Tentlijn iaielijb, nitpznnM Diisiass.
1874.
Woensdag 14 Januari.
Aj
M 3300: a
BUjTEMUHDSCHE BERICHTEN.
BIMBESIAHDSCHE BERiCHTEIH.
W ABONNEMENT;
Abonnementsprijs, per Drie Maandenf 1.85.
franco per Post, door hel geheele Rijk
Te Bolton in Engeland heeft een ernstig ongeluk
plaats gehad in de Atlas-ijzerfabriek van den heer Walms-
ley. In een der gebouwen stonden acht verticale stoomke
tels, elk van 20 voet lang, die met elkander door pijpen
verbonden zijn. Bovendien waren er een paar groote hori-
r zontale ketels. Een nieuwe verticale ketel, die voor het eeist
gebruikt werd, sprong op het oogenblik toen de meeste
werklieden buiten het gebouw aan het schaften waren iu
c de lucht. Het ijzeren dak van het gebouw werd vernield.
De eene helft werd in haar geheel met al de pijpen, die de
ketels met de machinerie in gemeenschap stellen en met de
ijzeren pijlers, waarop het dak rustte, hoog in de lucht ge
worpen en viel met een ontzettenden slag, alles vermorse-
lende, op enkele ellen afstands neder. In den muur, welke
op Fletcherstreet uitkomt, werd een gat van tien meter
- middellijn gemaakt en «een wolk" l'eienpannenen bakstee-
nen werd hoog in de lucht over de stad geworpen, en de top
van den ketel, drie duizend pond zwaar, werd 150 meter
ver boven op de smelterij van een andere fabriek geworpen.
Een jongen van 17 jaren genaamd Thomas Barlow, werkte
op den spoorweg, die niet ver van de fabriek loopt, toen de
ontploffing plaats had. Hij liep weg zoo hard als hij kon,
toen een der ijzeren platen door de lucht snorde en hem,
zoo glad als geschiedde het met een bijl, onthoofde. Groote
stukken van den ketel werden honderden meters ver over
den spoorweg geworpen, en daar al de pijpen stuk werden
geslagen, spoot de stoom met woeste kracht overal om
hoog, een dichten nevel makende, die belette dat men iets
zag. Vijf dooden en twintig zwaargewonden werden ten
laatste gevonden. Verschrikkelijke verwoesting werd aan
gericht. Overal werden ruiten gebroken, en een gedeelte
van St. Mark's church werd, op vijf minuten afstand van
de fabriek, verwoest.
Een Engelsch correspondent van den Koln, Zeitg.
schrijft, dat de voorstanders van internationale scheids
rechters iu eene vergadering te Birmingham hebben be
sloten, een bevrienden souverein, den Koning der Neder
landen, uit te noodigen, om in het geschil tusschen Enge
land en de Ashantljnen uitspraak te doen, ten einde verder
bloedvergieten te voorkomen. Van dit besluit zal aan
Gladstone en Bright kennis worden gegeven.
De Koln. Zeit. deelt thans den hoofdinhoud eener
Pauselijke bul mede, getiteld: Apostolicae sedis munas,
gedagteekend van den 28 Mei 4872, doch welk belangrijk
document, tot dusver geheim gehouden, alleen aan de
kardinalen gericht en te Rome behandeld is. Bij deze bul,
waardoor de constitutie der kerk gewijzigd wordt, heeft
Paus Pius IX de wijze van verkiezing zijner opvolgers ge-
regeld, totdat een andere motu propria, uitgegaan van een
andere pauselijke onfeilbaarheid, er anders over beschikt.
Bij de nieuwe constitutie wordt de vroeger voorgeschreven
afzondering der leden van het conclave opgeheven. Zij
verandert de bepalingen omtrent den tijd van verkiezing,
schrijft voor om deze niet te Rome te doen, waar zij niet
t vrij zou kunnen zijn, maar te Malta, te Monaco of in eenige
andere Fransche stad. Ten slotte veroorlooft de nieuwe
constitutie aan de kardinalen om, reeds bij het leven van
den Paus en buiten zijn weten, over de verkiezing van
diens opvolger onderling te beraadslagen.
Naar aanleiding van een in het Frankfurter Han-
iehllad voorkomend artikel over de Noord-Brabantsch-
Duitsche spoorwegmaatschappij BoxtelWezel, voor de
Nederlandsche soliditeit onaangenaam, uit do Nederlands
sche Financier den wensch, dat de directie, die sedert begin
September niets van zich liet hooren, nu aan belangheb-
1 benden opening van den staat van zaken geve en met name
wat het gevolg geweest is van het besluit der algemeene
vergadering op 4 Sept te Rotterdam, waarbij machtiging
werd verleend tot een nieuwe leening groot 4 millioen in
hypotheek-obligatiën of preferente aandeelen.
Werd dezer dagen te Luik een Engelsche pick-pocket,
J. Socman genaamd, aangehouden op het oogenblik dat hij
een pak bankbiljetten wilde wegnemen, dat men in een der
vensterbanken der Nationale Bank had gelegd, thans meldt
men dat 'deze Soeman deel uitmaakt van een Engelsch-
Atnerikaansche dievenbende. Men had deze bende te Luik
reeds in 1871 bemerkt, doch telkens na een gepleegd feit
was zjj verdwenen. Zij veinsden elkander niet te kennen,
alhoewel zij in hetzelfde hotel verbleven en slechts in afge
legene straatjes bij elkander kwamen. De politie-commis-
saris Dopague had ze reeds van toen af doen bewaken, doch
1 men was er nooit in gelukt hen op heeter daad te betrap-
- pen, tot men dezer dagen Soeman bij den kraag vatte op
het oogenblik dat hij de biljetten wilde annexeeren, die
men tot lokaas had gelegd.
Men heeft bespeurd, dat deze bende liet binnenste der
f5" hand met een kleefachtige stof bestrijkt en dat wanneer zij
een bankbiljet of een juweel aanraken, dit er aan kleeft en
ah bfi tooverslag verdwijnt
Uit Koustantinopel wort gemeld, dat de Regeering
^eindelijk een aanvang heeft gemaakt met de reeds voor
ula?w^g8ggekor
HP*
(Brieven Franco.)
De eerste maatregel is het invoeren van nieuwe belastingen,
waaronder liet zegelrecht op de dagbladen.
In Spanje heeft de staatsgreep vaii den 3 Januari,
na een oogenblik van stomme verbazing, een re volutiouaii e
gisting uitgelokt.
Barcelona, dat men weder ala volkomen onderworpen
beschouwdeis opgestaan en ditmaal schijnt het ernstig
gemeend. Do velschillende voorstedeu zijn als het ware
overdekt tnet barricades en de stad wordt gcbombardeei d
door het geschut van het fort Montjuich. De federalisten,
uit de bovenstad verdreven, verschansen zich iu de voor
steden. De verliezen zijn aan beide zijden aanzienlijk.
Terwjjl deze tieurige zaken voorvallen, mnnen de Car-
listen terrein. Volgens telegrafische tijdingen hebben zij
zich meester gemaakt van de haven van Poitugalete en
bombardeeren nu Bilbao met grof geschut.
Generaal Moriones moet zich naar Santona hebben
ingescheept.
Eergisteren hebben de opstandelingen binnen Cartlm-
gena een uitval beproefd uit het fort San-Julian; zij zijn
echter teruggeslagen Er is op nieuw brand in die stad
uitgebarsten. Hij schijnt van plan te zjjn in de Ebro-vallei
te ageeren.
Luidens een depêche uit Teheran, heeft baronReuter,
in strijd met het vermelde in alle vroegere berichten, toch
met den bouw van den Perzischen spoorweg een aanvang
gemaakt. Reeds hebben de ingenieurs in zijn dienst 80 ki
lometers van het spoorweg-tracé opgemeten, d.i. een derde
van de lengte van den spoorweg, ontworpen tusschen Recht
en Teheran. Met de aardwerken in de richting van Rus-
tamstad wordt voortgegaan. De ballast en dwarshouten
zijn reeds ten deele gelegd. De eerste lading rails is te Baku,
aan de Kaspische Zee, aangekomen. De plaats voor het
hoofdstation is bepaald te Enzeli bij Recht. De Oostenrijk-
sche geoloog, dr. Fietge, door baron Reuter naar Teheran
gezonden, heeft bij Casvin steenkolenmijnen van een groote
uitgestrektheid ontdekt.
Voor jachtliefhebbers zal wellicht niet onbelangrijk
zijn het voorstel te vernemen van zekeren G. H. Bates,
woonachtig te Saybrook, Maclean county, Illinois, Vei>
eenigde Staten van Amerika. Hij meent, dat men met goed
gevolg in Engeland en wij zien niet in, waarom hetgeen
hy beweert van Engeland niet van toepassing zijn zou op
onze duinstreken het prairie-hoen zou kunnen over
planten. Dit hoen is krachtig van gestel, volstrekt niet
nadeelig voor den landbouw en zeer vruchtbaar. Omstreeks
het midden van April beginnen de hennen te leggen. In
Juni komen de jonge vogels uit. Elk broedsel is van 12 tot
30 jongen. Bates meent zelfs dat soms het getal grooter is.
Elk hoen weegt volwassen ongeveer 5 pond. De hanen zijn
wat zwaarder. Van December tot April kan men ze in groo-
ten getale levend strikken, en iedere vogel zou, in een En
gelsche haven afgeleverd, ongeveer 10 shillings kosten.
Bates ziet best kans er in eens een paar duizend levend
naar Engeland to brongen. Worden die daar dan op goede
gronden vrij gelaten, dan zouden er in zeven jaar meer zijn,
dan Engeland thans inwoners telt. Indien iemand nadere
inlichting wenscht, dan is Bates bereid ze te geven.
SCHIEDAM, -13 Januari 1871.
Naar wij vernemen is, ten gevolge eener aan den Bur
gemeester gerichte uitnoodiging van zijn ambtgenooten
dos provinciale hoofdsteden, van Amsterdam en van Mot ter-
dam, tot medewerking om ook in deze gemeente een com
missie te vestigen tot inzameling van bijdragen, ten einde
aan 7. M. den Koning, bij gelegenheid van Hoogst deszelfs
25jarige regeeiing, op 12 Mei o. k., een nationaal ge
schenk aan te bieden, alhier zoodanige commissie samen
gesteld.
Die commissie bestaat uit al de leden van den Raad en
den gemeente-secretaris, die, met den Burgemeester, zich
eenparig bereid hebben verklaard om, ter bereiking van
een zoo uitmuntend doel, krachtdadig werkzaam te zijn.
Zij heeft uit haar midden bereids een bestuur gekozen,
dat is samengesteld uit de hoeven: P. J. van Dijk van
Matenesso, Burgemeester, voorzitter, J. B. Nolet, vice-
voorzitter, 0. J. Loncq, penningmeester, A. W. Mulder,
secretaris, die zich reeds bezig houden met het voorbe
reiden van door de commissie vost te stellen maatregelen,
om op de meest doeltreffende wijze bedoelde inzameling
van gelden te doen plaats hebben.
Wij durven vertrouwen, dat ieder burger dezer gemeente
met belangstelling van dit bericht zal kennis nemen en
met ingenomenheid, naar de mate van zijn vermogen, zal
bijdragen tot een nationaal geschenk aan Z. M. onzen ge-
eerbiedigden Koning.
Wij zijn verzocht aan de daarbij belanghebbende
ingezetenen op te merken, dat tot de weegwerktuigen welke
gedurende de zitting voor den herijk door stempeling vau
een bijzonder merk moeten worden voorzien, behooren:
balansen, lasculen, unsters, balansen van Roberaal, veer-
balansen of dynamometers', familieschalen, briefwegers, enz.
-—'By het Schiedamsche Scherpschutterskorps bestaat zekerd.
ADVEBTENTIEN;
Prijs: van t tot 10 gewone regels f 1.00; iedere regol meer fO 10,
Voor den werkenden stmd en voor weldadigheid, de helft van den prtj».
liet plan het kroningsfeest van Z. M. den Koning niet onop
gemerkt te laten voorbijgaan.
Er is een commissie uit het korps benoemd, welke zich
voorstelt alle corporation hier ter stede uit te noodigen
met haar mede te werken, en één lid uit haar midden te
machtigen om met die commissie in nader overleg te
tredeu.
Yooiloopig is vastgesteld, dat er op don voot avond van
het feest /.al gehouden worden een optocht met muziek en
giorno-vei lichting, daarna concert in de zaal Musis Sacrum.
Vervolgens zal na de uitvoering der programma's vau
de feestcommissie een volks-concert gegeven worden,
waarop tegen zeer lage, of zonder intrée, een ieder toegang
zal verleend worden.
Wij stellen ons voor, dat een dergelijke inwijding zal
strekken om de algemeene feestvreugde op te wekken.
Zoo spoedig mogelijk hopen wij de nameu der deel
nemende corporation te kunnen mededeelen.
In de week van 4 tot 10 Januari zijnaan de Aziatische
cholera ovei leden, te Leiderdorp'1, Rotterdam 2, Utrecht
2, te zamen 5 personen.
Bij de uitgevers Nijgh en van Ditmar, te Rotterdam,
ziet het licht het eerste nommer van de «Kapitalist," alge
meen financieel weekblad. Een inzage daarvan schenkt
de overtuiging dat in dat blad alles wordt opgenomen wat
op financieel gebied van eenig belang kan geacht worden.
De schootbijdragen voor het kindergeseheak aan
Z. M. den Koning op 12 Mei aanstaande beloopen thans
p. m. f 30,000. Aan het centraal comité is het voorstel ge
daan om Z. M. over deze som naar welgevallen te doen be
schikken, b. v. door een fonds te doen creëeren voor arme
onderwijzersweduwen, gelijk zulks in Drenthe door ijverige
medewerking van wijlen dr. Nassau, in leven inspecteur
van 't lager onderwys aldaar, sedert eenige jaren is op
gei icht
De Jlaagsche Nieuwsbode bevat het volgende inge-
zonden stuk: A. Z. vraagt of er in Nederland kinderen zijn,
dieop!2 Mei jarigzijn. Voor de uitvoering van een bepaald
plan is er een noodig, liefst een jongentje, die den naam
des Konings, Willem, draagt. Doch A. Z. verzoekt alle
kinderen, die op 12 Mei jarig zijn, niet ouder dan 44 jaren,
zich franco onder het motto «12 Mei" aan de redactie der-»
JBaagschc Nieuwsbode te adresseeren. Op alle brieven zal
geantwoord worden.
Een twist tusschen 2 zeelieden te A.heeft de politie,
naar men verneemt, op't spoor'gebracht van een moord,
voor eenige jaren te Wildervank op een jeugdig zeeman
gepleegd.
l)e Nieuwe Militaire Spectator, verschijnende by
den boekhandelaar H. C. A. Thieme te Nijmegen, heeft
zich, niet alleen in Nederland maar ook buitenslands een
naam weten te maken. De nu begonnen achtentwintigste
jaargang zal, onder anderen, bevatten een opstel van
grooteren omvang: nZouvois en de Republiek der Ver-
eenigde Nederlanden"handelende over onze krijgsge-->
schiedenis uit de zeventiende eeuw.
Een verschrikkelijke brand is gisteren namiddag in
de Joden-Houttuinen te Amsterdam uitgebroken. De pak
huizen met bovenwoningen Q124 en Q123, toebehoorende
aan mejuffrouw de weduwe M. E. Conteut, werden ver
nield, het tegenovei liggende pakhuis de Roop deelde het
zelfde lot. Eerst in den loop van den nacht gelukte het met
behulp van veertien brand- en twee stoomspuiten de vlam
men meester te worden. Ten kwartier over drie ure werd
men de vlam gewaar, en reeds een uur later stortte de ge
vel van perceel Q 124 rechtstandig in de nauwe straat in,
en bedolf onder het puin den heer L. van Asdonk, sectie-
biandmeester ia de eerste sectie, Casparis Ilartland, een
sjouwer, en Morpurgo, een assistent-pijpvoerder. De lijken
vau beide eerstgenoernden werden dadelijk, die vau den
pijpvoerder eerst in den loop van den nacht uit hot puin te
voorschijn gebincht. Nog wordt naar hetzij k van een vier
den peisoon gezocht, dien men vermoedt dat onder het
puin is bedolven. Het instorten van den gevel geschiedde
op het onverwachtst, zoo zelfs dat de Burgemeester en an
dere op het terrein aanwezige autoriteiten slechts te nau-
wernood aan liet gevaar ontkwamen. Omtrent de oorzaak
is niets bekend.
Algemeen heeft deze ramp een treurigen indruk veroor
zaakt; even algemeen echter is de bewondering voor onze
brandweer, die met onver/ettelijken ijver in een nauwe
straat en op een terrein waar men zich nauwelijks bewegen
kan, don brand tot een naar de omstandigheden betrekke
lijk kleiu getal perceelen heeft beperkt.
De pakhuizen waren met lompen gevuld. De bovenwo
ningen waren spoedig verlaten.
De stoomspuiten hebben den geheelen nacht doorge
werkt om in het rookende puin de kiemen van verdero
verwoesting te smorenook heden ochtend waren zij en
elf handspuiten nog aan het werk, daar de vlammen thans
uitbraken in het aan het water grenzende achtergedeelte^
van een ander pakhuis van dezelfde eigenares, tegenover
de afgebrande perceelen.
De verbrande perceelen zijn tegen brandschade ver-
HBM
fs®
'P
m
COURANT.
K
t* v- t h a* f -o
x Al,