Woensdag 19 Maart.
Bat
b,
A0. 1873.'
V." 3088.
A B ONNEMENT:
Abonnementsprijs, per Drie Manden
Franco per Pust, door het gelieele Rijk
r i,85.
2 50.
BUITENLANDSGHE BERIGHTEfJ.
In het Engelsclie Lagerhuis is gisteren medegedeeld,
dat de hoer Gladstone Zondag bericht van dc Koningin
heeft ontvangen, waaruit bleek dat de oppositie alle voor
uitzicht op het vormen van een kabinet scheen te hebben
opgegeven. Hij heeft zich alstoen weder ter beschikking
van II. M. gesteld. Op dit oogenblik was hij met zijn colle-
ga'sin onderhandeling over de noodigestappenenwenschte
hij dat de zitting van het Lagerhuis tot Donderdag werd
verdaagd. Hij hoopt alsdan te kunnen constateeren welke
schikking er gemaakt is.
De heer Disraëli heeft verklaard, dat hij bereid was ge
weest een kabinet bijeen te brengen, maar dat hij het niet
wilde doen optreden bij het tegenwoordig Lagerhuis.
De Zitting is tot Donderdag uitgesteld.
De volzin in de troonrede, van Keizer Wilhelm, be
trekkelijk de financieele onderhandelingen met Frankrijk,
wordtin de politieke kringen te Berlijn in dien zin opgevat,
dat Frankrijk in den loop van het jaar, misschien tegen den
herfst, het vijfde milliard oorlogsschadevergoeding geheel
zal betaald hebben, ten deele in specie, ten deele in goede
wissels, waaropdandeganscheontruimingvanhet Eransche
grondgebied door de Duitsche troepen zou kunnen plaats
hebben.
Het Heerenhuis van den Landdag te Berlijn heeft het
wetsontwerp, strekkende tot wijziging van de artt. 45 en
18 der grondwet, bij derde beraadslaging, met 93 tegen 63
stemmen aangenomen.
De Landdag van Saksen-Gotha heeft thans, evenals
vroeger die van het groot hertogdom Saksen-Wei mar, be
sloten om de regeering te verzoeken, bij den Bondsraad te
Berlijn de noodige stappen tot het invoeren eener wet te
doen, krachtens welke de massa papieren geld der talrijke
particuliere banken en der'kleine staten door rijkspapier
zal worden vervangen. In de Thïiringer staten is o. a. het
papieren geld zoo overvloedig en tevens zoo beschadigd en
bemorst, dat het in Pruisen en Saksen niet meer in betaling
wordt aangenomen.
De professoren dr. August Hirsch te Berlijn en dr.
Max von Pettenkofer te München hebben, met het oog op
de naai- hunne meening spoedige komst der cholera in
Duitschland, bij den Bondsraad op de instelling ecner com
missie aangedrongen, welke zal te onderzoeken hebben,
door wgjke middelen men de verspreiding dier epidemie
met goed gevolg zal kunnen bestrijden. De Bondsiaad,
welke deze zaak een nadere overweging waard acht, heeft
haar naar de commissie van handel en verkeer verwezen.
De opper-president van Posen heeft de verschillende
besturen in die provincie aangeschreven en opgegeven, op
welke wijze zij moeten handelen, om de verordeningen van
den aartsbisschop Ledochowski, betreffende het gods
dienst-onderwijs op de lagere scholen, tegen te werken en
alzoo een ontduiking der wet te voorkomen. Daarentegen
heeft nu voornoemde aartsbisschop aan de geestelijken in
die kreitsen, waar leeken tot schoolopzieners benoemd zijn,
een andere circulaire gericht. Daarin wordt den geeste
lijken gelast, om de schooljeugd tot regelmatig privaat
onderwijs in den godsdienst bijeen te doen komen, terwijl
hun tevens wordt aanbevolen, om een goede verstand
houding met de scliooionderwijzers te onderhouden.
De troonrede van den Keizer van Duitschland heeft te
Parijs groote opgewondenheid te weeg gebracht. De
Parijsche pers constateert den goeden indruk, dien de
zinsnede, »die een vast vertrouwen op den toestand van
Frankrijk uitdrukt en een spoedige en vervroegde ont
ruiming van het grondgebied dier republiek doet te gemoet
zien", in geheel Frankrijk gemaakt heeft.
Zondag bevatte het Fransche officieele blad liet vol
gende heugelijk bericht: Tussehea van daag en den 5
September van dit jaar zal Frankrijk aan Duitschland de
1500 millioen afbetaald hebben, die het nog verschuldigd
is vau de vijf duizend millioen francs oorlogs-schadever-
goeding. Gisteren avond ten 5 ure is deze overeenkomst te
Berlijn geteekend tusschen prins von Bismarck en den af
gezant van Frankrijk, de Gontaut-Biron. De ontruiming
zal met den 1 Juli beginnen, en zal, wat betreft de depar
tementen der Ardennes, de Maas, de Meurthe, Moezel,
Vogezen on bovendien het aiTondissement en de vesting
Belfort den 1 Augustus afgeloopen zijn. Alleen Verdun
met haar rayon zullen tot den 5 September bezet blijven,
als pand voor de betaling van de laatste 500 millioen.
"Wanneer de betaling geschied is, zal Verdun binnen 14
dagen ontruimd moeten zijn. De Heer Thiers heeft nog
gisteren avond laat het grootkruis van het legioen van eer
aan den gezant de Gontaut-Biron gezonden.
De republikeinsche linkerzijde is zoo ingenomen met
deze tijding, dat het met algemeene stemmen heden be
sloten heeft dat haar bureau den heer Thiers zou gaan
gelukweuseheu met het succes dat hij behaald heeft, be
treffend de bevrijding vauFrankrijks grondgebied.
De Fransche nationale vergadering heeft de discus-
siën ovei de wet betreffende den verkoop van lucifers ten
einde gebracht. Het amendement van den heer Duval, een
(Brieven Franco.")
schadeloosstelling verzoekende voor de kooplieden die in
't groot hierin handelen, is met groote meerderheid ver
worpen. De wet is toen in haar geheel aangenomen met
322 tegen 205 stemmen.
Het comité voor de steenkolenmijnen in de Fransche
departementen van het Noorden en van het Nauw van
Calais heeft een verslag uitgebracht, waaruit o. a blijkt,
dat de productie dier mijnen in dc Iaatstverloopen jaren
aanmerkelijk is toegenomen. In 18C8 bedroeg zijin het
Nauw van Calais 2,402,000 en in liet Noorden 1,750,000
ton, te zamen 4,152,000 ton. In 1872 was zij trapsgewijs
opgeklommen tot 3,282,000 en 2,710,000 ton, ofinhet
geheel tot bijna 6 millioen ton
Een Fransch blad deelt de volgende bijzonderheden
mede omtrent het centraal depot van gevonden voorwerpen
te Parijs. Het bestaat uit vier zalen, waar de verschillende
voorwerpen, op lange tafels, evenals in "een galautcrie-
kraam, zijn uitgestald. Wanneer zij in den loop van een
jaar niet zijn opgevraagd, gaan zij iu een andere zaal over,
waar men ze dan nog gedurende twee jaren en een dag ten
toonstelt. Niet minder dan vijftien personen vinden in deze
zalen voortdurend werk, tei wijl het gelieele personeel van
het depot uit vijfentwintig ambtenaren bestaat. Het aantal
voorwerpen, dat op de openbare straat of in huurrijtuigen
wordt gevonden en aan de prefectuur van politie wordt ge
deponeerd, beloopt gemiddeld duizend s\ elfhonderd per
jaar. In 1867, het jaar waarin de wereldtentoonstelling
werd gehouden, bedroeg het negentien duizend.
Te Weenen, de stad der wereld-tentoonstelling
heerscht nu reeds woning-nood"Wat zal het dan in Juli
wezen Als huur voor de derde en vierde verdieping van
een hotel" werd gevraagd 220,000 gulden en gegeven.
Duizenden, die er iets moois willen zien, zullen er 's nachts
niet op veeren slapeu.
In de zitting der kamer van afgevaardigden te Rome,
heeft de president een brief voorgelezen van prins Amadeus,
hertog van Aosta, in antwoord op het adres dier kamer. De
prins zegt daarin»Ik heb de kroon aangenomen, hopende
aan Spanje de rustte kimnen hergeven; maar ziende dat
het zijn geluk niet in mij kónde vinden, heb ik van de kroon
afstand gedaan, na nauwgezet de constitutie te hebben na
geleefd. Italië zal ia mij steeds een soldaat vinden, die zijn
vaderland liefheeft."
In New-York wordt een grootsch museum van na
tuurlijke historie gebouwd, waarvan de kosten op niet
minder dan 10 millioen dollars (25 mill. Ned.)zijugeraamd.
Het gebouw zal 15 acres grond beslaan en het grootste zijn
dat in Amerika bestaat. Men zal aanvangen met het front
gereed te maken, het geheel zal in 15 jaren voltooid zijn.
Als bouwmaterieel is graniet; als bouwstijl van het vier ver
diepingen hooge gebouw' is de Fransche renaissance aan
genomen.
Omtrent de zending van sir Bartle Frèrenaarde
Oostkust van Afrika, verneemt de Times, dat de sultan van
Zanzibar, Seyd Barghash, stellig had geweigerd, om het
hem voorgestelde tractaat, tot definitieve afschaffing van
den slavenhandel, te onderteekenen en zich aan het oude
tractaat dienbetreffeude van 1845 wilde houden. Het slui
ten van een nieuw tractaat door deu sultan zou echter ook
weinig gebaat hebben, daar de geheele bevolking van Zan
zibar het behoud der slavernij verlangt. Er zullen maat
regelen moeten genomen worden om den sultan en zijn
volk te overtuigen, dat Engeland den wil en de macht heeft,
den slavenhandel, ook zonder de medewerking van den
sultan, geheel te doen ophouden.
In een schrijven uit Yokohama, gericht aan het
Journal de St. Tétershourg, blijkt, dat de Japansche regee
ring reeds sedert lang voornemens was, om aan den Chris-
telijken godsdienst gelijke voorrechten als aan andere ge
loofsbelijdenissen te schenken, en dat de tijd niet ver meer
verwijderd is, waarop aan dat voornemen een volledig
gevolg zal gegeven woi den. Reeds is er door de regeering
aan de provinciale autoriteiten bevel gegeven, om de Japan-
neezen, die tot het Christendom zijn overgegaan, niet meer
te arresteeren. De regeering behoudt zich uitsluitend het
recht voor, daartoe, als zij het noodig acht, bevel te geven.
De drukpers heeft verlof bekomen, om godsdienstige aan
gelegenheden te mogen bespiekon, dat vroeger zwaar ge
straft werd. Voorts bezoeken de bekeerde Japanneezen
sedert eenigen tijd openlijk do Christelijke kerken. Te Jeddo
en Hakodado zijn do zendelingen volkomen veilig.
BINNENLAMBSCHE BERICHTEN.
S CIIIE D A M18 Maart 1873.
Woensdag jl. en Vrijdag, 12 ea 14 dezer, had alhier een
eigenaardige feestviering plaats. Hel waren de avonden
bestemd voor de concerten, waarmede de commissie voor
de Schiedamsche volksvoorlezingen het seizoen 4872/73
wensclito te besluiten, en waardoor zij den teden met hunne
vrouwen nog een genot vollen avond hoopten te verschaffen.
Gesteund door de welwillendheid waarmede verreweg
het grootste gedeelte van de werkende leden dor lieder-
tafel sOrpheus" en van het harmonie gezelschap sApollo"
hun medewerking hadden toegezegd, kon dit plan niet
ADVERTENTIE JTj
Prijs: \an 1 lol 10 gewone regels f I 00; iedere regel meer /"0.10.
Voor den werkenden sl.inil en voer weldadigheid, de helft van den prijs.
alleen doorgaan, maar doorgaan op een wijze die "het
talrijk opgekomen publiek ten hoogste voldeed en de
executanten tot eer verstrekte. Zij oogstten dan ook een
welverdiend woord van dank, namens het bestuur uit
gesproken, in, ou verwierven de onverdeelde aandacht en
herhaalde bijvalsbetuigingen van de talrijk opgekomen
hoordeis.
Bij zoo schoon besluit van de volksvoorlezingen, dezen
winter gehouden, vinde men het niet ongepast, dat wij
daarna nog ecu enkel woord richten tot hen, die door de
bemoeiingen èn van bestuur èn van hoeren kunstliefheb
bers, in de gelegenheid worden gesteld zoo menig genoege-
lijken avond door te brengen; mogen zij door een getrouw
opkomen, ook bij volgende gelegenheden, toonen, dat zij
dit op den waren prijs stellen en hun voorbeeld nog velen
opwekken om aan deze zoo nattige als aangename bijeen
komsten deel te nemen; daardoor toch zou het bestuur
en allen die hun krachten wijden om deze zaak naar hun
beste vermogen te behartigen, een hunner waardig loon
vinden.
In een plechtige openbare terechtzitting van de
arrondissements-rechtbank te Rotterdam, te houden op
Donderdag 20 Maart e. k., ten 2 ure, zal de nieuw benoemde
substituut-griffier bij die rechtbank, mr. J. G. Brillenburg,
als zoodanig worden geïnstalleerd.
Bij arrest van het Provinciaal gerechtshof in Zuid-
holland, heden gewezen, is bevestigd het vonnis der'recht
bank van Rotterdam, waarbij de heer A. A. N. te Schiedam
is vrijgesproken van de aanklacht van verbreking van af
sluiting. Den indeterechtzitting van jl. Dinsdag niet ver
schenen getuige, den heer W., is door het Hof een geldboete
van f 40 opgelegd.
Gedeputeerde Staten, der provincie Zuid-Holland
hebben bij besluit van den 10 dezer bepaald, dat het
aandeel van elke gemeente iu de te leveren manschappen
voor de lichting der nationale militie van 4873 zal be
dragen, o. a. voor's Gravenhage 222, Delft 58, Rotterdam
342, Schiedam 43, Leiden 111, en Dordrecht 76.
Thans heeft ook de Hooge Raad der Nederlanden zijn
arrest gewezen in de zoogenaamde millioenen-zaak van'
de Holl. IJzeren Spoorwegmaatschappij, declarante, tegen
den staat der Nederlanden, gedeclareerde, wegens de aan
sluiting, aan- en doorsnijding van haren weg door de lijn
den HaagGouda van de Nederl. Rhijnspoorwegmaatr
schappij. De Hooge Raad heeft, bij dit arrest, de spoorweg
maatschappij volkomen gerechtigd verklaard om als
schadepost aan te geven het onderhoud, de bediening en
slij ting van het rollend materieel ten gevolge van het stooten
op de kruisstukken bij de doorsnijding van hare lijn door
die van den spoorweg den HaagGoudamaar haar hare
vordering ontzegd tot vergoeding wegens vermindering
van ontvangsten enz.
Alvorens evenwel ten principale recht te doen, heeft de
H. R. een onderzoek door deskundigen gelast, vooreerst"
omtrent het werkelijk ontstaan van slijtage aan het rollend
materieel ten gevolge van het stooten op het kruispunt der'
doorsnijding, met begrooting van het jaarlijksch onderhoud;
en ten andere omtrent de bepaling der kosten, ten gevolge
der meerdere bediening door beambten.
Tot deskundigen zijn benoemd de hh.J. G. W. Fijnjé,7
voorz. van den raad van toezicht op de spoorwegdiensten
in den Haag; "W. Testas, lid van den raad van commis
sarissen bij de maatschappij tot exploitatie van den staats
spoorweg, te Amsterdam, en L. Gruet, chef van de exploi
tatie bij de Ned. centraal-spoorwegmaatschappij,teUtreclit.'
De kosten zijn gereseryeerd tot aan de einduitspraak."
De heer C. V(osmaer) schrijft het volgende aan'de
Ned. Speet, over het Citadelgedenkteeken
Zeventien modellen van ontwerpen voor een gedenk-'
teeken, bestemd om de nagedachtenis van de Citadel,ver
dedigers te vereeren, zijn aan de commissie ingezonden én
door haar tentoongesteld. Daaronder zijn er die te zwak'
zijn ten opzichte der kunstwaarde om in aanmerking te
komen. Anderen die te veel overladen zyn, maar gesteld
dat zij aan de kunst voldeden, veel te kostbaar zijn. Wan-:
neer wij het oog houden op drie zaken, de gebeurtenis die
moet worden gesymboliseerd, de plaats waar het gedenk-
teeken staan moet en de beschikbare gelden, dan komen,
dunkt ons, eigenlijk twee ontwerpen Vooral in aanmerking,
Het eene bestaat uit een met bommen en kettingen om
ringde glooiing, die de namen der gesneuvelden zal dragen,
waarop een eenigszins spits toeloopend voetstuk, dat een
gewapende maagd draagt. Minder goed voldoen de vier
medaillons aan de hoeken, die weggelaten kunnen worden.
Doch de gewapende vrouwenfiguur is een schoon beeldje.
Zij drukt met de linkerhand het zwaard in de schede eii
houdt met de rechter een krans boven het graf. De strjjd"
is ten einde, maar de gevallenen hebben een kroon ver
diend. Geen gejammer, geen' overdreven gebaren; een
waardige, ernstige houding, ziedaar wat voor'dit geval vól
komen passend is en zeer goed is uitgedrukt. Met wijziging
van eenige details in het bouwkundige gedeelte, (b. v. de
scherpe driehoeken op het hellend vlak; de medaillons,
die naar het voetstuk kunnen verplaatst worden), is dit een
ontwerp dat met eenvoud de zaak goed symboliseert»
X
COURANT.
