V r ij d a g S e p t c m b e r.
A". 1874.
M 3464.
BU1TENUNDSSHE BERICHTEN.
(KrleVen Franco.)
Spanje. Volgens de laatste telegraphiscbe berichten
hebben de generaals Del&tre en Ax'ando tusschen Tohus en
Naves ten zuidwesten _van de Seu d' Urgel de benden van
Tristafcanj en Mora geslagen. Van de Carlisten werden
400 man buiten gevecht gesteld. Zij namen de vlucht naai
de Seu d'Urgel.
De Carlisten wenden alle mogelijke middelen aan om
Puycerda te bemachtigen Viermaal hebben zij reeds
vruchteloos beproefd de stad te bestormen. De belegerden
weren zich dapper en hebben den vijand vijf kanonnen
gedemonteerd. AI de Carlistischo aanvoerders hebben
gepoogd de stad te bestormen, maar telkeus werden zy
teruggeslagen. Men zegt dat zij, wanneer hunne pogingen
blijven mislukken, de stad in brand zullen steken.
De benden van don Alphousus, die weder in Catalonie
pogen te dringen, worden ijverig vervolgd door liet leger
van Teruel.
Portugal. In berichten uit Lissabon van 2b Aug.
wordt gemeld dat de voordeelen, welke de Carlisten in hot
Noorden eu Oosten van Spanje behaald hebben en ook op
andere punten van hot schiereiland hunnen invloed doen
gevoelen, de Portugeesche regeering genoopt hebben om
hare waakzaamheid aan de grenzen te verdubbelen, sin de
provincie Galicie, dus bericht men, welke evenals Navarra
en Biscaye bij uitstek voor den guerilla-oorlog geschikt is,
zwerven onderscheiden bc-nden rond, aan welke de ten
Noorden van Orense en Monterey gelegene bergen tot basis
van hare operatiën dienen, vanwaar zij in geval van nood
naar Portugal de wijk kunnen nemen. Van de aanwezig
heid dier benden onderricht, heeft de Portugeesche regee
ring bevel gegeven de militaire posten tusschen Chaves en
Braganza te versterken; ook zijn aldaar reeds een aantal
verdachte vluchtelingen gevangen genomen. Aan de ooste
lijke grens cijn mede voorzorgen genomen, en van daar zijn
een aantal Carlisten naar Lissabon vervoerd, die zich aldaar
naar Londen ingescheept hebben. De bevolking van Por
tugal juicht deze maatregelen der regeei ing toe, daar zij
bepaald vijandig gezind is tegen de denkbeelden, welke de
Carlistische beweging vertegenwoordigt. Uit Portugal ont
vangen de Carlisten volstrekt geene wapenen. De stem
ming van hel Portugeesche volk blijkt onder anderen uit
het feit, dat cenc inschrijving, welke door eon Miguelis-
tisch comité ten gunste der Carlisten den 5deu dezer ge
opend is, tot heden in hot geheel 19,000 reis of *106 francs
heeft opgebracht."
Frankrijk. In sommige gemeenten van Chambéry
zijn de jacht-akten van liet opschrift sFrausch Keizerrijk"
en het onderschrift »In naam des Keizers" voorzien.
Aan een maatregel van zuinigheid, een gebruik van den
ouden voorraad, is niet te deuken. Het vorige jaar droegen
ze den stempel der republiek en werden ze in haar naam
uitgevaardigd.
Zondag is te Brest de Yirginie naai- Niouw-Caledonie
uitgezeild, met het laatste transport politiek veroordeelden
aan boord.
Maandag jl. heeft men den laatsten steen gelegd aan
de kolom-Vendóme. Het monument van F rank rijks mili
tairen roem, dat door de commune vernield werd op aan
stoken van den schilder Courbet, prijkt nu weêr in vollen
luister. De werklieden hebben er een driekleurige vlag op
geplaatst, die er vooreerst wel op blijven zal, aangezien het
nog onzeker is, welk beeld van Napoleon er op geplaatst
zal worden, met of zonder den keizerlijken mantel.
Duitschland. Daags voor liet nationale feest
schreef de Nordd. Algem. Zeiiuiig het volgende:
sMorgen breekt de dag aan, dien het Duitsche volk in
het Duitsche rijk voor zijnen nationalen feestdag verkozen
heeft,- Gelijk al wat groot eu schoon is heeft ook het denk
beeld van dit feest tegenstanders gevonden, die deels uit
partijhartstocht, deels uit bekrompen inzichten hetzelve
bestreden. Maai' de overgroote meerderheid van ons volk
liet zich daardoor niet afschrikken! In steeds ruimeren
kring v*ond het denkbeeld bijval, om de nationale wederge
boorte van Duitschland op waardige wijze te vieren, en
schier eenstemmig heeft de openbare meening in hetllijk
zich eindelijk ook er voor verklaard den dag van Sédan
voor deze feestviering te kiezenden dag, op welken voor
de eerste maal sedert lange jaren Duitschers uit alle ge
westen als getrouwe broeders en krijgsmakkers naast
elkander streden, op welken de Duitsche heldenmoed een
keizerrijk ten val bracht en daarmede tegelijkertijd den
grondsteen legde voor het nieuwe Duitsche keizerrijk.
sliet is echter niet de slag bij Sédan, dien wij morgen
vieren zullen de Duitschers hebben vele veldslagen ge
leverd die niet minder eervol en roemrijk waren maar
de op het slagveld belichaamde eenheid van Duitschland,
den geboortedag van het nieuwe Duitsche rijk. Wel mogen
morgen ook met rechtmatige trotschheid dè heldendaden
herdacht worden, welke op den 2den September onver-
welkbare lauweren aan de Duitsche vanen hechttenwel
zy eene weemoedige herinnering gewijd aan de dapperen
wier bloed den schoonsten prijs voor ons verwierf, maur
het eerste gevoel zij gewijd aan liet grootc dat
verkregen is; hetzij een steeds vernieuwde eed v<n. trouw
aan Keizer en ll.jk, e 'ne jaarlijks nieuw bezegelde gelofte
van on verbreekbare eensgezindheid en trouw. Daarmede
zal het feest Zijne wijding verkrijgen
Italic. Aan de Florij-jtijuer Omzetta dy Italia wordt
uit Rome geschreven: ïDötbt'dtisververlcregen uitkomsten
van het onderzoek in de zaak der gearresteerde repuhlie-
keiuen en internationalen bevestigen volkomen, dat een
deel dor eerstgenoomden een opstand in vereeniging mot
aanhangers der Intei nationale op liet oog had. Aan hen,
die er zich over verwonderden, dat de regeering vooi tgaat
met het arresleoreu van personen, zij opgem-rkt, dat de
overheid eerst door de vroegere avrestotiën eu huiszoekin
gen in het bezit is gekomen van do stukken, welke tot do
volgende arrestatiüu geleid hebben. Te Massa Carrara en
Florence worden bij voortduring verdachte personen in
hechtenis genomen; carabiniere en troepenafdeelingeu
patrouilleeren des nachts ia om die sleden. Twee compag
nieën bersaglicri hebben onlangs de bergen van Massa on
derzocht en verscheidene gevangenen van daar medege
bracht." Voorts wordt aan het blad gemeld, dat niet de
Fransche regeeriug de Ilaliaausche heeft gewaarschuwd
voor het plan der republikeinen, om in vereeniging met de
internationalen een opstand te beproeven, maar juist om
gekeerd, de Italiaansche regeering daarvan het Fransche
kabinet had verwittigdeu hot gevolg daarvan is dan ook
geweest dat zoovele personen te Marseille on elders in
Frankrijk zijn gearresteerd."
Engeland. De correspondentie over de Yirginius-
kwestie is thans door de regeering openbaar gemaakt.
Daaruit blijkt hoofdzakelijk, dat Spanje aan Engeland en
Amerika* om een uitstel had govraagd. Lord Dei by ver
langde echter, dat er een datum voor de regeling der zaak
zou vastgesteld worden. Den 7 Aug. jl. stemde de Spann-
sche minister .'an buitenlandsche zaken er in toe, om de
kwestie onmiddellijk te regelen, evenwel ouder eenig voor
behoud.
De gedelegeerden..van 50,000kolenrnijnwerkersin
Merthyr Tydvil hebben met '2G tegen 24 stemmen de voor
gestelde vermindering der werkloonon met *10 pet. aange
nomen. De werklieden uit Mommoutshire waren niet ver
tegenwoordigd men gelooft dat zij het voorstel niet zullen
aannemen. De gedelegeerden uit Lancashire zijn to Wigan
bijeengekomen en verwerpen eeue vermindering van het
loon met 15 pet., doch zijn bereid zich aan eene scheids
rechterlijke beslissing te onderwerpen.
Amerika. Blijkens een schryven uit Utah, in de
Vereenigde Staten, maakt thans het Mormonisme, zoowel
ouder den Indiaans hen stam der Roodhuiden, als onder
de bevolking der Samhvichscilauden, vele proselieten. Een
der apostelen van die leer was aanvankelijk door den koning
dier eilanden gevangen gezet, maar door de tusschcnkomst
van twee ouderlingen weder ontslagen. De Mormonen heb
ben nu hoop, koning David Kalekaua ook tebekeeten. Yan
zijn onderdanen zijn er reeds 4347 lot hot Mormonisme
overgegaan.
BINNENLANDSGHE BERICHTEN.
SCHIEDAM, 3 September 1874.
De verkiezing van leden der Prov. Staten voor het
hoofdkiesdistrict 's Gravenhage, in plaats van den heer
van der Hoim, en in het hoofdkiesdistrict Oud-Beierlaud,
in plaats van wijlen den heer van Driel, zal plaats hebben
op den 22 dezer.
De Nederl. Handelmaatschappij wenscht scheepsge
legenheid te zien aangeboden voor het transport naar
Tjilatjnp van 250,000 stuks Utrechtsche klinkers, in te
laden te Amsterdam. Aanbiedingen worden ingewacht bij
de Agenten te Rotterdam, vóór of op Maandag 7 Septem
ber e., k., des namiddags vóór 2 uren.
Door het Departement van Financién is mededee-
ling gedaan van de volgende opgaven der op 31 Augustus
IS74 in de onderstaande entiepot's aanwezige hoeveel
heid ruwe suiker
Amsterdam26,511,021 kilogr,
Rotterdam16,870,276
Schiedam778,450
Dordrecht1,274,510
Middelburg1,324,562 n
Totaal 46,758,819 kilogr.
De Minister van Financiën vestigt de aandacht der be
langhebbenden op do gelegenheid tot verzending der cor
respondentie naar Nedeilandsch-Indie, door middel van
het stoomschip Tromp, van de Commercial Steamship
Company, waarvan het vertrek uit Ylissingeu op den Gden
September a. s. is bepaald.
De daarmede te verzenden correspondentie behoort
uiterlijk in den namiddag van den 5den September te
Vlissingen aangekomen te zijn.
Naar liet Yad verneemt, heeft generaal van Swieten
per telegraaf bericht, dat hij eerst den 9 dezer te Marseille
1 denkt aan te komen Behalve de heer van de Putte is even
wel ook de heer GeerLema gisteren reeds naar Marseille
vertrokken, om den generaal aldaar op te wachten.
Hot Ahj, HM. van Neêrl. Indie schrijft o. a.iWij
zagen uit het verslag van het debat over de motie Fabius
in de Tweede Kamer, dat men in Nederland de onaange
name gevolgen ondervindt-van de overdreven verwach
tingen, welke aan het vertrek van den generaal van Swie
ten naar Indie zijn vastgeknoopt. Elk, die göènvrëèmde-
liug is in de geschiedenis-der Indische oorlogen, kon reeds
toen voorspellen, dat de man, die als halfgod herwaarts
werd gezonden, niet als halfgod naar Nederland terug-
keeren zou. Te verwonderen is het, dat terwijl zoovele
Nederlanders in de gelegenheid zyn geweest den generaal
van Swiotou van nabij te loeren keunon, zoo weinigen zich
een juiste voorstelling hebben gevormd van hetgeen de
opperbevelhebber der tweede expeditie ging uitrichten.
Had de generaal van Swieten vóór zijn vertrek uit Neder
land in een volksvergadering het woord tot de opgewonden
menigte gevoerd, hij zou gezegd hebben: »Meent toch
niet, mijne viienden, dat het veroveren van een Indisch
rijk op dezelfde wijze toegaat als het bezetten van een
Em opeesch. De krijgskunst is» niet onder alle hemelstreken
dezelfdeen al gelukt het mij, dank zij den strijdlust en de
dapperheid van het Indische leger, de macht van Atsjin
voor goed te breken, deukt daarom niet dat wij in dat rijk
op dezelfde wijze vasten voetzuilen bekomen, als Pruisen
in Hanover of Nassau. Het kan maanden, misschien kan
het nog jaren duren eer het laatste inlandsche hoofd zich
aan ons onderwerpt." De uitkomst heeft bewezen', zoo
gaat het Alg. Dbl. voort, dat zelfs de grootste machtsont
wikkeling en de krachtigste inspanning onzerzijds, gelijk
die, waarvan de uitrusting der tweede Atchineesche expe
ditie blijk heeft gegeven, die woorden niet onwaar kunnen
maken. Geen oogenblik is de generaal van Swieten zich-
zelveuontrouw geworden of beneden zichzelven gebleven.
Met een vertrouwen inboezemende kalmte heeft hij te
midden der opgewekte hartstochten cn der geprikkelde
gevoeligheden den veldtocht geleid. Geen enkele maal is
van het door hom vastgestelde plan kunnen afgeweken
geworden, of onze troepen hebben bloedig leergeld betaald.
Met betrekkelijk geringe offers is de hoofdzetel van 's vijands
macht door hem veroverd en bezet. Van een derde Atsji-
neescbe expeditie behoeft geen sprake te zijn. Generaal van
Swieten heeft op de hem eigen eenvoudige wijze, warsch
van ophef en ongevoelig voor wufte volksgunst, zijn moei
lijke zending roemrijk volbracht."
Onlangs vernam men, dat d" Haagsche Nieuwsbode
uit liberale in conservatieve handen was overgegaan.
Thans maakt do drukker en uitgever bekend, dat hij de
uitgave van liet blad zal staken, wijl de ondernemer niet
aan zijne verplichtingen jegens hem voldoet. Als men
don boom te dikwerf ent, sterft hij.
i De sWerkmans-vereeniging" te Middelburg heeft
onderstaand adres aan den Ministei van Justitie gezonden:
De Werkmans-vereeniging te Middelburg heeft in hare
laatste algemeene vergadering besloten, zich eerbiedig tot
Uwe Excellentie te wenden, opdat in onze wetgeving de
leemte moge verdwijnen die het oprichten van Cooperative
voorschot vereenigingeu in den weg staan.
Daar de wensch tot het oprichten eeuer dergelijke ver
eeniging zich meor en meer begint te openbaren, en de
behoeften, voor den handelaar en werkman zich als het
ware doet gevoelen, zoo zoude eene soortgelijke vereeni
ging in Middelburg worden opgericht, indien zij slechts
rechtspersoonlijk kon erkend worden
Met genoegen heeft het bestuur van bovengenoemde
vereeniging kennis genomen, dat een ontwerp van wet bij
Uw departement wordt in gereedheid gebracht, en eerlang
aan onze geachte vertegenwoordigers zal worden aan
geboden.
Op grond van dit bovengenoemde nemen ondergetee-
kenden de vrijheid zich bescheiden tot Uwe Excellentie te
wenden, met het dringend verzoek, zoo spoedig doenlijk,
een wetsontwerp aan de Kamer onzer volksvertegenwoor
diging te willen indienen.
Het groote gewicht der belangen van handelaar en
werkman, doet aan ons de hoop koesteren, dat bij Uwe
Excellentie geen bezwaar zal bestaan, op ons verzoek eeue
gunstige beschikking te verteenen en de Nederïandsche
wetgeving te verrijken met eene wet, regelende de rechts
toestand der Cooperative vereenigingen.
In de te Groningen gehouden derde en laatste bij
eenkomst der Juristen-Vereeniging is over de aansprake
lijkheid der spoorweg-maatschappijen gesproken. De ver
gadering heeft de wenschelijkheid erkend, dat voor de
aansprakelijkheid van spoorweg-ondernemingen by het
vervoer van personen en goederen niet worde afgeweken
van het getneene recht, maar tevens de meening uitgespro
ken, dat aan spoorweg-maatschappijen geen vrijheid moet
worden gelaten, om bij overeenkomstafwijkingte bedingen
van de wettelijke regelen tot beperking harer aanspraken
lijkheid,
Do heer Hora Siccama, civiel-ingeuieur, heeft een
geschrift uitgegeven, getiteld: .Eene haven te Scheveningen
vergezeld van een plan tot toelichting van een ontwerp.
.1 ..'ra.;
ABONNEMENT:,
Abonnomontsprysper Drio Mmnden1.85.
Franco per Port, door liet geheoto liijk2.50.
ADVESTENTIBNt
I'rys- ïjii 1 lot !0 gewone regels f 1,00; iedere regel meur j'0.10
Voor den werkenden stnid en voor weldadigheid, de helft vsn den prijs.