A° 1878.
I
Maandag 19 Augustus.
M 4482.
Verscbijat felyts, nitpzmieri JMaf.
ËiHeaiatCsile BsriiHn
Tw ce e
I> e r t i «r s t
J a a j* a m a».
*nt
Abonnementsprijs, per kwartaal4.85.
Franco per post, door het geheele Rijk. 1 - 2.50.
Afzonderlijke nommers- 0,10.
11.
mMMOi
c
Bij «leze Courant behoort ecu Iti jvocgsel.
Schiedam, -17 Augustus 1878.
De wet, door Prins Bismarck dezer dagen
by den Bondsraad ingediendter beteuge
ling der sociaal-democraten is nu eens een
scherpe resolutie vau de ergste soort. Met
deze wet in de hand kan aan boekdruk
kers, boekhandelaars, herbergiers en loge
menthouders de uitoefening van hun bedrijf
verboden worden; het is daaitoe genoeg, dat
eene aanklacht tegen deze personen wordt inge
bracht, van zich tot socialistische becloeiingen
te hebben laten gebruiken. Neemt men nu in
aanmerking, dat het zeer moeilijk is de grenzen
van socialistische handeiiDgen aan te wijzen,
en daarentegen zeer gemakkelijk meuig vraag
stuk tehuis behoorende op het gebied der
Staathuishoudkunde in het licht van liet socia
lisme te doen verschijnen, dan is het vrjj dui
delijk, dat het terrein van viije gedachtenwis-
seling en vrije beweging in den Duitschen
Staat door deze wet wel zeer wordt beperkt.
Hoe de Bondsraad dit ontwerp op zal nemen,
blijft vooralsnog de'vraag. De liberale" pat tij/
die Prins Bismarck zoo gaarne had vernederd,
is wel niet iu even groolen getale als vroeger
herkozen; toch zal zij het zijn, die bij beraad
slagingen en besluiten het grootste gewicht in
de schaal legt, en vooral bij deze wet kan de
kanselier haar hulp niet ontberen. Op de
Katholieke stemmen zal hij we! niet kunnen
rekenen. Sociaal-democraten zijn met behulp
van Katholieken gekozen, en wederkeerig heb
ben sociaal-democraten hun stem aan Katho
lieken verleend; van deze allen is dus niets
dan tegenwerking te wachten. Waarlijk, Prins
Bismarck heeft betere dagen gekend, dan die hij
thans beleeft.
De toon van verschillende Duitsche bladen
verdient tegenwoordig bijzonder de aandacht.
De Rijkskanselier heeft met den Pauselijken
nuntius te Munchen bijeenkomsten gehouden te
Kissingen; dit feit is genoeg om een deel van
Duitschlands bevolking ongunstig voor den
kanselier te stemmen, ook zonder dat men van
den inhoud der gehouden besprekingen kennis
draagt, Ziet, zegt de J'.ölnische Zeitung, de
tijden zijn voorbij, dat Rome ten opzichte van
de voorstellen van het Duitsche rijk zeide; »Non
possumus," wij kunnen niet. Met andere woor
den: Rome zoekt ons op en houdt rekening
met ons. Daarentegen staat de verklaring van
den nuntius Masella, dat Bismarck hem bij
zich ontboden had.
Men voelt, dat Bismaick in een eenigszins
vreemd daglicht verschijut, men tracht hem de
banden boven het hoofd te houden en redeneert
dan aldus: ïllet is eene dwaling te gelooven,
dat de Regeering bij de gevoerde onderhande
lingen is afgeweken van het standpunt, dat zij
tot dusver verklaard heeft het grondwettige
te zijn. Haar plicht ten opzichte der kerkelijke
politiek is aangewezen in den slotzin van ddn
h
«UIIJSAU: MA11KT, E, 124.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels,
met inbegrip van eene Couiant1.10<
Iedere gewone icgel meer- 0.40.
Driemaal plaatsing woidt tegen tweemaal berekend,
brief, dien de Kroonpiins den 10 Juni aan den
Paus heeft geschreven, Indien Bismarck inden
geest van het in dien brief aangeduide staud-
punt, met een vertrouwde van den Paus in
voorbereideude oudei handelingen is getiedeu
over een mogelijk eersten slap tot het ti elfen
eener schikking op den bodem der feiten, dau
is dit in voljedige oveieenstemming met zijne
tot dusver beleden opvatting in liet algemeen
van de taak 'der Regeeiiug in kerkelijk staat
kundige zaken. Of zijn ernstig gemeend sti even
tót een doel, zal leiden, hangt niet van hem
alleen af." De^e laatste ziu vooial is merkwaardig.
I
Volgens hét algemeen gevoelen in Frankrijk
zijn de Bonapai tisten niet vreemd aan de werk
stakingen, die. in den laatsten tijd hebben plaats
gehad, met name die der koetsiers te Parijs.
De Bonapartipten hebben in deze dagen wer
kelijk ook niet veel andere middelen om te
agiteeien. Men zal de reis der ex-keizerin door
Duilschland toch wel niet als een icclame ten
gunste barer ^partij willen verklaren. Deze dame
bezoekt overigens plaatsen, waar ze kieschheids-
halve eigenlijk vandaan had moeten blgven.
Wat doet ze te Ems, waar haar heer gemaal
door zijn gezant de Grammont den Koning van
Pruisen liet beleedigen? 't Is waar, acht jaren
zijn over dit feit heengegaan; maar die tijd is
niet lang genoeg, om te hebben doen vergeten
dat het juist de Keizerin was, die tot dezen
oorlog vooral had aangezet. Dan, en dit feit
is nog krasser, dan werd door haar de rust
plaats van den gefusilleerdea Keizer van Mexico,
Maximdiaan van Oostenrijk bezocht, en verzocht
zij, naar hetgeen de bladen melden, verlof eenige
blaadjes uit den lauwerkrans, die op het graf rust,
te mogen medeuemen. Deed de Keizerin dit,
om de heiiunering op te fiisschen, dat Napoleon
den avontuurlijken tocht naar Mexico beraamd
en den wel wat ijdelen Maximiliaan aangespoord
had, den Oceaan over te steken, om een kroon
te aanvaarden, die gedurende zijn gansche
Regeering een doornenkroon was en op het
laatst een martelaarskroon werd? Hoe het
echter zij, dergelijke demonstration kunnen de
part'g der Bonapartisten niet opheffen uit hare
vernedering, evenmin als het aaumoedigen van
werkstakingen zulks vermag. Over de laatste
werkstaking nog een enkel woord. Evenals
alle andere bewijst ook deze, dat er onder de lagere
klassen neiging tot ontevredenheid bestaat. Ook
in Frankrijk is het leven duur, duurder dan in
Engeland, dat vroeger voor het duurste land
gold. Eu zijn de daglooneu in Frankrijk, vooral
in de steden hoog, voor de noodige uitgaven
van den handwerksman zijn ze niet voldoende.
Hét belastingstelsel, door Thiers ingevoerd in
de ongeluksdagen van Frankrijk, drukt zwaar
op alle middelen van verbruik, en de lagere
klasse is het voófal, die er onder lijdt, al voelt
ook da burgery in geen geringe mate den druk.
er van. De koetsiers hebben echter hun werk
hervat. Hunne eischen zijn voor het meeren-
deel niet toegewezen. Alieon op enkele punten
hebben de gioote maatschappijen toegegeven.
"Voor den wetgever blijft niet te min het groote
viaagstuk op te lossen, hoe het lever, goed-
kooper te doen woulen, en die oplossing zal
zich wel laten wachten.
Terwijl de uitroeiing van do besluiten van
het Berlijnsche congres nog alt'jd met de
grootste moeielijkhedeu gepaard gaal, houdt
een gedeelte vau de Russische pers de gemoe
deren opgewonden eu piedikt een taal, die
duidelijk den spijt over den afloop van die
vergadering uitdrukt. Zoo zegt de Russische
QolosOmdat het congres met zijn werk ge
lukkig klaar is gekomen, hebben wij daardoor
geenszins vrede, maar slechts een wapenstil
stand lusscheu de eeiste eu tweede decliug
van Turkije bekomen. Zulk een vrede met de
voortdurende verwachting op een nieuwen oor
log is in waaiheid geen uitlokkend perspectief.
"Was het eigenlijk niet beter terstond nieuwe
offers te brengen, hoe gioot die ook wezen
mogen, om een einde aan de zaak te maken?
Een nieuwe oorlog, die mogelyk tusschen
Rusland en Turkije uitbreekt, zal zeker even
bloedig worden als de vorige, die nu geëindigd
is. Men kan echter nu reeds voorspellen, dat
die in de ruimste beteekenis een volkenoorlog
zal worden. Rusland zal dan niet alleen met
Turkije te doen hebben, maar met eene Euro-
peesche coalitie. Zorgt Rusland niet bijtijds om
zich tot dien oorlog voor te bereiden, dan zal
het licht gevaar loopen meer eischen in te
willigen, want het zou onverstandig zijn mati
ging der tegensta-.."' "s te verwachten. Het is
daarom het veiligstedat Rusland zijne maat
regelen bijtijds neemt, ook tegenover Oosten-
rijk-IIongarije.
Deze. stemming van een invloedrijk blad is
niet zonder gewicht. Voorts dient er op gelet
te worden, dat Turkije tegenover Oostenrijk
wat handelbaarder wordt, en met dat Rijkeen
verdrag zal aangaan nopens de bezetting van
Bosnië, doch dat het aan Griekenland een
voudig heeft verklaard geeD gevolg te zullen
geven aan de bepalingen van het congres
omtrent de nieuwe grensregeling. En ten slotte
herinneit men zich, dat de eigenlijke Sultan
van Turkije op dit oogenblik is de heer Layard,
Britsch gezant te Konstantinopel. Waatljjk, het
is niet al te donker gezienwanneer men
tegenwooidig aan een vulkaan denkt, die ieder
oogenblik tot uitbarsting komen kan.
SCHIEDAM 17 Augustus 1878.
Het kiescollege bij de Hervormde Gemeente
alhier, is ter vergadering opgeroepen op Maandag
a. a. ter verkiezing van een predikant in de
bestaande vacature bij die gemeente.
Doorliet verschrikkelijk onweder dat'in den
vroegen morgen woedde is een hooibeig op het
erf van den bouwman H, Meurs door den blik-
