Tmclijiit flaielijls, nitpzonierd Biasiap.
m m\
Maandag 9 November.
A*. 1874.
8U1TEHUMDSCHE BERICHTEN.
STEDELIJK NIEUWS.
(Brieven Franco.)
Spanje. Honderd vijftig Carlisten uit het leger bij
Estella hebben zich bij den republikeinschen generaal
"Viliergas aangemeld om in onderwerping te komen,
Volgens officieele opgaven is het bombardement van
Irun voortgezet zonder groote schade te veroorzaken. De
Carlisten hebben aanmerkelijke verliezen geleden. De
generaal Jovellar heeft in de omstreken van Albaceta
ondencheiden Carlistisehe benden verstrooid, welke aan-
•zienlj.ke verliezen aan dooden en gekwetsten geleden
hebben. De dagbladen hebben oen uitnoodiging ont
vangen om zich van het mededeelen van berichten omtrent
de operatiën van het noorderleger volstiekt te onthou
den. Nabij Castcllo, in de provincie Gerona, heeft een
ernstig gevecht plaats gehad. De republikeinsche troepen
hebben er een schitterende overwinning behaald en aan
de Carlisten onder Saballs een gevoelig verlies aan dooden
en gekwetsten toegebracht en hun een groot aantal gevan
genen afgenomen. Omtrent de sterkte der beiderzijdsche
strijdkrachten in het Noorden wordt beweei d dat Morioues
en Laserna te zamen over 35000 man infanterie, 3000
man cavalerie en 65 kanonnen beschikken, terwijl don
Carlos aldaar 30000 man infanterie in 46 bataljons, onge
veer 1000 man cavalerie en 60 kanonnen vereenigd heeft.
Engeland. Er zal binnenkoit alhier een interna
tionaal Katholiek congres gehouden worden, om de onfeil
baarheid van den Paus en diens macht op tijdelijk en ker
kelijk gebied te ondersteunen, alsmede alle Christenen
aan hun plicht te herinneren, om tot de trouw aan den
Paus terug te keeren.
De ex-maarschalk Bazaine is Donderdag jl. met
zijn echtgenoot en kinderen op een Engelsche stoom
boot naar Lissabon vertrokken, en begeeft zich vandaar
naar Madrid, waar reeds een woning voor hem gehuurd is.
Het gerucht, dat hij zijn diensten aan de Spaansche regee
ring aangeboden zou hebben, is ongegrond.
De werklieden in de mijnen van lord Penrhyn heb
ben besloten het werk te hervatten op de door de patroons
gestelde voorwaarden.
Omtrent de typhoide- of rioolgas-koorts die te Over-
Darwen, in Lancashire heerschende is, en waarvan wij
gisteren melding maakten, kan nog worden medegedeeld
dat dit ontzettende feit is aan 't licht gebracht door den
predikant Moore daar ter plaatse, en bevestigd door den
geneeskundigen inspecteur dr. Henry Stevens. Beide
heeren (de predikant Moore in een schrijven aan de Times,
en dr. Stevens in zijn rapport) stemmen volkomen overeen
in hunne schets van de ellendige plaatselijke omstandig
heden, aan welke zij direct 't uitbreken der epidemie
wijten.
Dultschland. Een telegram uit Linz van 4 dezer
bevat, dat, ten verzoeke van het Berlijnsche stadsgerecht,
de bekende dr. Julius Lang, publicist, voor de rechtbank
aldaar gedagvaard is, om in de zaak van graaf von Arnim
getuigenis afteleggen. Men verzekert, dat graaf von
Arnim eergisteren te Berlijn andermaal een gerechtelijk
verhoor heeft ondergaan.
Amerika. Een telegram van de Antilies Telegram
Agency" meldt aan de Londensche bladen 't volgende:
»Een slag is geleverd nabij Buenos-Ayres. De regeerings-
troepen hebben een volkomen overwinning behaald."
't Telegram is uit Monte Video, van 31 October.
De uitnoodiging der Noord-Amerikaansche regee
ring om deel te nemen aan de tentoonstelling te Philadel
phia, in *1876, is door 21 Staten aangenomen. Uit Europa
zyn daaronder: Zweden en Noorwegen, Duitschland,
Franki ijk, Nederland en BelgieEngeland is nog niet toe-
gelreden.
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
lie KAMER DER STATEN-GENERAAL.
Zitting van 6 November.
In deze zitting ziju ingekomen de inlichtingen van
•den Minister van Binnenlandsche Zaken, omtrent het
adres der ingezetenen van Strij p. Het ontwerp tot goed
keuring der overeenkomst in zake het entrepotdok is
aangenomen met 58 tegen 2 stemmen.
Daarna is de behandeling der Indische begrooting
aangevangen. De heeren Saayinans Vader, van den
'Berclï van Heemstede, !s Jacob, Mirandolle en Bredius
hebben het woord gevoerd, en bespraken de afschaffing
"der jpandjinsdiensten, de afschaffing der slavernij en de
conversie van het grondbezit Morgen is de'Minister
jaanhet woord. Door de heeren Lenting, Bergsma en
Gevers Deynoot is een amendement voorgesteld tot af-
;"schaffing der pandjiusdiensten.
SCHIEDAM, 7 November 1874.
'Het!ï bestuur van het Mannenkoor »Pio" heeft bij de
uitvoering Woensdag jl. voor zijne leden gegeven,"namens
hen, aan zijn directeur, den heer J N. van Meurs, van
Rotterdam, onder een gepaste toespraak van den presi
dent C. Viedenbiegt, als blijk van achting en erkente
lijkheid voor de uitmuntende wijze waarop hij zyue
betrekking vervult, aangeboden een prachtig zilveren
inktkoker, met toepasselijke inscriptie, op voetstuk,
onder glazen stolp. De heer van Meurs, zichtbaar ge
troffen, betuigde in warme bewoordingen daarvoor ziju
dank.
lieden namiddag, omstreeks 3'/i uie, is in een sloot
aan den Vlaardingschen Dijk, nabij de Vijf Sluizeu, tegen
den wal liggende gevonden het lijk van een mannelijk
persoon, vermoedelijk tusschen de 55 aöOjaien oud, vol
van gelaat, 1.08 el lang, hebbende dun grijs haar.
Naar de stadsmetselvvei f alhier oveigebiacht zijnde is
gebleken, dat hij bediende van een Rotterdamsch handels
kantoor was. Geld, papieien ofandeie stukken van waarde
zijn niet op het lijk gevonden, dat naar men verrooedt2 a
3 dagen aldaar gelegen heeft.
Betreffende de toovergeschiedenis waarvan wij in
ons vorig nommer melding maakten, vernemen wij
nog het volgende, nk dat toen men de kraai wilde
dooden, er een mes op gebroken is, eerst met het
tweede slaagde men, doch er kvvam geen bloed te
voorschijn; deze omstandigheid sr' ijnt er veel toe
bijgedragen te hebben, dat men er beloof aan hecht,
dat de tooveiheks in de gedaante van een kraai het
vei trek is binnengevlogen Anderen hebben ons mede
gedeeld, dat een doode kraai, die reeds eenige dagen
aan den Vlaardingschen dijk gelegen had, dooriemand
die van 't geval vvist, cn een grap wilde uithalen,
door de ruiten geworpen werd, op 'toogenblik dat de
haan in den ketel begon te kraaien.
Hoe belangrijk de opbrengst onzer Rijksmiddelen
toeneemt blijkt uit de volgende officieele cijfers:
1867: f 71,795,264.14; 1868: f 71,393,14472; 1869:
f 74,184,628.32 1870 f 75,329,485.51 1871:
f 77,582.126.27 1872 f 82,453,170.185 1873
f84,825,304.07s. Het vermoedelijk bedrag voor 1874 is
nog weer belangrijk grooter.
Met ingang van 16 Nov. a. s. is benoemd tot munt
meester bij 's Rijks munt, de heer Ph, II. Taddei. thans
met de tijdelijke waarneming dier betrekking belast.
Bij de gisteren te Delfshaven gehouden verkiezing
voor twee leden voor de Kamer van ICoophaudel en Fabrie
ken aldoiT. ontstaande door de periodieke aftreding van
de heeren II. Ilenkes en W. S. van de Wetei ing, werden
28 stemmen uitgebracht. De Kiesveieeuiging Burgerplicht
had tot candidaten gesteld de heeren C. Kiderkn en H. de
Hoog Sr., waarvan eerstgenoemde verkozen werd met 18
stemmen en de laatste die er 13 verkreeg in herstemming
komt met den heer H Henkes, candidaat van de anti-revo
lutionaire Kiesvereenigiug Nederland en Oranje, die 14
stemmen op zich vereenigde.
Uit '.De Tijd, een in den Oranje-Vrijstaat in Zuid-
Afrika verschijnend weekbladvan 10 September 11,
nemen wij het volgende over:
sHoewel de Vrijstaat in het algemeen, en Bloemfontein
meer in het bijzonder, in den laatsten tijd zeer is voor
uitgegaan in alle vakken van nijverheid, bestaat hier
niettegenstaande d&t groote behoefte aan allerlei soort
van handwerkslieden, zooals timmefliedenmetselaars,
schoen- en kleedermakers enz. Vooral de laatsten kunnen
hier zeer veel geld maken, daar een in den tijd van drie
jaren, hoewel hij met niets hier kwam, genoeg verdiend
heeft om naar zijn vaderland terug te keeren en aldaar als
gezeten man te leventerwijl een ander, die hier nu
ongeveer elf of dertien jaren isgezegd wordt rijk te
zijn, en een derde goed op weg is naar datzelfde doel.
Wil men hier door die mensehen geholpen wo.den, dan
is men verplicht om weken, ja soms maanden lang te
voren te bestellen. Met metselaars, timmerlieden, ver
vers (schilders), schoeumakers enz is het bijna hetzelfde,
zoodat wij gerust eenige ambachtslieden in de kolonie of
elders kunnen aanraden om, indien zij aldaar niet genoeg
verdienen, hierheen te komen."
Daar de Oranje-Vrijstaat een republiek is, welker
bevolking voor het grootste gedeelte bestaat' uit de af
stammelingen van vroegere Hollandsche volkplanters, en
in welke de Hollandsche taal de regeerings- en landstaal
is, en het Romeinsch-Hollaudsche recht kracht van wet
heeft, achten wij het van 'belang in het bijzonder op de
bovenstaande mededeeling de aandacht te vestigen van
Nederlandsehe ambachtslieden, die lotsverbetering zoeken.
(Fad.)
In het laatste nommer van het tijdschrift Iris komt
een zeer interessant stuk voor van dr. 11, Hartogh Heys
van Zouteveen te Assen over »do meteorologie en de
luchtscheepvaart." Naar aanleiding van de uitvinding
van dr. II. Beins te Groningen, leest men in dat opstel
o. a. het, volgende: »Thans geeft "de schitterende ont
dekking van onzen laudgenoot Beins, wiens naam wel
licht; eens" naast dien vanr Stephenson en Watt zal schit
teren, aan'den'luchtschipper het middel dan de hand,
om uiterst goedkoop vloeibaar koolzuur te verkrijgen
on het schijnt den heer Beins ook gelukt te zijnom
wcikehjlv machines uit te voeren, waarin dit vloeibaar
koolzuur als beweegkracht weikt. Die machines hebben
veel minder brandstof- noodig dan stoommachines. Bij
luchtschepen zou men de voor die machines noodige
warmte waai schijn lijk in plaats san door verbranding
zelfs geheel en al kunnen verkrijgen door chemische
middelenEen, earboleummachine volgens het stelsel
van Beins en zoovee! mogelijk uit lichte stoffen (b. v.
aluminium) vervaardigd, zou veel minder wegen dan een
stoommachine van gelijke kracht, en daarmede zou waar
schijnlijk een ballon, volgens het systeem van Giffard
(in 1852)'gebouwd, bij niet al te sterken wind volkomen
bestuurbaar zijn Zou bet niet mogelijk zijn in Nederland
kapitaal bijeen te kt ijgen om deze kwesties te onderzoeken
en do constiuetie vau een dei gelijk luchtschip metcar-
boleum-moteur te beproeven In dat geval zou waar
schijnlijk aan een Nederlander ook de eei te beurt vallen
om de vruchten te plukken van de schoone proeven van
dr. Beins, van Giffard en Dupuy de Lóme, eu als een
nieusvo Columbus het luchtruim als een voor den menscli
nieuwe wereld in bezit te nemenZij, die genegen zijn
tot dat doel mede te werken, noodig ik uit om mij zulks
schriftelijk te doen weten."
Te Groningen heeft men een man, bij de poging
tot redding? geruimen tijd onder water laten hangen,
omdat men bang was dat het touw zou breken bij 't
ophalen 1
-Zaterdag 11. heeft te Hontenisse het eerste nommer
't licht gezien van sDe Landbouwschool, weekblad voor
landbouw, veeteelt, tuin- en boschbouw en landbouw-
fabrieksnij verheid," onder redactie en administratie van
A. F. Marlet, onderwijzer aldaar. Dit blad zal voortaan
iederen Zaterdag verschijnen. De prijs is per drie maanden
fl,40. Aan vereenigingen en maatschappijen, welke 20,
50, 100 of meer exemplaren nemen, wordt een aanzienlijke
korting toegestaan. Alleen annonces op den landbouw
betrekking hebbende, worden aangenomen.
Als bijdrage tot de kennis van de werkelijke waarde
van slachtvee, kan worden medegedeeld, dat den 2
dezer door een vetweider aan een der brouwers te Deven
ter tot verdere vetmesting zijn afgeleverd acht vette
koeien, gezamenlijk levend wegende 8543 halve kilogram
men, vcor f 1708,60, zijnde 20 cent per half kilogr.
De winst, die voor den verkooper na aftrek der be
steede inkoopsprijzen en weidegelden overblijft, is zeer
gering.
«EDIElfGIlE BERICHTEN.
In den nacht van 2 op 3 dezer is opdeOostenryksche
Nordbalm, tusschen de stations Brünn en Pierau, een
passagier vermoord. Toen de trein op liet laatstgenoemde
station aankwam, werd in een coupé der tweede klasse
een reiziger gevonden met afgesneden hals en blijkbaar
van al zijn geld en kostbaarheden beroofd. De hoofdeon-
ducteur verklaarde, dat in den coupé behalve de ver
moorde nog een ander man gezeten had, die van een biljet
naar Chropin voorzien was. Uit het voorloopig onderzoek
blijkt, dat de vermoorde is zekere Ernst Katscher uit Brn-
nek bij Meseritsch in Wallachije.
In het kerspel van Cumberwell (Zuid-Londen) heb
ben zoo vele gehuwde mannen hunne echtgenooten ver
laten, dat de overheid eene belooning gesteld heeft op het
vangen dezer deserteurs, waarvan het getal op het oogen-
blik twintig bedraagt. De belooning is één shilling (60
cents) per hoofd of 4 p.st. (f 12) voor de 20. De schatting is
niet hoog.
Reeds in 1835 verklaarde Ctievreul, dat bouillon
geen voedsel was. Thans eerst begint men dit meer te
ei kennen. Dokter Oarville, te Paiijs, heeft een bewijs er
voor geleverdhij nam twee honden van dezelfde grootte,
denzelfden leeftijd, hetzelfde ras. Aan den een gaf hij geen
voedsel, aan den ander bouillon. De eerste stierf na 27
dagen; de ander leefde slechts 43 uur langer. De lijk
schouwing wees aan, dat bij beiden juist dezelfde verschijn
selen van den dood door gebiek aan voedsel aanwezig
waren.
Bouillon voedt dus niet; alleen kan zij strekken om den
eetlust op te wekken. "Wanneer tong en gehemelte aange
naam geprikkeld worden, bedekt zich de binnenwand dei-
maag met druppels maagsap en Bouchardot had dus recht
toen hij zeide: bouillon is alleen voedzaam, wanneer zy
zeer lekker is.
BURGER L IJ KE STAN 1).
Ondertrouwd: 5 November. G. 't Hait en P. J.
van Spijk. H. J. Looman en M.' B. Pil. 7. P. C.
Laroy eu 0. Horman. A. Scheurkogel en W. Niélis,
fl 1] R A N T.
ABONNEMENT:
Ahimiipmuntsitrijspur Drip Mtimlfliif 1.85.
Franco per Pent. ilonr hel gchcele lltjKS.50.
ADVEBTENTIENl
Pnjs- van 1 tot 10 gewone regels f 1 00; iedere regel meer 0,10
Voor den werkenden stuid en vuor weldadigheid, de helft va» den prijs
-~~Tr-nn-mrTTmmiTTiTi»fTmrnir'nrTrom<riw>iiiwTi
I
