mijnt W]b. mtpMÈrë
Zaterdag 12 September.
A°. 1874.
M 3470.
BUITEiUSSDSSHE BERICHTE®.
EiilEiLAilSSHE BERICHTE®.
5 S T A A T S L I) T K II IJ. 1
CflllBAlT.
ABONNEMENT:
Abonnenionlspnjspur Drip Slainrien
franco per Poll, door lici pohcole Ityk
Schiedam 44 September 1874.
Als wij Nederlanders zien wat al zorgen de Staat in de
laatste jaren aan de openbare veiligheid van 's menschen
leven gewijd heeft, dan vindon wij reden om zeerste vreden
te zijn. Op stoombooten, op de locomotieven der spoor
treinen, in de fabrieken die door stoom gedreven worden,
vindt men aan don ketel een veiligheidsklep op last van
het gouvernement aangebracht en door strenge bepalingen
gevrijwaard voor de misdadige hand, die aan den stoom
meer kracht zou leenen dan de natuur van liet ijzer kan
wederstaand De plicht van alle beambten, die de ma
chines drijven, i3 door strenge wetten omschreven,
zelfs de geringste onder hen heeft zich stipt aan de
bepalingen van de reglementen der exploitatie le
houden, geen zoogenaamde sjouwerman mag daarvan
afwijken. Dat is gelukkig, want de treurige feiten van
onlangs hebben maar al to bitter bewezendat bet
gevaar soms nog aan de menschelijkc voorzichtigheid
ontsnapt. Bij de wettelijke bepalingen omtrent het
stoomwezen geldt het een direct levensgevaar. Maai
er zijn nog indirecte levensgevarenen daarop heeft
de Staat ook liet oog sinds lang gevestigd en de
maatschappij er op attent gemaakt en er voor behoed,
hoewel deze zijne zorg niet altijd op prijs stolt. Men
weet bijv. dat op gezette tijden door eene genees
kundige commissie de apotheken geïnspecteerd worden,
opdat wij bij onze ziekten door de bedorven genees
middelen niet erger gekweld worden dan door de
kwaal zelve. De ondervinding leert echter nog dage
lijks, dat de apotheker nog niet van de goh cel o
maatschappij het vertrouwen bezit, wat de Staat baai-
waarborgt Er is nog altijd een bijgelóovigê^neniglc
en zoolang die blijft, zal men er niet in slagen om
alle kwakzalvers met hunne geheime en immer pro
bate middelen naar de oude historie te bannen. Tel
kens nog zien wij op verschillende plaatsen een nieuwen
phoenix uit zijne nsch verrijzenom aan de lijdende
menschheid alle heul en genezing door geheime ge
neesmiddelen te biengen, waarnaar de «hoogmoedige"
en machtelooze wetenschap te vergeefs blijft zoeken.
Hoe menigeen vindt door de clairvoyante of us l apen <1 c
Jufvrouw", dat levend raadsel voor sommige psy
chologen, al de hulp die hij van de wetenschap dei-
geleerdste «dokters en .prevesters" wanhopig vcibeidde
Tot hieitoe zorgde de Staat voor do zuiverheid dei-
middelen, die de wetenschap aan de hand doet om de
ziekten na haar ontstaan weder te vel-drijvon of in haren
voortgang te stuiten. Dit was nog niet genoeg, het kwaad
moest ook in zijne oorzaken bestreden worden. Allo ge
neeskundigen ziju het er over eens, dat de ziekten, behalve
'door ontelbare andere oorzaken, vooral ontstaan uit het
gebruik van slecht of bedorven voedsel, en alle gewone
menschen hemen dit aan, enkelen uitgezonderd, die bij
geen enkele ziekte van natuurlijke oorzaken willen weten,
■maar dat zijn geen doctoren. Men kan zich nauwelijks
'voorstellen wat al voor de gezondheid schadelijke bestand
'deelen een bekwaam scheikundige in ons eenvoudig Maas
water aanwijst. Groed diiukwater, waarmede bovendien
'de hoofdvoedingsmiddelen bereid worden, is eene levens^
'behoefte. Dat heeft ook de Amsterdammers zooveel doen
opofferen voor hun heerlijke duinwaterleiding; 's Graven
hage is weldra ook zoo gelukkig, cn koesterde men in
tde hofstad niet do vrees, dat de rijke en milde duin
•bronnen spoedig even karig en inhalig zouden worden
!nls zijzeive, dan zou ook Rotterdam zich te goeder
'ure in het bezit van zuiver drinkwater verheugen. Wi
'Schiedammers zullen onze dorst vooreerst nog moeten
desschen aan den rijken Maasstroom, die ons nog altyd
door bekrompen en dikwerf vunsige schuitjes toevloeit,
Doch deze onvolmaaktheid ligt in de natuuren
Fzoolang de meusch uit onmacht of bekrompenheid
haar nog niet genoegzaam meester is, om haar overal
'en ten allen tijde anu zijne wetten te onderwerpen
|kan men er eenigszins in berusten. Maar een andere
-vraag is: of men cv ooit vrede mee zou mogen
'"hebben, dat de hebzucht van onedele speculanten de
/gaven, welke diezelfde natuur ons rein en frisch aan
biedt, bezoedelt en bederft? Zeker niet. En de Staat
^thceft ook daartegen zooveel mogelijk gevrijwaard
f 1.85.
8.50.
(Brieven Franco.")
Allerwegen wordt het gewetenloos bedrog door de
gezondheids commission bespieden toch poogt do list
hare blikken hier en daar/ nog te benevelen. Men
tracht den minderen man soms gips in zijn brood te
mengen, terwijl men den mfiêr gegoede op een aftreksel
van houtskool en loodwit wil onthalen en alzoo aan
een langzame vergiftiging prijsgeeft.
Terwijl nog een groot deel der maatschappij niet ver
standig genoeg is om uit eigen besef de verschillende
levensgevaren te ontwijken, mag men zich \erheugen,
dat de Staat daarvoor waakt en ieder, die het leven
van zijn medeburgers prijs geeft, de wettige straf op-
logt. Dot bijv. een bouwmeester, die geen hechte stei
gers gebruikte, of te vroeg de mallen en steunsels weg
nam vsn het instortende gewelf, waardoor een werkman
verrnh kt of van het leven wordt beroofdwegens
onvrij'villigen manslag tot 40 dagen cellulaire gevan-
nisstraf veroordeeld wordt, is ecu verstandige en heil
zame veiligheidsmaatregel. Dat een spoorweg beambte,
die legen zijne orders een trein in bet zand laat loopen
om eene botsing te vei hoeden gestraft wordt, is wettig.
En .-oor dergelijke overtredingen kan de staat alleen
behoo-lijk waken en is de tuchtiging aan hem alleen
voorbehouden. Maar een vcrvalscher van levensmid
delen moet de maatschappij zelve nog do uoodigc
straf opleggen, al zou het enkel zijn om de kwade
trouw, waarmee hij misdoet. Is" hij winkelier, roAn ga
hom met vasten wil voorbijis hij reizend koopman
men wijze hem met verachting de deur.
ADV DBlSNÜllNi
Prijs: van I tol 10 gewone zegels f 1 00; iedere regel meer 0.10
Voor den werkenden stand cn voor weldadigheid, de helft van den prijs.
Frankrijk. Op een landbouwkundige vergadering
te Reims heeft Jules Simon do lui nog weer eens te ver-
staau gegeven, dat de Fransche kamer mi et ontbonden
worden Hij bedoelde nameiij k, dat de al te conservatieve
meerderheid behoort te verdwijnen. Hij stalt zich voor, dat
het eerste spoedig zal gebeuren; daarom moeten do repu
blikeinen zich er maat- op voorbereiden. De maarschalk
Mae-Mahon zal vooreerst niet naar het zuiden gaan, doch
dit moet geenszins toegeschreven worden aan zijne vrees
dat do republikeinen hem koeltjes zullen behaudelen, maai
bij wil eerst eens mot eigen oogen zien hoe bij de herfst-
manoeuvres de leger-organisatie werkt. Men heeft nu ook
weer een verbeterd chnssepot-geweer; daar heeft kapitein
Gras voor gezorgd. Het heeft technische voordeelcn op het
vroegere en is bovendieu veel duui zaaier. tiet zal dus ook
na het vredes-co agios te Genèvc nog kunnen gebruikt
worden. Het is altijd goed dat men wat vooruit zoigtdat
begrijpen de mogendheden ook, want Krupp, de bekende
kanonnengieter, kan 't met zijn reusachtige fabrieken
tegenwoordig niet meer voorloopen. liet hoeft sommigen
verwonderd, dat 'le Britsselsclie congres-leden na hun
afmattenden arbeid niet eens een uitstapje dei'waarts ge
maakt hebben.
Frulssen. De Proving Correspondents verhaalt hoe
vriendelijk de bemanning der Nautilus en Albatross te
Santander is ontvangen. Alleen te Guetaria was ile ont
vangst minder vriendschappelijk, wijl de Duitschers daar,
gelijk men weet, door de Cat-listen beschoten worden. Ter
wijl genoemd blad nu verzekert, dat zijne landgenooten
teruggeschoten hebben en het standje daarmee uit is, ge
looft de Times daarentegen, dat'-het nu wol gebeuren
kon, dat Pruisen dien Carlisten eens mores ging leereu.
Intusschen waarschuwt het Engclsche orgaan, dat men
zich die taak niet al te gemakkelijk moet voorstellen. "Want
vooreerst zoudeu zij over zee, een groote troepenmacht aan
de Spaansche wal moeten brengen. Als zij nu zoo goed
varen Luuncn als loopen, dan zou dat een minder bezwaar
opleveren, dunkt ons; oorlogsschepen zouden er wel spoe
dig zijn, w!mt die kan men tegenwoordig ook al huren.
Maar zij zouden tevens te doen hebben mot een vluggen,
waakznmen vijand, vol dweepzucht en nationalen trots,
en dan nog wel in een tijk vol akelige bergongten en hoog
landen, voor den vreemdeiing ongenaakbaat^Wel is waar
heeft Pruisen de beste generaals, rnaar Napoleon I ver
stond ook nogal wat van die kunst, en toch heeft hij zoo
wel als de beste troepen van Isabella er het hoofd gestooten,
ja bijna verloren
S CIII E D AM 41 September 4874.
Volgens de St. öt, van heden is do minister van
Bmnenlandsche Zaken doof Z. M. den Koning gemachtigd
do tegemvooi dige vergadei ing der Staten-Genoraal op 49
September 4874 te sluiten.
De Tijd bericht dat de Bisschop van. Haarlem ter
V '-"--V* y
gelegenheid van zijn 50jarig pi iester-jubile, eergisteren uit
's Ilage een regeermgs-tclegram ontving, waarin de Minis
ter van J ustitie den feesteling zijne gelukwensclien bood en
tevens berichtte, dat het Z. M. den Koning-Groothertog
behaagdheeft den Bisschop liet kommandeurskruis dei-
Orde van de Eikenkroon te vereeren.
Generaal van Swieten is gisteren-avond per IIoll.
spoortrein te 's Hago aangekomen, en werd o. a verwel
komd door kolonel Staring.
De lotelingen die in dit jaar ziju ingelijfd bij de troe
pen te paard en na hunne inlijving, tot nadere oproeping
met verlof zyn gezonden, zullen met den 4e October aan
slaande in werkelijken dienst worden gesteld, teneinde te
worden gekleed en geoefend.
De rechtstreeks naar hunne garnizoenen vertrek kenden
moeten dien dag des middags voor 4 ure, bij hunne korp
sen zijn aangekomenterwijl de te 's Gravenhage in
detachement te vereenigen miliciens te 40 uren tegen
woordig behooren te zijn aan het locaal van hot provin
ciaal bestuur, daartoe als afleveringsplaats aangewezen.
Volgens besluit van den minister van Binnenland-
sche Zaken zijn de nieuwe gasmeters en gasmeters, val
lende in de termen van art. -15, l< on c, van deze wet,
to rekenen van I Januari 187G, aau don ijk onderworpen.
»De gasmeters, in gebruik gedurende het tijdperk van
de afkondiging de/.er wet tot i Januari 487(3, zijn tot 4
Januari 1880 vrijgesteld van den ijk, mits vóór 4 Januari
1876 voorzien van een door Onzen Minister van Binnenl.
Zaken vast te stellen bijzonder tnerk, ter aanduiding
dat deze overgangsbepaling daarop van toepassing is."
De Minister heeft bepaalddat het merkin het
aangehaald-wetsartikel bedoeld, zal zijn de esculaap-
staf, waarvan de stempels aan de ijkkantoren zijn
verstrekt, en de afslag vóór die kantoren ter bezichti
ging zijn gesteld. (St. Ot.)
De conservatieve kiesvereeniging te 's Gravenhage
heeft voor de aanstaande verkiezing van een lid der Pro
vinciale Staten in dit hoofd-kiesdistrict candidaat gesteld
jhr. mr. J. F. Schuurbeeque Boeije, lid van den gemeen
teraad te 's Gravenhage.
Heden nacht ten twee ure barstte te Rotterdam een
hevige brand uit m een bakkerij in de Lamsteeg, die in
weinig tijils oversloeg in twee panden op de Kaasmarkt,
zoodat drie panden in een paar uren totaal waren uitge
brand door den hevigen wind aangewakkerd, was het
een ontzettende vuurgloed, waardoor de naastbij zijnde
panden, waaronder het Politiebureau en Raadhuis groot
gevaar liepen.
De algemeené vrees die men hiervoor koesterde, werd
helaas! omstreeks vier ure'maar al te zeer bewaarheid,
daar de loreu van het Raadhuis vuur vatte en in een oog
wenk in laaie vlam stond, aan het blusschen van deze viel
nauwlijks te denken, daar het water der brandspuiten den
koepel niet kon bereiken; een half uur later stortte dan
ook de windwijzer met donderend geraas door het dak van
het Raadhuis, een pijpleider van Spuit 19 medeslepende,
die echter slechts licht gekwetst is.
Met schier bovcnmeuschelijke inspanning is het echter
gelukt het Raadhuis te behouden, te ruim 5 uren was
men het vuur meester, waarbij een hevige regen zeer
te stade kwam.
De brand van den toren leverde een ontzettend doch
prachtig schouwspel en verlichtte een groot gedeelte
der stadaan de zijde der Kipstraat was het op aan-
merkelijken afstand een vuui regen van vonken.
Ook te Pijnackc-r is in den afgeloopen nacht het onweder
ineen boerenwoning geslagen, die benevens andere ge
bouwen geheel in de asch gelegd is.
Eergisteren stonden voor het prov. gerechtshof van
Noord-Holland twee kantoorbedienden van de Rijnspoor-
wegmaatschappij, beiden 19 jaar oud, terecht, wegens
diefstal van een zwaan uit de tuinen van Artis te Amster
dam. De beschuldigden erkenden het feit gepleegd te
hebben, doch in beschonken toestand. Hit louter baldadig
heid haddon zij den zwaan den nek omgedraaid, het beest
een vleugel en een poot uit het lijf getrokken, welke
stukken zij over het hek wierpen, en zoo den dooden vogel
medegenomen. In de Plantage werden zij aangehouden
door de politie, die heu naar het politie-bureau bracht. Het
O. M. eischte tegen den eersten beklaagde 9 maanden
en tegen den tweeden 8 maanden cellulaire gevangenis
straf. Uitspraak 45 dezer.
Te Drogeham bij neerenveen is iemand, die bezig
was met het stelen van appelen, na zonsondergang, dooi
den eigenaar met een gewperschot zoodanig ia het aan
gezicht getroffen, dat hij voor geheel zijn levetfblimbzal
zijn. Naar men verneemt heeft de diof proces-verbaal laten
opmaken.
Pitjien en prentten van f 100 cn daarboven,
Vo Kt.. ito Trekt., 10 Sept. No.<112 f2000.—'Nos. 11532,
13721, 18471 cn 18017 ieder f400. Nos. 1t32.t on 13855 ieder
f200. - Nos. 950, 1104, 1478, 4790,6738, 0523, 14800, 15281
en 18131 iedor f100.