Donderdag 1 Mei
M SI 19.
A". Ih73.
Franco per Post, door het gehcele Itijk
ne KAMER DER STATEN-GENERAAL.
Bij de voortzetting op gisteren der discussion over de
nota betreffende Atsjin, heeft de minister van koloniën de
volle verantwoordelijkheid voor de oorlogsverklaring op
zich genomen, onvoorwaardelijk. Daarna heeft, hij zeer
breedvoerig de noodzakelijkheid van dien maatregel ver
dedigd, na al den hoon en vernedering, van Atsjiu onder
vonden. De regeering wilde niets liever dan een vreedzame
oplossing. Maar na de verraderlijke handelwijze moesten
wij opheldering en anders genoegdoening erlangen. Ook
de minister is met smart vervuld over het aanvankelijk
échec. Maar hij is toch niet ontmoedigd en herinnert aan
Palembang, Bali en Boni enz. De expeditie was goed inge
richt, doch over de uitvoering kan nu nog niet geoordeeld
worden. Hij is het eens met den heer de Roo, dat het lot
van het ministerie hier een ondergeschikte zaak is en
wanneer die spreker meent dat de regeering tekort ge
schoten is, dat hij dan een votum van de Kamer uitlokke.
Hij roept hem daartoe op in naam van het land en van het
kabinet.
De heer Nierstrasz zegt, dat uit de rede van den minis
ter de ware redenen der oorlogsverklaring niet gebleken
zijn. Hij critiseert wijders den onvoldoenden toestand on
zer land- en zeemacht voor deze expeditie en daarom noemt
hij de oorlogsverklaring lichtvaardig en roekeloos.
De heer Heemskerk, na mede gewezen te hebben op
onze onvoldoende voorbereiding en op de niet genoegzame
uitvaardiging der oorlogsverklaring, vraagt of wij in staat
zijn tien duizend man naar Indië te kunnen zenden, be
nevens een voldoende scheepsmacht en het verder be-
noodigde, zoo niet, dan moet het bewind de vaderlands
liefde hebben af te treden.
De heer Stieltjes vraagt inlichtingen nopens den toe
stand van de land- en zeemacht, het geschut, de Beaumont-
geweren enz. De expeditie moet doorgezet worden; maar
alles hangtaf van de beantwoording zijner vragen en
daarvan zal ook afhangen of hij den minister in het vervolg
kan blij ven steunen.
- De heer van Lijnden, repliceerende, bluft van oordeel dat
de oorlog niet gerechtvaardigd is.
De heer Hctffmam oordeelt dat de minister de aanleiding
tot de oorlogsverklaring is, door een van hem gezonden
telegram, inhoudende dat langer dralen ongeoorloofd was.
De heer de Boo heeft nader volgehouden dat diploma
tieke en militaire voorbereiding aan de expeditie ontbroken
heeft. Hij vreest dat de gevolgen van dezen oorlog stagna
tie zullen brengen in de ontwikkeling van Indië; deuit-
noodiging van den minister om een motie van wantrouwen
voor te stellen, beantwoordt hij met het verzoek aan den
minister, om door een zijner vrienden een motie van ver
trouwen voor te stellen.
De minister van buitenlandsche zaken antwoordt aan
den heer de Roo, dat diplomatieke voorbereiding en in
menging onstaatkundig zou zijn geweest, daar, waar ons
standpunt in den Archipel steeds zelfstandig en vrij van
inmenging was.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN.
(Brieven Franco.!
De uitslag der verkiezingen voor leden van de Natio
nale Vergadering in Frankrijk, die bij lange na niet zóó
werd verwacht, heeft daar, en vooral in Parijs, een diepen
indruk gemaakt. Het gouvernement ziet zich hierdoor in
een zeer delicaten toestand gebracht. Het zal moeten kiezen
tussclien den zoo duidelijk geopenbaardea wil van het land,
en de neigingen van de meerderheid der Nationale Ver
gadering.
In Parijs treft de geleden nederlaagmiet zoo zeer het
gouvernement in zijn geheel, als wel in den persoon van
zijn minister van buitenlandsche zaken. Bovendien komt
het gebeurde op 11. Zaterdag in de permanente commissie
de crisis vergrooten, waar de minister de Goulard den
minister J. Simon aan zijn lot overgelaten heeft. In een
ministerraad, dienzelfden avond gehouden, was nog over
eengekomen dat de vertegenwoordigers der regeering zich
in de discussiën van de permanente commissie zouden hou
den aan de verklaring van het gouvernement, om slechts
de verantwoordelijkheid op zich te nemen van hetgeen in
het Journal Ojjiciel over de redevoering van den minister
J. Simon gezegd was, zonder verder te gaan^In plaats van
aan dezen last te voldoen, is de minister de Goulard zoover
gegaan, dat hij alle solidariteit aan de redevoering in
'quaestie van zich afwierp, en hij is dus als zoodanig zijn
mandaat te buiten gegaan.
In dezen toestand is het zeer moeilijk voor den heer
Thiers zijn minister van binnenlandsche zaken te houden,
indien hij ten minste niet met de meerderheid der Natio
nale Vergadering wil breken. Zoo hij geen van beiden doet.
2al de rechterzijde de eerste schrede doen, en zoodra de
Kamer weder bijeenkomt zeker den minister Jules Simon
in staat van beschuldiging stellen voor zijn redevoering en
den minister de Rémusat voor zijn verkiezings-circulaire en
zijn verklaringen ten gunste van het algemeen stemrecht,
In een bijeenkomst met afgevaardigden heeft de heer
Thiers Maandag herhaald, dat hij door het resultaat der
•kiezingen vau Zondag niet bevreesd was voor de toe
komst.
Er loopt oen gerucht dat de vriendschappelijke be
trekkingen tussclien Thiers on v. Manteuflel, hetgeen den
president door de bladen zijner tegenpartij wordt verweten,
de voorbode zouden zijn vau een nieuwe verzachting in de
door Duitschland gestelde voonvnaulen Men wil zelfs
weten dat Verdun vóór den bepaalden tijd door de troepen
zou verlaten worden. Uit welke bron dat gerucht is, is
onbekend.
liet stadhuis te Parijs zal wederom opgebouwd
worden, voor een som van 13,884,830 francs. Het aan
genomen plan is van MM. Ballu en Doperthes.
Te Autetiil is ceu schilderij van Raphael, de Eeuwige
vader, verkocht voor 207,500 francs.
Woensdag had te Vermondsey een vteeselijke brand
plaats. Tegen twee ure des nachts sloegen de vlammen uit
<lc welbekende beschuitfabriek van Peek, Frean Co.
een gebouw, acht verdiepingen hoog, 1200 voet lang en 70
voet breed. Hoewel de brandweer spoedig en degelijk
werkte en het water uit de Theems, waaraan de fabriek
grenst, dadelijk te hulp kou worden gebracht, werd men
den brand eerst na eenige uren meestor en nadat aan het
gebouw, met den voorraad graan, meel en beschuit, een
schade van wel 100,000 pd. st. was toegebracht. Daar
enboven werden een aaugrenzende korenmolen, een lijst
en oliemolen en een in de rivier liggend schip zeer be
schadigd. Hot vuur was van dien aard, dat de prins van
Wales, met den hertog van Sutherland, zich naar het
tooneel van de ramp begeven hadden en zelfs behulpzaam
waren bij het blusschen.
Uit het verslag van de Berlijnsche makelaars blijkt,
dat tegenwoordig niet minder dan 1100 verschillende ef
fecten op de beurs verhandeld worden. Voor driejaren
bedroeg dit aantal nog slechts '150 a 200. Sedert hot begin
van dit jaar was de vermeerdering alleen reeds 9 pCt. of
95 soorten, waarvan, waarvan 79 van nijverheids
maatschappijen op aandeelon, 11 van nieuw opgerichte
banken en 4 spoorwegactiën.
De Weener Tentoonstelling heeft een grootë teleurstel
ling opgeleverd, in zooverre men meende do plechtigheid
der opening en dergelijke gebeurtenissen door muziek te
kunnen opluisteren. Bij het stemmen der instrumenten
gaven deze een zuiveren toon, maar bij ensemble stukken
was er geen plek in de rotonde te vinden, waar zij voldeed
Er was óf een echo óf de tonen rammelden. Alleen op de
galerij was er een enkel punt, waar de muziek, maar dau
zwak, zuiver vernomen werd.
Men leest in de ItaliaaJuit onze inlichtingen blijkt,
dat de Duitsche regeering aan de zeemogendheden heeft
voorgesteld een congres te beleggen met 't doel om te
generaliseeren het stelsel van scheepsmeting, eerst door
Engeland, later door Italië en Nederland aangenomen.
»Bat congres, waartoe reeds talrijke mogeudheden zijn
toegetreden, zal te Londen bijeenkomen,"
De president der Vcreenigde Stalen heeft '15 ge
leerden en kunstenaars benoemd om op Staatskosten de
wereldtentoonstelling te Weenen te bezoeken en daarvan
een verslag op te maken, elk voor ziju bijzonder vak
Ieder ontvangt voor reiskosten '1000 dollars vergoeding.
De Japanners hebben, nu zij het jaar iu 52 weken
hebben ingedeeld, ook namen aan do dagen gegeven. Deze
heetonlicht, maan, vuur, water, hout, metaal, aarde.
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
t, SCHIEDAM, 30 April 1873.
Met gunstig gevolg hebben voor do commissie te 's Uage
examen afgelegd in de wiskunde, de heeren II. vau der
Hoeven en P. IC. Magielse alhier, waarvoor lnm acte is
verleend,
Met machtiging des IConings heeft de commissaris
des Koniugs in de provincie Zuid-lloll. de Staten van dit
gewest bijeengeroepen in buitengewone vergadering, op
Dinsdag den 6 Mei o. k,, ten einde te besluitena. tot het
nemen van voorzieningen ter buitengewone herstelling
van den Oudelandschen Zeedijk, en h. tot wijziging der
Prov. Huishoudelijke Begrooting voor 1873.
Door de hoofdcommissie voor het standbeeld te
Brielle is voorloopig besloten de onthulling van de Nimf.in
het begin van September te doen plaatst hebben,
Aan den heer Mulder Bosgoed, bibliothecaris van het
Rotterdamsehe Leeskabinet, is de zilveren herinneriugs-
medaille toegekend voor de inzending op de tentoon
stelling van de'Deutsche Fischerci-Verem te Berlijn, van
het laatste gedeelte zijner Bibliotheca Ichthyologica et
Pkcatoria en van zijn Proeve van Icldhyologische Biblio
grafie.
Door de afdeeling 's Gravenhage van het Neder
landsch Sigarenmakers-Verbond was op Zondag in den
Haag een openbare vergadering belegd in het lokaal van
den Hoogduitschen schouwburg, die zeer druk bezocht
was, ook door afgevaardigden uit andere steden. De
houding der sigarenfabrikanten, die niet aan het verzoek
hunner werklieden om lotsverbetering wilden toegeven,
word door verschillende spiekers natuurlijk sterk gegispt
ett de mogelijkheid vau coöperatie besproken, waarop de
afgevaardigde uit Amsterdam wees op de moeilijkheid, die
zich o. a. te dien aanzien in zijn woonplaats voordeed,
doordien daar de makelaars geweigerd hadden tabak aan
werklieden te verïcoopen. Deze zaak zou bet bestuur der
Haagsche afdeeling nader onderzoeken. Alvorens was bij
acclamatie een motie aangenomen, waarbij 4. de ver-*
gadering, gehoord de inlichtingen van de afdeelingen
Gravenhage, Amsterdam en Delft, de handelingen van
do sigarenfabrikanten ten sterkste afkeurt eu verklaart,
dat zij daaj door de orde en do rust in het vaderland hebben
bedreigdom bij de fabrikanten, die de sigarenmakers
hebben verwijderd, sgeen coat meer te besteden."-De ver
gadering heeft zich, "daargelaten de vraag of men op den
goeden weg is, door orde en kalmte gekenmerkt.
Mot zekerheid wordt bericht, dat de hoogste premie,
een boerderij ter waarde van f 120,000, deropjl. gehouden
verloting der Maatschappij van Landontginning, is gevallen
op de door don heer Feith, kassier te Groningen, geplaatste
obligatie no. 2094.
In het Noorden van ons land ligt de sneeuw hier en
daar ecu halve voet hoog, maar het is toch niet zoo erg als
in het buitenland. De sneltrein van Keulen naar Berlijn
werd Vrijdag tusschea Hannover eu Maagdenburg opge
houden door de massa sneeuw; hetzelfde komt vooriu
Engeland, terwijl in sommige deelen van Frankrijk het
verkeer ten gevolge van de sneeuw zoodanig is gestremd,
dat de boeren do marktplaatsen niet kunnen bezoeken. De
wijnoogst, zoowel aan den Rijn als in Frankrijk, isgrooten-
deels verloren. Vele wijnbouwers vervallen' daartoe tot
armoede. Aan het einde van April zijn wij nog midden in
den winter. -
Uit Deventer wordt gemeldDezer dagen werd aan
de vischmarkt alhier een elft verkocht, waarin door den
kooper, bij het schoonmaken, een gouden ring gevouden
werd. Zou dit misschien weer de beroemde ring van den
Doge van Venetië of een duplicaat daarvan zgnï
Men deelt ons de volgende opmerking mede;
Men spreekt er van voor den generaal Kohier etsn monu-
ment op te richten en de weduwe Kohier ondersteuning te
bezorgen, aangezien haar pensioen niet voldoende is.*
Ik ben er zeer voor dat verdienstelijke mannen door het
vaderland worden geëerd, maar dan ook op waardige en
wezenlij k aesthetische wijze.
Zal hot monument door onzen genialen professor Stracké
vervaardigd worden, dan juich ik dat denkbeeld van gan-
scher harte toe, en wil er gaarne mijn penningske toe bij
dragen. Zal het echter weer aan een ander worden opge
dragen, dan zal Nederland waarschijnlijk weer nverrijkt"
worden met een product, waarvan men in buitenlandsche
bladen en werken over aesthetiek leest: iln Holland vindt
men verscheiden monumenten, welke, op enkele loffelijke
uitzonderingen na, allen uit die ateliers schijnen voort
gekomen te zijn, waar men de Utrechtsche theerandjes en
de Nijmcegsche moppen boetseert I" en helaas 1 het is
maar al te waar. Mocht tnoti das weer besluiten den
eenigen kunstenaar in Holland voor dergelijke kunstwer
ken voorbij te gaan, dan stel ik voor den kraton van Atsjin,
die wij nu toch in het najaar, of mogelijk wat later, zullen
nemen en dit zal gebeuren, daarvoor blijft ons de brave
Indische armee voldoende borg evenals op Palembang
en andere plaatsen, tot onze hoofdvesting te maken en
daaraan den naam te geven van: sfort Kohier", met een
marmeren plaat boven de poort, waarop te lezen staan alle
namen der gevallen helden. Dat is toch een waarlijk schoon
monument voor ieder verdienstelijk soldaat.
"Wat nu die tegemoetkoming voor de nagelaten weduwe'
en kinderen betreft, dit heeft mijns inziens tegen zich, dat'
er mogelijk'door deze catastrophe wel meer weduwen en
weezen zullen zijn achtergebleven, wier echtgenooten en.
vaders toch even verdienstelijk waren. Doch prjjzenswaar-;
dig vind ik het voorstel in hetNieuws van den Lag, te dezer'
zake geopperd, onder de voorwaarde, dat die tegemoet
koming dan ook uit 's lands kas geschiede, b. v. het
generaal-majoors-pensioen wat haar echtgenoot zou
genoten hebben, indien hij dit had gevraagd, want een
beroep op de natie, zooals in Indië eens voor de weduwe
Poland is gedaan, zou voor een beschaafde vrouw toch
wezenlijk al te pijnlijk zijn.
Was dit mogelijk ook de bedoeling van het Nieuws van
den Lag? ArnhOt.)
Men deelt aan het W. v. d. L. mede, dat Z. M. de
Koning f 500 heeft ingeschreven voor een gèdenkteeken
ter nagedachtenis aan generaal Kohier en verdere ge
sneuvelden voor Atsjin. Zeker hebben die dapperen ver
diend dat een gedenkteeken aan het nageslacht hun
heldendood herinnert, maar er rust wellicht ook nog een
andere plicht op Nederland, zegt het blad, en er op
wijzende dat de generaal-majoor Kohier een weduwe heeft
nagelaten en zes onverzorgde kinderen, waarvan de oudste
idioot geboren, terwijl het pensioen niet te groot is
werpthetdenkbeeldop, dat Nederland voor het gezin zorge.
COURANT.
AB ONNEMEWT:
Abonnementsprijs, per Drie Maanden
w i
ADVIBTBSIlEJIl
f'rtjss.iii 1 tot 10 gewone regels f 100; icilore regel meer /"O.IOj
Voor Oen werkenden stand cn vooi weldadigheidde helft van den prijs.
4 I