Donderdag 6 Augustus.
ferschtjnt iaplijis, tilpiW Diriau
.V». 1874.
M 3443.
8UITEWIAWDSCHE BERICHTE».
BINNENLANDSGHE BERICHTEN.
COURANT.
ABONNEMENT:
Abonnementsprijs, per Drie il.i.inrtrn f 1.85.
Franco per Post, door het gelieelo Hyb
(Brieven Franco.)
A. U V EBTENTIEN:
Prijs: van tot 10 gewone regels f\ 00; iedere regel meer (U 10
Voor den werkenden stand en voor weldadigheidde liolfl van den prij'.
Spanje. Uit Santander wordt, onder dagteekening
van 29 Juli, aan de Indêpendance Beige hes volgende
aangaande den stand van zaken in de Baskische gewesten
vermeld
sDe Carlisten zijn thans meester van geheel Navarre,
met uitzondering van Pampelona, Tafalla en eenige andere
meest grensplaatsen. In Guipuzcoa bieden St. Sebastiaan,
Iran en de door de troepen bezette forten het hoofd aan de
rondtrekkende benden, welke zich over de geheele pro
vincie bewegen.
»In Biscaye worden Bilbao en Portugalete met de aan
den Nervion gelegen forten door twee brigaden, onder liet
bevel van den generaal Morales da los Rios, bezet. De
gansehe macht der opstandelingen in de Baskische pro
vinciën wordt geschat op 30,000 man, met artillerie welke
uit gladloopsgeschut, berghouwitsers en de gunstig be
kende Berneokanonnen bestaat."
Dezelfde correspondent deelt ook mede dat men niet te
veel gewicht moet hechten aan de, onder het bevel van don
Alfonso ondernomen omtrekkende beweging, welke door
sommigen zelfs een aanval op Madrid genoemd werd. Het
eenige volgens hem daarmede beoogde en ook*bereikte
doel, was zich meester te maken van den te Cuenga aan
wezigen voorraad in wapenen en geld. »Die beweging,
schrijft hij, geleek op alle ondernemingen van do Carlisten.
van Valencia. Te Albacete, te Segorbe, en reeds vroeger
te Cuenja handelden zij niet andershet ligt in het geheel
niet in htm plan in die oorden zelfs eene vesting, gelijk
Cuenpa, bezet tehouden. Zoodra de troepen clan ook
naderdentrokken zij overhaast terug in de bosschen op
den linkeroever van de Jucar. De gansehe tactiek van
don Alfonso bestaat in het vermeesteren van lialf ver
sterkte steden en elke ontmoeting met de regeerings-
troepen te ontwijken."
De generaal Zabala neemt, gelijk hij verder mededeelt,
maatregelen om de Carlisten in Navarre en Biscaye in te
sluiten; reeds zijn alle plaatsen langs den Ebro van ver
dedigingswerken en garnizoenen voorzien, zoodat «lthans
"een aanval op Madrid van gene zijde van die rivier voor
eerst niet te verwachten is.
Frankrijk. Uit verschillende berichten en ge
ruchten is op te maken dat deFransche regeering eene
andere houding jegens de Carlisten denkt aan te nemen.
Reeds werd vermeld dat de hertog Decazes een nauwkeu
rig onderzoek had verordend naar de gegrondheid dei-
door de Spaansche regeering en in de Spaansche dagbla
den geuite klachten over de bevoorrechting, of althans
onmiskenbare oogluiking, welke de Carlisten van de amb
tenaren in het zuiden van Frankrijk genoten. Thans wordt
vermeld dat de minister van buitenlandsche zaken in deu
ministerraad op het nemen van krachtige maatregelen
aangedrongen heeft, en dat dit reeds het gevolg heeft ge
had dat tot de hertogin van Madridde gemalin van don
Carlos, welke sedeit eeuige maanden te Pau verblijf houdt,
de uitnoodigiug is gericht zich eene andere verblijfplaats
in Frankrijk te kiezen, meer verwijderd van de Spaansche
grenzen.
Ofschoon tot heden dienaangaande uitsluitend geruch
ten, welke in de offleieuse dagbladen tegenspraak noch
bevestiging vinden, te vermelden zijn, verdient het toch
de aandacht dat de Fransche dagbladen, welke de zaak van
don Carlos ondersteunenmet name V Union en V Univcrs,
klachten doen hooren dat de Fransche regeering t e g e n
de Carlisten partij trekt.
De correspondent van het Journal des Débafs schrijft
dat de Nationale Vergadering allengs minder talrijk woidt.
Verschillende wetsvoorstellen worden zonder discussie
aangenomen, terwijl er niets belangrijks voorvalt.
Pruisen. De Germania is gemachtigd te consta-
teeren dat de bisschop van Breslau namens de Pruisische
bisschoppen aan de Pruisische regeering eene verklaring
heeft gezonden, inhoudende, dat de Kerk zich niet kan
onderwerpen aan eenzijdige staatswettenen staatsbeslui-
ten omtrent kerkelijke zaken en, dat alleen de Paus aan de
regeering, onder waarborg van het kerkelijk beginsel, be
voegdheid kanverleenen omtrent kerkelijke aangelegen
heden. Hot ministerie heeft hierop alleen geantwoord met
een bewijs van ontvangst.
Pngeland. Te Belfast bestaat alle vrees voor een
opstand onder de fabriekarbeiders. Dientengevolge is uit
Dublin een sterke troepenmacht naar Belfast gezonden.
Te Londen heeft zich een Katholiek comité gevormd,
waarvan ook de hertog van Norfolk, lord Petieen lord
Howard of Glossop leden zijn, en dat zich ten doel stelt
arme Katholieke weezeu naar Canada te zenden en daar
bij Katholieke familiën te doen vei zorgen. Tegen het einde
van Augustus zal het eerste gedeelte, bestaande uit 80
kindereu, verzonden worden; de helft naar Ottawa en de
helft naar Quebec. Iu de meeste gevallen hebben de armen
verzorgers der hoofdstad besloten 5 pd. st. per hoofd tot de
uitgaven bij te dragen.
Volgens een telegram uit Bombay aan de Times zyn
de vooruitzichten van den oogst in IuJië overal guustig.
De eenige bezorgdh jiil hoeft men thans uog voor den oogst
tijd tegen liet einde van September.
Amerika. Daar te lande doet zich tegenwoordig
liet zonderlinge verschijnsel voor van eene drukke land
verhuizing naar Europa. Nog nooit hebben de stoombooten
zulk een aantal tusschendekspassagiers naar Liverpool,
Queenstown of naar de Duitsehe havens teruggebracht als
in de laatste maanden, sedert de financieels eu industrieelc
crisis der maand September '1873. Duizenden Europeesche
landverhuizers, na langen tijd tegen de armoede geworsteld
en de laatste spaarpenuingeu, die zij uit Europa mede
gebracht hadden, verteerd te hebben, nemou hot besluit
om naar hun vaderland terug te keeren. De vrees dat hen
daar waarschijnlijk noggrooter ellende zal wachten, is niet
iu staat hen terug te houden. De buitengewoon lage prijs
der vrachten met de stoombooten bevordert deze land
verhuizing in hooge mate. De eoncunontie tusschen dé
talrijke verschillende lijnen heeft den prijs van den over
tocht als tuvschendeks-passagiervan Amerika naar
Europa op de Engelsche en Ameiikaansche stoomschepen
thans doen dalen tot de onbeduidende som van 35 gulden
per hoofd. De maatschappijen erkennen zeiven, dat zij op
dien prijs verliezen, maar zij leggen op den overtocht nog
liever geld toe clan dat zij een passagier aan hun concur
rent gunnen.
S C H 1E D A M 5 Augustus 1874.
Wij vernomen dat thans iu den Ilaag bericht is ont
vangen, dat Z. M. de Koning den lOden dezer maand uit
Montreux de terugreis naar Nedei laud zal aannemenzoo
dat Z. M. den 20steu Augustus in de ïesidentie wordt
verwacht.
Z. M. heeft aan mr. D. Evervvijn, zaakgelastigde dei-
Nederlanden te Lissabon, den titulairen rang van Minister
resident verleend.
De Minister van Financiën brengt ter kennis van
belanghebbenden dat, blijkens een mededeeling van de
agenten der Commercial Steamship Company, de voor
Nederlandsch-Indie bestemde brievenmail aan boord van
het stoomschip Wyberton, bij de ramp van dat vaartuig,
niet gered is kunnen worden
Naar men aan tie 22. N. van geachte zijde verzekert
zou het wel half Augustus kunnen worden voordat de sa
menstelling van een nieuw ministerie iu de St. Ct. zal
worden medegedeeld. Er zouden nog besprekingen aan de
benoemingen dienen vooraf te gaan en deze zouden eerst
kunnen plaats hebben na den terugkeer van Z. M. den
Koning in de residentie of op het Loo.
Naar ons daarentegen medegedeeld wordt, zou het niet
onwaarschijnlijk zijn, dat Z. M. de Koning uithoofde van
den langen duur der crisis en uit overweging clat alleen
zyn tegenwoordigheid de zaak tot eeu einde kan brengen,
zijn vet trek uit Zwitserland eenigszins bespoedigde.
(2V. v. d. D.)
De Staais-Courant van heden bevat een besluit, be
palende dat op 1 Jan. '1875 iu werking zullen ti eden de
wet van 18 April 1874, tot regeling der consulaat-rechten,
eu het Koninklijk besluit van 27 Juni'1874, houdende vast
stelling vau een reglement voor de Nederlandsche consu
laire arnbtenai en.
Hit een onderschepten blief van het Atsjineesch op
perhoofd Panglima Polim leiden de Indische bladen af, dat
het einde van uen oorlog zeer gunstig voor Nederland zal
zyn.
In bedoelden brief erkent Panglima Polimdat het
hem onmogelijk wordt den oorlog langer vol te houden,
daar er gebrek bestaat aan leveusmiddelen en ammunitie.
Hij is voornemens de kleinere vorsten en grooten bijeen te
roepen, om hun voor te stellen, met het gouvernement
over den vrede te onderhandelen. Hij wil do position,
die de Hollanders nu veroverd hebben, voor altijd aan hen
afstaanhij wil den Hollanders de vryheid laten, om alle
andere Atsjineesche rijkjes te annexeeren, maar onder
voorwaarde, dat de XXII Moekims eeu onafhankelijke
staat zulten blijven, behoudens zekere, nader vast te stelleu,
verplichtingen dier Moekims jegens het Nederlandsch
Gouvernement.
De Soerah. Courant maakt melding van eene ovatie door
het 14e bataillon aan Pastoor de Bruyn, gedelegeerde van
liet lioode Kruis in Atchin gebracht.
Kolonel Wiggers van Kerchem richtte uit naam zijner
wapenbroeders het woord tot den aalmoezenier, die te
midden van het krijgsrumoer heul en troost bracht aan
zieken en gewonden eu hen verkwikte met de middelen,
die de godsdienst verschaft. Hij bezat het hart aller brave
soldatenvoor allen, zondei onderscheid van gezindte, had
hij eeu aanmoedigend woord ten besteeen troostend
woord voor de slachtoffers der Aziatische ziekte in hun
stervensuur, eene aanmoedigiug voor de nog ongedeer-
den in den strijd met vijand eu cholera.
Een »Laug leve pastoor de Bruijnl" werd daarop door
alle aanwezigen aangeheven. De pasten, diepgetrolïen,
nam hierna het woord en dankte den spi eker voor de hulde
liern gebracht met zooveel blijken vau erkentelijkheid en
sympathie, die zijne verwachting ver hadden overtroffen.
De herinnering aan dezen avond zou h Jirt bijblijven als een
der_jsaetste gewaarwordingen, welkfefiij tot dusver in zyn
geesteltjke loopbaan ondervonden "had.
Priester en krijgsman bezegelden onder de juichende
tonen van het vaderlandsch lied de onderling gewaar
deerde verstandhouding.
De heer S. Schotel, onderwijzer te Dordrecht heeft,
onder zijn hoogste klassen een Kindervereeniging opge
richt. Volgens de statuten zijn de jeugdige ledeu verplicht;
1. de dieren en het eigendom van anderen te beschermen;
2. alles te bevorderen watfatsoenlijk en knap staat."
Te Sneek is door de Werklieden-vereenigiug een
spaarkas voor de werklieden opgericht, waarvan den 2
dezer de opening heeft plaats geiiad.
Wegens de aanhoudende droogte was in de laatste
dagen op het eiland Urk gebrek aan drinkwater. Door aan
voer van IJsehvater werd daarin voorzien. Doch de gevol
gen van dit onzuiver water deden zich weldra door veel
gevallen van diarrhee gevoelen. Men heeft zelfs een
geval van inlandsehe cholera vernomen, ofschoon de toe
stand van den lijder niet ongunstig was
Overeenkomstig de wet op de besmettelijke ziekten
heeft de burgemeester van Utrecht bekend gemaakt, dat
zich op 1 Aug. jl. aldaar een geval van Aziatische cholera
heeft voorgedaan.
De uitslag van den eergisteren gehouden wedstrijd
met jonge duiven van Antwerpen naar Haarlem door de
Ilaarlemsche postduiven-sociëteit nde Eensgezindheid
is geweest als volgt; 1ste prijs J. E van Ek Jzn., roet de
duif van gebrs. Geijsen, aankomst 9.54; 2de pr. gebrs.
Geijsen, anale. 9.55; 3de pr. A. Haartman, aank. 9.564de
pr. denzelfde, aank. 9.565de pr. J. E. Henkers, te
Vlissingen, aank. 9.57; 6de pr. A. J. Broukhorst, aank. 9.58;
7 de pr. A. Haartman aank. 9.59; 8ste prijs. P. A. van Ek,
aank. 10.38; 9de pr. A- Haartman. aank. 10.38; 10de pr.
II. v. Bilderbeek, aank. 3.1011de pr. gebr. Geijsen, aank.
0.3Maandagmorgen, 12de pr. A. J. Bronkborst, aank.
0.3013de pr. gebrs. Geijsen, aank. 9.33; 14de pr. II. van
Bilderbeek, aank. 11.45; 15de pr. bouquet, gebr. Geijsen,
aank. 12.03. De duiven waren te Antwerpen te 7 uren
opgestegen.
TeBergeu-op-Zoom was een koe aangehaald, die door
een slager naar het oordeel der ambtenaren te laag was
aangegeven. Toen deze het beest wilde laten slachten, was
geen der Bergen-op-Zoomsche slachters, ofschoon aan
vankelijk zich bereid verklarende, genegen het karrewei
af te doen. Ook de slachter te Halsteren eu een landman
namen op verzoek het werk aan, maar weigerden toen
het tot uitvoering moest komen, naar het schijnt, op aan
sporing van den slager, wiens koe het gold, De commiezen
hebben eindelijk zelf het beest geslacht.
Woensdag middag ontdekte men te Xieuwediep
bij het lossen aan boord van liet koopvaardijschip Anna
en Sophie, kapt. Hoekstra, twee dagen te voren van Batavia
binnengekomen, eene slang van 8 a 9 voet lengte. Het
monsterachtige dier zat'tüsschen de koffiebalen en de
garneering Hoewel het dier reeds dood was, had het
blijkbaar kortelings nog geleefd. Niemand der sche; e-
fingen begrijpt hoe deze onwelkome passagier aan boord
is gekomen. 1
Hot Engelsche oorlogschip Beindear heeft in de
haven van Guatulee een naambord gevonden, dat 300 jaar
oud is en ten opschrift draagt: Francis Drake, Golden
D y de, Anno Domini, (jaar des Heeren) 1577. 't Is kenne
lijk de naam en het schip van den zee-reiziger Drake,
die ons de aardappelen bracht.
«ËJIEKCHE BlilRWum.
Op de Sterrenwacht te Marseille is op den 25 Juli 11.
door den heer Borrelly, een ambtgenoot van deu heer
Coggia, weder eene komeet ontdekt Ol zij voor het bloote
oog zichtbaar zal worden, is nog niet gebleken.
Volgens berekeningen in dit halfrond van de baan
der komeet van Coggia gemaakt, die echter door be
rekeningen in liet znider halfrond moeten worden aange
vuld en bevestigd, volbrengt d;e komeet haren loop om de
zon in 9060 jaren. De lengte vau haren staart is tijdens zij
zichtbaar was zeer snel toegenomen, en wel tusschen den
3 Juli en den '13 van 4 millioen tot 16 millioen en tusschen
laatstgenoemden datum eu den '19 tot 25 millioen mijlen.
In het Wette Jlheinl. Wochenllait deelt een te Cro-
feld woonachtig onderwijzer mede, dat op drie meisjes
scholen aldaar het stigmatiseeren epidemisch hoérsclit. Iu
éene klas ontdekte deze onderwijzer 17 meisjes die dal in
practijk brachten. De kinderen wrijven zich de handen zoo
lang en zoo hard dat het bloed er uit springt. Zij meeiieu
dan de toekomst te kunnen voorspellen, het vei borgeno
aan het licht brengen, geld en schatten ontdekken.