i
f
I
TncMjit SaBlijtCtitiraM DMap,
Woensdag 7 October.
M
t;
li:
I
I
h
f
I
I
h
A0. 1874.
M 3487.
POLITIEK OVERZICHT.
'I
t
<1
h\i
~BiWHEMLA«DSCHE BERICHTEN.
ff
r
Hl
''u4
1
til
ft
ff
U Üij;
11 RAIT.
r i.85.
150.
ABONNBiJrtffiNT!
Abonnementsprijsper ilric Mi.imlen
Franco per Pott, door het geheele llijk
Men hoorde in den laatste» tijd weinig meer van den
voormaligen piesident der republiek spreken; de lieer
/111 iersj nat _\ve i u ig.van ziclv liooreu,-ten minsteop openbaar
politiek gebied. Hij moet evenwel toch ijverig werkzaam
zijn, en zelfs veel invloed uitoefenen op de voorstanders der
conservatieve republiek. Heden doel hij een reis in Italië.
Men schrijft hem daarbij echter een plan of zending toe,
die dunkt ons, niet zonder voorbehoud kan medegedeeld
worden. Men zegt namelijk, dat hij met koning Victor
Emmanuel eene conferentie gehad heeft, waarbij onder
handeld is over eene overeenstemming tusschenFrankrijk,
Italië en het Pausdom. De koning zou het dan geheel eens
geweest zijn met Thiers, die eene verzoening in de ker-
lcelijk-polilieke quaeslie niet onmogelijk acht In Parijs
moeten zelfs gei uchten loopeu, dat de Paus ook niet onge
negen zou zijn om met genoemde mogendheden tot een
soort verdrag te komen. Zeker is het intiisschen, dat de
heer Thiers in Italië met buitengewone sympathie ont
vangen wordt, liet is zegt men alsof de oude staatsman
nog president der republiek was.
Inmiddels wordt ook gemeld, dat de maarschalk Mac-
Mahon in briefwisseling is geweest met den Paus over de
terugroeping van de Orénoquc, De Paus moet aan den
maarschalk gezegd hebben, dat hij zeer goed begreep, dat
de regoering wel niet anders kon doen dan liet wachtschip
terugroepen; terwijl hij aan den Frausehen ambassadeur,
die hem de redenen uiteenzette, waarom de regeering tot
die maatregel gedwongen was, moetgeantwooid hebben:
»De Fransche regeering heeft mij niet geraadpleegd, toen
zij de Orénoque naar de wateren vauCivila-Veechia zond,
evenmin heeft zij dit gedaan, voordat zij het besluit nam
om liet schip terug te roepen; de regeering is derhalve
geheel vrij om te doen wat zij raadzaam acht. Ik betreur
het besluit alleen om der wille van Fraukrijks eer en waar
digheid."
In Ierland, in de haven te Sligo, is het Spaansche stoom
schip Jnan in beslag geuornen, omdat het eeuige kanonnen
aan boord had, die, naar men vermoedt, voor de Carlisten
bestemd zijn. De gezagvoerder van hetschip beweerd even
wel', dat ze voor Serrano zijn eu in Engeland moeten
verbeterd worden. Voorts vermelden de Engelsclie
bladen een ramp, die niet ongelijk is aan die welke weleer
de Rmnc in Leiden veroorzaakte. Er is namelijk Vrijdngjl.
op het Regcnt-C anal onder de North- Cate-
b r u g een schip met kruit en pelrolie in de lucht gespron
gen. Do brug die van ijzer en steen gebouwd was, is geheel
vernield, terwijl een aantal huizen in den omtrek vreeselijk
beschadigd zijnsommigen zien er uit als had er een bom
bardement plaats gehad. Vier andere schepen, die het
kruitschip volgden, zijn onmiddellijk gezonken, doch de
opvarenden werden gered. Reeds heeft men drie lijken
gevonden, terwijl vele personen ernstig gewond zijnen
weer anderen ia levensgevaar verkeeren ten gevolge van
den schrik. De schok, dien men ver ia het rond vernam, was
als die eener aardbeving, en moet een vreesslijken indruk
gemaakt hebben op de dieren in den zoölogischen tuin, die
in de nabijheid gelegen is, en waar voor meer dan f 3000
aan glasruiten gesprongen zijn; daar werden ook boomen
ontworteld.
Er wordt nog altijd gepraat over hetNoordsieeswijksche
vraagstuk. De Wocner Sonntagspresse van 4 dezer ver
zekert, dat er een nota van de Deensche regeering over
de uitzetting van Denen uit Noord-Sleeswijk te Berlijn is
aangekomen. Artikel V van het Prager vredes-traelaat
wordt daarin volstrekt niet aangeroerd; maar gemelde
regeering beroept zich op het Weener vredesverdrag van
1864, op de besluiten der gemengde commissie van Apen-
rade in 1872 en op het handelsverdrag vau 1818, volgens
hetwelk de onderdanen vau> Denemarken in Pruisen de
rechten der onderdanen van de meest begunstigde natie
genieten, en slechts bij openlijk gebleken vergrijp legen de
wetten van het land mogen uitgezet woi den.
He KAMER DER STATEN-GENERAAL.
Zifting van Maandag 5 October,
De Kamer heeft een korte zitting gehouden, waarin
de heeren de Roo van Alderwerelt en van Rappavd zijn
beëedigd en zitting hebben genomen. Voorts is ingekomen
een-ontwerp tot toepasselijk verklaring der wet op de be
smettelijke ziekten op dysenterie. Tegen Vr'jdag zijn ver
schillende kleine wetsontwerpen ter behandeling aan de
orde gesteld eu daarna de opmaking eeuev nominatie ter
benoeming van een lid van den Hoogen Raad.
SCHIEDAM, 6 October 1874.
Blijkens een gisteren bij liet departement van kolo
niën ontvangen telegram van den goeverneur-geuernal,
had koleuel Pel in Atsjin, den 2 October per telegraaf het
(Brieven Franco.)
ADVlBÏBBÏIBHi
Prijs: van 1 tol 10 gewone rogels (1.00; iedere rege! meer/0.10
Voor den werkenden stond en voor weldadigheid, de hein vau den ptïjs.
volgende bericht: den 28 September jl. zijn de verster
kingen van Langkrook genomen eu bezet, waarbij slechts
twee mindere militairen vluchtten. De ziektetoestand blijft
staliommir.
Dc Minister van Financiën vestigt de aandacht dei-
belanghebbenden op dè gelegenheden tot verzending der
correspondentie naar Neder lawFeh Imlie door middel van
de stoomschepen Conrad on Sumatra, voor de maatschap
pijen «Nederland" en »Java", vertrekkende uitNioiuvedïep
10 en 20 dezer.
De daarmede te verzenden correspondentie moet voor
eerstgemeld stoomschip den 9, en voor laatstgemeld den
19 dezer te Nieuwodiep zijn aangekomen.
Aan het Ministerie \an Binnenlandsche Zaken wordt
een wets-onlwerp in gereedheid gebi acht tot herziening en
verduidelijking van eenigo bepalingen der wet op de be
smettelijke ziekten, waarvan do wouschelijkheid uit erva
ring is gebleken. i
Het JST. v. d. Dag meldt, dat door de afdeeling Hoorn
van het anti-schoolwetverbond de heer Josua van Eik te
Amsterdam, tot candidaat is gestold voor de verkiezing
van een lid der Tweede Kamer. Do candidaat der liberale
partij is de heer J. D. Flansen van de Putte.
De verkiezing van een lid voor de Kamer van Koop
handel en Fabrieken te Schiedam ter vervanging van den
heer J. F. Legner, die zijn ontslag ais zoodanig heeft
genomen, zal plaats hebben op Donderdag den 15 dezer
ten raadbuizo.
Naar wij vernemen, heeft de lieer A. C. Ris zijn man
daat als lid vau den gemeenteraad nedergelegd.
Op de algemecue repetitie, Zondag jl. in Musis
Sacrum voor hare leden gehouden, werd de nllarmonie-
vereoniging Apolloop zeer aangename wijze ven ast
door de niel-werkendc ledende heeren W. Drektraan,
M. W. \auKooton, Jan J. Roeiauts en P. Sanders Jr., die
der Voreenigiug als blijk van belangstelling een fraaien
dirigeerstok schonken. De stok is zeer net met zilver
gemonteerd; aan het ondereinde bevindt zich een zil
veren knop, op het boveneinde slaat op een rond
voetstukje Apollo met den boog in de eene en de lier
in de andere hand, t liet midden vau den stok
met een sierlijken riitf. omgeven is, waarop de opdracht
gegraveerd is.
Een der schenkers, ae heer vau Kooteu, bracht namens
de overige bij deze gelegenheid een woord van hulde en
aanmoediging aan den directeur der Vereeniging, den heer
F. Denzier van Rotterdam, en aan de overige leden.
Waarop de heer G. Maltha Dz., president der Vereeniging,
namens de leden in een kort en hartelijk woord de schen
kers bedankte voor dit bewijs van belangstelling, dat zij
in hun pogen mochten ondervinden.
liet geschenk was vergezeld van een schilderij, waarop
de opdracht gecalligrapheerd is. Daarbij trekt bijzonder
de aandacht de beeltenis van Apollo, die er boven ge-
teekend is en de bloemkrans, die het schrift omgeeft. Beide
zijn door den steendrukker Zijdeman, van Rotterdam,
prachtig met de pen uitgevoerd.
Tot aanvulling van het bericht betreffende den
brand van Vrijdag nacht bij do wed. Romboul, in ons
vooigaand nummer medegedeeld, dient dat P. van Zon eu J.
Bras de eerste pogingen tot blussching hebben aangewend
en dat A nt. van Dijk en D. Steens de bewoonster en hare
kinderen in veiligheid hebben gebracht.
- De hoofd-conducteur Postma, van den Ilollandscheu
Spoorweg, trein no. 9, van Amsterdam naar Rotterdam
vertrekkende, heeft gistel en het ongeluk gehad, bij liet
ophaten der kaartjes, lusschen Schiedam en Rotterdam,
van de loopplank te vallen en zijn schouderblad eu eenige
ribben tc breken. Hij moet getroffen zijn doorbel open
slaand portier van een voorbijsnellenden trein.
Omtrent den excentriek-wachter, die Zaterdag mid
dag te "Leiden door den trein overreden werd, vernemen
wij nog het volgende
De man was meer dan 25 jaren in dienst geweest. Ter
wijl hij nu naar den koninklijken wagen zag, bemerkte hij
den goederentrein niet. die hem omver stiet? eü beide bee-
nen en de rechterhand afsneed.
De- ongelukkige heelt slechts één uur na het ongeval
'geleefd, maar was nog zoo goed bij kennis, dat hij aan zijne
makkers de plaats aanwees, waar hij de sleutels der
magazijnen goboi gen had.
Ofschoon hot weder liet Leidsche feest niet begun
stigde, scheen dit de bezoekers van buiten zoomin als de
burgers der stad af te schrikken. Van alle zijden stroomde
men herwaarts.
Salvo's uit liet geschut en klokgelui kondigden Za
terdag morgen te 7 uren aandat het 300-jarig gedenk
feest van Leidens ontzet was aangebroken. Te half acht
uren voerde men koraal-mu'ziek van den randhuistoren uit
en wel Psalm 98 en Gezang 2. Te acht uren stroomde het
publiek naar de kerken, om den dank- eu bedestond bij te
wonen. .Middelerwijl' werd door Het personeel van-de
Kweekschool der Zeevaart een intocht te water gehouden.
Zij stelden de Zeeuwen voor,, aangevoerd door admiraal
Boisot, admiraal Willemsz., hopman Gerrit van der Laan
eu vrybuiler Barend Cornelis van Keuieii. Onder het zin
gen van oen evpi esselijk vervaardigd lied togen de Zeeuwen
langs verschillende grachten, om later deel uit te maken
vau den historische» optocht. Te acht uien werd'aau de-
behoeftigen brood en haring uitgereikt. De haringschuit-
kwam daai toe, ovenals vöör" cTrie'eeuwèri,"dó Vliét binrnm.'
De Koninklijke familie werd plechtig ontvangen door
den burgemeester met twee wethouders buiten de "voor
malige "Witte poort, waar eerewacht, eavallerie enz stón
den geposteerd. Na eene korte aanspraak begaf dé stoet
zich naar de Pieterskerk, waar de koninklijke familiege-
eomplimenteerd werd door don wethouder L'ezwijn. Tér-
wijl de leden der vorstelijke familie naar hunne plaatibn
werden geleid, werd Bach's koraal aangehóven: iAus
Hof er Noih schrei ich eu dichwaarna professor Tiele
de feestrede hield. De Koning en Koningin verlieten ten
214 uur do stad.
Het weder, dat eerst zeer ongunstig waswerd ldtéf iels
gunstiger. Het decoratief heeft hier en daar door rógén en
wind nog al geleden, liet middaguur was bepaiil v'óor
den aanvang van don historisclien optocht, die in élk óp-
zicht schitterend was.
Des avonds werd er geïllumineerd, doch het effect, Wat
de alles/.ins prachtige illuminatie anders zou gemftakl h'éó-
ben, werd door den wind en de aanhoudende regenbuien
voor het grootste gedeelte verijdeld. Maandag b'èétó'nd tie
feestviering vooral in volksspelen: als mastklininïèn, boeg
spriet- en zakloopen, hardroeien door de kwedkélïn'gén
der zeevaartkundige school, enz Geheel dén dag dróiig'én
Leidens btirgers nog in dichte drommen doof de straiten,
waarbij het in den avond weer niet aan luidfüchtigiïóid
ontbrak. Aan de meeste huizen werd Weder ge'illüminée'fd,
maar met even weinig succes als Zatérdagavoiid. De feest
viering duurde ook thans tot laat in den naeht voort.
Het aantal reizigers van Rotterdam en tusschenïig-
gende stations, op den 3 dezer naar Leiden vórvoérd,hééft
omstreeks 'l'1000 helöopen.
Het Leidsch Dagblad geeft eene beschrijving van het
model van het gedenkteeken van van der Werf, dat eerst
daags zal worden tentoongesteld. Op het voetstuk zal zich
verheffen een beeld van den' beroemden burgervader en.
het voetstuk voorzien worden van een viertal bas-relïefs en
opschriften, bevattende herinneringen uit het beleg eu ont
zet der stad, en wel de eedsaflegging van jhr. Jan van der
Does voor burgemeester en secretarissen; het gevécht bij
de Boshuizerschans; het ontzet, en de dankzegging iii de
Pieterskerk. Ouder alle vier de bas-reliefs staan toepasse
lijke versregels van oude dichters. Op een band aan de
voorzijde leest mende woorden: «Ter gedachtenis van de
verdediging en verlossing van Leiden, de bevestiging van
Nederlands vrijheid, en ter ecre van den burgemees
ter Pieler Adriaanszoou van der Werf. MDIiXXIY
MDGCCLXXIV.»
Het Vaderland van 2 dézer bevat de «Nota. betref
fende do Jansenisten-gemeente in Nederland," die aan 't
ministerie van Buitenlandsche Zaken is opgemaakt óp
verzoek der Pruisische regeering. Het stuk is een korte
geschiedenis van de Ned. Jansenisten-gemeente.
Er blijkt, wat den toestand van 't oogenblik betreft o. u.
uit dat er 25 parochiën van de Jansenisten bestaan. Er is
een aartsbisschop, die van Utfecht; er zijn twee bisschop
pen te Haarlem en te Deventer, en in 't geheel niet boven
de 30 priesters. De rijkstoelagen voor tractementën' be-
loopen f 118,000 'sjaars. Er bestaat een seininarié tot
opleiding van geestelijken; de gemeenten in Nederland
tellen te zamen 5800 ledeh. A
Als eene bijzonderheid kan worden vermeld, dat het
Engelsche stoomschip Tunstal, met eene lading steen
kolen, van New-Castle gisteren den Nieuwen Waterweg
is binnen gekomen, met een diepgang van ruim' 50 deci
meters.
De toestemming om te Nieuwediep een droogdok
aan te leggen voor de koopvaardijvloot is verkregen
binnenkort zal' men nu de handen aan liet' werk slaan.
Sedert het Depart, van Marine de verguuning heeft in
getrokken volgens welke particulieren van dm Marine-
dokken mochten gebruik makenmoesten de stoom
schepen der Maatschappij «Nederland" en sJava" naar
Engeland om te dokken, hetgeen zeer kostbaar en in
vele gevallen zeer lastig is. Mocht nu ook maar spoedig
de toestemming worden verkregen om de haven te ver-
grootenimmers zoolang de Marine, zonder eenige in
schikkelijkheid de haven als Marine-haven gebruikt,
wordt deze, bij de drukke vaart, vooral van stoom
schepen en van de houtvaart veel te klein.
De a'ftleeling Utrecht van het Roode Kruis zal eerst
daags een vijfde bezending boekeu eu tijdschriften, ten
getale van ongeveer 600, geschonken voor de strijdei's te
Atsjin, derwaarts zenden.
Ook door den onderwijzer aan de 5de openbare
lagere school te Zutphen, den heer O. Tempelmans Plat,
is sedert Juli jl. een schoolspaarbank opgericht; die met
het beste gevolg wordt bekroond. Iedere leerling, die zijn
verlangen te kennen geeft, om deel tè nemen, outvangt
een spaarboekje en een inleg van 2 centen, en heeft dan
'f»
'<h
I
i
!!t
(Ai
IJ'*
Mf
II
KK
5!j
4