TmÉjit (laplis, itpzamM Map.
A*. 1873.
Zaterdag 12 Apr 1.
M 3t0«;
BISNENLANDSCHE BERICHTEN.
281STE STAATS L OTER IJ.
STEDELIJK NIEUWS.
ABONNEMENTj
Abonnementsprijsper Drie Maandenf 1,85.
franco per Post, door het geheele Rijk2 50.
SCHIEDAM, ld April 1873.
De ons toegezonden statuten der Maatschappij voor
Landontginning, gevestigd te Apeldoorn, en het prospec
tus van hare 3 pCt. geldleening, geven ons aanleiding onze
lezers daarop opmerkzaam te maken.
Daaruit blijkt dat de leening is groot f1,250,000, ver
deeld,in 50UU obligatiën van f250, die uitgegeven wor
den 80 pCt. of f200, terwijl ze binnen 40 jaren weder
allen worden afgelost tegen 100 pCt., makende dus een
winst van 20 pCt.
Deze hoogere aflossing, gevoegd hij de nominale rente
van 3 pCt, maakt dat de houders der obligatiën hiervan
dezelfde rente maken als van deNederlandsche Werkelijke
Schuld.
Verder is aan de leening een premïetrekking verbonden,
die op den 25 April a. s. te Amsterdam, ten overstaan van
een notaris, zal plaats hebben en waai bij zullen worden
aangewezen de nommers, die winners zullen zijn van de
in het prospectus vermelde vaste goederen, tot een geza
menlijke waarde van f 150,000, met de bijbepaling dat be
langhebbenden, in stede van de vaste goederen te aanvaar
den, ook desverkiezende de daarvoor in het'prospectus
vermelde waarden in geld zullen kunnen bekomen, onder
korting van 10 pCt. voor kosten van overschrijving enz.
Ten slotte doen wij opmerken, dat de leening is gewaar
borgd door het geheel geplaatste kapitaal der maatschappij
en verder door een by deNederlandsche Bank gedeponeerd
waarborgkapitaal, groot f 600,000 dat speciaal ten behoeve
van deze obligatiën is verbonden, blijkens akte den 28
Maart jl., ten overstaan van den notaris J. Kuijk te Arnhem,
gepasseerd. Daardoor is de soliditeit der obligatiën ver
zekerd en onafhankelijk gemaakt van de al dan niet goede
resultaten door de maatschappij zelve te verkrijgen, het
geen zekei lijk tot aanmoediging kan dienen voor diegenen,
die een minder goede opinie koesteren omtrent de mate-
rieele voordeelen van de maatschappij zelve, die geenszins
alleen landontginning op het oog heeft, maar landbouwwer-
ken in den uitgestrektsten zin. (Amh Ct.)
Een paar woorden over Atchin. Zooals men weet,
vormt Atchin het noordelijkste rijk op Sumatra. Vóór ons
kwamen de Portugeezen. Zij vonden er een ontwikkelde
bevolking, sedert langen tijd tot den Islam bekeerd; een
vruchtbaren bodem, vooral voor de pepercultuur ge
schikt*), en een bergachtig moeilijk te genaken binnen
land. Ook hier wist onze Oost-Indische Compagnie de zoo
gehate mededingers van lieverlede te verdry ven. Doch
vasten voet verkreeg zy er op den duur toch niet. De be
volking, die geenszins onder een despotischen vorst is ge
plaatst, Joch veeleer in het tijdperk der feodaliteit verkeert,
zoodat de landbezittende adel den eigenlijk heerschenden
stand vormt, en het hoofd der centrale regeerüng, de sultan,
slechts betrekkelijk weinig invloed uitoefent de bevol
king was te zeer op hare onafhankelijkheid gesteld, dan
dat zij een nauwe aanraking met de Europeanen wilde ge-
doogen. Ook de Britten hebben hier nooit vasten voet
verkregen. Wel hebben zij steeds invloed geoefend, doch
geen heerschappij. Ki achtens het tractaat van 1824, dat
onze verhouding tot Groot-Brittanje in den Oost-Indischen
Archipel regelt, was 't ons verboden pogingen te doen, om
onze bezittingen op Sumatra uit te breiden. Daarin is even
wel verandering gekomen met den afstand van onze be
zittingen aan de kust van Guinea. Sedert dien tijd zijn wij
mefc'Atchin in nauwere aanraking gekomen. De sultan
schijnt ons voorkomend bejegend te hebben, doch zich
steeds hoe langer zoo meer te hebben gewapend. Reeds
sinds geruimen tijd zijn er vaten kruit en andere ammuni
tie, als 't ware onder het oog onzer oorlogschepen, in Atchin
binnengevoerd geworden. Zooveel men thans weet, Is de
dubbelzinnige houding van den sultan de aanleiding tot de
oorlogsverklaring. Moge weldra blijken, dat deze niet
lichtvaardig is aangedaan. Gelukkigerwijze geeft de per
soonlijkheid van den heer Loudon, onzen gouv.-gen.wel
eenigen waarborgdat de oorlog niet vermeden is
kunnen worden.
Tot hoofdonderwijzer aan de openbare school te
Rozenburg is door den gemeenteraad benoemd de heer G.
J. Visser, thans hulponderwijzer te Delft.
Een 10-jarige knaap, P. J. van den Bos genaamd,
werkzaam in dezeepziedenj »de Zeepton" te Delft, had zich
gisteren namiddag, ten 4 ure, begeven in de distilleerderij
van de heeren van Meerten Zn., om aldaar drinkwater
te halen, toen hij het ongeluk had door het "openstaand luik
(nog gesloten toen hij het even te voren passeerde) van een
zoogenaamd grondvat, met moutwijn gevuld, te vallen.
Niettegenstaande er dadelykhulp werdaaugebracht, waar
toe zelfs een der knechts van de heeren v. «VI., aan een toiiw
gebonden, in het vat werd neergelaten, mocht men er niet
in slagen den ongelukkigen knaap er levend uit te halen.
Sclicrlsemlmwjzo vet lolt men we! eens, (int iloPuiluneczcn de atmos
feer in dit l.uid ïw/i'cr met popoi doelen lienyjiigont vonden, dit zij door
'een onoverwinnelijk*! ncjging tot niezen weiden bevangen, en ni niezende
"den naam» At-Cliln" aan dit iljk hebben gegeven.
(Brieven Franco.)
De leden der Gorinehemsche veteeniging ter bevor
dering van do suikerbeetwortelenteelt hebben besloten de
vereeniging niet te ontbinden, doch de landbouwers vrij te
laten wat aangaat het verkoopen hunner beetwortelen. Het
bestuur zal in September aanst. weder een vergadering be
leggen, om alsdan, indien de suikerfabiikanteu blijven vol
harden in hun voornemen tot bepaling der prijzen, tot ver
dere handelingen over te gaan.
Als een bijzonderheid deelt men ons uit Zwijndrecht
mede, dat bij A. v. B. aldaar vaneen broeisel van23 kippen
eieren er 22 zijn uitgekomen.
In tegenwooi digheid van den heer Jhr. A. A.
Coenen, burgemeester der stad Zutfen, zijn door de hh.
M. J. de Bont en I. Noordhoek Hegt de eetste jonge zaim-
pjes uit de vischteelt-inrichting van het K. Z. Genootschap
Natura Artis Magistra, ten getale van 52,000, in de nabij
heid van genoemde stad, in den IJsel, in vrijheid gesteld.
Het Genootschap volgde in deze den op ervaring steunen
den raad van den zaakkuadigen directeur der Keizerlijke
Inrichting te Hunningen, den Heer Haak, om de pooting te
beginnen zoodra de vischjes geuoegzaam ontwikkeld zijn
om zich vrijelijk te kunnen bewegen en hun voedsel te
zoeken.
Waarschijnlijk zal van lieverlede met nog 100,000
kweekelingen op dezelfde wijze worden gehandeld, ten
einde de overbevolking der bassins in de inrichting te
Voorkomen, wantin vooralsnog eenige duizendtallen zal
men, meer- en steenforellen, alsook de kostbare oinbcr-
7almen op de gewone wijze tot ontwikkeling zullen woi den
gebiacht.
Met koninklijke goedkeuring heeft zich te Amster
dam gevormd een vereeniging, waartoe alle erkende
Nederlandsche gravers en baggerlieden kunnen toetreden,
en welke zich ten doel stelt de zedelijke en stoffelijke be
langen van dezen te bevorderen, door bespreking van
elkanders belangen op vaste tijden, in den winter, en door
een wekelijksche contributie, om elkander in onvoorziene
omstandigheden te kunnen ondersteunen.
Uit Grave wordt ons van 9 dezer geschreven:
De tweede nieuwe paarden-, beesten- en varkenmarkt,
gisteren alhier gehouden, heeft de eerste nog overtroffen.
Er waren toch ruim 220 stuks rundvee en ruim 100 var
kens en biggen aangevoerd. Vooral in rundvee was leven
dige handel en werden hooger prijzen besteed dan in de
laatste dagen op de omliggende jaarmarkten.
Het uitreiken der premiéa geschiedde ditmaal, bij af
wezigheid van den burgemeester Walter, door den heer
Masion, piesident der commissie, in tegenwoordigheid van
de leden van het gemeentebestuur en werd opgeluisterd
door de muziek van de Harmonie. Zy vielen ten deel aan
de heeren: 1. W. Geesthuijzen, van Reuver, bij Venlo, als
vei3tkomende aanvoerder van rundvee2. Jacs. Bruijsten,
te Nederassett, als verkooper van de belangrijkste partij
3. Charles de Prótre, te Mechelen, (België), als kooper van
het grootste aantal runderen4. G. van Kouwen, te Affer-
den, bij Druten, als aanvoerder van de meeste varkens.
Het naaste bij de premie van aanvoer was de heer P. Boots,
slager en veehandelaar te Venlo. Door de gebrs. van
Leeuwen alhier, is aangekocht en reeds geslacht de kolos
sale os van de weduwe J. Steeg, te Lienden, onder Baten
bui g, waarvoor in Januari II. te vergeefs f900 was geboden.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken te Ooster
hout heeft besloten tot ondet steuning van het adres van den
gemeenteraad aan den Koning, om aan den heer v. Meuke-
ren de aangevraagde concessie voor den aanleg van spoor
wegen te verleenen, of anders dat de regeering zelve een
spoorweglijn aanlegge van Breda over Oosterhout, Geer-
truidenberg op Gorinchem, met aansluiting aan de door-
Gorinchem gevraagde lijnen. t
Als een bewijs van de hooge prijzen van het rundvee
kan dienen, dat een kalfdragende koe, welke den ouderdom
van 20 jat en bereikt had en het 17e kalf zou afbrengen,
dezer dagen verkocht is voor den prijs van f200, en een
schaap, dat twee lammeren geworpen had, voor den prijs
van f70; de uitvoer van vetto runderen en kalveren naar
Frankrijk, doet de prijzen op een ongekende hoogte blijven.
Aan het VJSRSLAG van de Kamer van Koop»
handel ea. Fabrieken alhier, over het jaar 1872,
ontleenen wij het volgende:
Vervolg.
De Steanne-kaarsen fabriek »Apollo" heeft in het jaar
1872 vrij geregeld en met voordeel gewerkt.
Werd hot fabrieksgebouw aanzienlijk uitgebreid en zijn do
machinoriiSn aanzienlijk vermeerderd, het toenemende debiet
maakte het onmogelijk aan allo opgedragen orders to kun
nen voldoen.
In dat jaar zijn bijna drie millioen kilogrammen" talk en
palmolie verwerkt. Er werden verkocht: 533,200 kilogram
men stearine in blokken, 988,741 kil. kaarsen of 2,793,778
pakken, "744,975 kil. oleine, -114,418 kil. glycerine.
Er zijn vast werkzaam: 128 mannen boven de 14 jaar,
met'een weekloon van f6.50 tot f20;. gehuwden steeds
'V
gagggggggiis™ zbëbbsbssp*
ADVï BUBTIB Jfi
Prijs: van 1 tot 10 gewone regels f\ 00; iedere regel meer f 0 10
Voor den werkenden stand en voor weldadigheid, de helft van don prijs.
Bonedon de 12 jaar worden geen kinderen aangenomen
en dam boven slechts dan, wanneer zij de lagere school
bezocht hebben.
De fabriek vervaardigt gas voor eigen gebruik uit fabriéks-
afval.
Ofschoon even als elders ook hier reeds sedert jaren
achteruitgang is te bespeuren bij de Touwslagenjcn of Lijn
banen en er nu en dan eenige worden opgeruimd, is inde
groote lijnbaan alhier gestadig gearbeid kunnen worden.
Niettegenstaande de buitengewoon groote hoeveelheden
gesneden Kurkenwelke zijn aangevoerd, hebben de 6
fabrieken in deze gemeente druk w«rk gehad. De hooge
prijzen schijnen echter de uitbreiding van dezen tak van
nijverheid in den weg te staan.
De Bierbioutvenj had, door vermeerderd debiet, steeds
druk werk.
De Bierazijnmakerij hield op te bestaan.
De beide Snelasijnmaherijen hadden goeden ^afzet én
levct den bevredigende uitkomsten op,
De Koperslagerij, Koper- en Metaalgieterij, Öonslructie-
en Reparalie-wmltel voor Sloom- en andere Werktuigen,
dooi stoom gedreven, had voldoende werk, vooral in de
koperslagerij.
De Gasmeter fabriek tevens Koporgieterij heeft wederom
druk werk gehad. Zij levert ook stoommnchinen en bijbe-
hooiende gereedschappen.
De Fabriek van SchryfinlU gaat ,nog steeds vooruit. Ten
behoeve dier fabriek is een stoommachine van 2 paarden
kracht aangeschaft.
Het aantal Boekdrukkerijen werd met een vermeerderd,
terwijl in een der bestaande een snelpers werd aangeschaft.
Het wetk blijft overvloedig.
De Ru tv- VetsmeltertjWas- en Smeerkaar sen fabriek had
redelijken afzet voor hare producten en gaf stof tot tevre-
denheid aan haar eigenaar.
De Mandenmakerijen blijven voldoende uitkomsten op
leveren.
De Zeilmakerijen werkten minder voordeelig dan in 1871,
dat wordt toegeschreven aan de omstandigheid, dat onze
havens door minder zeeschepen werden bezocht.
De Fabriek van Lakken, Vernissen en Oliënin 1871
opgericht, verheugt zich in toenemend debiet Het fabrikaat
staat in het buitenland, inzonderheid in Duitschland en
Oostenrijk, zeer gunstig bekend.
De Stedelijke Gasfabriek blijft belangrijke winsten af
werpen. Voor de gasboreiding werden gebruikt 44,323 hec
toliters Londonderry steenkolen en 16,862 kil. bruine Ame-
rikaansche hars, waaruit werden verkregen 880,021 kub.
meters gas.
Het aantal zalmvisschers onderging sedert het vorige jaar
geen verandering. De uitkomsten waren hoogst gelukkig;
in vele jaren is er niet zooveel zaïm gevangen en gedurende
geruimen tijd bracht zij zeer hooge prijzen op..
Wordt vervolgd.
Pryzen en premien van f 100 en daarboven.
lire Kl. 4e Trekk, 10 April. No. 14627 f 5000. No. 12439
f1000
BURGERLIJKE'STAND.
Geboren: 9April. BemardinaJohanna, dóchter van
A. Huiswaard en D. van der Sloot, Westvest. Klazina,
dochter van J. Geesink en C. Kooijman, Hoofdstraat
40. Geertruida Maria, dochter vanM. "Vos enE. van Ravens,
Broèrsveld. Christiaan, zoon van O. L. Koole eaM.
"Verweerde, Kreupelstraat.
Overleden: 7April. JaéobaSchreuder( oud65jaren
en 40 maanden, echtgenoot van P. van Houten, (in een
vorig nommer stond abusief wed. van P. de Haan), Buiten-
havenweg9. Jean Frederik Theodoras van der Valk, oud
4 jaar en 6 maanden, Kreupelstraat. 40, Eva Maria
Montfoort, oud 7 maanden, Hoogstraat. "Wilhelmus
Barnardus "Wuisrnan, oud 5 maanden, Haam. Albert'
Kortland, oud 7 maanden, Laan.
Gehuwd40 April. D. Boot en G. van der Toom.
- MARKTPRIJZEN "AAN DE BEURS, TE SCHIEDAM,
4 'van den 44 April 1873.
Kogge en Gerst zonder handel.
Moutwijn: f 43% per Vat Ct,
Jenever: Amsterd. Proef. fl7%Afl8'/4 per heet, Ct.
zonder fust en zonder belasting. - 'j
Spoeling: f4.40 perjcetel.'
Bij de Schiedamsche Spoeling-Vereeniging; f4.40 p. k.
*-r 'i
COURANT.
-
boven do f7;50; 3 jongens beneden 14 jaar, met een ge
middeld weekloon van f 2.5087 vrouwon en meisjes boven
14 jaar, met een weekloon van*f5 tot f9; 9'meisjes be
neden 14 jaar, met een gemiddeld weekloon van f3.
C. VlSSCHEKU.
