A0. 1881
Maandag 20 Juni.
•fesÉiiliaiels, litprnfeillffiiaj.
M 5208.ll
BiHeilamlscIe Berichten.
m deze Courant behoort een Bijvoegsel.
Vijf
UtaONMCMKNTSCHUs, por kvrerciuUf 1.85.
franco per post, door het gaheale Rylt. - 2.50.
.Afzonderlijke urnnmers^ i SWT''. -„0.10.
Schiedam, .18 Juni 1881.
De hervorming van het kiesrecht houdt,
behalve in Nederland, ook nog in andere landen
"de gemoederen bezig. De Noorweegsche Kamer
van Afgevaardigden of Storthing heeft deze
3.-kwestie, welke in Noorwegen sedert tijden aan
hde orde was, eindelijk opgelost en wel in dezen
min: Ieder Noorweegsch onderdaan, die den
h ouderdom van vijf en twintig jaren heeft be
reikt, en vijf jaren in het land heeft gewoond,
r is kiezer, lo. als hij ambtenaar is, of geweest
is; 2o. indien hij eigenaar is van een: inga»
schreven stuk lland, of indien hy voor meer
,"?dan vijf jaren een stuk ingeschreven land heeft
sigehuurd en met de bebouwing daarvan voort
gaat; 3o. indien hij in Finmarken houder is
•van landerijen, aan de Kroon behoorende; 4o.
•.indien hij burger is.eener stad of zoo hij daar
i onroerende goederen bezit ter waarde van
«Minstens 600 kronen;qq.j indien hij in het
r laatste jaar directe belastingen aan den staat
lof 'aan de gemeedtefi beeft betaald over een
«om van minstens 500 kronen, op het platte
land, of van minstens 8C0 kronen in de stad;
«indien hij gedurende een jaar ,zyn domicilie in
oen plaats heeft gehad en niet io den staat
van dienstbaarheid is ten opzichte van derden.
4>Dit artikel 5 is geheel nieuw >en moet aan de
^Koninklijke goedkeuring worden onderworpen.
'i
De Spaausche republikeinen hielden ter
«sake van de aanstaande verkiezingen in Spanje
ieene veigadering te Biarritz op Fransch grond-
iigebied. Dit laatste geschiedde niet uit vrees
van vervolging door de Spaansche autoriteiten
maar omdat de heer Zörilla, het hoofd der
«Spaansche republikeinen, het groudgebied des
irijks niet wil betreden, voor dat de amnestie
•uitgestrekt wordt tot allen, die zijn staatkunde
ilhebben gediend. Men heeft op die vergadering
l besloten, in de provinciën van Spanje verkie-
'ilings-comités te organiseeren. Dat aan de her
stelling van den ropubhkeinschen regeeriDgs-
vorm in Spanje door de Spaansche republi
keinen zeiven niet wordt gedacht, blijkt uit de
«bezadigde houding van den eersten en be-
kwaamsten onder hen, Emil Castelar, die
(verstandig genoeg is geweest te begiijpen, dat
fhoe schoon zijn theonèn in het afgetrokkene
ook mogen zijn, de republikemsche regeerings-
ovorm vooi zeker voor Spanje thans de minst
passende is.
Ook de Luxemburgsche onderdanen van onzen
Koning hebben in de afgelcopen week hun
4 verkiezingsstrijd gehad bij gelegenheid van de
«.periodieke aftiedmg van de helft der Kamer
,$van Afgevaardigden. De clericale partij is ook
r.daar in het strijdperk,getreden tegen de Iihe-
^-raleaen slaagde er in enkele zetels te be-
'|*i machtigen. Deze party zal voortaan op een
fvtwaalftal stemmen van de 40 kunnen rekenen.
ï>ertig-ste .1 a a'
KUB'K 'aüi HARKt, K, 124.
Dat de clericalen ditmaal met de meeste kracht
optraden, vindt zijn oorzaak in de vernieuwing
van de onderwijswet in liberalen zin, welk
wetsontwerp in de laatste zitting is behandeld.
Het Vaderland van gisteren laat zich over
de verkiezingen hier te lande aldus uit:
De uitslag der verkiezing in de districten
Alkmaar, Zierikzee, Goes, Dokkumeo Middelburg
werd heden bekend. In Goes hebben de libe
ralen der heer Bredius verloren; dit verlies
werd verwacht. In de andere districten zijn de
t liberalen liefkozen. In Zierikzee behaalde de heer
Van Kerkwijk een gemakkelijke overwinning:
de clericaleü hadden tegenover dezen bekwamen
liberaal een tegenkandidaat gesteld, die zeker
zelf nooit er aan gedacht heeft, dat hij een
man was im op het ^gestoelte der eere" te
gaan zittende berichten althans over den
heer Schoonejongen zijn van dien aard, dat men
zou moetenj vragen of het den orthodoxen met
zijn kandidaatstelling wel ernst is geweest. Ook
de overwinning van den heer Van der Kaay
was licht.
Te Middelhuig en Jlokkum hebben de liberale
kandidaten niet dan na erastigen strijd gezege
vierd. Doch in beide districten hebben de liberale
kiezers zich goed gehoudenaan hen danken
wij het behoud van den heer Van Eek een
der weinig overgeblevenen van de oude liberale
garde en van den heer Van Eysinga.
De liberalen hebben in het geheel drie zetels
verloren een verlies, dat grooter had kunnen
zijn. Hadden niet de liberalen van Tiel, Mid
delburg, Sneek, Dokkum en Zutfen trouw hun
plicht vervuld, dan hadden de clericale ver
bondenen ook daar een ovei winning behaald.
De strijd der liberalen in die districten geeft
moed tegenover de lauwheid, die men elders
ontmoet
Indien de antirevolutionairen blijven weige
ren wat te vermoeden is hun stem aan
den Katholieken kandidaat te Zevenbeigen te
geven, dan is de kans op de herkiezing van
den heer Van de Werk zeer goed, mits de
libeiale kiezcis in dat district hun beste krachten
inspannen. Wellicht slagen de liberalen ook in
Almelo, bij de- herstemming tusschen de heeren
Insinger ep Van Laer, om laatstgenoemde ver
kozen te zienwanneer zij maar hun uiterste
best doen. De mogelijkheid van slagen bestaat
zeer goedmits men de lauwe, anders thuis
blijvende kiezers wete op te wekken.
De drie zetels, welke de liberalen verloren,
zijn aan de anti-revolutionairen gekomen: de
hulp der Katholieken en conservatieven heeft
hen tot de overwinning gevoerd; de vruchten
van de zegepraal mogen zij alleen genieten.
Laten \vy de herstemmingen te Amelo en
Zevenbergen buiten ïckening, dan is de ver
houding der partijen in de Kamer thans aldus:
liberalen (hieronder rekenen wij dan den heer
Van Houtendie zichzelf als afgescheiden van
de partij beschouwt, niet mede) 47anti-revo
lutionairen 15, katholieken 17, conservatieven
gang.
Advertentieprijs:, van 1—10 gewone regel*
met inbegrip van eens Courantf, 1.1 W
Iedere gewone regel bhr0,40,
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend»
4. Werden de heeren Insinger en Van de Werk
herkozen, dan zou de verhouding zjjn 48 liberalen,
anti-revolutionairen 15, katholieken 17, conser
vatieven 5; dus tegenover 48 liberalen 87
anti-liberalen.
.Van de 114584 kiezers in de 38 districten,
waar de verkiez'mgen hebben plaats gehad,
hebben 66S43 kiezers gestemd.
Het trouwst is'gestemd in Zutfen, waarvan
de 8198 kiezers 2875 opkwamen of ongeveer
90 pCt. In Almelo kwamen van de 2344 kiezers
2067 of 88 pCt. op; in Zwolle van de 2919
kiezers 2555 of 87 pCt.in Tiel van de 3187
kiezers 2643 of 84 pCt. In Sneek stemden van
de 4609 kiezers 3761 of ruim 80 pCt.in
Delft van de 3209 kiezers 2558 of 79 pCt
in Zevenbergen van de 2123 kiezers 4658 of
78 pCt.in Gouda van de 3712 kiezers 2904
of 78 pCt.in Dokkum van de 2771 kiezer*
1950 of ruim 70 pCt.
Een treurig effect maakt daarbij Den Haag,
waar van de 2463 kiezers 1287 of slechts 58
_pCt. hebben gestemd.
- In Amsterdam-heeft de leider-der antl-reyp*»-
lutionairen in, persoon aanschouwelijk gemaakt,
hoe de kiezers ter stembus moeten gebracht
worden. In een rijtuig beeft hij, naar de blad -a
meldenkiezersdie van wege ongesteldheid
plan hadden thuis te blyven, naar de bureaux
gevoerd. Vooir één dezer martelaren der,ver
kiezingen was de proef echter te sterk. De
man kon den tocht niet volbrengen, zijn onge
steldheid was hem te machtig.
Men zal zich over den ijveraar Kuyper
'vroolyk maken; maar men moest beginnen,te
treuren over de lauwheiddie in zoo menige
plaats duidelijk ia het licht "is getreden.
Wat spreekt men van uitbreiding van het
kiesrecht, 25 tot 47 percent der kiesbevoeg*
den de moeite niet nemen van hun burgerrecht
gebruik te maken.
»Ze dwingen om in te gaan", aldus rede-
neeit en aldus handelt Kuyper, en hoewei die
dwang, uitgeoefend op zieke lieden, walgelylc
isze is niet walgelijker dan de gemakzucht
'van zoovelen, ais liet 's lauds belang geldt
Hoe zou de uitslag der verkiezingen geweest
zyn, als de ijver van Kuyper in de afgeloopen
weak had geheerscht onder hen, die zich libe
ralen noemen?
SCHIEDAM, 21 Juni 1881.
De gemeenteraad alhier hield gisteren een
openbpie zitting, die door 14 ledeu werd bij
gewoond. De heeren Loopuyt en Visser hadden
kennis gegeven verhinderd te zyu.
1. De notulen van Donderdag 19 Mei 11.
warden gelezen en goedgekeurd.
2. Ingekomen is eeno missive van den heer
A.' "Van' Bu'ysen, houdende kennisgeving van
het overlyden'van zyn schoonvader, het Raads
lid 'de' Méér J. TV Legner. Deze miasiva -ial
- -> ,i i
i
i
- w i'
l-BSg Ii 5=5
