1880.
Vrijdag 12 Maart.
4882
ïmclijiit iaplijls, nitpzimieri Dinsiaii.
"IfiM 1 aaiücIib BlïTcjteT"
V iei* e m
a a, r s; a. n <r.
COURANT.
A /->
ïBONNIsmkntsphijs, per kwaitaalf 1.85.
franco per post, door het geheele Kijk - 2.50,
Afzonderlijke nomtners - 0.40.
124,
HllltKAV; M A It It
Advertentieprijs: van i10 gewone regel3
met inbegrip van eene Courantf 1.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
Schiedam, 11 Maart 1880.
Aan Fiankrijk het eerst eenige woorden
gewijd in dit overzicht, 't Heeft zoowel wat
zyn regeeringals een groot tleel der bevol
king betreft, dagen van werkelijke agitatie door
leefd. Het mankte zich zeer warm over de zaak
Hartmaan, en de uiterste partijen beijverden
s zich, de regpering elk op hare wijze te bezwe
ren. met dun gearresteerde te .handelen, zonals
ieder dat voor zich wenschte. Hoe Hugo en
de zijnen den president en zijn raadslieden tot
invrijheidstelling trachtten te bewegeu, hebben
'we reeds gezien.
Van behoudende zijde kwam de Patrie de
uitlevering verdedigen. Hel blad deed dit op
de volgende wijze:
Een personentrein die naar Ville-d'Avray
stoomde, is door de ontploffing van een mijn
ontspoord en vernield. Meer dan tweehonderd
republikeinen en hunne familiën zijn daardoor
omgekomen of verschrikkelijk gekwetst.
'Men heeft ontdekt, dat de uitvoerders van
dit gruwelstuk drie individuen zijn, bekend
van wegé hun afkeer van de republiek. Zij
hebben bekend, dat zij dezen trein in de lucht
hebben doen springen, omdat daarin de presi
dent der Republiek de tieer Jules Grévy en de
Voorzitter der Kamer van afgevaardigden, de
"heer L. Gambetla, zouden hebben plaats geno-
'men, om te Ville-d'Avray te gaan dineeren.
Wjj verzoeken, zegt de Patrie verder, de
repubiikeinsche bladendie zoo gevoelig voor
Hartmaan zijn, ons te zeggen, of zg de drie
bovengenoemde individuen niet als lage en
afgrijselijke moordenaars zouden behandelen
of zij voor dergelijke lieden zouden inroepen
de voorrechten der gastvrijheid, aan politieke
aangeklaagden toegestaan?
Wat de republikeinen in Frankrijk daarop
Zouden antwoorden, staat ons Nederlauders
niet te beslissen. Wij zouden onverlaten als
het afgeschilderde soort aan de bevoegde macht
overleveren, onverschillig of hun helsche aan
slagen tegen vorsten of republikeinen waren
gericht.
De Fransche Regeering nu heeft beslojen,
Hartmann niet aan Rusland uit te leveren, en
dit besluit is zelfs in den Ministerraad met
algemeene stemmen genomen. Uit Rusland gaan
kreten van verontwaardiging op bij zulk een
besluit; hoewel toch een blad spieektte willen
1 afwachten met het uitspreken van een oordeel,
-totdat alle gegevens verstrekt zijn.
De Fransche Regeering, zoo wordt gezegd,
was niet zeker, vooreeist, dat zij den bedoelden
persoon in handen bad ten anderen moeten
de bewijzen voor z'yn schuld niet voldoende
zjjn geweest.
Is "dit het geval' geweest,, dan-'kan men de
handelwijze' der FiansChe''Regeering slechts
billijken. 4
Dat dezé '.Regeoring-in haar'gevoelen omtrent
-de zaak Hartmann niet 'alle!enf>staat, wordt
bevestigd door niemand rn der dan Prins
Bismarck, die moet hebben verklaard, dat ge
noemde Regeering niet anders kon handelen,
dan zg gedaan heeft. j
Een ander punt, dat in (Frankrijk de ge
moederen in hevige gisting heeft gebracht, is
de verwerping van het artikel 7 van Ferry's
wet op het hooger onderwijs. Gelijk men zich
herinneien val, werd daaibg voorgesteld aan
in 'Frankrijk niet erkende godsdienstige ver-
eenigingen het recht tot het geveD van bedoeld
onderwijs te ontnemen. Tot zoodanige ver-
eenigingen behoort ook de orde der Jezu'ieten,
en tegen haar, die in het geven van onderwijs
een gevestigden naam heef! verworven, was
het artikel vooral gericht, i
Uit het kamp der republikeinen was een
geducht bestryder van dit artikel opgestaan,
de gewezen Minister, thans senator, Jules Simon,
't Is natuurlijk, dat zulke hulp in de rijen der
vijanden van de republiek even dankbaar werd
aanvaard, als zij door de republikeipsche partij
heftig werd 'afgekeurd. Mei» mocht' h'em"Be
zweren, zijn bestrijding te laten varen, Jules
Simon1 bleef pal staan voor de overtuiging, die
hij zeide te hebben, namelijk dat het artikel
een aanranding der vrijheid was De voor
naamste redevoeringen, die iu den Senaat ter
bestrijding van- het artikel werden gehouden,
zijn dan ook geleverd door Jules Simon den
republikeinen zijn overigens staatkundige
tegenstanders Buffet en Dufaure. 'tGing erbij
de discussiën nu en dan buitengewoon heftig
toe, vooral toen Simon aan het woord was.
Zien we wei, dan was ziin betoog niet zoo
logisch, als van hem wel verwacht had kunnen
worden. In den aanvang zeide hijIn artikel 7
zie ik een ontkenuing van de vrijheid, en voor
'die vrijheid strijd ik. Toen ik bemerkte, dat
het de vrijheid gold, heb ik, liberaal, tot mij
zeiven gezegd: »Non pnssumus"! Ik kan niet
voor dit artikel 7 stemmen. De aanranding
der vrijheid had dan ook het punt van bestrijding
moeien blijven; maar achtereenvolgens kwamen
aan de beurt Pater Lacordaire, in 4848 lid
der Nationale verandering; die lid eener kerke
lijke congregatip, maar iegelijk een goed burger
was, en hierop volgde een lofiede op Pater
Lacordaire. Dan werd de nacht van 4 Augustus
4789 besproken, de eed der vertegenwoordigers
van den derden stand in de kaatsbaande
onafhankelijkheid van het burgerlijk gezag;
het parlementair gezaa der juryhet burgerlijk
huwelijk, enz. Allen -/aken. gelijk men ziet,
waardig op hun tijd te werden besproken;
maar weinig afdoende bij deze gelegenheid.
Ilel hooger orulei wijsen hieimedu betrad
Simou weer het terrein waarop hij behoorde,
moet de meest uitgestrekte vrijheid genieten
het moet zelfs "meer bevrijd worden vsm het
toezicht van den Staat dan het middelbaar on
derwijs. Bpvendien, vervolgde de spreker, ik
zal den Minister van onderwijs bewijzen, dat
hy èn in zake het hooger-, èn in zake het
middelbaar onderwijs, voldoende gewapend is,
en dus zijn artikel 7 onnoodig.
Simon sprak lang in die vergadering van
Maandageerst Dinsdag kwam het artikel in
stemming en werd, gelijk bekend is, verwor
pen met een meerderheid van 49 stemmen.
De zaak is hiermede echter niet uitwant het
outwerp moet in den Senaat nog eenmaal in
beraadslaging komen. De Kamer van Afge
vaardigden is door t'-»u uitslag der stemming
in heftige beweging geraakt. Men spreekt van
stappen dour een groot aantal repubiikeinsche
leden te doenom bij de Repeering aan te
dringen op strenge handhaving der wet op de
godsdienstige corporatiën. die niets minder dan
de verdrijving der Jezuiëten tengevolge zou
hebben. Men mag van de bezadigdheid der
Fransche bewindslieden verwachten, dat zij de
heethoofden wel wat tot bedaren zal brengen
en hen zal weten te beduidendat de ver
standigste weg is een afwachtende houding aan
te nementotdat over het ontwerp andermaal
in den Senaat zal zijn beraadslaagd.
Het Engelsche Parlement zal den 23en dezer
maand worden ontbonden. Met deze tijding
heeft lord Beaconsfield zijn land verrast. Maar
hij deed ineer. Hij deed die kennisgeving ver
gezeld gaan vau een lofrede op zijn bestuur
een lofiede, die met overleg was samengesteld
en duidelijk deed uitkomendat het stelsel
vau non-interventie, van onzijdigheid, door
vorige (liberale) regeeringen toegepast, Enge-
laods aanzien aanmerkelijk had verminderd
maar dat z'gn bestuur het land in machf", eer,
aanzien enz. had doen stijgen. In een brief
aan den Ierschen onderkoning werd dooi' den
edeien lord dezelfde kennisgeving gedaan, mede
met de noodige omschrijving. Hij laat in dezen
brief zelfs doorschemerendat de staatkunde
der liberalen, aan de eenheid des rijks niet
bevorderlijk is. Zoo'n zinsnede is als voor lei land,
dat altijd over achteruitzetting klaagt, als
geknipt, en tegen een verkiezingstijd kan
zij dienst doen. Tegen Mei zal het nieuwe
Parlement bijeenkomen, 't Zal, in een land als
Engeland, gedurende dien tijd aan tooneclen
van opwinding en rumoer niet onlbrekpn.
De Belgische gezant bij den Paus blijft be
houden. Aldus is'in de Belgische Kamer met
97 tegen 8 stemmen beslist. De libeiale partij
in de Kamer heeft daardoor aan de Regeering
een bewijs van vertrouwen gegeveu, eu aan
zichzel ven een getuigschrift van wijsheid eu be
zadigdheid uitgereikt. Geen scheuring tusschen
hare leden zal dus aan haar tegenstanders ten
goede komen.
ENGELAND.
De heer Rylands heeft een document in liet
licht gegeven, dat bij het naderen vau de alge-
