A0. 18; 6. Maandag 4 December. 4043.
BinkenlanllsGhe BerMtei.
Dertigste J a a r g a u
Bij dit Hommer behoort een Bijvoegsel.
SCHIEDAM, 2 December IS76.
Naar wij vernemen, heeft het hoofdbe
stuur der Ilollandsche Maatschappij van Land
bouw zich naar aanleiding van het besluit der
algemeene vergadering te Rotterdam tot de
Hooge regeeriug gewend, met verzoek een wet
in te dienen, waai bij hst verbod van het ge
bruiken van kinderen beneden de 12 jaar tot
fabrieksarbeid ook worde uitgestrekt tot land-
bouwavbeid. Landb.-Cour
Het Hoofdbestuur der schippersvereniging
ïSchuttevaêr" heeft zich tot den Minister van
Financien gewend met het verzoek, dat zoo
mogelijk in de patentwet zoodanige wijziging
worde gebracht, dat voortaan die schippers welke
een gedeelte vau het jaar buiten-en binnenslands
varen, en. van zeebrieven voorzien zijn, ook
gerechtigd mogen zijnaeeu binnenlandsch
patent naar lijdsgelang" voor drie of zes
maanden te erlangen.
De President der Fransche Republiek
heeft den generaal-majoor Pel te Arnhem be
noemd tot kommandeur der ordè van het Le
gioen van Eer.
Di ie zeer belangrijke opstellen, over «de
Staat tegenover den strijd in de Kerk"voor
komende in de AT". 21. 01. van 2728 en 29
dezer worden aldus besloten
Wij vertrouwen, dal de strijd, die thans in
de Ned, Hervormde Kerk gevoerdvoorloopig
althans, niet op een schisma zal uitloopen.
Maar wie zal ons zeggen wat er later, mis
schien spoedig, gebeuit? Ook in audere kerk
genootschappen kan het daartoe komenwij
hebben slechts te letten op de teekenen des
tijds in naburige landen, om van die mogelijk
heid overtuigd te worden.
Wanneer er, in welk kerkgenootschap dan
ook, een scheuring ontstaat, zal het Staats
gezag, indien het niet vooruit daarop bedacht
is geweest,4 in groote moeilijkheden komen.
De rechter, wiens tusschenkomst dan door de
strijdende partijen zal worden ingeroepen, zal,
ja vonnissen geven, maar vonnissen, die om
met den iieer Kappeyne tespreken dikwijls niet
veel anders zullen zijn dan rechtsweigering,
«omdat de eenige bron, waaruit de echter
zjjn beslissing moet ontleenen, niet vloeit,
wanneer de bepalingen iu de wet ontbreken."
Om aan dien onhoudbaren toestand een einde
te maken zal ten laatste de wetgever wel tus-
scheu beiden moeten tieden, maar het voor
beeld van Pruiseu leert het ons de billijkste
en redelijkste wet, die in tijden van kalmte
en' vrede de goedkeuring van de geheele natie
zou wegdragenzal dauin die dagen van
spanning voor een partijwet worden uitgekreten
en tot .verzet en feilelijken weerstandaanleiding
geven.
Met den meesten ernst dringen wij er daaro,
bij regeering en 'Vertegenwoordiging op aan,
dat zijdoor -een spoedige regeling dezer ge
wichtige zaakte gelijk met die der beide
audere punten waarop wij gewezen hebben
den Staat tegen dat groote kwaad waarborgen.
In welken vorm man die regeling tót stand
wil brengen, door aanvulling van den titel van
het Burgerlijk Wetboek over Zedelijke Lichamen,
door herziening van de Wet op de Kerkgenoot
schappen, of door het vaststellen, in verband
ook met art. 168 der Grondwet, van een geheel
nieuwe wet ad hoc, is een onverschillige zaak.
Maar in welken vorm dan ookde reaelins
moet komen en spoedig komen, want de tijd
dringt.
Met den heer Kappeyne zijn wij van oordeel,
dat de tegenwoordige Minister van Justitie,
de oud-Minister vau den Hervormden Eere-
dienst, bij uitnemendheid de man is om ons
die regeling te schenken. Maar, nog eens, de
tijd dringt. Mocht de .Minister in gebreke blijven,
dan behoort de Kamer, dan behoort inzonder
heid de heer Kappeyne het initiatief te nemen.
Hij, de bekwame rechtsgeleerde, de man, die
zooals bij zélf getuigt, «hart heeft voor het
Herkvormde kerkgenootschap", en van wien
wij vertrouwen en welendat hij levens hart
heeft voor de andere kerkgenootschappen en
bovenal voor den Staat, is, na de rede, die
hij bij de regeering voor 187G uitsprak, meer
dan eenig lid der Kamer geroepenom deze
zaak met kracht en ernst aau te vatten en tot
een goed einde te brengen. Het is ongetwijfeld
een zwase taak, die wij hem op de schouders
leggen, maar hij bedenke, wat hij zelf gezegd
heeft: «de regeling zal, indien hij ze lot stand
brengt, een monument zijn te zijner eere en
een weldaad voor het land."
Dat de ketlerjagerij zich ten allen tijde
met allerlei dingen bemoeid heeft, is bekend
genoeg, zegt de Af. Ct. Niet licht zou men echter
denken dat ouze goede Sinterklaas, die nu weder
in aantocht is, ook al zijn dagen van vervolging
gekend heeft en dat zijn dienst, de onschuldige
kinder-illusie onzer jeugd, eenmaal als afgoderij
en zonde gebrandmeikt is geworden. Toch is
het zoo. Ziehier wat men bij Wallich Sieuwerts
omtrent dit kinderfeest aangeteekeud vindt:
'tis een sotte ende onghefondeerde maniere
van de kinderen haere schoenen met allerley
suoeperie ende slickerdemick te vullen. Wat is
dit anders gedaen, als op de hoochten geoiïert
ende geroockt? Die sulex doen en verstaen noch
niet wat van de ware religie is!"
De Ainhemsche vroedschap dacht er niet
anders over. Zij verbood bij keur van den 3den
December 4622, suit aanmerking van goede
ordre politye ende waere godesdeynst", aan
ieder zijn schoen neer te zetten.
De ongeëvenaarde royaliteit, waarmee
Prins Hendrik nationale ondernemingen steunt,
verdient algemeene waardeering. Opnieuw ligt
daarvan een schitterend bewijs voor de hand.
Dé Maatschappij Zeeland opent eene inschrij
ving tegen 4V. pCt., ten bedrage van f3,200,000.
De Prins garandeert onvoorwaardelijk én de
aflossing in 30 jaren én de rente. Zou men
niet mogen verwachten, dat bij zulk voorgaan
het welslagen der leening reeds verzekerd is?
{K v. d. R)
Volgens de V/iss. Ct. waren er in de
maand September jl. in de gemeente Vlissingen
geplaatst 3000 aandeden, vertegenwoordigende
eene som van f 7500iu verboden loterijen.
Onder die loterijen behoorde ook eene te
Kralingen gevestigde vereenigingtegen wier
directeuren thans door de politie proces-verbaal
is opgemaakt, en welke lot deel heette te
hebben haren deelnemers, tegen eene bijdrage
van 5 cent per weekde fraaiste meubelen
huissieraden enz. te verschaffen.
Daar jhet weinig schijnt te baten of deze
dingen in de couranten worden bekend ge
maakt, dewijl de lieden die de slachtoffers van
zulke bedriegerijen worden óf niet kunnen lezen,
óf geene couranten onder de oogen krijgen, of
aan het geschreven woord niet genoeg waarde
hechten, vestigen wij op dit onderwerp de
aandacht dier vrienden des volksdie door
mondelinge voordrachten de kennis en ont
wikkeling der arbeidende klassen trachten te
bevorderen. Zij althans zijn bijna zeker onder
hunne toehoorders er eenige aan te treffen,
die aan de loterij-afzetters hunne zuur ver
diende penningen ten offer brengen, of die
althans in de gelegenheid zijn hunne vrienden
en kennissen tegen zulke wolven in schaaps
vacht te waarschuwen. Wij geven daarom als
stof voor eene volksvooi dracht in overweging:
4. liet verderfelijke van loterijen in't algemeen,
in tegenstelling met de door eerlijken arbeid
verkregen winst. 2. Aard en samenstelling dier
vereenigingenwelke onder den naam van
loterijenliet in de laatste jaren op de beurs
vooral van den Nederlandsclien werkman aan
leggen." Dit laatste onderwerp moet door voor
heelden uit de rechtspleging der laatste jaren
gemakkelijk op te helderen zijn, daar o..a.
voor de Rotterdamsche rechtbank herhaaldelijk
dergelijke zweudelarij-processen behandeld zijn.
Middeüi. Cl.)
Groningen. Prof. Van der Wijck, alhier
heeft een college geopend over Spinoza.
-Erp. In de Zuidwillemsvaart boven sluis
no. 5 is een met kalk geladen schip, metende
87 ton, genaamd nKoophandel van Schiedam'.'
en toebehoorende aan O. A. Schijfij te 'sGraven-
hage, ten gevolge van een bekomen lek in
brand' geraakt en gezonken. Het schip is niet
te ruimen dan door sleeping. De scheepvuart
is er niet door gestremd.
Ede. In zekere gemeente in Gelderland
geeft eene oude vrouw, die zelve weinig meer
weet dan hare leerlingenen (bijgevolg) geene
akte van ^bekwaamheid bezit, onderwas aan
70 a 80 leerlingen. Haar onderwijs zal misschien
wel niet zeer ontwikkelend zijn, maar men
Abonnementsprijs, per kwartaal1.87.
Franco per post, door het geheele Rijk - 2.50.
Afzonderlijke nommers- 0.10.
BUREAU3XAKKT, 124.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels. 1,00
Iedere gewone regel meer- 0.10,
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend
O