.Reclitzaken.
KUNSTNIEUWS.
■werd aaaroy
niet te vergeefs.
Na de pauze droeg de heer W. Brouwer,
afgewisseld door den vorigen spreker, eenigo
dichtstukjes voor, die zeer in den smaak van
het publiek vieleD.
Moge s Paul us" de beide-heeren nog meer
malen in zijn midden zien optreden,
x Er zijn twee bezwaarschriften tegen de
verkiezing van den heer Bool tot lid der Tweede
Kamer ingekomen en wél, van K. J. A. Wanseu
c. s. in het voormalig 5e. district en van W.
A. de Rycke c. s. te Middelburg.
Evenals verleden jaar wordt ook thans
weder in het jaarverslag van den Amerikaan-
scheu Minister vau Financiën op afschalftng
der differentieele rechten op de Nederlaudsciie
koloniale producten aaogechongen. Het is althans
een bewijs dat de opvolgende regeeringen het
goed recht van Nederland op dezen maatregel
blijven erkennen. Zoolang echter het Congres
van geen betere gezindheid blijken geelt, baat
het weinig. Iu de vorige zitting heeft het zich
oVn 'dë 'aanmaning 'van den Minister Sherman
niet bekommerd; het is de vraag, of-het meer
'haar den'Minister Folger luisteien zal.
Men heeft gei ucliten verspreid, als zouden
er ongunstige berichten zijn gekomen omtrent
de nog vermiste sloepen van de Koning der
Nederlanden.
Wat tot die geruchten aanleiding gegeven
heeft, is wellicht te gissen.
In het Suez-kaoaal is een der geredde soldaten
gedeserteerd uit de Madura. Na een paar dugou
rond te hebben gedoold, is hy teSuezaangeke-
men en heeft daar een geschiedenis yeihaald,
als zou hij op een onbewoond eiland zijn achtei-
gelaten door een der nog vermiste sloepen.
De consul seinde om inlichting en nu bleek
het, dat hij een deserteur was van de Madura.
Hij werd nu naar Holland opgezonden.
Indien iemand, die van het telegram van den
consul op een of andere wijze kennis kreeg, en,
dit niet begrijpende, verkeerd overveitelde,
schuld heeft aan het verspreiden van een onwaar
gerucht, dan heeft hij veel op zyn rekening.
(Mi.)
Gisteravond ten omstreeks 7 uur geraakte
A. D.pakhuisknecht te Deifshavenop het
Beursplein te Rotterdam by ongeluk (doordien
hy voor een traipwagen wilde uitwijken)
o'ader een vrachtwagen, bespannen, met een
paard, met het gevolg dat een der wielen over zijn
rechter dijbeen ging, hetwelk gekneusd werd.
Door wijlen mevrouw de weduwe Vau der
Horst is aan de algemeene armen vau Zwolle
gelegateerd een som van f51100.
De toestand van VV, M De Jongh is in
de laatste dagen eeuigszitis verbeterd; hij is
rustiger. Zijn vertrek naar Coudewater is voor-
loopig uitgesteld, omdat men eeuige hoop heeft
dat voor zyn genezing de plaatsing naar dat
gesticht misschiennietuoodigzalzijn.(Ar,v. d.D.)
Toen de Jongh vijn misdaad had gepleegd,
gingen van verschillende zijden stemmen op,
die aandrongen op herstel 'van de doodstiaf.
Onder den indruk van het gebeurde, werd het
getal van hen, die de afschaffing betreurden',
grooter. Thans, nu'er vele maanden zijn voor
bijgegaan, zal die indruk wel bij velen zijne
kiacht verloren hebben en wel zeker zal men
de afschaffing van de doodstraf niet meer be-
treuren bij bet lezen van de mededeelmg uit
Leeuwarden, dat de misdadiger door gewetens
wroegingen wordt gefolterd, In die mate zelfs,
dat het overbrengen naar een gesticht van
den thans schier krankzinnige niet meer uoodig
zal wezen.
Is zoodauigiï straf niet veel strenger, maar
bok gepaster, dan door den misdadiger, terwyi
hy nog niet tot zich zeiven gekomen iseu zijn
gemoed nog onvatbaar is voor betere aandoe
ningen, het leven te ontnemen.
Zoo de moord door de Jung'i begaan een
argument scheen voor'dé voorstaudeis vau de
"duod-araf, de iuvlo'ed 'dien de stiaf op hem
uitoefende, pleit nog veel sterker voor he», die
~'*dè doodstraf uit onze reehtpleging deden ver-
'dwijtien. ArnhOt.)
Het begieten van planten met warm
"water is, zeer doelmatig. In deu winter moet
men nimmer koud water gebruiken. Ook des
''zomeis is bet voor de ontwikkeling der planten
bevorderlijk, Zieke, half verwelkte planten hei-
stellen 'zich dikwijls door het begieten met
""wa'rm water.
Tlaardlngen. Na de laatste opgave zijn
nog eeuige Sclii'Veningsche bom uien hier biuiien-
"bjgekó'men /net e.ukele'vaatjes steur eu pekelharing.
■- -'Eèn alhier thuis'bêiiooréiid schip kwam te
waar \foor f 8501 besom'd is, f V- i
lHelswljk. Tot lid van den Raad dezer
gemeente, in de plaats van den heer L. Treurniet,
die als zoodanig heeft bedankt, is gekozen de
heer J. W. Schuurman.
Dordrecht. Maandagavond werd aan een
220 tal verpleegden in het geneeskundig ge
sticht voor krankzinnigen alhier, door de goede
zorgen van den geneesheerDr. Van der
Chijs, en den huismeester, den heer Nabal,
een St. Nicolaasvreugde bereid. Iu eene zaal
der vrouwen-afdeeliug, waar een tooueel was
opgeslagen, werden gedresseerde honden ver
toond, goocheltoeren en koorddansen uitgevoeid
en tot slot eene ballet-pantomime voorgesteld,
In de pauze werden de verpleegden op verver-
schiugen onthaaldterwijl een huuuer den
geheeleu avond onvermoeid de piano bespeelde,
welk instrument hij bewees goed meester te
zijn. Gedureude het geheele feest werden rust
en orde geen oogeublik gestoord, zoudut aan
het oppasserspersoneel, dat tusschen de ver
pleegden had plaats genomen, niet do minste
moeite werd veroorzaakt. Hoe treutig ook op
zich zalven beschouwd, was 'het een genoegen
te zien hoe die ongelukkigeu, oud en jong, rijk
en ai;m, den geheelen avond dooreeu en ander
geboeid weiden eu zelfs nu eu dau blijken hunner
ingenomenheid gaven. Een wooid van lof körnt
daarom voorzeker toe aan de bestuurdeis van
het gesticht, die, zonder opoffering te ontzien,
de aan hunne zorgen tuevei trouwde zwakken
van geest, die vau de buitenwereld geheel zijn
afgezonderd, het leven zoo aangenaam mogelijk
nachten te maken, teneinde ook die opbeuring
behulpzaam te doen zyn aau hun herstel.
Na afloop der vooi stelling werden allen naar
hunne respectieve aldeelingeu tei uggebnichf,
waar zij op chocolade werden onthaald. (M.'Gt.)
Amsterdam. In het Biuueti-gastliuis alhier
is Dinsdag overleden een mau, die daar ver
leden week duor een vreemdeling werd inge-
biacht. Hij bleek zwaar ziek te zij u, zoodat hij
niet kou worden afgewezen. De man was geheel
onbekend; niemand kon iets anders van hem
zeggen dan dat hy waarschijnlijk een' Kaffer
was. Ook iu het café chautant iu de Warmoes
straat waar hij verblijf had gehoudenwist
men geeu inlichtingen orntreul ziju bei komst
te 'geven, en vau deu patiënt zeiven was mets
'te vernemen'daar hy klanken uitbracht die
niemand begreep. Hij overleed duor niemand
in ziju omgeving gekend, bemind of betreurd.
Zoóals wij gisteren als telegrafisch beiicht
in 't kort mededeelden, stond voor het Hol te
's Huge terecht VV. Scheurkogel, oud 41 jaren,
sjouwerman te Schiedambeschuldigd van
inoedvvilligen duodstag, gepleegd op zijné huis
vrouw Auije De Jong. Wat de feitelijke toe
dracht dezer zaak betrett, is gebleken, dat
beschuldigde den '18 April iütiS met zyne nu
oveileden huisvrouw was getiuwd, rnaar dat
misbiuik van sterken diauk, zoowel door den
mau als door de viouw meermalen tot treurige
tooueelen in deze huishouding aanleiding gaf.
Vooral wanneer de vrouw in beschonken loe-
staud vei aeerde, was de mau zeer vertoornd eu
ont/ag hij zich niet zyne wederhelft op de
ergeilykste wijze te mishandelen. De laatste
dagen vau Augustus en 1 September moest de
vrouw, die zich telkens wener te buiten had
gegaan, het weder vieeselijk ontgelden, slagen,
stooten, duwen, schoppen eu tiappeo waien
ouophou lelijk haar. deel. Op laatstgenoemden
dap was zells door buien opgemeikt, dal beschul
dig,Ie de Uaien zijner vrouw om zyn baud ge
winkeld nad, haar van deu stoel, waarop, zij
gezeten was, aftrok, door het vurtiek sleui de
en slagen toebracht. Uten dag moet de man
zich echter al zeer barbaaisch gediagen hebben,
want de vrouw werd later bewusteloos gevon
den iu baat' bed, eu deu 3 September bezweek
zij aau eeu heiseuviiesotilstekiugvolgens
heel en geneeskundigen ontstaan duor toege
brachte beleedigtngeu aan het hoofd. Het Sicnaam
'der vrouw was zells als met buileu eu blauwe
plekken overdekt.
De beschuldigde door den president onder-
viaugd, bekende dal hij zijne vrouw, wanneer
z'y beschonkeu was, mishandeldedal hij haar
op genoemde dagen, wel had, geslagen, maar
hy ,wist niet ot die slagen, welke hy iu zijn
di ill had toegebracht, haar dood zouden hebben
'tengevolge gehad,
In deze zaak werden 14 getuigen gehoord.
Advocaat-genei aal Mr. Greguiy noemde deze
kenachap, waaraau de verslagene zich schuldig
maakte, een gevolg was van'het ellendige leven
dat deze by- haar man had, zoodat deze ook
ais de oorzaak daarvan beschouwd moest wor
den. Z.E.G.A. achtte de feiten voldoende bewe
zen requireerde 8 jaren tuchthuisstraf. Uit-
spraak - aanst. Zaterdag.
De verdediger vau den beschuldigde, trachtte
de verklaringen der getuigen, ie ontzenuwen,
Z. i. was de voorstelling van de gepleegde
mishandelingen zeer overdreven, maar al ware
zij juist, dau nog meende pleiter, dat het niet
vaststond, dat de dood daardoor was ontstaan.
PI. achtte het zeer mogelijk dat de vrouw in
'dronkenschap gevallen was en zicii emstig had
bezeerd, Hy concludeerde tot vrijspraak ea
pleitte subsidiair verzachtende omstandigheden.
Na re- en dupliek werd de uitspraak bepaald
op aanstaanden Zateidag te 10 uren.
Twee opvoeringen van het fiederiandsch
Toonooi to Botterdam.
»De zoon van Cohalie" en »Kea.n".
Wat bohoort op het tooneel en wat behoort er
niet? Twee vragen die zoo heel gemakkelijk niet
beantwoord kunnen wordenWie kan de grens
bepalen Waar houdt het zedelijke op en waar
begint het onzedelijke?
In vroegere tijden wij denken aan Breeró,
Langendijk en hunne tijdgenooten was het volle
zeer zeker niet zoo beschaafd als tegenwoordig, ea
men zou thans onmogelijk een dMoortje" "of »De
Spaanschc Brabander" ten tooneele kunnen voeren.
Omgekeerd zou een tooneeiwerk als »Do zoon van
Coralie" in die tijd en geen succes gehad hebben,'als
het niet reeds door schout en schepen en in den ban
gedaan ware. Andere tijden, andere zedenzal
men zeggen. Wel mogelijk maar dan wagen Wij
de stelling, dat, mocht ons volk vroeger platter en
ruwer ,in zijn uitdrukkingen zijn, het thans Véél
meer verdorven en verfijnd is in het slechte en
gemeene.
Het uitwendige vernisje van uiterlijke beschaving
geen veredeling laat rnaar al te veel -de
sporen doorschemeren van vroege verrotting, t Het
naïve, het ongekunstelde is er af. Hoe is het anders
te verklaren, dat een stuk als »De zoon van Coralie"
zulke voilo zalen heeft getrokken?
Het heerlijkste spel kan toch de schandelijke
onthulling in de derde acte niet goedmaken
Coralie is een vrouw, die in haar jeugd eer'jen
deugd met voeten heeft getreden en'haar krachtig
lichaam heeft verkocht aan den meest biedende.
Iedereen was haar goed, mits hij maar goed betaalde.
Haar in ontucht geboren zoon voedt zij op'inet
het in ontucht verkregen geld.
Als haar leeftijd geen geld meer opbrengt, he'eft
zij zooveel overgehouden, dat zij rijk kan leven.
Haar zoon wordt verliefd op een ilink, degelijk
meisje en alles is voor het huwelijk in gereedlièia,
als het blijkt dat de papieren niet in orde-zijn.
Coralie had zich voor de tante uitgegeven en haar
zoon wist ook niet betei'. Door den notaris,-een
vriend des huizes in 't nauw gebracht, bekent',zij
de moeder te zijn van het onechte kind.
'Het huwelijk springt af en de zoon vraagt aan
zijn gewaande tante ophelderingen.
Nu ontstaat er een vreeselijke scène tusschen-
moeder en kind. Do edele'jongeling richt de hem
te voet gevallen zondares op en wil alles vergeten,
terwijl hij zegt
sMgeder, beantwoordt mij éêne vraag?
Welnu zegt de gefolterde vrouw.
»Wie is mijn vader?
Coralie krimpt in één. Haar blik is wild" err
ontzettend. Een geheele reeks van saturnaliën'doe
men bliksemsnel voor haar op.
Zij peinst on denkt een oogenblik.
De zoon staat in wanhopige spanning de'aan
doeningen te lezen' op het vcrwrortgen golaat zijner
moeder.
Danzij buigt haar hoofd, hare armen valled slap
langs haar neer zij weel niet wie sijn vaderie.
Welke dramatische kracht er ook in dit tooneel
ligt en hoé meesterlijk het ook door Mevh.'Beersraönsr
en'den' heer D.'Haspels'werd gespeeld, wij protes
teeren ten sterkste tegen do ontwijding van het
tooneel door zulke'scènes. Wij betreuren hot, dat
het bestuur van het Nederlandsch Tooneel heeft
kunnen goedvinden dit tooneeiwerk te doen opvoeren,
tenzij het tevens had geannonceerd «Ongehuwde
dames worden niet toegelaten," want'wat moet
een vader,' die argeloos met zijn'zeventienjarige
dóchter het stuk is gaan zien,'haar antwoorden
als deze naif vraagtPapn,' waarom heeft do
zoon op "eens zulk een afkeer "van zijn moeder?
leg u mij'ddt eens uit?
Wat moet' dan de vader antwoorden Wij willen
