A0.11881.
Bij ïeze CmMjÉin TWEEBSjvoepels
Maandag 9 Mei.
ïmclijnt iaplijts, nitpaW liislaj.
M 5179.
Vijf e]
:.a,\ - -
Dertigste J a a
gang.
Abonnementsprijs, per kwartaal1.86.
franco per post, door bet geheele Rijk. - 2.50,
Aftonderlyke nommers- 0.10.
Schiedam, 7 Mei 4881.
Vleiend was zeker de schets niet, in de
Amsterdammer, van den tegenwoordigen toe
stand der liberale paitij gegeven. Na de op
somming van het zonderegister worden da
zuivei ingsmiddelen besproken en treedt de vraag
up den voorgrond
Zal dit zoo blijven, .althans door de aan
staande vei kiezingen weer'bestendigd worden?
Deze vraag ODtmoet men in de dagbladen, za
zweeft bovendien op veler lippen. En indien
men geen antwoord geeft, of doodeenvoudig
profeteert, dat de Kamer, die de aanstaande
begrooting zal behandelen en de huidige als
twee druppels water op elkaar zullen geiyken,
dau is dat geen onverschilligheid, veel minder
overmo*"' maar niets anders dan moedeloosheid.
Ieder die in de verkiezingen belang stelt, en
met dezulken alleen heeft men te rekenen,
verklaart het met ronde woordenhet prestige
van de liberale partij in het parlement is daar
binnen en daar buiten beneden peil gezonken.
Wie nagegaan heeft hoe het vei zoek van zes
leden om de zitting een week vroeger te doen
hervatten, is opgenomen, op welke wijs het
werd veroordeeld, en hoezeer ingewilligd, toch
tot geen praktische gevolgen mocht leiden,
moest het nogmaals aan zich zelf bekennen:
b\j afwezigheid van een liberale partii, die met
een beginsel gewapend, de wacht houdt, over
haat- vertegenwoordigers, zijn deze tuchteloos
geworden en veroorloven zich alles, waai toe
hun grillen en luimen, waaronder er zijn van
de slechtste soort, hen aauzetten.
Moedeloos is rnen, omdat overleg en samen
werking ontbreken en do denkbeeldendie
veler hoofd vervullen, nog niet in een bepaalde
duidelijken vorm zijn uitgesproken als een
verkiezingsleus, Het is alsof men op een mid
denpunt wacht waarom heen men zich kan
verzamelen. De kiesvereenigingen in vroeger
dagen opgericht, hebben een oud programma,
dat langzamerhand zijn beteekenis heeft ver
loren al zijn de woorden waarin het vervat
is, bijzonder veel belovend,
Tjjdens dei; schoolwetstrijd weid aan hot
liberalisme geen hooger eisch gesteld, dan die
van anti-klerikaal te zijn, en waar, naar de
letter te oordeelen, naar meer «gestreefd" be
hoorde te wordenstelde rnen zich met het
woord liberaal te vreden. Dit is zoo zeer het
gavaldat zelfs het Amsterdamsche Burger-
i plichtdat in art. 1 van haar reglement ge
schreven heeftde Yoreeniging zal streven
- naar uitbreiding van kiesrecht en een Iclasting-
ttehel op dengrondslag van gelijkmatige hef-
A,fing, niet eens weet, of zijn vertegenwoordigers
.3; voor censusverlaging en inkomstenbelasting of
"4 8®n belastinghervorming in soortgelijken geest
gestemd zijn. Men heeft jaar in jaar uit, kan-
I iidaten voor het- lidmaatschap der Tweede
JrEamer gekozen, zonder er zich van te verge-
BC H K A V M it. SS IC "ffK 12 4.
wissen of deze met de Vei eeniging, niet slechts
de beginselen, welke zij voorstaat, deelden,
maar wilden nstreven" om die beginselen in
toepassing te doen brengen.
Hierin moet en kan verandering komen,
wanneer men wil. De liberale partij behoeft
niet zich den spoten de vei achting der overigen
te laten welgevallen. Het is slechts noodig dat
zij ontwake, en tot leus verhellen, datgene
wat zij leeds veei vioeger, naar het schijnt
onbewust, in haar geloofsbelijdenis heeft neer
geschreven. Bestaat er een libeiaie partij beter
dan haar vertegenwoordiging wij betwijfelen
het met dan zal zij zich in democratische
richting te bewegen hebben, om op het pro
gramma voor de naaste toekomst, datgene te
plaatsen, wat het eerst in deze richting voor
de hand ligt.
En gelukkig bestaat er uitzicht op, dat
althans in de hoohlstad, het weifelen en de
moedeloosheid eindelijk zullen wijken. Burger
plicht dat, (wij vermeiden het met dankbaarheid),
die besloten vergadenngeif'ATschaft,-5—-nam ia
zijn jongste bijeenkomst, op voorstel van den
voouitter het loffelijk besluit, om met betoog
op de aanstaande verkiezing, over eenige dagen
de leden saam te roepen, ten einde over de
politieke beteekenis der verkiezing te spreken.
De Veieemging ging daaibii uit vau het denk
beeld, dat het, ora tot een beteren toestand te
geiaken, noodig is: over eenige hoofdpunten
een debat te openen, opdat het duidelijk olijke
wat de liberale party wil. Het spreekt wel van
zelf, dat census-verlagmg daarbij een der onder
werpen van discussie zal uitmaken, en men zal
ons zeker, nu de Vererniging zelf door haar
jongste besluit zoo klaar getoond heeft publiciteit
op pi ijs te stellen, niet van onbescheidenheid be
schuldigen, ais wij daaraan de mededeeling
toevoegen, dat op vei langen van éen der leden,
ook de inkomstenbelasting onder die hoofdpunten
is opgeuomen.
Ziedaar een begin, een eerste teeken van
leven onder de liberale partij. Een teeken van
leven, dat, nog afgezien van de vraag of het
leeds dadelijk tot eenig resultaat leidt, instaat
is om den moedeioozen een hart onder den
nem te steken. Men zal dan toch trachten aan
het stelselmatig stelselloos verkiezen een einde
te makeniets anders zoeken dan een vage
en bediiegelyke leus: bepioeven te ontkomen
'aan een zinledige vrijzinnigheid.
En dat kan zeker, zoo niet dadel'yk, als men
slechts volhardt, gelukken. Of zou de liberale
paitij zoo iaf en onopieciit zijn. dat haarleden
één voor één zonder omwegen ons kiesstelsel
een schandaal voor Nedeilaud durven noemen,
om toch gewillig de hand te ieenen tot het
afvaardigen van" vertegenwoordigers, die geen
woord spreken om dat onrecht uit de wereld
te helpen? Zou die'Sibei ale partij dermate haar
eigen 'en 's lands belang willen venaken, dat
zij, inziende dat tot ontwikkeling van handel
en nijveiheid, vele milhoenen ten spoedigste
C O «B ANT.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels
met inbegrip van eene Courant1.10.
Iedere gewone regel meer - 0.10.
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
gevorderd worden, kamerleden blyft afvaardi
gen, die belastinghervorming zijdelings of recht
streeks tegen houden, zoodat Nederland zich
door de naburen steeds meer ziet voorbij stre
ven? Welk een geest zou de liberale party
moeten bezielen, indien zij eiken dag haar ver
tegenwoordiging ziet spotten met haar heiligste
wenschen, ter wille van kleingeestige kibbe
larijen de hoogste belangen ziet verwaarloozen,
dat zij rustig kan blijven neerzitten en niet
op censusverlaging zou aandringen, om tot een
wezenlijke vernieuwing der volksvertegenwoor-
digen te geraken?
Over één zaak is de geheele liberale partij
buiten de Kamer het eensjEr moet verande
ring komen. Burgerplicht is reeds iets verder
gegaanHet heeft besloten naar de middelen
te zoeken, die tot verbetering kunnen leiden.
Een dient de eerste te zijn. Wij hopen echter
dat de eeiste niet de eenige zal wezen. Ook
Rotterdam, de liberale stad, die zoo groot be
lang heeft bij het bestaan van een ijverig en
praktisch parlement, blyve niet achter om te
overwegen op welke wijs er een eind kan ge
maakt worden aan een liberalisme zonder
geest en kracht. Als de beide hoofdsteden
voorgaan, zullen, mag men vermoeden, ook
elders, waar de liberale party zich voor da
verkiezingen voorbereidt, gelijke pogingen wor
den ondernomen. Een partij grijpt niet op eens
wat zij noodig heeft, als zij jaren lang de han
den in de schoot heeft laten rusten. Men moet
tevreden zijn, als zy uit besef van het treurige
van den toestand waarin zij verkeert, weer
gaat nadenken ovpr haar plicht.
Van de vertegenwoordiging zelf, hoopt nie
mand meer verbetering. Die kan alleen ons
deel worden, wanneer de kiezers hun wil
kenbaar maken en toonen, dat zij liever niet
vertegenwoordigd zijn dan slecht, zoo slecht,
dat ieder ons bespot of beklaagt. Inderdaad,
de spreuk van Groen: dat in het isolement de
kracht ligt, is niet alleen voor anti-revolutionairen
I gebleken waar te zijn: zij zal het ook voor de
liberalen worden. Het isolement met een begin
sel tot troostis honderdmaal krachtiger
en versterkender dan de heerlijkheid van een
kamermeerderheid, als die verkregen is en
behouden blijft op de wijs, welke de liberale
party reeds al te lang durfde goedkeuren
althans wilde dulden. Dit laatste moet men
haar vei wijten. Want moge de liberale Kamer
meerderheid met het beeld der liberale party
vertoouen, dat zy is, gelijk men haar kent,
blyft in de eerste plaats der kiezers schuld.
Een andere beschouwing over hetzelfde onder
werp leveit de I<'riesche Courant.
In de Tweede Kamerdie de vorige week
weder heeft gearbeidis van beteekenis niets
uitgericht, eenvoudig omdat er geen werk
aan den winkel was; trou.wens, dat ziel men
tegenwoordig bij andere vakken ook!
Over de leden van het bijeenroepen, zonder
