A0. 1881.
Maandag 13 Juni
M 5203.
Verscïijnt iajelijls, uitpzmiJerS Bissias.
A. YI8ULY YIRBRÜGGE.
ir. J. YAN GENIEP.
Kiesdistrict DELFT.
s,
in het kiesdistrict Rotterdam.
:r.
er
n.
g
>r
\t
n
"V i|f en D ertigste Jaargang)
De vrijzinnige kiesvereenigingen in
dit district hebben met gewensebte
eenparigheid besloten de kandidatuur
der aftredende leden, de Heeren:
te handhaven. Zij hebben daarmede
niet anders gegeven dan een wel ver
diend blijk van hulde aan twee afge
vaardigden, die steeds in ons Parlement
op hun post waren, en met talent de
vrijzinnige beginselen hebben verdedigd
en bevorderd. Wanneer de kiezers nu
maar op Dinsdag a. s. met ijver
van hun burgerrecht gebruik maken,
dan is de overwinning aan onze kan
didaten verzekerd, en zal al de omslag
yan eene herstemming, het gevolg van
lauwheid en zorgeloosheid bij de stem
ming zelf, onnoodig zijn.
We vertrouwen, dat in de gegeven
omstandigheden elk liberaal kiezer op
zijn post zal zijn om te stemmen op de
Heeren
't Is vier jaren geleden dat we den strij d
met het Kiesdistrict Delft moesten
deelen. Yelen berinneren zich nog, hoe
levendig die was, welk een opgewekt
heid er bestond, en hoe ten slotte, tot
voldoening van alle weidenkenden de
heer A. M. SCHAGEN YAN LEEUWEN
als afgevaardigde van Delft ter
.Tweede Kamer werd gekozen.
Gedurende een vierjarig zittingstijd
perk heeft deze afgevaardigde getoond,
.dat zijn kiezers zich niet in hem vergist
•hébben en hij zijn roeping met kennis
„van zaken wist -te vervullen. Hoewel
.thans niet meer tot Delft behoorende,
zou toch de liberale partij te Schie
dam het zeer betreuren, indien ten
gevolge van gebrek aan krachtsinspan
ning de -overwinning ook nu niet aan
de zijde van den heer SCHAGEN VAN
LEEUWEN bleef, en meenen wij in
haar geest te handelen, als wij de kiezers
uit het district Delft, onder herinne
ring aan hetgeen voor vier jaren ge
beurde, tot een krachtige werkzaamheid
opwekken, een werkzaamheid, die bij
de tegenpartij niet zal ontbreken.
ia
3-
1-
le
in
3-
S,
r-
ii
5-
ij
">i
\Q
Q
n
e
CODBAK
ftÜUNW.MUNTaeUlJa, jkj, kwal «JaI1.85,
tJttiiiio per post, dooi het geheels Kijk - *2.50.
WzoiiJerlyke nummers
0.10.
HUBGiitl; !H AKHT, E, 124.
Advertentieprijs: van 110 gewone regel»
met inbegrip vso eene Courantf 1.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10,
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaalbeiekei-d.
By deze Courant behoort een Bijvoegsel.
Aan het Commissariaat van politie zijn inlich
tingen te bekomen omtrent een op straat ge
vonden Jtah mout en een streng zwarte
sajet met een breiwerk.
\V. A. VIBiJLY YEKBKCGCE en
Mr. J. VAX GESSBP,
Schiedam 11 Juni 1881.
De Belgische Kamei* van Afgevaaidigden,
binnen welker vergader/aal met altijd de parle
mentaire weispiekendheid scboone triomfen
vieit, heeft op dit oogenblik een ontwerp op
de naturalisatie ia behandeling, 't Verleenen
van 't Belgische burgerschap schijnt aan grooter
moeieüjkheden onderhevig en met lastiger
formaliteiten gepaard te gaan dan in andere
landen het geval is. Het doel van het tegen-
wooidig ontwerp zal dus wel zijn, den vreem
delingen; en hun aantal is in België niet
gering;Ji- de inlijving in deze natie wat ge
makkelijker te maken; niets meer, of niets
minder, zou men oppervlakkig zeggen. Toch
niet; in België ziet men verder dan zijn neus
lang is. In België staan de pai tijen scherp tegen
over elkander: katholiek of clericaa! tegenover
li bei aal, eu beide pai tijen als een eemg man.
Als liet eemg viaagpunt van belang geldt, is
de stemming zoo zuiver mogelijk. -Gauche cootie
droite, de libeialon tegen over de cleiicalen,
de cijfers wijzen het uit, men laat zij paitij niet
in den steek. Alle bijbedoelingen zwijgenaile
kleine verschillen tieden op den achtergrond:
sgauche cautie drostel'union fait la force"
eendracht maakt macht, en daarmee uit. Nu
dan, lu de Kanier van Afgevaardigden is een
ontweip ingekomen, welks bedoeling geen
andeie is, dan de verkrijging van het Belgische
bui gen echt gemakkelijker te maken dan tot
heueu het geval is. Maar het ontwerp is inge
diend door de libeiale iegeering:'tspieektvan
zelf, dat er voor de clericale minderheid een
luchtje aan is. Gevonden: 'tontwerp is niets
andeis dan een bedekte poging om 't liberale
kiezerscorps te 'vermeerderen; want nien
spreekt in België, zonder er doekjes om te
winden, in Antwerpen, waar ae cleucalen
tot dusveite de meet dei heid hebben, daar zijn
veel vreemdelingen gevestigd; kooplieden, kan
toorbedienden, reeders, met al den aankleve
van dien geeft dien lieden de gelegenheid tot
stemmen en de meerdetheid verplaatst zich, en
Antweipen zendt liberale afgevaardigden ter
stembus. Een kiesmanoeuvre is 'tgeheele ont
werp en anders niet.
Is de bevvei iug der clericale party waar, wij
kunneu 'tniet beoordeeleawel weten we, dat
als ze waar is, onder anderen het Antwerpsche
kiezerscorps verrijkt zal worden met een tal
van mannen, vau wie men verwachten mag,
dat ze met oordeel des onderscheids zullen
stemmen. Een zaak veilieze men voor ons over
zicht niet uit betoog; het geldt een uitbreiding
van het kiezerscorps!
Uitbieding van het kiesiecht, 'tis thans ook
in ons land de leus van den dag. De een wil
die uitbreiding, door de capaciteiten, de mannen
van kennis, vau de wetenschappen, een woordje
mee te doen spreken. De kolfiehuishouder
stemt voor de verkiezingen der Tweede Kamer
zijn commensaal de ritmeester der cavalerie
de kapitein der infanterie mag thuisblijven.
Hij betaalt niet genoeg in de belastingen. De
bordeelhouder oefent middellijk invloed uit op
's lands legeering. Hy betaalt voor zijn scbandelyk
bedrijf een hoog palent, hij mag meestemmen.
De onderwijzer, de leeraar der middelbare school
mag de zaak lijdelijk aanzien. Nu weten we,
dat dit in sommiger oogen zoo erg niet is. dat naar
de leer van som migeNederlandsche Indiërs de ziel
van den onderwijzer van den openbaren wel te
verstaan inoet overgaan in Bet lichaam vau
een kroeghouder om gezuiverd te worden; om
later als bordeelhouder het hoogste standpunt
van zedelijke ontwikkeling deelachtig te wordeu,
en een modelkiezer te kunnen zijn; maar er
zijn menscben, die er anders over denken; die
het in een woord afschuwelyk vinden, dat de
ontwikkeling van den geest minder beteekent
dan de klauk van een hoop rijksdaalders, op
welke schurftachtige wijze dan ook verdiend.
Die menschen vrageu uitbreiding van het kies
recht, en wel voor hen, die men het recht om
te kiezen kan toekennen.
Dan zijn er menschen, die zeggen* zet de
deuren zoo wijd mogelijk open, en laat allen,
allen komen. Allen, we zullen ze wel op den
rechten weg helpen, als zij met hun stembrief
geen raad weten!
Aldus heet het in 1881. Hoe heette het
vroeger bij deze heeren? Een voorbeeld. Langa
jaren had voor het kiesdistrict Gouda de heer
M. A. F, H. Huffman zitting in de Tweede
Kamer. Rotterdamsch koopman in vroeger
jaren, had hij al de bonhomie, aan dien stand
verbonden. Nauwe verwantschap met den heer
Groen van Punsterer voerde hem langzamerhand
van de consei vatieve zijde naar de kleine groep,
wier isolement haar kracht heette te zijn, naar
de groep GroeD, Mackay, Elout en een paar
anderen.
Toen de algemeene beraadslagingen geopend
werden over het ontwerp tot hetziening der
Wet op het Lager Onderwijs van 180G, -
't was in Juni 1857 was de heer Hoffman
ziek en verscheen, leunende op den schouder
van een zyner bedienden in de Kamer, om
zyn anathema over het ontwerp uit te storten.
En dezelfde afgeiaardigde was zoo weinig
met ons kiesstelsel ingenomen, dat hij veeleer
aan dat der getrapte verkiezingen, waarbij de
keus van afgevastdtgden aan slechts weinigen
wordt opgediagen, verre de vooikeur gaf.
Thans roepen zijn geestverwantenzet de deuren
open; laat allen, allen komen!
Laat allen komen; allen, ook zij, die zich niet
bewust zijn van hetgeen zij komen doen. Voor
waar, het stelsel, waarbij allen worden toege
laten, heeft in ons land, op een ander terrein
zulke heet lijke vruchten gedragen, men moet
het ook op den Staat toepassen.
«Theurer FreundI
Fursten haban lange Arme
Pfaiïen habeu lange Zuugen,
~{Jnd das Volk hat langt Ohren!"
Begrepen?
De bevoorrechten onder de Nederlandsche
natie gaan Dinsdag, als zij ten minste wiilèu,
mede ter stembus. De inrichting van het kies
stelsel is -dezelfde als sedert '49; do lemen
ijjn veianderd. Thorbecke werd in '53 door
de geestelijkheid te Maastricht aanbevolen, en
zegevierde; hy kreeg ér nu, washij er thans
cafidjdaatgeen tieude deel ler beuoodigde