
luidt: De^ gemeenteraad verzoekt daarom eerbiedig aan
Uwe Majesteit, door een wijziging in de gemeentewet, of
zoodanige andere wettelijke voorziening, als zal blijken te
bahooren, te doen bepalen: 1. Dat onder de belastingen
die door de gemeente geheven kunnen worden ook begre
pen wordt een havengeld van de schepensubsidiair dat
aan de gemeenten meerdere vrijheid worde gegeven om,
onder goedkeuring van bet hooger gezag, zoodanige belas
tingen in te voeren als de plaatselijke gesteldheid raadzaam
maakten 2. Dat de alzoo door dc bevoogde macht daar-
gestelde en goedgekeurde belastverordeningen onschend
baar en alzoo voor de rechterlijke macht verbindend mogen
worden verklaard, gelijk dat met de landswetten thans het
geval is.
De zoogenaamde impressnrio Geraldini, die met een
mnïd-bc Italiaausch opera-gezelschap hel publiek te Rot
terdam en in den Haag bij don neus gehad, doch volkomen
fiasco gemaakt heeft, is niemand anders dan de bekende
kermiskomiek rnr, Philippe.
In de Arnh. Ct, lezen wij het volgende
«Afschaffing van den accijns op het geslacht zou ik ver
keerd achten, want die wordt opgebracht door den ge
goedenstand, en dezen wil ik niet ontlasten", zeide de heer
C, vah'Nispen vau Sovenaer in zijn redevoering van 17 De
cember 11.
Ileefbde heer van Nispen, toen hij deze woorden uitsprak,
bedacht, welk een diep treurige zin er in ligt? bedacht wét
het zegt, dat de accijns op het geslacht wordt opgebracht
alleen door den gegoeden stand", en niet ook door den on
gegoeden?
Het wil zeggen, dat de ongegoede staud geen vleesch cel,
geen vleesch kan eten, omdat, behalve de andere oorzaken
van duurte, de prijs van het vleesch bovendien nog ver
hoogd wordt dear de belasting waarmede het bezwaard is
Zij die de afschaffing der vleeschbelasting niet willen,
willen dus niet da*, door althans één oorzaak van duurte
weg te nemen, liet vleesch binnen het bereik komt van
klassen die er zich nu van moeten bedienen.
Deze zeer eenvoudige waarheid,'v dat afschaffing vau
een den prijs van liet voorwerp verhoogende belasting een
van de oorzaken der duurte wegneemt, blijkt echter voor
het begrip vau sommige leden derNederlandscf.e Volks
vertegenwoordiging nog te hoog te z'y'u. Zoo zeide b. v.
1 de heer Saaymans Vader: «Afschaffing van belastingen
is een woord dat voorzeker met genoegen in ons vaderland,
lzal gehoord worden, eu afschaffing van de belasting op liet
j vleesch zouzekerinde provincie, die ik vertegenwoordig (i)
jl» (I) Bene interessante incdcdeeling. Mr. Sanyinnns Vnder
w^teiiegentworiligteëne provincie. Art. 74 der grond-
'twet is dus voor hern niet geschreven.
met vreugde begroet worden, want de landbouwers, ouder
wie ik mij zei ven ook reken, zouden begrijpen dat daaraan
voor hen zeer veel voordeel verhouden zou zijn. Ongetwijfeld
toch zou, bij afschaffing van die belasting, hetzelfde verschijn
sel zich voordoen, dat plaats gevonden heeft bij dc afschaf
fing van den accijns op het varkens- eu schapenvleesch, na
melijk dat het vee duurder in prijs sou worden." (In hot voor
bijgaan wijzen wij op de zonderlinge tegenspraak tusschen
deze twee anti-afschaffers. De heer van Nispen wil den
accijns uietafgeschaft hebben, omdatlnj deugegoeden stand,
die hem opbrengt, «niet wil ontlasten." De hoor Saaymans
wil hein niet afschaffen, omdat het »vee" en dus ook liet
vleesch er van «dan duurder zou worden." Hoe goed slaan
deze argumenten dezer heeren op elkander!)
Wij hebben hetgeen de lieer Saaymans aanvoerde
daarom overgenomen, omdat liet de onuoozelheid van het
argument zoo uitstekend doet uitkomen. Wanneer liet
een regel is, dat afschaffing van belasting den prijs van het
belaste voorwerp doet stijgen, dan moet ook het belasten
van een nog niet belast voorwerp den prijs er van doen
dalen. De iieer Saaymans heeft alsdan het raadsel van
de sphynx geraden, hetgroote geheim om tegelijkertijd,
door hetzelfde middel, alles goeJkooper en de schatkist
rijker te maken.
Van geachte zijde wordt aan de N. JR. Ct. het vol
gende medegedeeld
Het oude kasteel Vorden is den bezoekers van ouze
sohilderijtentooustelimgen uietgeheel vreemd, daar Bildeis
sinds geruimen tijd zijn talenten wijdt aan de reproductie
van dit zoo landelijk gelegen monument van middeleeuw-
sclie bouwkunde
Te 's Hage stelde hij in 1872 een stuk ten toon, JEenzaam-
heid gelieetcn eu dat 't kasteel aan één zijde voorstelt,
terwijl in Arti te Amsterdam een ander den watermolen
vlak bij het kasteel gelegen, weergaf.
Het is uiet met volkomen zekerheid te bepalen van welk
jaar de stichtiug van het kasteel dateert, iu den loop der
tijden is door restauratie een goed deel van den stijl, waar:-
het oorspronkelijke moet gebouwd zijn, verloren gf-gaan.
Zeker is het, dat een klein poortje uit den Saksiseheii ',ijd is
en dit is ook één der grootste schoonheden van het kvsteel.
Vorden is meermalen belegerd, waarvan de sporen te
vinden zijn in de uitgestrekte gewelven ouder het gebouw,
die tot schuilplaats voor de belegerden hebben gestrekt.
De tegenwoordige eigenaar en bewoner heeft o. a. in een
der putten van deze gewelveu het geraamte van een paard
gevonden, dat zeker tot voedsel verstrekt heeft en waarvan
de beenderen op die wijze begraven zijn.
Onder de opgedolven merkwaardigheden behoort in de
eerste plaats een stuk geschut van liet alleroudste model,
waarmede, ter gelegenheid vau het huwelijk van den heer
van der'Borch met do barones van Nagelt, saluutschoten
zijn gelost, die getuigden van de groote capaciteit van het
vuurwapen.
Een bijzonderheid is, dat noch het kasteel noch de Have-
sathe Vorden ooit door verkoop van de cene in de andere
hand zijn gekomen. De oudste eigenaars waren de Ryper-
da's, waarvan de laatste afstammeliug op het kasteel over
leed, één dochter ualateude, die met den graaf vauRechte-
ren gehuwd was, diens eenige dochter huwde den baron
van der Borch, overgrootvader vau den tegenwoordigen
eigenaar, die in 1870 door de erfenis van zijn oom dat land
goed verkreeg.
Sedert den laatsteu Rypcrda werd het kasteel niet meer
bewoond, doch de lieer van der Borch ondernam een res
tauratie, geheel in den stijl, en woont er nu.
Vorden is een der weinige oude kasteeleu dat voorloopig
van slooping bevrijd zal blijven, indien althans bij de res
tauratie niet een zucht tot modernisatie komt en alzoo ook
dit monument den weg van vele andere mocht opgaan.
Uit Franeker schrijft men van 13 dezer:
De dagbladpers vermeldt in onze dagen al wat maar
meldenswaardig is, of het niet isvroeg nestelende ooie
vaars, lange graansteugels, omvangrijke bloemen, groote
knollen, de kleinste schoolfeesten, de hooge prijzen van
verkochte gronden en huizen, alles is courantenwaar, al is
hetnog zoo weinig courante waar. Daarom mag het vreemd
genoemd worden dat onlangs hier iets gebeurde, dat wel
der vermelding waard was. zonder dat er in eenig nieuws
blad meteen woord vau gereptwerd, metnamehet volgende:
Onlangs keerde dc lieer J. II. Behrns, inspecteur vau het
lager onderwijs in Friesland, vau een concert terug, en zag
aan den waterkant van een der binnengrachten een menigte
meuschcn in groote beweging. Er lag een vromv iu het
water; men bekommerde zich zeer over de vraag hoe het
mcnsch zoo ongelukkig te pas was gekomen, doch niemand
stak een hand tot redding uit. De lieer B. riep daarop de
reeds gezouken vrouw toe, dat ze, indien ze nog kon hooren,
een arm moest uitsteken, hetgeen de drenkeling ook deed.
De heer B. legde zich op deu wal, werd door de omstanders
aan de bceueu vastgehouden, hij greep daarop de vrouw en
moest ze hij den' wal als ophaleu, waarin hij toen door de
omstanders werd geholpen.' Zonder dc tusschenkomst van
den lieer Behrns zou bedoelde vrouw zijn verdronken, niet
tegenstaande er een drom vau meuschen om henen stond.
ADVEBTENTIEN:
Prijs: van t tot 10 gewone regels f 1.0,0; iedere regel jnepr ff). 10.
Voor don werkenden sland en voor weldadigheidde iielfl vin den prijs.
In aanmerking genomen dat dehcevBehrns reeds zijn 70ste
jaar is gepasseerd, vinden wij dat deze zaak wel met een
enkel woord in de nieuwsbladen had kunnen vermeld
worden.
Te Deventer heeft de gemeenteraad besloten op de
gewone veemarkten voor koeien en paarden voortaan geen
paarden toe te laten, fnaar daarentegen hij de 5 bestaande
groote koe- en paardenmarkten, nog 7 paardenmarkten te
houden, vallende op deu jsten Maandag van iedere maand,
waarin niet reeds een der bestaande voorkomt.
Tot geruststelling van vele ingezetenen van Haar
lemmermeer, welke kalkoenen, eenden of kippen houden,
meldt men, dat den 7 dezer door de ferme handelwijze van
deu laudbouwer Verbrugge, de vermoedelijke dader van
verschillende diefstallen van pluimgedierte is gevat eu naar
Haarlem overgebracht. Genoemde landbouwer hoorde des
nachts ten 12 ure iu zijn stal, nabij zijn kippenhok, waarin
2 kalkoenen en eenige kippen waren, een ruit verbrijzelen.
Iiij onderzoek bleek dat liet gerucht veroorzaakt was door
den 21jarigen Jan Geilvoet, die het onmiddellijk op een
loopen zette, doch de wakkere man snelde hem barrevoets
en in nachtgewaad, maar gewapend met een ijzeren blaas
pijp, na; de wedren ging door dik en dun, door sloot en
tocht, tot het den vervolger eindelijk gelukte den kippen-
lief hebber een paar ferme tikken tegen de beenen te geven,
waardoor hij van de been raakte en gegrepen werd. Bij den
terugtocht naar de woning moest men een dam passeeren,
daar nam de aangehoudene ziju kans waar eu wierp den
boer hals over kop in de sloot en koos weder het hazenpad,
maar de boer, niet lui, kroop vlug op den wal en nu begon
de wedloop weder over en door alles heen. Nogmaals mocht
het den vervolger gelukken, genoemden G. in te halen en
door een flink aangebrachten slag op zijn hoofd, hem omver
te werpen, waarop hij weder gearresteerd en, door bijko
mende hulp goed gebonden, aan de veldwachters in bewa-
ring gegeven werd.
Toen de morgen aanbrak vond men in een boschje bij de
woning, nog een zak, waarin reeds twee levende kalkoenen
op lotgenooteu zaten te wachten, welke kalkoenen te
Schalkwijk waren ontvreemd.
Wederom heeft het roekeloos omgaan met vuur
wapenen bijna een groot ongeluk gehaard. In Gestel name
ly k nam Zondag morgen een kind, van zoo wat 9 of 10
jaren een pistool, met hagel geladen, in do handal spelen
de, in tegenwoordigheid zijner ouders, wendde liet*den Iciöp
naar een aan tafel zittend persoon en trok met den ge
spannen haanhet pistool gaat af en bijna de gcheèlë lading
trof het gelaat van den ongelukkige, waarop het vreèselijk
wapen zoo roekeloos was gerichthet kind kwetste zich
zelf deerlijk op verschillende plaatsen van het aange
zicht; dadelijk ingeroepen hulp van den geneesheer zal,
hoopt men, den ongelukkige gekwetste voor erge gevolgen
redden.
Te G. liepen onlangs een paar landlieden bij de.straat,
die een voorbijganger naar de woning van een ï>testement-
makervroegen. Deze wees hun een notariskantoor, waar
heen zij zich begaven en waar zij zeer voorkomend door den
klerk werden ontvangen. Na eenige verversching,gebruikt
tq hebben, gaven zij den klerk te kennen, niét veel tijd te
hebben. Deze zond, tuk op praktijk, dudelijkomzijnpatroon,
welke niet weinig verbaasd stond te kijken, toen de man
zeide
«Vrau geef dien körfien eis heer." Hij haalde daar een
ouden bijbel uit en vervolgde: «Hier is'n bonk, meneer,
'tls ons olie testement. Dat wol we wat moakt hebben.
As 'tken, den mout de eigenste band er moar weer om,
as 't nijt keu, den in Gods noam moar en nye. Binnen kört
is ons n'ye testement er ook aan tou, den koom we weer
hie joe."
Adellijke dame. s Beste vriendin, wat vindt ik het lief,
dat ge me juist op djt moment een bezoek brengt. Ge weet
tojch, ik heb een villa laten bouwen en nu denk ik over den
naam na, dien ik haar geven zal. Ge hebt dikwijls zeer gees
tige invallen, help me dus een beetje zoeken." De vriendin
«daar heb ik juist een gelukkigen inval. Noem de villa
ter eere uwer zes leminlijke ongehuwde dochters, villa
Wachthurg."
Een kruidenier had om zijn concurrenten in den grond
te werken, op zijn winkeldeur laten schilderen: «Hier ver
koopt men alles een stuiver goedkooper dan hij anderen."
Eeii straatjongen, diUezeude, ging den winkel binnen, vroeg
een stuiver klontjes, stak ze in zijn zaken ging, zonder een
woord te zeggen, heen. De kruidenier riep hem echter te
rug, en vroeg waar dc vijf cents, waren.
«Wel" was het antwoord «gij zegt alles een stuiver
minder te laten ..betalen;; dat is dus gratis, daar ik maar
voor een stuiver gekocht heb."
En met die woorden liep de jongen fluitend weg,, tot groot
vermaak der omstanders, die deu kruidenier hartelijk uit
lachten.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: 13 Februari. Fraucina, dochter van F. Bou-
COURANT.
