Twijnt daieïtjisjtiewMTMats.
r.
ïT/1874.
Kennis g e v i n g.
Haandag 2 Scptemb
^PQyfiFoVERZICHTr^"
M. 3462.
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
- BEN KEDERLMOSCHE VITVIMIIXG.
Onder bovenstaanden titel maakt de heer Huët, leeraar
aan de Polytechnische school te Delft, in de Belf'tsche
Cour. een schrijven openbaar, dat xvij met het oog op het
belang der vele windmolens in onze stad gaarne over-
- nemen
iHet is ons een waai' genoegen, de algemeene aan
dacht te mogen vestigenop eene uitvindingdio naar
iiet ons voorkomt, bestemd is in sedert lang gevoelde
behoeften te voorzien.
»De heer P. van Gelder, korenmolenaar te Vrijenban,
is er in geslaagd, door toestellen geheel van zijne
vinding, aan zijn molen die regelmatigheid van be
weging te verzekeren, waarnaar bij windmolens tot
'nog toe te vergeefs gezocht werd en waaraan vooral
bij windkorenmolens zülk een groote behoefte be
staat. Doch niet alleen de regelmatigheid, óok de vei
ligheid van den molen wordt door de nieuwe in-
richting geheel verzekerd.
sDe molen toch reeft of, zoo als de gebruikelijke
term is, legt 'hare zeilen in of uital naarmate de
wind meer of minder hevig is, en dit binnen zoo
weinig tijds, dat bij een opkomenden windstoot de
zeilen- zijn -weggenomen, alwrens er gevaar heeft
kunnen ontstaan.
nHet behoeft wel niet gezegd te worden, dat het
molen-bedrijf door deze -uitvinding een aanzienlijke
aanwinst doet, want het is wel bekend dat soortge
lijke .inrichtingen, tot nog toe gemaakt, op den duur
niet hebben voldaan.
®Wij hebben daarom opzettelijk gewacht met van
doze nieuwe uitvinding melding te maken,,omdat wij
bij deze mededeeling wenschten te kunnen berichten,
of de inrichting op den duur voldeed, al dan neen.
sZij is thans meer dan een halfjaar aan het werk
geweest, tot volkomen voldoening van den eigenaar en
zijn medewerkend personeel, en ieder, die den ,weg
"van Delft naar Pijnaeker 'langs 'komt, kan zich trou
wens met eigen oogen overtuigen, dat de zeilen aan
den molen sden Aker" voordurend in- of uitgelegd
Worden, naarmate de wind toe- of afneemt, zonder
dat eenige menschenhand zich daarmede bezig houdt.
i»Het meest eigenaardige van deze uitvinding is, dat
izijlop'alle bestaande molens kan worden toegepast, en
'in dit opzicht maakt zij een gunstig onderscheid met
andere uitvindingen in soortgelijke richting, die alle
een ,geheele verbouwing van den ,molen vereischton.
ïüoch behalve regelmatigheid in de! beweging en
'Veiligheid in .werking, geeft deze uitvinding nog een
belangrijk voordcel.
ïMen kanen de uitvinder heeft dit in zijn molen
toegepast de wieken breeder maken, en dus meer
zei! voeun, zoodat de molen nog werken kan met
slappe winden, waarbij vroeger moest worden stilgestaan.
sBjj de gewone windmolens kau men dit niet wagen,
omdat daarmeê gevaar zou verbonden zijn.
"'«De zelfwerkende inrichting tot het reven der zeilen,
door den heer van Gelder uitgevonden en toegepast,'
geefb, zelfs met brcedere wieken, eiken waarborg van
zekerheid, want zoodra de wind uitschiet, ziet men
de 'zeilen zichzelven inleggen en, wanneer de wind in
hevigheid blijft toenemengaat het inleggen voort tot
het' geheele zeil is weggenomen.
®B>j deze inrichting is tevens aangebracht een verbe-'
(Brieven Franco.}
terde vang en een zeer eenvoudige inrichting lot bet
verkiuien van den molen, waatdoor do molenaar ont
heven wordt van het gevaailijke en moeite volle wei It
om den molen voortdurend op don wind te stellen.
»Door het verstellen van dón hefboom kau de mole
naar den molen zich-elf laf?J. bewegen naar rechts of
links, en zoodra do juiste stand bereikt is, wordt de
toestel uit het werk gelicht en staat de molen onwrik
baar vast.
»Zeer te wcnschen is het, dat deze uitvinding in ons
land meer algemeen bekend worde, want hoe nuttig
ook de stoom als beweegkracht rnogo zijnde wind
molen zal in ons vlakke land altijd wei base rechten
behouden en minst genomen een zeer te waardeoren
hulpvermogen blijven leveren.
»Aangenaam zoude het ons zijn als andere dagbladen
dit bericht wildon overnemen, en alzoo tot verspreiding
daarvan wilden medexveiken."
Ofschoon de naam van den heer Huet reeds waar
borg genoeg is voor de degelijkheid der uitvinding,
willen wij er ten overvloede nog bijvoegendat wij
persoonlijk in de gelegenheid geweest zijn bedoelden
molen onder de regeling van den toestel te zien malen,
en dat de uitkomst onze verwachting vei re overtroffen
heeft.
Verrassend is het te zien, hoe dén persoon meteen
lichte inspanning don kruitoestel in beweging brengt,
waardoor de molen in een oogwenk op den wind staat.
Daarop wordt de vang gelicht en de molen zet zich
in beweging, terwijl men de zeilen zich langzaam ziet
uitspannen Nu behoeft de molenaar zich volstrekt niet
te haasten om te zorgen dat er koren in de steenen
komt; want krijgt de molen te veel gang, dan zal hij
voor dien tijd ook zelf zijne zeilen wel weder af halen."
En gelijk hij zelf zich y>inspantf\ evenzoo kan hijzelf
zich mitslaan," Deze hoofdeigenschap der nieuwe uit
vinding zullen zij het meesten waardeeren, die bij
noordweste buien, vergezeld van vorst of ijzelingmet
liet minder aangename werk van afhalen" en siy-
leggen" belast zijn.
Het behoeft niet gezegd te worden, dat daardoor
het personeel op den molen kan verminderd worden,
en dat de molen, doordien alle oponthoud van vafha-
Im" en Dlijleggen" met den nieuwen toestel voorko-
"rnen woidt, op een dag 75 meer werk doet. De
gang van den molen is, zooals zich denken laat zeer
regelmatig, wat, gelijk elke molenaar weet, zeer wen-
schel'yk is voor de hoedanigheid van het meel.
Na een en ander te hebben meegedeeld, meenenwy
de belanghebbenden ten zeerste te mogen aam aden
om zich peisoonlijk bij den heer P. van Gelder van
zijn iu de daacl schoone uitvindiug te o vei tuigen.
Op Maandag, Woensdag en Zaterdag is hij te spreken
en bereid om voor eenige veigoeding, die in ver
band met de groote onkosten, die hij zich getroost
heeft om tot het ïesultaat zijner uitvinding le geraken,
zeer gering is alle noodige inlichtingen omtrent
don toestel te verschaffen. In elk geval loont het reeds
der moeite den molen onder de regeling van den toestel
te zien malen,
Mac-Mahon heeft na zijn uitstapje in de westelijke
provinciën zijn intrek genomen in liet Elyseum te Parijs.
Spoedig daarop hoeft hij den ministerraad gepresideerd on
daarbij zeker ook medegedeeld, wat de dagbladen den rni-
nisleis al reeds veitekl hadden. De ministers zullen hot,
dus nogmaals hebben moeten hooreu, dat de bevolking'
mot hart en ziel verlangt, om uit de onzekerheid te ge-,
raken, waarin zij het land voortdurend houden door aller-j
lei vrome wenschon te koestereu, waartan de vervulling1
in een steeds meer verwijderd verschiet verdwijnt.
'De Koning van Beieren is Vrijdag onverwachts ver
trokken en heeft aan den prins von Ilohenlohe, Pruisisch
gezant te Parijs,den last opgedragen om de maarschalk zyn
hartelykeu dank te betuigen voor het giil onthaal, dat de
vorst in Frauki ijk ten deel gevallen is. Hij gaat nu een be
zoek aan Berijja brengen, en zal zich vervolgens naar
Munchen begeven,
Volgens hot door generaal Lewal uitgebracht rappoi t
omtrent de enquête iu zake de ontvluchting van deu ex-
mitarschalk Bazaine, heeft deze plaats gehad met behulp
van een deel der burgerlijke beambten vitn de gevangenis,
daartoe omgekocht door den luitouant-koloner dp non
activiteit Vilelte, die vei lof had bekomen om hef lot van
deu gevangene te deelen. liet rappoi teisebt de terecht
stelling der schuldigen voor het hof vau assised dér Alpes-
maritimes, terwijl de soldaat, die niet met'de noodige
waakzaamheid wacht beeft gehouden, voor ben krijgsraad
zal gebracht worden.
Morgen zal op alle plaatsen in Pruisen het groote
feest gevierd worden van de overwinning te Sédan. 'Naar
hetgeen de bladen vermelden, zal het schrijven van den bis
schop von Keltcler, te Mainz. niet beletten, 'dat alle Katho
lieken er ijverig aan deel nemen. Men zou echter mogen
vrce/en, dat die bladen den toestand wat rooskleurig tee
kenen. Waar dezelfde oorzaken werken, ziet men dezelfde
gevolgen. Voor de Nederlanders ligt de herinnering aan
het Oranje-feest nog in het geheugen. De spanning dér
geloofsliatrstochten was hier toenmaals veel minder dan
thans in Duitschland het geval is, en toch zijn sommige
plaatsen het tooneel geweest van ernstige ongeregeld
lieden. Men weet immers, dat personen, die krachtens
hunne maatschappelijke betrekking de roeping hadden'om
orde en vrede te beschermen, de schandelijke tooneëlëh
juist in de hand gewerkt hebben. Daarom vreezen
wij, dat de feestviering in Duitschland erger storingén'zal
ondervinden, dan de toenmalige feestviering in Nederlarid.
Opmerking verdient het intusschen, dat bisschop Forweck
in Dresden, in tegenoverstelling van zijn ambtgenoot von
Ketteler, bevolen heeft dat in alle Katholieke kerken Van
zijn bisdom het feest door hep luiden der klókken moet
aangekondigd worden.
Men zal zich herinneren, dat het nog altijd een -groot
vraagstuk geweest is of bij de aanstaande Kamerontbin
ding de Katholieken aan de nieuwe verkiezingen zouden
deelnemen. Thans moet die zaak volkomen uitgemaakt
zijn, wijl de Paus zich bepaald voor de onthouding moét
verklaard hebben. - De Italiaansche1 regeering schijnt
intusschen ernstig de hand te willen leggen aan de oprui
ming van het' roovergespuia' op -Sicilië. 'De mihiéter van
binnenlandsche zaken heeft bij circulaire aan üeprèfectéri
doen weten, dat de gerechtshoven aldaar weldra geschorst
en door krijgsraden zullen vervangen worden.
SCHIEDAM, 1 September 1874,
In de gisteren gehouden openbare zitting van 'den Ge
meenteraad alhier zijn:
•J. De notulen van het verhandelde in de zitting van
Woensdag 19 dezer gelezen en goedgekeurd.
2. Is ingekomen het rapport van de Commissie van Fa
bricage op het adres van P. van'Katwijk en Co., om afstand
van grond aan de Broersvest. Aangehouden en ter
inzage gelegd.
3. Idem, het'rapport, dier Commissie op het adres van
mej. A. M. R, van'Gent om afstand van grond by de Groote
Vischmarkt. Als" voren. 1
4. Idem, het rapport dier Commissie op het adres van
de firma H. J, Plant en Co. om afstand van grond aan het
Westerhavenhoofd. Als voren.'
5. Idem, de begrooting voor 1875 van de dienstdoende
Schutterij. Gesteld in handen derFinancieele Commissie
ten fine van onderzoeken rapport.
6. Idem, eene missive van idea directeur der openbare
middelbare scholen, inhoudende de tijdsbepaling der
examens. Aangenomen voor kennisgeving.
7. Idem, eene -missive vau het Roomsch Katholiek
Parochiaal Armbestuur, houdende1 dankbetuiging voor hét
verstrekt kosteloos gebruik van het lokaal boven de Beiirs
voor eeue verloting. Aangenomen voor kenüisgeving.
8. Idem, een -adres vau F. H. Drost, houdende verzoek
om zijne gewone jaarlijksche gratificatie. Aangehouden
en ter inzage gelegd.
9. Idem, een adres van vrouw Bastenade c. s., strekkende
om de Bauk van Leening niet op te heffen. Metl2 stem
men tegen 1 (den heer J. F. Legner) op dit verzoek af
wijzend beschikt.
10. Do gemeenterekening over 1873 met algemeene
stemmen voorloopig goedgekeurd. (Burgemeesteren' Wet-
houdeis onthielden zich ingevolge'het wettelijk voorschrift
van medestemmen.)
■11. Na langdurige beraadslaging met algemeene stem
men hesloteu, dat de Raad niet kan'treden in het voorstel
van den Minister van Financiën betreffende het stichten
van een postkantoor.
12, Na beraadslaging op-het adres van liet Bestuur der
Zangvereeniging om gebruik van het lokaal boven de
Beurs, en de nadere missive, houdende opgaver van de
daarvoor te betalen, huur,met 8 tegen 5 stemmen af
wijzend beschikt. Voor stemden de heeren: J. F. Legner,
J. Leclmqr, Knappert, ,van der Schalk en Loncq,
'13. Tot ledekt der Gas-commissie (onder Voorzitterschap
van den Burgemeester) herbenoemd,de heeren: van der
Schalk, Zoetmulder, Vrijland en Melchers, i
s
A BsO N N E M-B K T
t)uinimrawiH(irij*<s, pui Dhc Minuien 1,85,
franco per rost, door hot gelieele llijk
•h'
Dë'Büroemeestbr van Schiedam,
'Brengt t»u deze lor kennis vnn de Ingezetenen: Dal liet Kohier
<md liet Patentrcgt No. 7, dezer Gemeente over hot Dienstjnr 18M/„,
- .door don Deer Provincialen Inspecteur "der Directe - Belastingen lo
gollsrdam,opden 27 Augustus 1871 executoir verklaard en op lieden
san den Ontvanger der Direelo Belastingen, ter invordering, is ovcr-
geiniakt
f Voorts weidt bij deze herinnerd, dat een ieder verpligt is zijnen
1 aanslag, op den Inj de «et bopvilden voet, Ie voldoen; nismede, dal
ran heden af, de termijn van drie maanden ingaat, binnen welken
i de reclames tegen dezen aanslag bobooien le worden ingediend.
En is hiervan afkondiging geschied, vvmr het behoort, den 31 Aug. 187-t
De Bwgemeestcr voornoemd,
P. J VAN DIJK VAN MATKNKSSE
V
■AfS2E35ï$llS
ADVERT ENTIBNi
Prijs van t lol 10 gewone regels fl 00; ieiiere regel meer f O 10
Voor lien «i'ikonden st nul pii voor ndil idigliciil, de helft van don prijs.
',iiirn~ VTT-nhYT ris'WH" 'aM-nwiWiMÊw''
