Bln¥ënTaa5sëlë" Bericlitefl."~
ADV E R T E H T I E 17"
Knipem f aterpta wr Braaierijen eu,
HH. BRANDERS.
6. J. VINCENT Co.
.veranderingen ingevoerd, die een uitkomst als
dien van hun duel minder waarschijnlijk maken.
Doch de ongelijkheid van krachten en van
hulpmiddelen wordt eenigszins vergoed door de
voordeden van het terrein, de bezwaren, door
den bodem aan een intrekkend leger geboden,
en bovenal door de vaderlandsliefde der kleine
dappere schaar, die bereid is alles voor haar
vrijheid op te offeren. Het zou niet de eerste
maal zijn, dat een leger van huurlingen, in dienst
van veroveraars, teruggeslagen werd door een
zwakke minderheid, van alles, naar het scheen,
ontbloot, dat tot overwinning leidt.
De dagen, die wij beleven, geven recht tot
het aannemen der mogelijkheid, Honderd jaar
geleden had Engeland een gelijken kamp te
voeren. Ook toen streed het tegen een zwakke
minderheid van oproerlingen. De Amerikaansche
koloniën stonden in de wapenen, om zich onaf
hankelijk te maken van het moederland. Zij
waren Engelsch, van taal, gewoonte, afkomst:
en toch grepen zij de wapenen op tegen eene
regeering, die hun rechten vertrad, gelijk thans
Engeland in de Transvaal heeft gedaan.
Treurig was in de eerste maanden van '1781
de toestand van Washingtons leger. Aan alles
gebrek, aan niets overvloed, dan van jammer
eu ellende. En niettemin werd dit toen zoo
kleine volk de overwinnaar 'van Engeland. Den
-19den October '1781 moest het Engelsche leger
onder Cornwallis zich aan Washington over
geven. Sinds behoorde Nuord-Amerika aan zich
zelf, aan zijn eigen bewoners.
Zulke herinneringen, niet ontleend aan een
oude historie, die m st onze maatschappelijke
en politieke toestanden niets gemeen heeft,
maar aan de geboortej eschiedenis van een der
grootste en machtigste volken der 49de eeuw,
geven moed. Niet alieeo. in fabelachtige tijden,
maar ook onder de oogen van personen met
onze denkbeelden, in een maatschappij als de
onze, op een betrekkelijk kor! verwijderd tijd
stip, zijn dingen geschied, die m strijd zijn met
alles, wat te verwachten scheenongeloofelijke
zaken, bijkans onmogelyke zaken. Ook hij, die
alleen uit het oogpunt van eigenbelang de
wereld beziet, doet daarom wel, aan iezen strijd
zjjn belangstelling te schenken. Wellicht is binnen
"weinige jaren de handel met een vi ij volk in
Zuid-Afrika een aanzienlijke bron van handels-
relatiën en handelsvoordeelen, ook voor Amster-
dammeis.
Zulke dingen zijn mogelijk, ook waa> schijn lijk
Over de waarschijnlijkheid kan slechts de
•uitkomst beslissen. De factoren, die tot de
uitkomst medewerkenzijn te onvoldoende
bekend, om tot verwachtingen te echtigen.
Laat ons het ergste geval denken: de Boeren
•worden geslagen: Transvaal heroverdhet volk
onderworpen. Dan zijn aTdie droombeelden van
vrijheid en zelfstandigheid voor goed voorbij.
Voor goed voorbij? men vergist zich.
Een overwinning is voor Engeland even ge
vaarlijk als voor de Boeien. Ja, gevaarlijker.
"Want een nederlaag nu verzekert aan de Hol
landers in Afiika een stellige zegepraal, na
veel of weinig jaren. De beslissing wordt ver
daagd, slechts uitgesteld.
x Er zijn in de Engelsche koloniën in Afiika
tal van onderdanen, die van afkomst Hollandsch
of Fransch, zich in de heerschappij van Enge
land hebben geschikt, die de voordeeteii van
honger beschaving eu ontwikkeling gevoelen,
hun minderheid, intellectueel gesproken, tegen
over de Engelsche natie zich volkomen bewust
.zijn. Zij hebben zich onderworpen en zouden
zich voortduieud, zonder morren, onderwerpen
- aan een Engelsche bestuur, dat hen niet kwetst
in hun traditioneele sympathieën en hun be
langen behartigt.
Maar het is de vloek van alle willekeur, dat
het geen recht kan doen. Indien het Engelsch
.bestuur over de Transvaal wordt hersteld, is
het'de zegepraal van de beginselen, waarvan
de Boeren de slachtoffers zijn geworden. Bij de
inlijving is het behoud der betrekkingen door
hen, die ze bezaten, en eerbiediging der landtaal
aan de Transvalers toegezegd. Op de meest
onvergeeflijke wijze heeft het Engelsch gouver
nement die toezeggingen geschonden. De Hol
landers zijn, de een voor, de ander na, uit de
betrekkingen verjaagd en Engeischen in hun
plaats gesteld. De rechten der volkstaal zijn
niet geëerbiedigd. Zal het EugeUch bestuur, wan
neer het met geweld van wapenen hersteld zal
zijn, de fouteu van vroeger vermijden On
mogelijk: het moet met noodzakelijkheid er
opnieuw toe komen. Het Hollandsch element
heeft den opstand aangevangendeze vijand
moet onderdrukt worden. Maar met iederen
nieuwen maatregel in de Transvaal voelt de
volksgenoot jn de Kaapkolonie, in Natal, in
den Oraoje-Vrystaat zich bedreigd. Zoo dit ginds
geschiedt, waarom niet hier? Ieder onrecht,
iedere gewelddadigheid zal na de onderwerping
van de Transvaal, veel luider weerklinken dan
voor den opstand. De keten, die Transvaal wordt
aangelegd, bedieigt allen.
Reeds nu verheit zich dreigend een gemor
in de streken, die het Engelsche gezag nog
eerbiedigen: nllet is ons bloed, dat gij stort:
onze volksgenooten, die tegen u strydeu: ons
recht, dat zij verdedigen" roepen zij Engeland
toe. Het recht van bestaan van een Hollandsch
volk: het recht van eigendom op den grond,
dien men bewoont, beploegt, na hem aan de
onviuchtbaaiheid met eigen arbeid, op eigen
kosten te hebben ontiiokken. Het Hollandsch
element is m afwachting van de dingen, die
komen. Als de krijgskans zicli tegen de En
geischen keen, breekt de opstand in alle deeleu
der kolonie uit. Zoo zij zich tegen de Boeren
veikiaart, wordt wellicht de uitbarsting tot
gunstjger tijden verschoven.
SCHIEDAM12" Februari 1881.
Naar wij vernemen is voor de leden van
den Gemeenteraad op de Gemeeuie-Secietarie
ter inzage nedergelegd,'ten einde in de eerst
volgende vergadering van den Raad tot eene
benoeming te kunnen overgaan, eene door den
Gemeente-Architect, in overleg met de Com
missie van Fabricage, opgemaakte aanbeveling
voor de benoeming van een opzichter over de
Gemeente-werken alhier, waarop in alpnabetische
orde geplaatst zijn: A. Bubberman, bouwkun
dige te SchiedamS. Van der Meijden, op
zichter bij de gemeentewei ken, te Dordrecht;
en I. M. K. Pennink, Technisch ambtenaar bij
de staatsspoorwegen te Middelburg.
Onze sladgenooteu de lieeieo F. E. Numan
en E, Krameis itebben een uienschlievend werk
verricht, dat wel vermelding verdient. Zij hebben
nl. voor de noodlijdenden door den watersnood
een groote collectie kleedingstukken byeenge-
.biacht, die, in 5 kisten gepakt, gisteren is ver
zonden. De verzendinggeschieddegeheel kosteloos
naar de stoomboot aan het Hoofd door den
heer W. Tak en verder per iioot naar Rotterdam
door den heer P. S. Ëngering.
Door de departementen Arnhem, Tiel,
Delft, Zevenbergen. Buren en de Ovemmassche
dorpen der Maatschappij totNut van't Algemeen
is de heer Mr. A. Kerdijk gekozen voor het
algemeen secretariaat.
Door de ilepai tementen Kampen, Steenwijk,
Dokkurn, Nykeik en Haastrecht de heer W. J.
van Goikum.
Door de departementen Vlissingen, Waterland
en Kralitigen de Heer P. Bniijn. v
Het Nederlandsch Comité voor het adres
aan H. M. de Koningin van Engeland vei trok
gisteren avond via Vlissingen naar Louden,ten
einde het verzoekschrift ^aan II M.. persoonlek
aan te bieden. Het adies teil 10,UU0 liamltee-
keniugen uit Nedeiiand en 4000. uit Belgie
De geldeD, aan het Comité toegezonden tot
goedmaking der kosten zijn aan de schenkers
teruggezonden, met verzoek die liever aan het
Oranje of het Itoode Kruis te willen doen
toekomen, daar het Comité alle onkosten uit
eigen middelen wenscht te bestrijden. Het
Comité bestaat uit de heeren Joh. C. Stuyt,
Ch. Zijlstra en D. II. Schmüll.
Naar aanleiding der kunstverrichtingen
van Signor Carlo, die in een kwartier allerlei
sooit van laudschappen op het doek toovert,
brengt het N. v. d. 'D. in berinnering, dat
ongeveer honderd jaren geleden een Nederlandsch
schilder, Jan Jozef Ignatius j Van Straaten, (geb
te Utrecht in 175G) de kunstwereld te Londen,
waar hij woonde, in verbazing bi acht door zijn
verwonderlijk snel schilderen.
Hij leverde alle dagen 30 scliildei iien ter grootte
van een folio vel papier. Als hij nau het werk
was, had hij altyd verscheidene potten met
verf naast zich staan, een voor wolken, een
ander voor weiden, een derde voor schaduwen>
enz., en iiij kommanleerde dan den jongen die
hem behulpzaam was koitafavondrood waler!
wolken! doopte zijn penseel er in en schilderde
er dapper op !os tot iiij weer wat anders
noodig had.
Vau Straaten beschilderde op die manier
groote stukken doek vao bet eene eind tot het
andere met landschappen, en sneed die dan aan
stukken, welke de koopeis, volgens demode van
dien tijd, voor vuur- en tochtschermen gebruik
ten. Hij verkocht de stukken per voet en kon
nooit genoeg schilderen om aan al de bestellingen
te voldoen. Teen hy in 180S overleed liet hij
een aanzienlijk vermogen na.
Tilburg. Toen de heer A. M. Canters,
burgemeester van Oistenvijk, eergisteren avond
van hier naar huis wilde keeren, had hij liet
ongeluk onderweg naar liet station te struikelen,
met het ongelukkig gevolg dat de punt van
zijn parapluie hem in het linkeroog drong en
dit geheel verscheurde, waarop eene hevige
bloedstorting volgde. Men bracht hem naar
het woonhuis van ziju zwager, waar hij in
den afgeloopen nacht ovei leed.
Oldenzaal. Alhier leeft een Israëlietisch
echtpaar, dat te zamen 190 jaren telt; de inan
is 99, de vrouw 91 jaar, en beiden genieten
eene volmaakte gezondheid. Zy zijn 74 jaar
gehuwd.
Heden overleed te R o 11 e r d a m mijn
Broeder LAMBERT US JOHANNES
AUGUSTIJN, in den ouderdom van
40 jaren.
J. M. AUGUSTIJN.
Schiedam, 42 Febiuari 1881.
3 E enige kennisgeving.
"Voor de vele bewijzen van deelneming
tijdens de ziekte en liet overlijden van mijnen
geliefden Echtgenoot ontvangen, betuig ik,
ook namens mijne Kinderen en Familie, mijnen
hartelijken dank.
Wed. M. E. HARTING,
Bergrotte.
Schiedam, 42 Febiuaii 4881.
Ondergeteekendeu hebben steeds op verschil
lende maten IN V OORRAAD:
Gegalvaniseerd en gewoon IJzeren
welke op eerste aanvraag geleverd en gesteld
kunnen worden. s
Soliede constructie en billijke prijzen.
SINGEL nabij den Roticrdumselien Dijk.
