VerscMjut laplijks, JitpaW Biiisiap.
Donderdag October.
M 3238.
8IJJTESU$DSGHE BERICHTEIÏ.
BMEHUftiDSCHE BERICHTE®.
A?.
■4
C 0 U H A I T.
AS OINBMEST;
Abonnementsprijs, per Due Maandenf 1.85.
franco per Posl, door het geheele Rijk2 50.
(Biicvcit franco.)
ADVEBTENTIEN:
Prijs: urn 1 tot 10 gewone regels f\ 00; iedere regel meer 0.10
Vooi den «erkenden st'imlou vooi weldadigheid, de helft van den prijs.
zurts. ii*^rr,v.\
Thans is de uitslog van de vier verkiezingen, voor do
/(opengevallen zetels in do Nationale Vergadering, bekend
geivoiden, en zooals ineu hoopte, het zijn even zoovele
nederlagen geweest voor de monarchale partij, doch wat
'men niet verwachtte, is de schitterende meerderheid waar
mede de republikeinscli» candidaten de overwinning be
haald hebben. In het departement, Haute-Guronne heeft
de heer de Rémusat 70,000 stemmen verkregen, niettegen
staande de stemmen van nog drie gemeenten hierbij
moeten gevoegd worden, terwijl zijn tegencandidaat Niel
er slechts 31,200 bekwam. In het Loire-departement is de
heer Reyrnond met 50,800 stemmen gekozen, tegen ilen
heer Favre-Bélou, die van Bonapartisten, legitimisten en
Orleanisten tillen te zamen decandidaat was en toch slechts
het aantal van 24,500 stemmen op zich wist to vereenigen.
In het departement Puy-de-Dórne heeft de heer Girod-
Pouzol 79,100 stemmen gekregen, niettegenstaande men
tegen hem alle mogelijke middelen had in't werk gesteld.
Iu la Nièvre ten slotte is deheerTurigny*met39,103 stem
men gekozen, tegen 28,200 op den heer Gillois uitgebracht.
Men kan dus wel eenigszins opmaken, hoe de bevolking
gezind is ten aanzien van de estauratie van Henri V, en
tegelijk hoeveel zij geeft om al de middelen van pressie en
bangmaking van deze Regeeriug.
Van nu af aan zal er dan ook minder kwestie zijn van
keuze tusschen de monarchie of de republiek, dan wel tus-
schen de verlenging van de macht der Kamer en van den
President, of de ontbinding der Nationale Vergadering.
De Bonapartisten zijn, op hoog bevel van Gliisle-
hurst, overeengekomen een zeer handige talctiek te ge-
bruiken. Zij zullen, bij monde van den heer Rouhcr, op
denzelfden dag dat de rechterzijde haar voorstel ten gunste
van Henri V zal indienen, aan hunne bondgenooten an
den 24 Mei voorstellen, in beginsel de monarchie uil te
roepen, zonder nog een persoon aan te wijzen, en op voor
waarde dat de keuze der dynastie aan liet volk door
üd&S
van schei- en natuurkunde op hun bedrijfloe te passen, gebruik gemaakt door reizigers, meermalen daags worden
en geen geldelijke opofferingen sein omen om hunne ontsmet. De verschillende spoorwegmaatschappijen hier te
inlichtingen te verbeteren: geen wonder 'clan ook dat zij lande woi den door mij uitgenoodigd, daarvoor zorg te ilra-
zij
zich in een voortdurend welslagen mogen verheugen.
De Weener tentoonstelling is bezocht (in rondo
cijfers) in de maand Mei door
244duizend bet. eu '190dui/end niet het.
Juni
Juli
Aug.
Sept.
797
772
S24
1,090
419
414
353
1,700
Rekent men liu voor de maand October ook een millioen
betaleude bezoekers, dan bedraagt liet guheele aaata!
van de/en 4,700,000 waarvan meer dan de helft met
kaarten van 30 ii 40 kreutzer toegang hadden; alzoo zal
de opbrengst der entree-gelden niet veel meer dan 2J4
millioen guldon bedragen zoodat men een deficit verwacht
van 12 a '14 millioen, welk tekoit door hoogere belasting
moet worden gedekt.
Een correspondent der Augsb. Ally. Zeit. te Rome
bericht onder dagteekeuiug van 29 September.In het
Vaticaan heerscht groote ontsteltenis. Aanzienlijke kapi
talen, door den St. Pieterspenning opgebracht, schijnen
onlierstelbaar verloren te zijn. Het was natuurlijk, dat men
die sommen niet renteloos wilde laten liggen, en even
natuurlijk dat men ze niet gaarue aan Italiaausehe crediet-
inrichtingen of bankiers toevertrouwde, welke allen in
meerdere of mindere mate met do bestaande Regeeriug in
betrekking staan. Zoo nam men de toevlucht tot Ameri-
kaansche bankiers; mot name werden allen uit Zuid-,
Midden- en Noord-Amerïka komende bijdragen van den
St. Pieterspenning te New-York geplaatst; maar ook een
groot deel der in Europa vei zamelde giften waren der
waarts gezonden. De geldcrisis iu Noord-Amerika schijnt
nu het grootste gedeelte dier kapitalen verslonden te
hebben. Het Vaticaan bevindt zich daardoor iu een niet
geringe verlegenheid. Do vier millioen Italiaausehe renten,
welke de garantiewet aan den H. Stoel verzekerd heeft en
steeds voor hem gereed liggen, mag men uatuuiiijkjiiel
rechterzijde zal hier zeker niet mede instenimeD, en op die
wjjze krijgen de Bonapartisten hunne vrijheid terug en
kunnen zij hun stem geven aan de voorloopige handhaving
de republiek.
Broces in zake Bazaine. De toevloed van vreemdelin
gen'is buitengewoon groot. Onmiddellijk na den aanvang
der zitting zijn de getuigen opgeroepen die totnogtoe niet
verschenen waren. Onder hen bevindt zich de heer Rouher.
De president noemt de verdeelingen op, die hij in het ver
hoor wil maken, hoewel hij zich voorbehoudt hiervan af te
wijken zoo dikwijls het hem goeddunkt, ter hetere be
oordeeling der waarheid. Bazaine vat zijn verdediging op
de volgende wijze samen: hij werpt de verantwoordelijk
heid van zich af ten opzichte van de vei Iragiug in het
leggen der bruggen, betrekkelijk de marsch-orders en do
routes en het niet vernielen der bruggen. Hij beroept zich
op al de redenen die er zijn, om vele depêches, die recht
streeks ffan den genei alen staf waren gericht, niet tc
kennen. Uit de voorlezing van twee depêches blijkt dat
Bazaine het voornomen had de omtrekkende beweging van
het Duitsche leger te voorkomen De Keizer belette hem
dit echter. Na de hervatting der zitting verdedigt hij zich
nog op enkele punten eu aangaande sommige rnarschen
hij laat vooral uitkomen, dat tusschen hem en den Kei/cr
afgesproken was om, zoo hij een al te sterkeu tegenstand
ontmoette, eeuige dagen oiuler de muren van Metz te
blijven, en eerst den storm te laten bedaren. Het leger
mocht, in ieder geval niet voorbij Verdun trekken, aange
zien de "Maas de nieuwe,basis zou worden voor de krijgs
verrichtingen. De maarschalken Caniobert en Lulioeuf
waren hieromtrent van hetzelfde gevoelen. De bevestigin
gen van den verantwoordelijken chef der artillerie, generaal
Soleille, deden liern iu den waan verkeeren dat do ammu
nitie ontbrak, en de levensmiddelen waren tegen zijn be
velen onbruikbaar gemaakt In het kort, liet voornaamste
resultaat vaa deze zitting is, dat maarschalk Bazaine niet
zoozeer getracht heeft zich een doortocht te baneu, dan
wel om het Duitsche leger oiuler de muren vau Metz tc
houden.
Als een bewijs hoezeer landbouw en vooral zuivel pro
ductie in Denemarken zijn vooruitgegaan dient, dat volgens
de statistieke berichten uit Batavia, met de laatste mail
van 27 Augustus ontvangeu, van Denemarken direct met
één schip waren aangevoerd bij de ïiollandsche lirma G. S
C. 30,000 pond fijne boter in blikken, en bij deüeensehe
firma B. Sc K. 20,000 pond mode fijne kwaliteit boter in
gelijke pakking, die aldaar zeer gezociit is en hooge prijzen
opbrengt; ook voorziet Denemarken tegenwoordig al de
straits settlements, zoowel Singapore als Hongkong en
Shanghai, waar deze fijne kwaliteit alle andere aanvoeren
van de markt heeft verdrongen. Landbouw en zuivelpro-
ductie worden in Denemarken dan ook op zeer weten
schappelijke schaal gedreven, eu het is niets vreemds iu
pigenaarg vau landhoeven wetenschappelijk zeer ontwik
kelde mannen to vinden, die zicli beijveren hunne kennis
•zorgt
gen voor de stations aan hunne spoorwegen. Ik verzoek u
du aandacht der gemeentebesturen op dit onderwerp te
vestigen, met verwijzing naar ait. 6 der wet van 4 Dec.
1872 (Slaatsbl. uo. 134), waarbij aan burgemeester en wet
houders de bevoegdheid wordt verleend om, bij het ver
schijnen of dreigen van besmettelijke ziekten, verzamelin
gen vau mest en ander vuil, waar die zich ook bevinden,
op te luimen of onschadelijk te maken. Het schijnt raad
zaam, dat thans van deze bevoegdheid worde gebruik ge-,
maakt, inzonderheid ten opzichte van logementcu en slaap
steden. Gelief ook,^.door tusschenkomst der gemeente
besturen, de ondernemers van stoombootdiensten uit te
noodigen, de privaten on die vaartuigen meer dan gewoon-
lijk te willen doen reinigen eu ecnige rnalen daags te doen
ontsmetten. Volgens het Kon. besluit van 17 April 11.
StaatsblUo. 43) 5, worden privaten ontsmet, door
daarin een oplossing te str, ten van ijzer-vitriool en carbol-
zuur, vooral ook langs wanden der trechters. Deze op
lossing wordt bereid -otr oplossing van 1 kilogram ijzer
vitriool iu 15 liter of eou emmer water, vermengd met 1/4
liter uw cat boizuur, waarbij is op te merken, dat liet ijzer
vitriool gemakkelijker oplost in heet dan in koud water."
De Minister van Binuenlandsche Zakeu brengt ter
algeineeue kennis, dat in Dec a. s. gelegenheid zal worden
gegeven tot het afleggen van het examen, vermeld in art. 9
der wet van 1 Juni '18G5 (Sl.ll no. 59), ter verkrijging
eener acte van bevoegdheid ais apotheker. Zij, die tot het
examen weiischeu te worden toegelaten, beliooren daarvan
vóór 20 November e. k. schriftelijke opgave te doen aan den
vooi zitter der commissie van examen, den hoogleeraar dr.
P. J. van Keickholf, te Utrecht, onder overlegging van een
bewijs, dat zij minstens twee jaren als hulp-apotheker bin
nen liet koninkrijk werkzaam zijn geweest.
Iu het koloniaal verslag over 1873 komt een rapport
voor over de eerste expeditie mar Atsjin. Herhaaldelijk is
gemeld, dat een officier met een compagnie soldaten J'eeds^
3n-dendo'atonwaVgedr(mgen^ocnfle'tenWkT)V:lra^pV''(1-ge-4''ffll1''"l'^'5< ;)j
denSt Pieterspenning weder-een kapitaal bijeen te brengen kommaudeerd. Uit dit verslag big kt, dat niet de eigenlijke 'lil
Pieterspenniug wederreen kapitaal bijeen te brei w
dat de curie in staat zou stellen de ontzettende uitgaven te
bestrijden welke zij op zich genomen heeft om den tegen
stand der geestelijken tegen het koninkrijk tc ondersteunen,
eu waarvan zij zich nu niet zoo gemakkelijk zal kunnen
ontslaan."
De aartsbisschop van Napels, kardinaal Niario Sforza
beeft, met liet oog op de nog steeds voorkomende geval
len van cholera, aan de geloovigen in zijn diocees een ma
nifest uitgevaardigd, waai bij zij worden uitgenoodigd de I
suatuurlijke middelen, welke tot voorkoming der ziekte
in acht kunnen genomen worden, niet te versmaden", en
waarin hij het een dwaasheid noemt te gelooveu, dat die
ziekte eou straf is voor de boosheid der wereld.
Op- bet oogonblik zijn eonige bevroren ossen en
schapen op weg van Nieuw-Uoüand naar Engeland. Twin
tig ton vlecsch zijn bei roren, volgens een nieuwe wijze
door den heer James Harrison, die van zijn uitvinding de
gunstigste gevolgen verwacht voor do toekomst vau
Australië. 11 ij hoeft reeds vroeger een nieuwe methode van
ijsbereiding ingevoerd, volgens welke thans ijs iu groote
hoeveelheden wonlt vervaardigd. Volgens deze zelfde
methode bevriest hij geheele schapen en ossen, die ont
dooid en afgehakt kunnen worden bij hun aankomst in
Engeland, waar men z.e als versclï'vlecsch verkoopon kan.
De Melbourne Argus venvaclit, dat liet vlecsch in den
besten toestand iu Engeland zal aankomen, omdat de
redactie vloesch gepioefd heeft, dat 85 dagen geleden dooi
den heer Harrison bevroren was. liet was in geen enkel
opzicht van goed veiscli rutidvleesch te ondei schei ien.
Wie bij de financieele crisis iu Amerika ook verliest
of schade lijdt, voor de tiausatlautische telegraafkabels is
zij een goudmijn. In de vorige week werd de geheele
handelscorrespondentie tusschen Louden en Now-York per
telegraaf gevoerd en 1teuten office verzond en ontving
vier a vijfmaal zooveel telegrammen als gewoonlijk. Yrij-
dag en Zaterdag klommen do ontvaugsten tgt 10000 pond
sterling (f 120.000) terwijl den eencii dag door den anderen
f35.000 a f50.000 bij de trausatlautische telegraafkabel-
maatschappijen werd ontvangen.
S G HI ED A M15 October 1873.
Naar men .verneemt, heeft Z. M. do Koniug bepaald,
dat ter herinnering aan het derde eeuwfeest van Alkmaars
ontz.et in 1573, het eerste nieuw'te bouwen oorlogsschip
den naam van Alkmaar zal dragen.
Door denMiuister van Binneulandsche Zaken is, onder
dagleekening van 8 Oct. jlno. 238, 9de afd., liet volgend
schrijven gericht aan uo Commissarisseu des IConiugsin de
provinciën:
aTer voorkoming van de verspreiding der Aziatische
cholera is iiet vftu veel belang, dat privaten, waarvan wordt
■slag big kt, dat niet de eigenlijke
kraton maar een sterkte vóór den kraton bijna veroverd
was, toen de bevelhebber vau het 3e bataljon, die dit niet
bemerkte, aan den tijclèlijken bevelhebber, kolonel ,van
Daaicn, verlof vroeg terug te trekken, daar het hem te heet
werd. De 2e compagnie van het 3e bataljon was het gelukt
dê poort der sterkte open te slaan en er binnen te dringen.
Eenige oogeublildcen daarna werd de algemeene terugtocht
bevolen'en de dapperen die in de sterkte waren gedrongen,
geen ondersteuning ontvangende, waren genoodzaakt medo
den^terugtocht te aanvaarden Misschien had de expeditie
ecu geheel anderen afloop gehad, indien de kommandant
van liet 3e bataljon tgdig gezien had, wat er was voor
gevallen.
Gisteren namiddag werd het stoffelijk overschot van
ilea heer J. Stephanus, predikant bij de Evaug.-Luthersche
gemeente te Rotterdam, en den '11 dezer aldaar overleden,
op de'begraafplaats onder Grooswijk, ter aarde besteld.
Vele vrienden en belangstellenden bewezen den overledene
de laatste eer.
Tot proponenten bij het Evang. Luth. kerkgenoot
schap hier tc lande zijn bevorderd, de lieeren P. J. V;,
Dusseau, S. F. \Y. Grebe en D. Pont Jr. sly
Onlangs is er melding gemaakt van een hoogst
ongunstige critiek, door eeu inzender in de - Kunst
bode uitgeoefend over het ontwerp-Leonhoff van het
Thoibecke-inonumenl. Nu wordt door een ander in
dit blad eeu anti-critiek geleverd, waarin er op gewezen
wordt, dat Thorbecke, uil een artistiek en aestlictisch
oogpunt beschouwd, Uiuggeen dankbare figuur was. ïMet
talent", lezen we, ïlieeft de beer Leenhof!'aan de merk
waardige figuur van den grooten staatsman toon en leven
gegeven. Ilij heeft de eiscben van schoonheid in harmo
nie weten te brengen met "de moeilijke gegevens, die het
origineel aanbood. Thorbecke staat voor ons en dat is
het juist, waardoor liet beeld boven de kleiugeestige 'aan
merkingen van détail verbeven is. Hij, die dan nog strijd
voert tegen eeu kolom of die een draperie anders zou
willen plooien, behoort tot het verveleude ras der betwe
ters en der Nurksen."
Alle bekenden van Thorbecke eu vooral zijn kinderen -
zeggen, dal hel beeld sprekend gelijkt.
De commissie voor hetstandboeld van van dorWerff,
tc Leiden, heeft, overeenkomstig hot advies dei' commissie
van beoordeelaars, besloten, do kcuzê te bepalen op het ont
werp, geteekend met de zinspreuk: haec Mortal is ergo,
waarvan de vervaardigers bickeu te zijn de lieeren J. Pb.
Koelman en II. P. Vogel, te'sHage. Aan deze beide kun
stenaars zal derhalve vooiloopig de uitvoering van hetge-
denkteeken iu klein model worden opgedragen. Z. IC. II.
de Prins van Oi anje heeft voorts aan de commissie nogee'n
aanzienlijke bijdrage ten behoeve van het mouument doen
toekomen.
Het bod van f 25000, uitgebracht voor don voor
eenigeu tjjcl geleden toevallig te Gouda teruggevonden
V V
