VmsMjit laplijb. nitpzimM DMap.
Zaterdag 21 November.
A°. 1874.
M 3520.
BUITENUniDSSHE BERICHTEfü.
MllïËHLAWDSCHE BERiCHTEtr
COURANT.
Ihonnemotmpnjsper Drip M.unilen1.8&,
Fra;ico per Post, dnnr hot gelieelfi Itijk5,50.
(Brieven Franco.)
ADVEBTBNTIKN'.
Prijs: «an i lot 10 gewone regels ƒ1.00; iedere regel meer ƒ.0.10
Voor den werkenden stond en voor weldadigheid, de helft van don prijs.
Spanje. Een correspondent der Kola. Zeit. bericht
uit St. Jean de Luz onder dagteekening van '16 November,
dat het republikeinsche legerkorps, hetwelk de Carlisten
van Irun verdreven hoeft, den uit Madrid voorgeschreven
aftocht naar de Ebro-Iinie nog met heeft kunnen onder
nemen, daar de voortdurend heerschende hevige„sturmeu
het vervoer der troepen over zee naar Santander onmogelij k
maken. Dat legerkorps bevindt zich dus nog in Guipuzcoa,
en men vleide zich dat deze onverwachte vertraging wel
licht de intrekking van het algemeen afgekeurde bevel der
regeering tengevolge zou hebben.
»De Carlisten dus meldt deze correspondent verder
staan nog bij Vera geconcentreerd. Van de '17 batal jons,
■welke zij daar bezitten, zijn slechts het 3de uit Guipuzcoa
en het 5de uit Navarra ernstig jn liet gevecht geweest en
hebben te zamen omstreeks 200 .man verloren. Het 3de
bataljon heeft zijn overste, Irazu, verloren. Van eene
pariida volante, welke, slechts 30 man sterk, door een oud-
officier van don pastoor Santa-Cruz aangevoerd werd, en
aan de troepen van Lorna gedurende twee uren weerstand
boodzijn slechts drie mau ongekwetst gebleven. De aan
voerder zelf bleef dood op het slagveld achter.
sDoii Carlos heeft, naar men verzekert, zelf bevel tot
den terugtocht gegevendeze had zeer onverwacht plaats,
en men mag vermoeden, dat de bekende stoutmoedigheid
van den pretendent de beslissing ten nadeele van zijn
eigene zaak verhaast heeft. De Carlisten wijten, gelijk van
zelf spreekt, de nederlaag aan verraad van den kant hunner
bevelhebbers. Hun generaal Ceballos zou, naar zij voorge
ven, met eenige Guipuzcoaansche bataljons zonder ver
ontschuldiging van liet tooneel des gevechts weggebleven
zijn en is sedert geheel verdwenen, en wel met Carameiias,
den commandant der artillerie, welke ditmaal weder niets
uitgevoerd heeft.
sDat vela Carlisten over de grenzen de wijk nemen, ziet
men hier dagelijks. Zij worden bij twee- en drietallen door
Erotische gendarmes herwaarts geleid. Zij zijn vrij wel ge-
(cleed en van buitengewoon groote ledereu palroontasschen
yoorzien. De overste Chacon, adjudant van Ceballos, moet
alvorens hij de grens kon bereiken gevat en doodgeschoten
zijn. Als bevelhebber der te Vera vereenigde troepen wordt
Mogrojewo genoemd.
s Van Moriones hoort men inmiddels niets; men heeft
echter reden om te onderstellen, dat hij dezer dagen weder
een tocht naar Pampeluna moet ondernemen. Wat de
bestemming 'tan het in San Sebastian vereenigde korps be
treft, wil het gerucht, dat het langs de kust naar Bilbao
zou moeten marscheeren. Omtrentde uitvoerbaarheiden de
beteekenis van eene „zoodanige .beweging is het moeilijk
een oordeel te veljen. ®e'Frausclten zoutl.eji in ieder geval
zeer weinig dnaipnede ingenomen zijn, want zij zijn uu
reeds zeer ptjtpvreden o,ver-het,afbreken der operation op
hunne grenzen en beschuldigen.de Spanjaarden \dat zij de
verantwoordelijkheid -voor derzelver bewaking,opzettelijk
niet aaujjiunnc goede naburen willen ontnemen."
In Irun zijn door-Laserna'1500 rnau tot venlediging
van de stad achtergelaten; overigens zullen detroopen
die aan de expeditie hebben deelgenomen, naar de Ebro-
linie worden teiuggezonden.
In Catalan je worden Tristany, Miret en Galceran
levendig vervolgd.-De benden onder Gamundi zijn ont
moedigd.
Yolgeps,berichten uit Madrid zou Bazaine aldaar zijn
aangekomen en is generaal Laserna overleden.
Frankrijk. Lie brief van den heer Ohristophie in
den Rappel, dien wij reeds gisteren ineêdeelden, is als
het ware een antwoord op het artikel van den heer-Louis
Blanc. De voormalige president van het liuker-centrum
stelt het beginsel van nationale souvereiuiteit zelfs boven
de republiek, in tegenstelling van den lieer Bianc, die aan
de tegenwoordige nationale vergadering liet 1 echt ontzegt
van constitueerend gezag, hoewel dit stilzwijgend door alle
fraction van de linkerzijde erkend was. Het voornaamste
doel van Ohristophle's brief is echter blijkbaar, om aan liet
rechter-centrum en aan de Regeering een laatste middel
aan te bieden, ten eiude tot een toenadering te geraken.
Een omstandigheid die de belangrijkheid vuu dozen brief
nog aanmerkelijk komt vergrooten, is, dat op dit oogeublik
de President der republiek als hut ware tusschen twee
vuren geplaatst is, die hem beiden trachten mede te sieepen
namelijk de hertog de Broglie en de politieke restauratie
van den 24 Mei aan de eene zijde, aau de andere, een ver
deeling van de uitvoerende macht onder de meest ge
matigde mannen va» de oppositie. Daaruit spruiten dus
waarschijnlijk al die geruchten van ministerieele wijzi
gingen voort, die in den laatsten tijd zoo vaak de rondte
deden; maar de aanstaande-beraadslagingen van de na
tionale vergadering zullen ons wel duidelijk maken, welke
van do twee partijen de overwinning zai behalen. La
Patrio bericht dat de hertog de Broglie een bijeenkomst
gehouden heeft met maarschalk Mac-Malion en met den
secretaris van dien President kort vóór dat er ministerraad
gehouden werd.
Engeland. In een schrijven aan sir Henri Rawlinson
heeft tie minister Disraëli toegezegd, dat tie regeeritig zich
onverwijld met de behoorlijke uitrusting eener expeditie
naar de Noordpool zal bezighouden.
Den '17tlen dezer heeft te Louden eene talrijke bijeen
komst plaats gehad van loden der Engelsche Katholicke-
vereenigiug. Bij afwezigheid van den hertog van Norfolk
zat lord Petra daarin voor. Er werd eene levendige dis
cussie over de brochure van den heer Gladstone gevoerd
en eenstemmig eene resolutie aangenomen, verklarende
dat de onfeilbaarverklaring van den Paus geen natleeli-
gen invloeit kan uitoefenen op de staatsburgerlrouw der
Katholieken.
Lord Derby heeft den 18 dezei' aan eene deputatie,
welke hem haar beklag deed over de vervolging van Chfis-
tenen in Syrië, verklaard, dat hoewel de Sultan bij liet
Parysclie iractaat beloofd had zijne Christelijke onder
danen te beschermen, en de andore mogendheden door dat
tractaat verhinderd worden telkens tusschenbeide te ko
men, de Britsche regeering desniettemin zal voortgaan
met vriendschappelijke vertoogen dienbetreffende tot de
Porie te richten. Alleen wanneer liet leven van Engelsche
onderdanen in gevaar verkeert, kan de regoering recht
streeks intorvenieeren.
Bultsclilaiul. De Keizer heeft den Russisohen
rijkskanselier vorst Gortschakoff den '17 dezer ten geboore
ontvangen, nadat deze vooraf een bezoek had gebracht aan
vorst von Bismarck, die dit des namiddags met ceu tegen
bezoek beantwoordde. Vorst Gorlscliakolï heeft in den
avond van 18 dezer weder een langdurig onderhoud met
von Bismarck gehad en is den volgenden dag naar St.
Petersburg vertrokken. liet Karnmergerieht heeft den
*18 dezer het bezwaarschrift van den graaf von Arnim
wegens do weigering der teruggave van den gestelden
borgtocht en wegens zijn vernieuwde inhechtenisneming
van de hand gewezen.
Oostenrjjk. Bijna al de dagbladen bespreken het
artikel van de Wordd. Allg. Zeit., waarin naar aanleiding
van liet oordeel van sommige Weencr bladen over de zaak
van den graaf vou Arnim gezegd wordt, dat bij het Oosten-
rijksche volk de vroegere vooroordeeien tegen Duitschland
nog schijnen te bestaan. Zij protesteeren tegen die bewe
ring en zeggen dat, zoo zij gegrond ware, andere vroegere
voorvallen eene meer gepaste aanleiding tot liet uiten
daarvan zouden opgeleverd hebben, dan de uit een politiek,
oogpunt volmaakt onverschillige aangelegenheid van den
graaf von Arnim.
SCHIEDAM, 20 November 1874.
Gisterenavond trad in de zaal van sPauius," die
nauwelijks de honderden hoorders kon bevatten, onze voor
malige stadgenoot, de heer F. C. A. Pautekoek, van Am
sterdam, als spreker op. Onder don indruk van het verlies,
door de gemeeuteen vooral door de vrienden van gods
dienstige vrijheid en ontwikkeling, geleden in den dood
van Dr. L. S. P. Meyboombegon de redenaar met een
woord van hulde aan de nagedachtenis van dien edele,
waarna hij tot zijn eigenlijk onderwerp overging. Hij had
daartoe gekozen de vraag naar de waarde onzer Christelijke
feesten. Tegen die waarde werden eenige bedenkingen
iugebrncht, doch om, althans wat Kerstmis, Pasehen en
Pinksteren betreft, met nadruk te worden weerlegd. Voor
de waardeering en handhaving dier feesten pleitte spreker
op grond, eerstens van de overeenstemming die zij ons
doen gevoelen tusschen natuur en geest, ten anderen van
hunne diep religieuse beteekenis, eu eindelijk van den
zedelijken ernst, waartoe zij ons stemmen.
Na de pauze gaf de heer Pantekoek nog eenige bijzonder
heden ten beste uit den strijd der gemeente, inzonderheid
zooals die te Amsterdam gevoerd wordt, en kwam langs
dien weg tot de beantwoording van de kwestie, welke
gedragslijn door de modernen in de Nederlandsche Her
vormde Kerk moet worden gevolgd. 1-ly herinnerde aau
de verschil lende gevoelens, daarover uitgesproken bij gele
genheid van den jongs tgehoudon Protestanlendagen
handhaalde ook nu zijne toen geuite meening, dat de mo
dernen in de kerk moeten blijven. Zij hebben daartoe het
recht, maar dat is ook hun plicht. Hun invloed kan en
moet ook den niet-modernen ten goede komen, tenvij! de
tegenstanders eveneens van hun kant slechts dan zich
vleien mogen den modernen ten zogen te zullen zijn, als de
kloof die hen van dezen verwijderd houdt, niet door een
volslagen scheiding'onoverkomelijk wordt gemaakt.
Een welverdiend woord van dank aan den weispreken
den redenaar en een hartelijk totwederziensaandenonver-
geteiijken vriend, uit naam der vergadering, besioot de
bijeenkomst.
Naar wij vernemen zullen de Roomseh-Katholieke
weezen bij gelegenheid vau het Ceciliafeest, op aanstaan
den Zondag, door het zangerskoor »Cautemus Domino"
van de O. L. V. kerk, mild onthaald worden.
Tengevqlge van liet oponthoud aan de Delfshaven-
selioSchio, loepen alle van Rotterdam vertrekkende treinen
van den lloliandschen spoorweg tijdelijk twintig minuten
vroeger dan op do tarieven vermeldt wordt, behalve die
van 's avonds 7.30 en 11 ure.
Een regeerings-lelegram uit Atsjin, dd. 14 dezer, meldt;
De gezondheidstoestand zeer ongunstig. Er viel veel regen.
Den vorigeii dag had men een cholerageval gehad. Te
Kotta-Alam was een batterij opgericht, die de rivier tot
Longhatta bestrijkt. Gewond waren luitenant van den
Braudoier, aan den rechterarm, eu 15 minderen, waarvan
4 ernstig. Gesneuveld waren 1 militair en 1 koelie.
De oorlogspartij had tsvee invloedrijke hoofden afgezet,
omdat zij weigerden te vechten. Het' volk wil uiet meer
vechten ais het niet door de lioeloebalangs wordt aauge-
voerd fman Longbatta wil vechten tot liet laatste toe.
De liberale kiesverecniging Rurgerpligt te Amster
dam heeft liet volgende adres van hulde gezonden aan
den generaal vau Swieteu
nGeneraal
De kiesvereeniging Rurgerpligt te Amsterdam, wenscht
hare eerste vergadering na uw behouden terugkomst in
het vaderland uiet te doen vooi bijgaan, zonder een be
tuiging van hulde aan u. Gij, oud-lid der volksvertegen
woordiging van het hoofdkiesdistrict Amsterdam, hebt
geheel liet Nederlandsche volk aan U verplicht.
Gij ofibrdet op gevoi derden leeftijd uw rust aan het
heil des lauds.
liet militair en civiel opperbeleid der tweede expeditie
tegen het roofzuchtige rijlc van Atsjin, door u uit vader
landsliefde aanvaardheeft beantwoord aan de .billijke
verwachtingen van Koning en Vaderland.
De Nederlandsche driekleur is geplant op 's vijands
hoofdkwartierden onneembaar geachteu kraton een
aantal inlandsche vorsten heeft liet Nederlandsch gezag
eikend; de grond is gelegd tot duurzame eerbiediging
van dat gezag over geheel Sumatra, en daardoor het doel
uwer zending bereikt.
Dauk zoowel aan u als aan de dappere laad- en zee
macht, voor die hoog te waardeeren resultaten; dank
vooral voor de humane ea oordeelkundige wijze waarop
door,u,de oorlog is gevoerd.
Moge de toekomst verder recht, doen .wedervaren aan
uwe gevoelens, dat zedelijk overwicht verre de voorkeur
verdient boven ruw geweld en brutale onderdrukking. Is
de tijdgenoot niet altijd billijk in de waardeering van
wezenlijke verdienste, eenmaal zal geheel het Nederlauci-
sche volk uw naam voegen bij dien zijner meest verdienste
lijke mannen.
Nog langsmake liet dierbaar Vaderlandjhet voorrecht u
te tellen onder de rij zijner edelste zonen.
ïMet betuiging enz."
Ook de vereeniging »Nut en Genoegen" te Brieile,
heeft een adres van ;hukte gericht aan den genei-aal van
Swieten. 1
In de opgaaf in ons vorig no. omtrent hetgeen per
centsgewijs aan 't onderwijs in verschillende gemeenten
wordt uitgegeven, is Amsterdam met Amersfoort verwis
seld, in eerstgemelde plaats is die verhouding fl.70. in
iaatstgemelde f 0.6712 per hoofd.
Het Rotterdamsch Zondagsblad deelt mede, dat eeti
ingezeten der Maasstad, wakker geschud door dp gedachte
wisseling over de vleesch-en brood kwestie, een brood, hem
door een der voornaamste bakkers geleverd door dr.
do Loos te Leiden scheikundig heeft laten onderzoeken.
Het antwoord van dezen scheikundige luidde aldus: iDe
oudergeteekciide ver-klaart, dat het brood verontreinigd
is met aluin. Hot volkomen uitgedroogde brpod bevat
daarvan 3 pCt. (aiuiu in gekristalliseerden toestand.)"
Volgens eene opgave van liet departement Deventer
der Maatschappij stot Nut van 't Algemeen", waren de
prijzeu van onderscheidene levensmiddelen in 1851 en in
1871 aldus:
1851. 1871.
Aardappelen f 1.00af 1.50 f2.50 a f3 per heet.
Rijst -0.07»-0.08 - 0.09 - 0.10
Gort - 0 07 - 0.08 '- 0.09 - 0.10
Koffie - 0.38 - 0.40 - 0.57 "s- 0.60
Vet -0.25»-0.30 -0.40 - 0.42'/j
Boter - 0.25 - 0.30 - 0.65 - 0.70
Brood - 0.03 - 0.08' ,-0.05'ris - 0.05'A
Roggemeel - 0.07 - 0.09 - 0.09'4 - 0.10
Eieren 0 8 voor 10 ct. 3 a 4 voor -10 ct.
Bruine boonen f 0.10 .'1 f 0/12 f 0/15 a f 0/16 per liter.
Rundvlecsch -018»- 0.22 - 0.35 per half kiloer.
Melk - 0.05 - 0.08 per liter.
Karnemelk - 0.0212 -0.04
Dat verschil heeft invloed op alles, zoowel op.de av-
beidsloouen der werklieden als op dn bezoldigin^der
ambtenaren, evenzeer als op de hoofdprijzen van alle
andere benoodigdheden voor levensonderhoud.
so
O
c3
O)
«EMENGBE BERICHTEN.
Ie Brussel is eene vleeschhouwerij geopend - voor ge
meenschappelyke rekening .van particulieren. Een groo