A°. 1878.
Maandag 27 Mei.
M 4423.
INSPECTIE DIR YERLOFMfflS.
Kennisgeving
w o g> o n o t i i>' s t e J a a i* g- u. g*.
CO»
Abonnementsprijs, per kwartaal. f 1.S5.
Franco per post, door het gelieele Rijk. - 2.50.
Afzonderlijke nommers - 0.10.
MURE AU: MAKKT, E124
Advertentieprijs: van 110 gewone,regels,
met inbegrip van eene Courantf 1,10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend»
Be Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Gezien het besluit vitn den lieer Coiniuissmis des
Rollings in de l'io\iricie Zmd-llolland van 17 April jl.
no. 1120, (2de Aki.) l'roe. Blcul no. 11, biengen
ter kennis van de belanghebbenden, dat eene Inspectie
over de verlofgangers der Nationale .Militie te Land,
binnen deze Gemeente val plaats hebben
Maandag 13 Junij 18«8,
des morgens ten 8'/e ure, op tiet'terreln
acliter den ïïoelc, aan de Woordvcst
dat op die Inspectie zullen moeten vei schijnen: de
miliciens der Itgtingen van
18M1875, 18?» en 1877,
voor zoevene zij vóór den Isten Apiil jl. in het genot
van onbepaald verlof zijn gesteld met uitzondering alléén
tan liendie in de maand Jun'j e. k. in werkelijke dienst
moeien komen.
En worden mitsdien opgeroepen al de itiei boven
vermeide zich met onbepaald rerlojbinnen de/u Ge
meente bevindende Personen, om op bovengemelden
Jijd en plaats te veischijnen.
Strekkende voorts tot informatie
a. dat de Yerlufgangeis, volgens ait. 140 der Wet,
ter Inspectie belmoren te verschijnen IN UNI
FORM GEKLEED en voorzien van de kleeding
en uiti nsLiiigstukkenhun bij bet vcrtiek met
401 lor nmdegugeveii, van limmu zakboekjes en
van limine verlofpassen, en
b. dat zij, volgens tul, 1150, no. 3 der Wet, zoo
lang zij in uniform zijn gekleed, wolden geacht
onder du wapenen te zijn, /opdat ongeregeldheden
als nndcrzms, gepleegd weidende bij het gaan
naar de plaats voor de Inspectie bepaald, of bij
liet naar buis houten, woulen gestraft volgens
het Ctitmncel Wetboek en bet Reglement van
Kiijgslneht voon het Krijgsvolk te lande.
Eu opdat deswege geene onwetendheid zoude kunnen
voiden vooigewend, is hiervan afkondiging geschied,
tvaar het belmoit, den 25 Mei 1878.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
P. J. VAN DIJK VAN MATEN ESSE.
l)o Secretaris
A. W. MULDER.
Schiedam '25 Mei 1878.
De hoofdstad des Rijks viert morgen een
treffend herinneringsfeest De 26 Mei '1578 was
de dag, waai op Amsterdam zich aansloot bij
die breede rij van Nedeilandsche steden, die,
met Den Bi iel aan de spits, liet gehate juk
van den vieeimleliug hadden afgescimwd, en
slechts willen ademen m een atmosfeer van
vrijheid, die, helaas! door Spanje jaren lang
zoo deerlijk was besmet. Ze had wel lang
gemard, de eerste onder de Nuclei landsche
Steden, oin dat juk af te schuddenniet omdat
zij geen behoefte aan vrijheid gevoelde; maar
omdat de tegeeiing ei in handen was van de
m'eést heerschzuchtigen onder de Spaa'nsclige-
ziuden, die onze provinciën' konden aanwijzen.
Hoe deze intuinen regeerden? Behoeven èr
veel woorden over'te worden' neergeschreven
als 'men verneemt, dat se.lei 1 1567 Amsterdam
door de naburige plaatsen niet meer bij dezen
naam werd genoemd, maar vanwege haar
kettergeriehleji slechts werd bestempeld met
den naam van 31 oor d d aiii2 1
De gevolgen van zulk' een" bestuur bléven
niet uit. Duizenden, en daaronder de aanzien
lijkste b'urgers'eii voornaamste kooplieden hadden
de stad verlatenöm zicli' te Emdeii én'eldérs
te vestigen. Met dezen verdween de welvaart, en
de regeering d-ir stad teekeurle haar eigën vonnis,
toen zij in 1575 aan den Spnausclien landvoogd
IÏCquesöns de tjierkwaardige bekentenis deed»De
Geuzen bedekken de zee, zoo buit »n- nis binnens
lands, met hunne schepen, en de koopvaarders
loopen hunne]havens binnen, maar voor Am
sterdam komt geen enkel schip arriveeren.
De Geuzen bliteien en wij vergaan; si; hebben
aile nering en', koopmanschap, en wij vallen in
mizerie eu armoede; zij hebben overvloed, eu
wij onuitsprekelijke duuite'van allo levens
middelen. Duurte eu gebrek hebben reeds een
groote sterfte en pestilentie in onze stad ver
oorzaakt, en met, auqst zien wij den winter
tegemoet, wanneer alles nog duurder wor
den zal
Noode traden de Amslerdamsche burge
meesters tot Ie pacificatie van Gent toe, die,
ontstaan uit qe gi uwelen der Spanjaarden, de
verdryviug vm| de vieemde beuden ten doel
had, en tevd|& de regeling der-godsdienstige
aangelegenheden- Aan deu Burgemeester Joost
Bnyek was.ecaffer de zoogeitaamde sSatisfactie,'
zoo wei.l do regeling der godsdienstige zaken
genoemd, eeu donru in het oog, Hierbij bleef
naar billijkheid aan de Katholieken de vrije uit
oefening van liuuueu'eeredienst, doch waar den
Protestanten 'zulks noodig was, moest hun
eveu billijk eenig kei kgebouvv wordeu inge
ruimd. Eerst in Februari 1578 werd deze
^Satisfactie" van Amsterdam te'sHage onder
teekend.De onroumschpii moesten evenwel hunne
bijeenkomsten buiten de stadsmuren houden.
Ilun werd evenwel vergund, hunne dooden
binnen de stad te begraven. »Onze dooden
binnen onze eigen steden te begraven is een
recht, 'dat men noode zelfs aan een hond
zou mogen ontzeggenzeide de Prins van
Oranje, en Amsterdam kreeg dus ook dit voor
recht, maar, o, kleingeestigheid 1 de begiafenisseu
der otiroomsoiien moesten zeer eenvoudig zijn
eu niet meet dan vier cu twintig personen moch
ten het lijk begeleiden. Eu dam bij, burgemees
ter üuyek en'de zijnen wareu de mannen niet,
om met zich te laten spotten. Zij wezen eeu vuilen
hoek bij de vesten achter hul l'aulianenklooster
als begiaatplaais aan, oordeelende, dat die van
de getelormemle religie hun daarmede behoi-
reu te coulef.ieeren, ais vvesende eeu plaetse
conform 't eciste artieule vau de Satisfactie."
»Dio van de geieforineeidü religie," zegt
Hofdijk oordeelden bel evenwel een safsichtige
plaetse," op zijn best geschikt voor eeu vilders
ki oclit, en het gemor dam over weid groot in
de stad.
Tengevolge van de aanneming vau de Pacifi
catie 'vvuieti vele aanzienlijke ballingen in de
stad teruggekeei d, waaronder in de eeiste plaats
moeten genoemd worden, mi. Willem Bardos,
Maei ten Custer, Egbeit Roelofseu, Pauw, Reael
en Iluydecoper, namen vau vrij wat beleren
klank dau die van burgemeester Buyek en zijne
medestanders Teeuvvsen eh Meeuvvseu.
Deze laatsten legden een halsstarrigen onwil
aan den dag, om de schutterijen te orgaui-
seeren op de wijze, als de commissarissen der
Staten van Holland zulks eischten. Door deze
nieuwe inrichting zouden zij hun iuvloed op
de keus der officieren verliezen, en steeds in
het geheim hopende op Spaansche hulp, ver
klaarden zij deu 23 Mei 1578, dat de inrich
ting der schutterijen in alles zou blijven op den
ouden voet. Nu was het genoeg. Den 24 Mei
schreef Bardes aan den stadhouder Sonoy een
brief, waarin hij hem verzocht, zich vaardig
le houden, daar alles in de stad gereed was.
Ook verzocht hij den stadhouder hem terstond
een stootvrij rondas eu ijzeren helmhoed te
zenden, daar hij voornemens was, niet weder
van daar te gaan," voor dat de zaak ten volle
verzekerd en op een beteren voet gebracht was.
Op Maandag 2G Mei begaf zich Bardes met
Cfomhuut, Pauw, Coster eu Dujardin naar de
stedelijke Regeering, om op nieuw over de be
zwaren der '-burgerij te spreken. Toen hij
het stadhuis verliet, lichtte hij even den hoed
af; dit was het afgesproken leeken: In het,
eerstvolgend oogenblik ;zag men een matroos
dwars over den Dam loopen eu met beide han
den een groote prinsenslag zwaaien. Al wie den
Prins van Oranje lief heeft, hebbe het hart mij
te volgen, roept hij uit. En in een oogenblik
was de Dam met soldaten en gewapende bur
gers bezet. Met eeu sterke beude tiad Bardes
het stadhuis binnen en nam al de aanwezige
regenten gevangen.
Anderen namen de monniken uit bet Minne-
"VC
broedersklooster in verzekerde bewaring. Bezen
stonden, zegt Hofdijk, bij de bevolking in ce'i
slechten reuk; zij vooial toch waren in de hand
having en uitvoering der bloedplakkaten ge
mengd; het was ten hunnent en met hen, dut na
alloop vau eenig kettergericht, de maaltgd vau
den Magistiaat werd gehouden, bij het volk met
den naam van ïbloedmaal" bekend. Naar het
vertrek, waarin die maaltijd werd gehouden,
de nbloetcamer", draagt nog de Bloedstraathaflr
naam. Magistraten en geestelijken werden nu
onder sterke bedekking en onder du krelen:
»Naar de. Galg met hen 1" naar een vaartuig
geleid, bestemd,.om hen op te nemen. De ge-
vangeneu waren op bel ergste voorbereid,
Juffrouw Dircksen, toonbeeld eener zindelijke
Ilollandsche huisvrouw, vervroolijkte bij deze
gelegenheid voor deu naneef dit gedenkwaar
dige feit. Op het hooren dat haar man, de
oud-burgemeester, gevangen was genomen,
snelt zij naar de linnenkast, neemt daaruit eeu
paar scbooue hemden, en zendt er de meid
mede heen, om ze aan deu ouden heer te zen
den: de stakker mocht eens verschooning noodig
hebben! Jammerend weigerde de oud-burge
meester het schoone lianen: neem ze, zegt hij, eu
bieng" ze maar weer naar huis. Ik zal van mijn
leveu geen schoon hemd meer noodig hebben I
De heeren oordeelden-echter verkeen! Bui
- xn>«ïii
teu de hunne der stad werden de gevangenen