van Maandag 8 December
Bniteilasilsciie Beiiciiten.
Schiedam, 5 December 1879.
Het oudervvetsche Decemberweer, dat ons
dit jaar wordt geschonken, heeft ten minste
het voordeel, dat het den zin voor huiselijkheid
bij velen weer eens terdeeg verlevendigt, Re
gedachte aan het gezellig woonvertrek, verlicht
en verwarmd, naar gelang stand of levensom
standigheden zulks medebrengen, en veraan
genaamd door tal van kleine zaken, in wier
schikking vele huismoeders zich echte kunste
naressen betoonen, die gedachte alleen doet
naar liet avonduur verlangen wanneer geen
ambts- of beroepsplichten meer tot uitgaan
nopenmaar al de weelde van een lief tehuis
kan worden gemaakt.
Vooral op dezen dag, dag der geschenken
en verrassingen, mag menige huiskamer op
tooneeleu van huiselijke» vrede en vroolijkheid,
die den zwarf;-a!ligste zelfs voor een wijle tijds
waarachtig •.>»--/; ch doen worden. Waarschijnlijk
brengt het :est van den dag wel iets mede,
dat als blijvende herinnering de woonkamer
f' sieraad zal verstrekken, en zoo dit niet
het geval mocht zijn, misschien kunnen we
dezen en genen er aan helpmi, wanneer we met
een enkel woord gewagen van de scheurkalen
ders van dit jaar. Ze allen te bekijken, laat
staan te doorbladeren, zou te veel gevergd
zjjn; want dit artikel, voor enkele jaren nog
even bescheiden vau vorm, als gering in som t,
is tot een legioen geworden, waaraan de kunst
haar gaven, de wetenschap haar talenten met
ernst heeft gewijd. Zie die kalenders voor
4880; zulk een sieilijk schild, als aau vele
daarvan tot drager strekt, mag wel een ver
fraaiing voor lie huiskamer worden genoemd
het geheele jaar door.
Het is inderdaad slieelend voor ons, dat,
waar men ook zijn klachten aan dit artikel
moge hebben besteed, het nergens wordt geëven
aard, veel minder ovei troffen iu fraaiheid van
uitvoering, in sierlijkheid en verscheidenheid,
door hetgeen daarvan te dezer stede het licht zag.
't Komt er nu maar op aan, of hetgeen
thaus nog door den voorhang wordt bedekt,
maar van i Januari tot 8! December langzaaarn
wordt ontsluierdde moeite der onthulling
waard is; of liet ons allen, op eiken dag een
kostelijken teerpenning op den levensweg aan
biedt, of dat enkele woord, die korte zin, dat
kleine gedicht op eik der blaadjes een beeld
in ons vermag te schéppen, dat in al zijn hel
derheid voor onzen geest blijft staan, totdat liet
eecigszins naar den achtergrond wijkt voor een
ander, dat ons misschien nog dieper zal ti ellen. Eu
daarbij, er is zoo veleilei levensbeschouwing.
De een zal bij het inadplegen van het blad van
den dag een heilzame richting aan zijn arbeid
geven, als hij leest: Houd rekening met den
tijd; hij is onveibiddelijk. Een ander zal liet
ais een les van practische levensbeschouwing
aanmeikcn, wanneer zijn oog valt op die enkele
woorden: ïSchep vreugde in 'tleven," ove
rigens een spreuk van diepen zin, als ze maar
goed wordt begrepen, juist opgeval en zuiver
in praktijk gebracht. »Koop de waarheid
en verkoop ze niet," uit Salomo's spreukeurol
genomen, dit woord zal een derde een gan-
schen dag bezighouden, en deu strijd tegen
hetgeen onwaar is, met kracht doen aangor
den. In dit vrije larid kieze dus elk den
kalender, welke met zijn aanleg en gevoelens
het meest strookt; alleen, hij bedenke, dat,
Daast den inhoud der kernspreuk, de kalender
hem eiken dag behoort te herinneren, dat het
leven hoog erustig is, en de tijd des arbeidens
onmerkbaar maarzeker krimpt. Voorden denken
den meusch mag daaium de kalender door zijn in
houd nimmer in schreeuwende tegenspraak
zijn met het verheven doel des levens.
Laten we eens zien, wat ze alzoo bedekken.
We beginnen bij het begin van Roelants' ka
lender uit Nederlandsche auteurs:
1 Januari.
Het vorigh jaei dat is al weder henen;
Het is gegacii, liet is geheel verdwenen:
Hoe snel loopt oock de tijt!
Ons leven is gelijek ceu vluchtigh man,
Die nimmermeer in ruste vvesen kan,
Alaar staegli te poste rijt."
Ge hebt het natuurlijk geraden, aan wiens
pen deze regelen zijn oulvSoeid, 't Is Jacob
Cats, Vader Cats, zooals onze moeders nog
plachten te zeggen wiens werken een gehei
ligde plaats bij onze voorouders plachten iu te
nemen, maar die thans in het veigeetboek
schijnt te geraken. Iu 4863 werd zijn dood
vonnis aldus opgemaakt: »In liet leven van elk
rechtgeaard Nederlamlei der 49de eeuw behoort
een oogenblik aau te breken, dat hij ophoudt
ten aanzien van Cats slechts onverschilligheid
te koestereneen dag eu een uur, dat hij tal de
werken vau dien rijmelaar eu kwezel op zijde duwt
niet geheel den iieicn weeizin dien zulk een erbar
melijk karakter, eeue zoo ergerlijke middelmatig
heid, een zoo gemeene en gemeen makende geest
den weldenkende moet inboezemen. Al hetgeen
onhebbelijks wezen mag iu onzen landaard is
weleer vieesch geworden iu deu persoon van
Jacob Cats", enz. enz. Eu niet lang, nadat
13uskeu lluet dit bane vonnis had geschreven,
aan het einde waarvan hij Cats toch een
waarachtig Muzenkind noemde, werden dAI de
Weiken" van gezegd Muzenkind nog eens
uitgegeven met een letter zoo microscopisch
klein, alsof de uitgever wilde zeggenDeze
Cats, o Nederlanders, is nu eigenlijk niet in de
wereld gezonden, om er iu te lezen; dat kunt
ge tiuuvven« zelf wel zien; maar koop nu een
exemplaar van hot boek eu zet het in uw
kast, ais een hulde van uw voorouders, die
dezen dichter wél lazenen onder ons
gezegd in degelijkheid voor iiuu naneven
niet onderdeden.
Ofschoon :iu de aangehaalde woorden van
Cats op den kalender zicii niet bijzonder door
diepte van zin kenmerken, en de regels
«liet vonrigh jaer dat is al weder henen
Het is gegaen, het is geiieei verdwenen.
Hue snel loupt oock de tijt!
Polgieteis' uitspiaak volkomen rechtSiniigen
Dilat de verzen van Cats hunne eigenaardige
beeltenis vinden in de spiegelgladde oppervlakte
van eene onzer vaarten, effen iu Idjua alle
wind en weer, door geenen vourjaarszuclit tot
darteier gulislag gespoord, door geenen najaars
storm in biaudeiul schuim op den oever ge
jaagd, een water Sn één wooid, dat schier geen
atnlere beweging kent dan die der groeve, door
de trekschuit bij het been en weer varen voor
oen oogenblik gegiaven; dan de blinkende
bellen, die hare roerpen i'ijzeu doet; dan de
kringen, welke de lijn van 't jagertje vormt.
't Is zoo, al kunnen we toch ook veel schoons
in »alle de werken" aanwijzen, bijvoorbeeld
in den geest als het treffende gedicht, dat aldus
aanvangt:
«Als van twee gepaeide schelpen
De eene brceckt of wel verliest,
Nieinant zal u Uonnen helpen
Iloe men soeckt, hoe ïmn men kiest
Aen een, die met ellen randen
Juyst op d'ander jiassen sou.
De outste zijn de bes'te panden
Niets cn gact voor d' eerste ..trouw."
op welk gedicht Heets de niet minder schoone
commentaar leverde
Als van tv o gepaarde schelpen
De eem tireekt of wel veiliest,
Nog zal God u kunnen helpen,
Mits gij niet voorbarig kiest,
Aan een die inet ellen randen
Nog eens juist op de andre past
En, gezegend door zijn handen,
Lieliijk met haar saineuvvast.
We bladeieu de/en kalender verder door. Op 43
Januari, vinden we een woord van Van der
Palm, op den sterfdag van den betreurden
Prins Hendrik loo reebtgepast: mWaar nuttige
of grooische ondernemingen zijn vermogen be
hoefden, vond men hem steeds vaardig tot
medewerking."
Wat verder komen de guitige dames Wolff-
Becker om een boekje kijken, om de volgende
les te prediken: »Een ongetrouwdjougmensch
beroofd zich vau duizend genoegens, die een
welgepaard tweetal kan genieten, mids het een
goed hart, een goed oordeel, en een goedaardig
kaïakter hebbe: anders is er geen kijk naar
huiselijk geluk."
Huijgeus geeft van zijn ernst en zijn luim ten
beste. Van de eerste, waar van hem wordt
aangehaald
«Wat soeckt men te veigeefsch, dat noyt en was voor
niesen,
Noch is, noch wesen sal? AVie van de danckbaerheit
Van mcnschen spreekt, bedcuokt wat dat hij scfl'ens seit:
Een meusch die danckbaar waer, en sou geen soi rfaer
wesen."
En Schimmel, liii wien het aan zuivere
parelen niet ontbreekt, levert daarvan menige
proeve, zooals: slleerlijke, heilige stond, waarin
de eerste liefde ontwaakt 1 Nooit wordt ge door
liet menschenkind vergelen, steeds zijt ge hem
een herinnering van hooger leven te midden
van het drijven en woelen iu lagere lucht."
Waarop Oosterzee ernstig laat volgenEen
steen is zwaar, liet zand is wichtig, maar
zwaarder dan die beiden drukt het denkbeeld vau
scheiding bet harte. Spinoza wijsgeerig betoogt:
's Mcnschen waar geluk is niet in schatten, eu
nog minder iu wellust, maar alleen in die
blijde gemoedsrust te vinden, die uit het helderst
inzicht in 't oneindig verband aller dingen
noodzakelijk geboren wordt. En Vondel de
waarheid in herinnering brengt:
En ecnen trouwen vriend is beter als vee! broedieii,
Eu kostelijk*® schat dim al des werelds goedren.
Het is een rijk mozaïek in dezen kalender aan
geboden.
üoorloopen we thans een anderen.
Wordt, vervoljtl
E It A N K K IJ li.
Er is geen boulevard-beurs gehouden Ien ge
volge van de sneeuw.
Het Frausche Journal Official bevatte
eergisteren de volgende regels: De verontwaar
diging, verwekt door den aanslag op bet
leven van den Czaar, zal in Ft ankrijk alge
meen zyu en er toe bijdragen om de sympathie
te versterken, die reeds opgewekt was door
het verblijf van de Keizerin vau Rusland op
Fianschen bodem. De president der Republiek,
bet misdrijf vernemende, heeft zich gehaast
om den Keizer p°r telegraaf de verzekering
dier gevoelens te zenden, waarbij de heer
W.uldmgton de eerbiedige gelukwenschen van
de Eransche Regeering met 's Keizers geluk
kige redding voégde.
De toestand van de Keizerin van Rusland,
de zoo.tls men weet te Cannes ziek ligt, is
