m
\l
ThgIzTb\ul¥.
'.•A®. 1873.
.W 3259.
Vrijdag 14 HoYember.
BUITEiHUBDSSHE BERICHTE».
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
'4
■I
"•va*4
COURANT.
ABONNEMENT:
Abonnementsprijsper Drte Mwidenf 1,85.
franco per Pat I, door lict gelieele Uijk2 50.
(Brieven Franco.))
ABTBETEHTIIlt:
Prijs: van 1 lot 10 gewone regels 1 00iedere regel mcor /"0.10
Voor den werkenden stond en voor weldadigheid, de hein van den prijs.
MfaumixsBuaLxauffKxstc
Het linker-centrum der Nationale Vergadering heeft
paet .eenpat ige stemmen een resolutie aangenomen, strek
kende om aan het provisorium een einde te maken, liet
heeft zich bereid verklaard, om Mac-Mahons mandaat als
President der Republiek te verlengen; doch het wilde
prorogatiejwet vastknoopen aan de constitutioneele wetten
en aan de organisatie van de openbare machten der
Republiek.
Gisteren heeft de President de commissie voor het
prprogatie-ontwerp ontvangen, en op de vraag van den
neer de Rémusat verklaard, dat hij de dringende nood
zakelijkheid aan het vaststellen der constitutioneele wetten
erkende; maar tevens dat de discussie daarover uitsluitend
thuis behoort bij de Nationale Vergadering, aan wier be
slissing hij zich altoos zou onderwerpen, behoudens zijn
reeht om zich terug te trekken, indien zij meende niet de
uitvoerder harer besluiten te kunnen zijn. Voorts ver
klaarde hij, dat hij voor zich onmogelijk kan begrijpen, dat
men de constitutioneele wetten niet tevens zou willen vast
stellen. Immers, deze alleen kunnen aan hein en zijn
Gouvernement de duurzaamheid en het gezag geven, welke
zij noodig hebben.
De heer Casimir Périer heeft in de zitting der Commissie
van Vijftienen zijn voorstel in dien zin gewijzigd, dat hij
Mac-Mahon vijf |aren aan 't bestuur wil lateu na de bijeen
komst der nieuwe Kamer. De leden der rechterzijde hand
haafden den termijn van tien jaren; maar het eerste artikel
van het voorstel der heeren Casimir Périer is aangenomen
met 8 tegen 7 stemmen. Vervolgens zijn ook de andere
artikelen goedgekeurd.
In een conferentie, welke de Oostenrijksche Minister
van Financiën, de heer von Pretis, dezer dagen met baron
Lasser, dr. Herbst en de heeren Plener, Brestel en Dumba
aan het Ministerie van Binnenlandsche zaken gehouden
heeft, verklaarde hij, dat liet denkbeeld om staatshulp in
de bestaande ftnancieele crisis te verleenen, eerst ingang
by; hem had gevonden, toen die crisis niet meer alleen de
geldmarkt betrof, maar door hare terugwerking ook den
handel en de industrie bedreigde. De Minister geloofde
voorts, dat een leening van hoogstens '100 millioen fl.bij
openbare inschrijving aangegaan, voldoende zijn zou, om
definancieele crisis te doen ophouden.
Later is gevolgd een wetsvoorstel, waarbij de Oosten
rijksche Regeering tot het sluiten van een zilverleeuing van
80 millioen fl.ter verlichting van de ftnancieele crisis te
Weenen, gemachtigd wordt, en door den Minister van
Financiën bij den Rijksraad ingediend. Dit bedrag zal bij
de-Nationale bank worden gestort, die daartegen bank
noten tot een gelijk bedrag zal verstiekken. Deze leening
ïall dienen, om het aanleggen van spoorwegen te bevor
deren en een voorschotbank op te richten. De minimum-
rente voor do voorschotten is op 8 pCt. bepaald. Degelden
der leening, die in de voorschotbank terugvloeien, worden
tot/het herstel der valute aangewend.
De groote overwinning der Cat listen, die uit Bayonne
en San Sebastian met vele bijzonderheden werd getele
grafeerd, blijkt nu ook een groote onwaarheid te zijn.
Het Spaansche Gouvernement, dat zich eerst bepaald had
om de nederlaag zijner troepen in twijfel te trekken, ver
klaart nu rondweg, dat het bericht ten eenenmale onjuist
is. Zondag, dus daags na den slag, heeft het telegrammen
ontvangen van Rivera, die men zeide, dat gesneuveld was
en'; van Moriones, welke in nog ongelukkiger toestand ver-
keeren zou. Ilij zou namelijk gewond en krijgsgevangen
zijn. Hij was Zaterdag het een noch het ander, want
Zondag was hij met zijn voorhoede te Arcos, een plaatsje
twee mijlen ten Zuidwesten van Estella op den weg naar
Logrono, en dus ia een geheel ander oord dan te Miranda
de Agra, waar hij de beweerde nederlaag zou hebben onder
gaan. De waarheid is, en deze wordt ook bevestigd door
berichten van Carlistische zijde, dat den 7 een bloedig ge
vecht bij Arcos heeft plaats gehad. Beide partijen kennen
zitjh, als gewoonlijk, de overwinning toe, en overdrijven de
verliezen van de tegenpartij. De Carlisten beweren, dat
8000 der hunnen onder bevel van Ollo en Elio, de positie
bij| Arcos vermeestevd hebben op achttien duizend repu
blikeinen. Maar terwijl daarentegen een telegram van
Moj-iónes van den 9 gedagteekend is, uit Arcos zelf en daar
hij,i Behalve zijn numerieke meerderheid, ook een talrijke
artillerie in zijn voordeel had, is zijn bericht, dat de positie
naeen heftigen strijd vau vier uren, in zijn bezit is gebleven,
en de troepen daar twee nachten bleven, ook wel zoo aan
nemelijk. De verliezen der Carlisten worden zeer hoog ge
raamd, terwijl het,leger slechts £5'd<joden en 250 ge
kwetsten zou* hebben. Bovendien zou het eeu kanon, vier
munitie-wagens en een aantal soldaten hebben buitge
maakt. i
.Volgens de ölonnel Ohrmicle is deze week een
groote hoeveelheid haring in de haven van "Waterford ge
dreven. De, visscheu zwommen zoo dicht by een dat zij een
Vareentgde massa schenen en de visschers hunne netten
sjêghtsten halve uitwierpen, vreezende dat zij scheuren
zouden. Er werden allerlei vervoermiddelen uit deu omtrek
aangebracht om deu haring weg te brengen. Weidt a
kwamen er visschers van andere havens, toen het nieuws
bekend werd, en tevens koopers. Een der visschers zond na
tweo dagen 9 (f108) aan zijne vrouw, als opbt engst
zijner vangst. De haring werd gevolgd door een groot aantal
tarbotten en andere visch en later trok de zeebevolkiug
verder naar den kant van Wexford.
Zooals men zien zal herinneren heeft de Duitsche
Kioonprins tijdeus zijn tegenwoordigheid bij de opening
van het Suez-Kanaal van den Sultan een terrein in Jeruza
lem ten geschenke ontvangen, waarop vroeger een Johan-
neskerk en een hospitaal stonden, terwijl er thans een
Evangelische kerk, een pastorie en een school zal gebouwd
worden. Men is nu met de noodige toebereidselen gereed
en het bouwplan zal thans door den bouwmeester aan den
Keizer worden voorgelegd.
De gezamenlijke Katholieke geestelijken te Breslau
zijn titans door de Koninklijke Regeering, afdeeling kei li
en schoolwezen, aangeschreven, dat zij behooren zorg te
dragen, dat in de kerkregisters hunner ondetlinge paro
chiën ook de doop-, trouw- en sterfgevallen der oud-
Katholieke leeken worden ingeschreven, daar anders elk
verzuim of weigering van dien aard met een geldboete van
5 thlr. zal gestraft worden. Tevens is hun kennis gegeven,
dat de oud-Katholieken als medeleden der Katholieke kerk
volkomen recht op het medegebruik der Katholieke kerk
hoven hebben, en in dat recht door de Regeering zullen
gehandhaafd worden,
In Duitschland is door de postadministratie weder
een nieuwe vrijgevige maatregel ingevoerd, die een ge-
heele revolutie zal brengen in de organisatie van den boek
handel daar te lande. Voortaan zullen n. 1. pakketten tot en
met 10 pond door het geheele Duitsche rijk van wege den
post voor 2'A Sgr. (15 centen) worden verzonden.
Tot eene deputatie vau monniken, die hein eeu
adies kwam aanbieden, heeft de Paus dezer dagen
eenige zeer merkwaat dige woorden gericht. De II. Vader
zeide namelijk, van Rome sprekende, dat de onderdruk
king der geestelijke corporation wel eens een straffende
daad van de Voorzienigheid zou kunnen zijn, aangezien
sedert langen tijd onder die corporation zoo weinig tucht
heerschte. Wanneer in gelukkiger tijd en voegde Z. H. er
bij, het u weer zal worden vergund u te vereenigen, zal het
noodig ziju zeer strenge hervormingen in te voeren.
SCHIEDAM, -13 November 1873.
Bij de werk mans vereeuiging te Delft bestaat het
plan om door een allegorischen optocht het 2ojatig feest
van Z. M. den Koning plechtig te vieren. Na afloop van
deu optocht, die hetgeen op gebied van kunst en nijverheid
gedurende dn laatste 25 jaren is tot staud gekomen in be-
hagelijken vorm zal voorstellen, zal men den feestavond te
zamen gezellig en feestelijk eindigen.
Zondag namiddag is hel 13jatig zoontje van den
watermolenaar J. v. V,, te Zwammordam, door eon dei-
wieken vau den molen getroffen, met het treurig gevolg
dat het hoofd van het kind geheel vei brijzeld werd en het
op de plaats dood bleef.
Maandag middag gebeurde te Almelo bij de in aan
bouw zijnde stoombieibrouwerij een vreeselijk ongeluk.
Door het wegnemen der stutten, die onder het verwulf van
den ijskelder stonden, zakten de buitenmuren uit, waardoor
de geheele kelder in elkander stortte en daaronder ver
scheidene personen bedolven geraakten, waarvan drie
ernstig gekwetst werden en twee onmiddellijk op de plaats
dood bloven.
Te Maastricht is Maandag morgen door demaré-
chaussée van het gehucht Bochholz, zwaar geboeid binnen
gebracht zekere Kieijkers, die 's avonds te voren zijn dorps
genoot Peter Gurvets voor diens deur heeft doodgeschoten.
De aanleiding tot dien manslag schijnt een twist over het
kaartspel te zijn.
Wij ontvangen ter inzage het extra-nommer dèr
New-York Tribune van den 13 October.
Dit nommer is, op drie kolommen na, geheel gewijd aan
de Evangelische Alliantie. Wat bij gelegenheid der samen
komst van die vereeniging gezegd is en over het onderwerp
zelf gezegd kan worden moge eenigszins blijken uit de
volgende opgave
Het nommer beslaat 24 bladzijden dubbel folio formaat.
De bladzijde is dus zoo groot als de Arnhemsche Courant
uitgespreid. Zij is verdeeld in zes kolommen en gedrukt
met nonparelletter, zoodat elke kolom bevat 2801 egels.
Elke regel telt gemiddeld 42 letters, alzoo elke bladzijde
6x270x41=66,420 letters en het geheele noinmér' 21
maal dit bedrag of ongeveer '1,600,000 letters. Een juister
denkdeeld van de waarde van dit cijfer zal men bekomen,
wanneer men in aanmerking neemt, dat ecu bladzijde-van
een gewoon octavo werk 1700 letters bevat en dit nojtj)rier'
alzoo ruim 940 bladzijden of bijna zestig vel druks
beslaat!
Dat er zijn die dit schrijven, zetten en drukken, kunnen
wij begrijpen; dat men er 62!4 cent voorgeeft ook; maar
dat men er zelfs maar aati zou deukeu dit kolossalp blpd te
gaan lezen, komt ons volstrekt ondenkbaar voor.
(Arnh. Ct.)
De Zutf. Cour. zegt dat aller gemoederen in den
Haag iu beweging zijn over het faillissement van de firma
Overklift Co., een van de grootste bankiershuizen in de
residentie. De hoofden van de firma, tot een der eerste fa-
miliën der residentie behoorende, zijn voortvluchtig en
hebben niets van eenige waarde achtergelaten. Zelfs de in
deposito gegeven bezittingen waren niet te vinden. Tal
van geachte ingezetenen zijn er ongelukkig door geworden.
Een Indisch ambtenaar, die zijn geheel vermogen, uit
f 80,000 bestaande, aan hen had toevertrouwd, en van zijn
rente wilde gaan leven, moet nu weder naar Indie terug
gaan. Van een der schuldeischers, den heer v. B., worat
verhaald dat hij, lont ruikende, Dinsdag naar het kantoor
ging en zijn papieren en fondsen op stannden voet opeischte
dat hem na eenige aarzeling de pakketten dan ook werden
ter hand gesteld, doch dat hij thuis komende, alle effecten
miste. Niet wetende of dit aan toeval of oneerlijkheid
moest worden toegeschreven, ging hij naar het kantoor
terug, maar de heeren waren naar Amsterdam. Zij
zullen nu wel iets verder zijn en waarschijnlijk in den
eersten tijd niets meer van zicli laten hooren. De zaak
maakt des te meer indruk, omdat en door de Spanjaarden
en door de Amerikaansche spoten eu door do mislukte
mijncompagr.ie toch i ceds zoovele kapitalen in de residentie
zijn verongelukt. Men vreest dan ook voor nog meerdere
bankroeten.
Naar aanleiding der déconfiture van een twee- of
drietal bankiershuizen hier te lande en de daardoor ont
stanenaar te hopen is zeer overdrevengeruchtenen
algemeeno spanning, geeft liet Nieuws v. d Eageenwenk,
die zeker behat tigeuswaardig is en dien wij daarom hier
laten volgen
»E!ke beurspaniek," zegt dit blad, ïis een tijdelijke
zenuwachtige overspanning, waarvan de koelbloedige
speculant partij trekt. In zulke tijden worden dikwerf zeer
solide fondsen in een ongemotiveerde daling begrepen en
berokkent hij, die zich door de paniek laat medeslepen,
zich noodelooze verliezen. Vrees of angst zijn slechte
raadslieden; als wij bij bedaarde zinnen blijven, dan zullen
wij hier de dwaasheden niet beleven die men in New-York
en Berlijn zag gebeuren. Als in een dichtbezet gebouw de
kreet: brand! word gehoord, loopt hij die t meeste haast
heeft naar buiten te komen,' groot gevaar onder1 dien voet te
geraken, terwijl hij, die kalm blijft, het gewoonlijk onge
deerd verlaat."
Een drogist noemt het volgende middel, dat als uit
stekend tegen verkoudheid wordt aanbevolen
Men neme een ons glycerine en voege er vijftien a twintig
droppels karbolzuur bij, doorweeke daarmee een sponsje,
dat bij alle drogisten bekend is onder den naam van oor
sponsje en houde dat onder den neus. De prikkelende en
bederfwerende eigenschappen van het karbolzuur, gevoegd
bij de verzachtende glycerine, oefenen een heilzame wer
king op de verkouden raenschen.
Mijnheer de Eedacteur l
Om eono zaak goed te kunnen beoordeelenmoet men haar
van meer dan eeno zijde bezien.
Ten einde de lezers der S. C. daartoe in de gelegenheid te
stellen, acht ik liet niet ongepast omzonder in eene beoordee
ling to treden over de meerdere of mindere juistheid der redo-
neeiingen en cijfers voorkomende in liet ingezonden stuk door
Philophos in uwe Courant van 10, en in hot leading artikel
derzeifde Courant van 12 dezer, de volgende cijfers daartegen
over te stellen.
Volgens do begrooting over 1874, zooals die thans gewijzigd
isral voor verschillende uitgaven aan hot openbaar onderwijs
besteed worden do som van (Hoofdstuk VII) f 59537.00
Het perceptie-loon der schoolgelden is - 225.00
Do rente der waarde van de II. B. S. eu 7
scholen voor het L. 0. berekend ad 5 van
f 220,000.00 bedraagt- «000.00
Grondlasten, Assurantie, en2Memorie
Alzoo te zamen. f 70762.00
Daarentegen zal voor schoolgelden ontvangen
worden ongeveer
Zoodat mot inbegrip van desiibsidioad"f7000.00
van Jiot Rijk meer zal worden .uitgegeven dan ont-
yahg'en-
iNaar ik vermeen bedraagt het* getal leerlingen'aan do*
openbare H. en L. scholen, ongeveer 2400, derhalve kost
elke leerling dooréén f 22.50 meer, dan hot gewone schoolgeld
opbrengt.
'i Aan 'do bijrondero' scholen worden ongeveer 2000 kindoren
'onderwezen, dieaiu aan dé gemeente niets kosten. Besfonden
dezp bijzondere scholen echter niet, dan'zouden natuurlijk die
2000 kindoren ook van hel? openbaar, onderwijs gebruik moeten
maken, hetwelk-'tegen f 22.50 per lioofd, oen meerdere uit
gaaf jy an f45000.0_0,zou veroorzaken. r >- vJ
- 16762.00.
- 54000.00'
i «a