TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL
Zitting van 20 December.
In de zitting van heden is hoofdstuk X (Ko
loniën) in behandeliug gekomen.
De heer Elout betoogde breedvoerig de nood
zakelijkheid, om meer te doen tot ontwikkeling
van den Javaan en tot verzorging zijner hoogere
belangen en vooral om kiachtig het opium
gebruik tegen te gaan.
De heer Keuchenius sloot zich daarbij geheel
aan. Voorts zette hl] opuiemv uiteen, dat de
haudelingen van Engeland, ter zake van de
vreemde nederzettingen op Borneo, uiet het
blijk gaveu van ei kenning onzer rechten, volgens
het tractaat van 1824. Ook beval hij aan de
oprichting van eene nieuwe Oost-Indische com
pagnie met staatsbescherming, welke voordeeiig
zou zijn voor den Javaan, voor de Nederlandsche
industiie en de schatkist.
De Minister van Koloniën betoogde, dat do
materieele ontwikkeling van Indie zeer wordt
bevorderd, dat het opiummisbruik door uit
breiding der verboden kringen blijkt niet gekeerd
te kunnen worden, dat het 2endeliugswerk
geenszins belemmerd wordt door de Regeering,
maar dat toezicht op de zendelingen in Indie
ontbreekt. Voorts verdedigde hij 'de rede van
generaal Van der Heyden bij de eerste-steen-
legging der moskee in Groot-Atjeh, en betoogde
tegenover den heer Rutgers van Rozenburg,
dat de gouverneur-generaal consequent den
Atjeh-ooriog had geleid en dat deze de voldoening
mocht smaken, dat die oorlog, naar alles zich
laat aanzien, is geëindigd,
De heer Fransen van de Putte beval voor
zichtigheid aan in de Borneo-kwestie; hij keurde
'de vervanging van het militair door een civiel
bestuur in Atjeh als voorbarig af, en drong aan
op publiceering der geheime stukken betref
fende Atjeh.
De Minister antwoordde, dat het Indisch
bestuur ruime volmacht had om in het bestuur
van Atjeh zonder overhaasting te wei k te gaan.
De begrootingen voor Suriname en Curasao
zijn UDaniem aangenomen en het hoofdstuk
Koloniën met 59 tegen 1 stem, die van den
heer Van Houten.
Heden avond is de Middelenwet aan de orde.
Avondzitting van 20 December.
De Kamer heeft in deze zitting de werk
zaamheden afgedaan. Na aanneming o. a. van
de begrooting voor het domeinfonds en het
ontwerp tot onteigening ten behoeve van een
spoorweg van Groniugen naar Delfzijl, werd de
conclusie omtrent de Regeeringsinlichtingeij in
de zaak van kapitein Van der Spiegel, op voor
stel van den heer Fransen van de Putte, uit
gesteld tot de nadere bijeenkomst der Kamer.
Daarop werden de nog overige hoofdstukken
der Staatsbegrooting voor 1880 behandeld.
Hoofdstuk IX (onvoorziene uitgaven), werd
unaniem aangenomen.
Na mededeeling van den voorzitter dat is in
gekomen een schrijven van den heer Van Tien
hoven en eén van den heer Elout van Soeter-
woude, waarbij beiden hun ontslag nemen als
lid der Kamer, de eerste wegens zijn benoe
ming tot bui gemeester van Amsterdamde
laatste wegens het te kort schieten van krach
ten en vermogens in de waarneming zijner be
trekking, wordt de Kamer tot nadere bijeen
roeping gescheiden.
SCHIEDAMS3 December 1870.
De burgemeester dezer gemeente heeft nog
benoemd tot agenten van politie der 2de
klasse, met ingang van 1 Januari 1880: II.
Van Bellen alhier; L. Trees, stoker bij de
torpedo-compagnie te Brielle; A. Boomberg,
oud agent van politie te LeidenJ. W. D.
Van Dijk, oud-agent van politie te Amsterdam
en H. Van der Veenagent van politie te
Wildervank.
De heer J Brouwer, hnlpondeiwijzer aan
de school voor openbaar, gewoon tevens meer
uitgebreid lager onderwijs alhier, is benoemd
tot hoofdonderwijzer aan de tweede openbare
school voor on- en minvermogenden te Viissiugen,
Voor de Evangelisch Hervormde ver-
eeniging tiad gisteren avond als spreker op de
heer J. Herman de Ridder van 's Gravenhage,
in plaats van den heer W. l'Yancken Az., van
Rotterdam, die door ongesteldheid was ver'
frindsrd. Sprekers rede handelde over heigeen
jde Deeernbei maand ons te feeren en te denken
geeft. Daartoe wees hij eerst op den St. Nlcolaas-
dag, als de dag die opwekt tot Christelijken
kinderzin. Daarna vestigde hij de aandacht op
den lOden van Wintermaand; het geboorte
uur der Prolestantsche kerk als dringende tot
Christelijken Evangeüeziu. In de derde plaats
gaf de 19de December als de herinneringsdag
van de stichting van het Nederlandsch Zende
linggenootschap den spreker aanleiding om te
wijzen op Christelijken werkdadigheidsziii. In
de vierde plaats was voor den spreker de Kerst
dag de dag, die tot blij moedigen Christenzin
drong, terwijl eindelijk de laatste dag der maand,
die van zooveel vergankelijkheid getuigt, ook
voor den spreker tot Christelijken hemelzin op
wekte.
Deze ernstige en opwekkende rede van den
begaafden spreker, die in waarheid een tijdwoord
mag genaamd worden, werd met onvpdeelden
aandacht door zijn tairjjke hoorders gevolgd,
Bij Zr. Ms. besluit is benoemd tot notaris
binnen het air. 's Gravenhage, ter standpi.
Pijnacker, J. G. Ravenek, cand.-not. aldaar.
Naar het llandehllad verneemt, heeft
Z. M. de Koning dei; heer G. Ohreen, op zijn
verzoek, met ingang van 1° Mei a. s. een eer
vol ontslag verleend als directeur der Neder
landsche Handelmaatschappij.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft bepaald dut, dewijl Jlir. Mr. P. J. Elout
van Soeterwoude ontslag heeft genomen als
lid van de Tweede Kamer, in het hoofdkies-
district Leiden de vei kiezing van een lid dier
Kamer zal plaats hebben Dinsdag 13 Januari
1880; zoo herstemming noodzakelijk is, zal die
geschieden 27 Januari.
Dezelfde datums zijn bepaald voor de ver
kiezing, die in het hoofdkiesdisti ïct Amsterdam
moet plaats hebben, doordien de heer Mr. G.
Van Tienhoven zijn ontslag heeft genomen als
lid der Kamer.
Blijkens een van den Gouverneur-Generaal
van NederlancfSch ludie ontvangen bericht,
bedraagt de raming van den koffie-oogst op
Java voor het loopende jaar op ultimo November
1,257,355 pieols, waarvau zijn ingeleverd in de
pakhuizen l,24fj,484 picols.
De middenpr'(s der op 12 November
te Batavia 'geveilde 25,000 pikois Preauger
koffie is f64,07Vs per pikol. Men kou dezer
dagen in eenige bladen de klacht lezen, dat de
Amerikanen goedkooper koffie drinken dan wij,
omdat zij de koffie in Indië tegen lage pi ijzen
koopen, daar zij aldaar shet rijk alleen hebben
onder de opkoopers." Ons dunkt dat de Ame
rikanen van die alleenheerschappij niet zoo heel
veel gewaar worden.
Men vraagt ons waarom het amendement-
Siekesz betreffende den Rotterdamschen Water
weg niet in stemming is gebiacht. Ook bij ons
is twijfel gerezen of het niet meer rationeel
zou geweest zijnna de aanneming van het
amenderneiit-Blussé, ook het andere amende
ment aan de goedkeuring der Kamer te onder
werpen. Nu het eeurnaal door de Kamer uiet
als een sub-amendement, maar als een zelf
standig amendement was aangemerkt, had,
naar het ons voorkomt, de voorsteller recht
gehad ook zijn amendement in stemming ge
biacht te zien. Thaus toch is wel beslist, dat
de Kamer zicli niet met den uitgetiokken post
der Regeering kon vereeuigen, maar er is niet
uitgemaakt, dat de meerderheid ook ongene
gen was de Regiering in de gelegenheid te
stellen tydefijk het werk voort te zetten. Nu
kan echter op de eenmaal genomen beslissing,,
niet teiuggekomen worden. (Fad.)
Voor het jaar 1880 is benoemd tot seci e-
taris bij den geneeskundigen raad voor Zuid-
Hollatid, Dr. C. P. Pous Koolhaas, te 'a Gra
venhage.
Het afgebrande station van den Ooster-
spoorweg te Amsterdam was voor f'110,000 1
op Amstei dainsehe beurspotis verzekerd.
OTersckfe. Zondag jl hebben de liefheb*
bers vaa schaatsenrijden eens recht hun hart
kunnen ophaleneen groote menigte, waar*
onder ook velen van de omstreken maakte dan
ook gebruik van dit ijsvermaak op de Delfs-
havensche Schiewat tal van toeschouwers
uitlokte.
Delfshaven. Op het initiatief van den
burgemeester, heeft zich te dezer stede een
commissie gevormd, om zooveel mogelijk te
voorzien in de behoefte aan buitengewone
armenbedeeling, vooral in de nieuwe wijken.
Gisterenheden en morgen zou die commissie,
door heeren wijkmeesters bijgestaan, langs de
huizen rondgaan met een lijst en een schaal,
zoodat men kan inschrijven of zijn gave dade*
iijk otteren.
Ylnardlngen. Ofschoon verscheidene stoom*
booten den dienst,gestaakt hebben, blijven de
booten Vlaardingen I en IInog geregeld ieder
eenmaal per dag naar Rotterdam varen, dank
zij de energie van den directeur en de mede
werking van de gezagvoerders en het personeel,
die altijd gereed zijn het zoowel den verladers
van goederen als den passagiers zoo aangenaam
mogelijk te maken en aan menige directie tot
voorbeeld kunnen strekkeu. Hier rnag dit zekei*
op prijs gesteld worden, daar het er anders
vooral voor den handel treurig zou uitzien,
want van een spoor schijnt nog rnaar altijd
geen kwestie te zijn, niettegeustaaude reeds
herhaalde malen daarop bij de Regeeriug is
aangedrongen en reeds meermalen het terrein
is afgebakend.
Tot predikant bij de Christelijk Gerefor
meerde gemeente alhier is beroepen de heer
W. Siederspredikant bij die gemeente te-
Enkhuizen.
Delft. Alhier is uit een manufactuurwinkel
aan de Brabantsche Turfmarkt een hoeveelheid
goederen gestolen. Men had eenvoudig vergeten
de voordeur te sluiten.
Behalve de door ons besproken scheurka-
lenders, bij den heer Roe laats in groote ver
scheidenheid, de eene al sierlijker dan do andere
uitgegeven, zijn er nog eenige andere in het
licht verschenen, die we gaarne met een enkel
woord bij het publiek willen inleiden.
In de eerste plaats de scheurkalender voor
de huiskamer van het Christelijk Huisgezin, met
aanwijzing van dagelijksehe bijbellezing volgens
den rooster van Nicolaas Beets. Voor eiken
dag wordt behalve genoemde aanwijzing een
dagtekst gegeven, die met zeer groote letter is
gedrukt, en tevens een historische herinnering,
't Schild, dat tafereelen uit de Gewijde Historie
voorstelt, rnag met recht een sieraad voor de
huiskamer worden genoemd.
De mafonuieke scheurkalender is in hetzelfde;
kleed verschenen als het vorige jaar. De spreuken
voor eiken dag zijn, naar het ons voorkomt,
mei nog meur zorg gekozen, en voor eeuige
opeenvolgende dagen behandelen zij hetzelfde
onderwerp. «Zelfkennis" is de eerste dezer'
rubrieken; wij vinden aldaar o. a het volgeudei
»\Vie teiugdeicst voor het openen der poort,,
welke toegang geeft tot ons eigen wezen, ver
beurt het recht om over anderen een oordeel-,
te vellen." Of uit een andeieafdeeliug: «Houd
rekeniug met den tijd, hij is onverbiddelijk."
Of:"«Ernst moet men do pen in zijn geweten
en dun in den inktpot doopen." Eu: Weinig.'
menschen denken, en toch wil iedereen rneening
hebben." Of eindelijk: sin den tempel der
gunst is alles groot, behalve de deur, die zo o
klem is, dat men er in moet iruipen." Verdere-
aanbeveiing overbodig
De heer G. Theod. Bom heeft ons een dichter-
lijken scheurkalender geschonken, die aan zeer,
bevallig uiterlijk een degelijken inhoud paart.
De blaadjes zon aan beide zijden met een gedicht
van vaderlandsche dichters, bekende en minder
bekende, bedrukt. Beoefenaren onzer letterkunde*
zullen hier menig ouden, goeden bekende aan-
tl elfen.
De muzikale scheurkalender; 't onderwerp -
is nieuw. Het schild, -als drager van bijzonder-
heden over een der edelste kunsten, zou me?
meer smaakvol wensehen. De inhoud geelt tal
va» bijzouderheden over oude en jonge eoinpo
nisten, 'en keinepieuken van dezen. Kenners.