Donderdag 20 November.
A0.IH<3.
M 3263.
BUITENLANDSQKE BERICHTEN.
BINNENLANDSGHE BERICHTEN.
ABONNBMBNT:
Abonnementsprijs, per Drie Maandenf 185.
Franco per Post, door het geheelo P.ijk50.
(.Brieven Franco.)
ADVEETISIIEItl
Prijs: van 1 tot 10 gewone regels /TOO; iedere regol meer 0.1OJ
Voor den wei kenden stand en voor weldadigheid, de helft van den prijs.
Uit Archangel bericht men, dat er op Groenland
een vreeselijke hongersnood heerscht. Tengevolge van het
in dit jaar geheel mislukken der robbenvangst, zijn de be
woners van dat eiland van hun gewoon wintervoedsel be
roofd. -Te Naparoe zijn reeds 150 menschen van honger
omgekomen.
Te Stettin hebben de vorige week eenige ongeregeld
heden plaats gehad. Een Fransch koopman, die reeds her
haalde malen uit zeker bierhuis verwijderd was, daar hij
de gasten voortdurend beleedigde, kwam de vorige week
weder daarheen, doch thans in gezelschap van zijn knecht,
Opnieuw uit hel huis verwijderd zijnde, keerde hij zich om
en legde zijn geladen revolver op de gasten aan. Het schot
ketste, doch dit was tevens voldoende om de gasten met
zijn oogmerk bekend to maken. Allen liepen op hem toe en
vervolgden hem. In zyn vlucht loste hij nog drie re vol ver
schoten op zijn vervolgers, tot hij eindelijk door een hond
in het been werd gebeten en daaidoor viel, Beide Fran-
schen werden in hechtenis genomen, doch de knecht spoe
dig weder op vrije voeten gesteld.
Te Liverpool zijn, volgens de Pall Mall Oas. 19
zendelingen der Mormonen aangekomen, die zich voor
stellen eene reis te doen door Engeland, Duitschland en de
Noordsche rijken, tot het maken van proselieten.
In het Cirque des Champs-Elysées is een natuur-
gedrocht te zien h l'instar van de Siameesche broeders.
Minne Eliie is of liever zijn twee kleine, zeer vroolijke,
vlugge en levendige negerinnen, die met een heldere en
aangename stem duo's zingen.
Bij de lendenen ajn zij aan elkander gegroeid, maar dit
belemmert haar volsAekt niet om zich vrij te bewegen. Zij
walsen met haar kleine beenen naar de maat en maken
daarbij de meest gracieuse en sierlijke bewegingen.
Het officieus Preusz. VolksUatt verzekert thans
mede, dat er een tweede schrijven van dén Paus aan Keizer
"Wilhelm bestaat, of liever bestaan heeft. Dat schrijven,
laat het orgaan er op volgen, is echter vernietigd, zonder
officieel openbaar gemaakt te zijn. De reden daarvan is,
dat door de openbaarmaking van den inhoud van dat
schrijven niet de Keizer maar de Paus zou geschaad zijn
geworden, en dat de eerste, hoe dikwerf door den laatste
ook beleedigd, dezen nogmaals grootmoedig heeft willen
sparen.
Volgens Hirth's statistieke berekeningen bedraagt
het verbruik van hoeken in Duitschland jaarlijks 8sgr.
per hoofd. De geheele omzet van den boekhandel be
draagt bij dit» volk van denkers" slechts de helft van de
opbi engst der accijnsen op sterke dranken.
Als de vrouwen aan de leveranciers den oorlog ver
klaren, dan wordt hot voor dezen gevaarlijk, indien zij niet
tijdig capituleeren. Van die waarheid doordrongen,
hebbende vrouwen te Kassei een oproeping geplaatst in de
dagbladen, waarin zij een beroep doen op de vrouwen in
Duitschland, om te waken tegen de opdrij ving der prijzen
van de eerste levensbehoeften.
In Kassei hebben vrouwen uit verschillleade standen
der maatschappij, de hoogste niet uitgezonderd, een ver-
eeniging gevormd, die voor alle noodzakelijke levens
behoeften, b. v. vleesch, eieren, melk, boter enz., een naar
de omstandigheden billy ken prijs heeft gesteld; de laagste
prijs elders met bijberekening van de vracht naar Kassei.
De leden der vereeniging hebben zich verbonden niet
hoven dat tarief te gaan, en indien de winkeliers weigeren,
dan zullen zij hai e waar uit den vreemde trekken. Reeds is
dit met goed gevolg geschied.
De Kasselsche vrouwen vragen nu hare zusters in de
groote steden in Duitschland, haar voorbeeld te volgen,
daar er bij de voortdurende rijzing der prijzen voor de on
bemiddelde klasse niets anders overblijft, dan eerlijk te
zijn en gebrek te lijden, .of zich op oneerlijke wijze het
noodige te verschaffen, beide verwerpelijk; zij vleien
zich' door hare vereeniging het kwaad te keeren. Indien
men daarbij met verstand tewerk gaat, is 't niet onmogelijk.
Te 'Cuesmes, in Henegouwen, hebben 2000 mijn
gravers den arbeid gestaakt, nadat hun eisch om loonsver-
hooging was afgewezen; een groot aantal hunner ver
diende reeds_van 6 tot 9 fr. daags.
Uit naam van zijn stam heeft een der opperhoofden
van Nieuw-Caledonie aan den Frauschen consul een kist
met ratelslangen gezonden, ter expeditie naar Frankrijk
en met verzoek om deze beesten daar in de tuinen van zijn
doorluchtigen meester te doen verspreiden. »Gy zendt ons
een kolonie uwer vreeselykste schelmen, de Commune
mannen, wij zenden u een onzer gevaarlijkste dieren", is
de lakonieke opmerking van het opperhoofd.
De beroemde Abd-el-Xader is dezer dagen over
leden. Een der bladen noemt hem een held, die een
Walter Scott tot levensbeschrijver gehad moest hebben.
Abd-el-Kader was in waarheid een meer volkomen ridder
overeenkomstig de oude school der schevalerie" dan Sa-
ladinzelf; hij vereenigde by na voorbeeldelooze dapper-
-1 .«Vt- - - -
heid meteen vlekkeloos eervollen en vromen levenswandel,
zooals het Muzelmanscli geloof die voorschrijft.
Iu zijn jongensjaren als pelgrim naar Mekka vertrokken,
Emir door geboorte, plaatste hij zich op 24-jarigen leeftijd
aan het hoofd van den Heiligen krijg, waardoor de onge-
loovigen uit zijn gebooi teland Algei ie zouden worden ver-
dieven, Jaren lang hield hij met zijn Arabieren enKabyien
den strijd tegen do best uitgeruste legers van Fianki ijk vol.
De wijze waarop die legers, onder Bugeaud, Pëlisaier en
Lamoricière den ridderlijken held en zijn dappere scharen
ten onder brachten, verstrekte Frankrijk niet tot eer, en
het zal Napoleon III dan ook steeds tot eer worden aange
rekend, dat hij, toen hij in 1852 Keizer werd, Abd-el-
Kader uit zijn kerker ontsloeg. De gevoelige Arabier bleef
dan ook van dien dag af aan de warme vriend en aanhanger
van zijn bevrijder, van -wiens val lnj met het diepst leed
wezen getuige was.
In New-York had, gelijk men onlangs mede
deelde, een muis een bedrag van 200 dollar^ aan Gi een-
backs het bekende groengekleurde muntpapier opge
peuzeld. Men vond den volgenden moigcn nog snippers
over den grond verspreid, maar in een hoek lag het
vratige dieitje dood. Het was door den groenen drukinkt
vergiftigd. Dn man, wien dit geval oveikomen is, beveelt
nu iedereen, die last van muizen heeft, Greenbacks aan,
ah het beste middel om ze te dooden.
De telegraaf heeft dezer dagen het bericht gebracht,
dat tot president der Republiek van San Domingo be
noemd was de heer Gamier d'Abin. Deze bekende avon
turier ving zijn loopbaan aan in destiaten vanMontmartre.
Toen hij grooter was geworden, beproefde hij zijn foi tuin
in andere hemelstreken en toen hij ook daar niet slaagde,
keerde hij naar zijn vaderland terug en werd soldaat. Hij
bleef in de gelederen tot weinige jaren geleden, zonder
eenige rol te spelen, en toen hij ontslagen werd nam hij
dienst bij een Siameesch edelman, die met een zending te
Parijs was belast en dien hij in de betrekking van kamer
dienaar volgde. Garnier d'Abin werd in Siam gedurende
den oorlog tot kolonel vei heven, met den rang van generaal.
Tijdens den Duitsch-Franschen oorlog keerde hij naar
Frankrijk terug en bood Gambetta zijn diensten aau als
generaal. Deze wilde hem slechts als kolonel aanstellen.
Den 18 Maart voegde hij zich bij de opstandelingen van
Parijs, en. de commune maakte hem tot militair bevel
hebber in Montmartre. Toen de opstand overwonnen werd,
wist hij te ontsnappen en het laatst dat men van hem
hoorde, was, dat hij in. Carthagena opgesloten was met de
intransigenten. Het blykt echter dat hij heeft weten te
ontkomen en thans is hij president eenerRepubliek en zal
hij vau de vertegenwoordigers van vreemde mogendheden
de geloofsbrieven in ontvangst nemen, misschien ook wel
van den Franschen vertegenwoordiger.
•*ei4b§L
S C HIE D A M-19 November 1873.
Gisteren namiddag, omstreeks 2 ure, geraakten twee
jongens van 10 en 14 jareD al spelende in liet Broers-
veld; Pieter van Rliijn, het ongeval bemerkende, aarzelde
niet zich gekleed te water te begeven, en mocht het ge
noegen smaken beide drenkelingen behouden aan wal te
brengen.
Door het departement van financiën is mededeeling
gedaan van de volgende opgave der op 15Nov. 1873 in de
onderstaande entrepots aanwezigehoeveelheid ruwe suikert
Amsterdam19,208,834 kilogr.
Rotterdam15,647,210
Schiedam138,044
Dordrecht66,999
Middelburg638,921
Totaal 35,700,008 kilogr.
H. M. de Koningin is sedert eenige dagen, tengevolge
vaD gevatte koude, ernstig ongesteld, doch gelukkig buiten
dadelijk gevaar.
Het Dagbl. meldt hieromtrent, dat H. M. zich gisteren
iets beter bevond. De ziekte verschijnselen namen af, waar
door gelukkig de hoop op spoedig herstel wordt geboren.
De Minister van Oorlog, in aanmerking nemende de
voortdurende behoefte aan officiereu van gezondheid bij
de landmacht, overwegende dat, en vooral in kleine gar
nizoensplaatsen, het noodig is, om daaromtrent maat
regelen te nemen, speciaal, wanneer door de bestaande be
hoefte, geen officieren van gezondheid bij de schietoefe
ningen kunuen tegenwoordig zijn, heeft, door tusschen-
komst van den inspecteur van deu geneeskundigen dienst
der landmacht, bij circulaire verordend, dat gedurende
dezen winter, bij alle garnizoenen, een cursus voor de
officieren van alle wapens gehouden zal worden, om lien te
bekwamen in de eerste beginselen der heelkunde.
De regeering acht den tijd gekomen om een rijks-
landbouwschool in het leven te roepen. Of die inrichting
aan een onzer hoogescholen zal verbonden worden, is nog
niet beslist.
Volgens berichtuit Penang blij ft de cholera te Batavia
heerschen,
Naar ons wordt medegedeeld, is door mr. A. J.
Nieuwenhnis, te Parijs, aan de Ministers van Binuenland-
sclie Zaken en van Financiën concessie gevraagd tot den
aanleg en de exploitatie van een spoorweg, van Moerdijk,
langsdoor en over den Biesbosch naar Werkendam,
en van daaruit met een zijtak naar Doidrecht Boxtel,
voorts naar Goiinchem, Loovestein, Zuilichem, Zalt-
Bommel, Woudrichem, Rossum, Maren en Ravenstein,
en in verband daarmede tot de indijking en droogmaking
van den Biesbosch en het graven van een daartoe strek
kend kanaal, tevens openende een nieuwen waterweg
van Woudrichem naar hel HoIIandsche Diep, ter ver
vanging der twee nog altijd onvoldoende waterwegen
door den Biesbosuh, een en ander in den tijd van drie
jaren tot stand te brengen. Siompost
Naar men verneemt, zal eerstdaags het rapport der
commissie van advies voor de reorgauisatie van de Ned.
Hervormde kerk het licht zien.
Als een eerste offer der vreeselyke cholera in de
residentie, bezweek 11. Vrijdag een der uitstekendste leden
van het korps Indische ambtenaren.
De heer Th. A. L. Kroesen had het vorige jaar Indie met
tweejarig verlof verlaten, om hier herstel te vinden voor
zijne door aanhoudenden arbeid en inspanning verzwakte
gezondheid, ea zou in het aanstaande voorjaar zijn schoone
loopbaan weer gaan vervolgen. Zestien jaar lang "had hy
onafgebroken op Sumatra's westkust doorgebracht. A]s
ambtenaar van de Delftsche academie, had hij daar de
controleurs- en adsistentri'esidents-rangen doorloopen en
bekleedde laatstelijk de gewichtige betrekking van secre
taris aan het gouvernement van Sumatra's westkust. Hij
had zich al dien tyd ten nutte gemaakt om een zeldzame
kennis van land en volk te vergaderen. De vruchten daar
van heeft hij, behalve in menig doorwrocht officieel stuk,
neergelegd in de zoo degelijk als aangenaam geschreven
ai tikelen: »Het inlandsch bestuur ter Sumatra's westkust"
(Tijdschrift van Augustus en September 1873.)
Kroesen stond gereed dien arbeid te vervolgen met
artikelen over het nog weinig begrepen jlandbezit ter
Sumatra's Westkust"', toen de dood nera te midden van
een krachtvol leven wegrukte aan zijn bejaarde ouders,
zijn echtgenoot en zes jeugdige kinderen, die den steun van
den trouwen vader nog zoo zeer behoefden. Kroesens edel
en rechtschapen karakter, zijn ongemeene kennis en zeld
zame ijver voorspelden, dat het vaderland nog groote
diensten van hem had te wachten gehad.
Twee zijner broeders (van wie een als politiek agent
thans een zeer belangrijke rol in de Atsjineesche zaken ver
vult) mogen den eervollen ambtelijken naam van Kroesen
blij ven handhaven I (Amft. Ot.)
By een geachte familie te 's Hage, had een 19jarige
dochter op eenmaal haar spraak verloren en kon in vijftien
en een halve maand geen woord uitbrengen, hoewel zy
overigens een uitmuntende gezondheid genoot. Zaterdag
morgen echter heeft het meisje eensklaps hare spraak
terugbekomen, en spreekt nu weer even onbelemmerd als
immer te voren.
Het hoofdbestuur der Friesche maatschappij van
landbouw heeft zich, ter uitvoering van een besluit ter
algemeene vergadering, bij een uitvoerig adres tot de Prov.
Staten gewend om prov. subsidie in de kosten van een
cursus in de hulpwetenschappen van den landbouw aan de
vier hoogere burgerscholen in de provincie, door het hoofd
bestuur op te richten. Men wenscht een proefneming voor
den tijd van twee jaren, waarvan de kosten zyn berekend
op f 8880. Daartoe vraagt het hoofdbestuur van de pro
vincie 13; ter bekoming van de andere 2/3 heeft het zich
tot 's lands Regeoring gewend,
De dyssenterie of roode loop, die zich voor eenigen1
tijd te Steeuderen vertoonde, behield van het begin af een
goedaardig karakter, en schijnt thans geheel geweken, ten
minste van nieuwe gevallen wordt niet meer vernomen.
Overigens hoort men in dezen tyd veel van ziekten, vooral
de kinkhoest heerscht te Bronkhorst onder de kinderen.
Ook sterfgevallen komen hier tegenwoordig betrekkelijk
nog al veel voor, en het mag opmerkelijk genoemd worden,
dat in den afgeloopon nacht 4 personen, allen na lang
durige ziekte zijn overleden.
Dezer dagen vond een schipper, die met zyn vaartuig
in 't Steeuwykerdiep ligt, zijn kind levenloos in de wieg.
De dood schijnt veroorzaakt te zijn door een kat, die op
den hals der kleine lag te slapen.
Uit Texel wordt gemeld dat vele pachters der wier;
gronden in de Zuiderzee, welke ze pachtten voor 12 jaren,
met h t icht tot opzegging om de 3 jaren, van dat recht
gebruik hebben gemaakt, en hunne perceelen opgezegd.
Als reden daarvan noemt men de jaarlijksche vermindering
van het gewas wegens verzanding en de ai te hooge pacht
som, men ziet dus een vernieuwde verpachting van vele
perceelen te gemoet, hoewel hetweuschelykwaredatde*
regeering deze vrijgaf aan de visschersvele verderfelijke
monopoliën'zouden dan worden voorkomen.
In den avond van den 10 dezer is de bomschuit de
COURANT.
2^
3 X v v t
V 'V* -* 1 H -
t t v "S 1