dedigde het behoud van den eed in het maat-
schappelijk belang en in dat van het godsgeloof
den hechtsten steun voor het volk.
De heer Heydeurgck bestreed de motie als
onder den| schijn »o,n onschuldigheid wel degelijk
het beginsel beslissende, dat spreker afkeurt.
De heer Goeman Borgesius verweet aan de
overzijde, dat zij de gemoedsbezwaren, dezer
zijds geopperd niet erkende. Hg verdedigde de
motie als gericht tégen een wetsinterpretatie,
die op het gebied van godsdienstvrijheid een
reactie is.
De heer Ilaffmaus achtte den politieken eed
nutteloos, en adviseerde den voorsteller om
Zgn motie te wijzigen in dien zin, dat de wen-
schelijkheid worde uitgesproken om art. 39
der gemeentewet te doen vervallen.
Maandag te 11 uren voortzetting.
Zitting van 12 December.,
In deze zitting zgn onderscheidene minder,
omvangrijke ontwerpen aangenomen,
Bij de behandeling der naturalisatiewetten
heeft de heer De Beaufort er op gewezen, dat
een der voorgedragenen aan het hoofd geplaatst
was, van een middelbare school in Nederland.
Het stellen van vreemdelingen aan het hoofd
dier inrichtingen achtte hij niet -wenschelyk.
De Regeering antwoordde dat de middelbaar-
onderwijswet dit niet verbood.
De debatten over de eedsinterpellatie werden
daarna voortgezet. De heer Van der Linden
betoogde uit de geschiedenis der grondwet,
■wier bepalingen in de gemeentewet zijn over
genomen, dat onder gezindheid alleen het kerk
genootschap moet worden verstaaD, overeen
komstig de bedoeling van den grondwetgever,
zij-;. die tot geen kerkgenootschap behooren,
Zgn niet uitgesloten van de eedsaflegging. Men
kan' echter de eedsformulieren wijzigen, opdat
aan de gemoedsbezwaren wordt te gemoet ge
komen. Hij dringt dus aan op wijziging van
den on7uiveren toestand in zake den eed.
De heer Schaepnpan, die de motie Cremers
als p'ractisch onuitvoerbaar bestreed en van de
aanneming een ministerieele crisis verwachtte,
stelclë' vöör "dat de Kamer, vertrouwende op de
bereidwilligheid der Regeering om den eedsvorm
tot-het minimum te beperken zou verklaren,
dat. op het.,stuk.van'- efed de.herziening van
wetgeving noodzakelijk,is.
Verder was ingekomen eene motie van den
beer Heydenrgck, waarbij, de Kamer verklaait
tedeelen de meening der Regeering, dat het
getal eeden zooveel mogelijk moet worden be
perkt.
De heer HalTmans stelde eene motie voor om
de weuschelijkheid uit te spreken van de ophef-
fing van art. 09 der gemeentewet.
Een voorstel van den heer Van Baar, om de
beraadslaging te schorsen en de rnotiën naar
de afdeelingen te verzenden, weid vei worpen.
De Minister van Justitie, handhavende de
meening der Regeering, dat alleen lidmaten
van kerkgenootschappen, aan wie hunne geloofs
leer den eed verbiedt, tot de belofte kunnen
worden toegelaten, achtte de motie van den
heer Cremers onaannemelijk en vereeuigde zich
met de rnotiën Schaepman en Heydeurijck
omdat de Regeeiing reeds vroeger zich voor
de eedsbeperking verklaarde. In den zin van
afschaffing der overtollige eeden wordt reeds
gearbeid.
De, heer Van Houten, de interpellate, bleef
voor eene milde toepassing der wet in deze
pleiten.
Een voorstel van den heer Van Beldeo, tot
sluiting der beraadslaging, weid aangenomen.
De motie van de heeren Cremers c. s. werd
verworpen met 53 tegen 24 stemmen. De motie
van deti heer Schaepman weid aangenomen
met 62 tegen 16 stemmen. Daardoor kwam de
motie van den heer Heijdenrijck te vervallen.
De motie van den heer Haffmans werd ver
worpen.
De meerderheid der commissie tot onderzoek
der geloofsbrieven van deu heer Bool heeft
voorgesteld, dat de Regeeiing de 16 ongeopende
en'terzijde gelegde stembiiefjes uit Retrenche
ment zal opvragen en nader verslag uitbiengeu;
deminderheid wenscht te doen besluiten, dat
door de teizijde|telling der briefjes de stemming
niet "overeenkomstig, de kieswet plaats had en
dénheerBool niét toe te laten.
•'Donderdag zal'hierover de discussie plaats
hebben.^'
SCHIEDAM, 13 December 1881.
Zondagavond is de bijna 83jarige, A. De
doprbyaendhei^in.de Reestraat-
gracht geloopen. Dit werd opgemerkt door dea
.timmermansknecht.M. Van der Gaag,die. zich
dadelijk op een aldaar liggende schuit begaf
en hem hulp verleende en bijgestaan door J.
Roelofs en eenige later daarbijkoinende personen
het geluk had De Goederen te redden. Door
afwezigheid van de personen bij wie hij in
woonde werd De Goederen met de meeste be
reidwilligheid opgenomen en van drooge kleede
ren voorzien door J. Van der Zee in wiens
woniug hem geneeskundige hulp weid veileend
door den heer J. A. Rutschy. Koi t daarna werd
hjj naar zijn woning overgebiacht, waar hij
eenige oogenblikken later overleed.
Onze stadgenoot, mej. A. Kirnmijser, is
benoemd tot onderwijzeres aan de openbare
school voor gewoon en meer uitgebreid lager
onderwijs voor meisjes te Delfshaven.
Tengevolge der benoeming van den heer*
W;, Krommenhoek tot:.ouderling-,werdZondago
avond jl. door de kiesgei eclitigdë ledén 'der'
Christelijk Gereformeerde gemeente alhier tot
diaken .by die gemeente gekozen ,r de heer J.
M. StoJk..
Met het oog op de door den lieer W.
Van Zuylen te geven vooistelling ten voordeele
van de nagelatene betrekkingen van de bjj den
braod te Weenen omgekomen personenzal
de diiecteur der stoomboot van Peruis de boot
Woensdagavond een extia reis laten maken,
ten einde de bewoners van Pernis en Schiedam
in de gelegenheid te stellendie voorstelling
bij te wonen en zoudoende de meuschlievende
poging des heeren Van Zuylen te helpen slagen.
De Minister van Waterstaat, Handel en
Nijverheid iieeft goedgevonden:
te bepalen, dat het goedkeuringsmerk, gedu
rende het jaar 1882 te bezigen, zal zijn: bij
den jjk en herijk der maten en gewichten: de
letter U in den gewonen drukvorm, schuin
gesteld; bij den ijk van gasmeters: de Konink
lijke Krooneu dat het merk van het kantoor,
waar de eerste stempeling heelt plaats gevonden,
bestaat, o. a. voor het kantoor Rotterdam,
waaronder Schiedam behoort, uit het cijfer 6.
De Minister van Justitie heeft bepaald
dat de rjjksveldwachteis hunne schiifteljjke
verzoeken aan den Minister van Justitie kunnen
indienen, hetzij rechtstreeks, hetzij dooi tusschen-
kornst van de boven hen gestelde ambtenaren.
In het, eerste geval stelt de Minister het
verzoekschrift in hdaden van den procureur-
generaal iii het ressort, die daarop belicht, na
de ainbtenuien, in de beschikking vermeid,
voor zooveel noodig, te hebben gehoord.
De gewone audiëntie» van de Ministers
van Financiën en van Oorlog zullen op Donder
dag den 15 dezer met plaats hebben.
De algemeene expeditie onderneming »Van
Gend Loos" heeft in navolging van de Hol-
iandsche en Rijn-spoorwegmaatschappijen be-
sloten uin, te beginnen met 15 dezer, goederen
tot 10 Ned. pond tegen hetzfellde verminderd
taiief te vervoeren, als op dien datum by ge
noemde Maatschappyeu in werking zal komen.
Om verkeerde gevolgtiekkiugen te voor
komen, wordt aan beiaughebbeuden medege
deeld, dat de insnijdingen, die in den laatsten
tijd voorkomen in de brieven eu verdei e stukken
uit Nedetlaudsch Oost-Indië teNapels ont
scheept, hel gevolg zijn van de outsmettiugs-
maatiegelen door de Italmansche Regeering
voorgeschreven, wegens bet hceischen vau
cholera in de streken van waar de stoom
schepen aankomen.
Er woi den voorzorgsmaatregelen beraamd,
waardoor beschadiging van de brieven kan
worden vermeden.
H. K. H. de Groothei togiu van Saksen-
Wei mar-Eisenach zond voor de poolexpeditie
van het Meteoiologisch Instituut I5UO eu deed
de zoo aangename vei klaring daarbij voegen
adat IL K. H. verheugd is opmeikzaum te zijn
gemaakt op de belangrijke onderneming,- en
gaarne er toe bij te dragen, opdat de Nodei laud-
sche deelneming dnaibij verzekeid worde eu
waardiglijk kuune optieden. 11. K. H. zal met
de meeste belangstelling den gang eu de uitkom
sten der onderneming volgen, m liet bijzonder
het aandeel der Nederlandsche expeditie daai in."
Op laad en aanbeveling van Noideusujbld,,
zijn onderhandelingen aangeknoopt met deu heer
Sibil iakoff. In verband met de grootu belangstel
ling, die Z. Exc. de Minister van Marine voor
de expeditie gevoelt, '/oodat niet alleen een
zeeofficier haar zal kunnen begeleiden, maarzij
ook in andere opzichten zal worden begunstigd,
kan dit tot gi oote besparing van oukosien leiden.
De heer Sibii iakoff,.toch besteedt schatten, om
een levendige»handel in de producten van
Sibiéie door eeue vcai't op Dicksuuhave» in
,gdng te biengen.
Mevr. Van' Anrooy, te Kampen, heeft
een beroep gedaan op de Nederlandsche vrouwen
en meisjes om door het schenken van bydiagen
ook harerzijds mede te werken aan het tot
stand breDgen van een Ned. Pool expeditie.
De heer De Rnintz heeft de kandidatuur
te Zutten afgewezen en verzocht datdestemmen,
die hem nog mochten zijn toegedacht, op Baron
Van Heeckeren van Keil worden uitgebracht,
De verkiezing van een lid voor de Tweede
Kamer der Staten-Geueraal io het bonfdkies-
distnet Sneek, ter vervulling der vacature
ontstaan door het overlijden van deu lieer
Dr. W. H. Idzerda, is bepaald op Dinsdag den
3 Januaii a. s. en indien herstemming noodig
is diezal- geschieden op Dinsdag den 17 Ja
nuari daataauvolgende.
De Piiuscs-Hendiik-kasindeRotterdamsche
Diergaarde,.uit Soestdyk overgebracht.en voor-,-
namelijk bestemd om te dienen als palmenkas,
is- thans,' voor zoover den bouw betreft, geheel
voltooid.. jZjj .staat naast de agavenkas, op het.,
gedeelte_nieuvMerrein, bekend ouder zgn ouden
naam van Zijdewinden, aan den niéuwen weg
die van achter het sociëteitsgebouw doorloopt
naar den Diergaardesiugel, Zij bestaat geheel en al
uit ijzer en glas en is verdeeld in twee afdeelin-
geö. De grootste daarvan is 20 meters lang, ruim
9 breed, 8 hoog eu heelt in het iond zes rijen v
verwarmingspij pen. De kleinste heeft een lengte»
van 10, by een breedte van 7, een hoögte vanv
4 meters en wordt door twee lijen pijpen ver
warmd. Terw'yl nu de groote kas voor de plaat
sing van palmgewassen wordt gereed gemaakt,
is inmiddels de kleine voor de leden en andere
bezoekers van den tuin toegankelijk gesteld en
langs de wanden geheel bezet met bloeiende,
pelargoniums van alleilei soort en kleur, in het,
middenpark algewisseld met palm- en andere,
gewasseu. Deze bloemen-verzameliug vormt met,
de overige vanaliëu een schoon geheel.
Een oud-hoofdofficier der marine bespreekt,
in De Tijd de kans, the er bestaat, dat ook
de schipbieukeliugeu van de Koning der Neder'
landenvan wier lot men nog niets vernomen,
heeft, gered zijn geworden. Hg zegt:
aAI de sloepen, behalve die vau den heer
Biums, zijn noordelyk gegaan; men zou du8j
mogen veronderstellen, dat de drie vermiste;
mede om de Noord zijn gedreven. Had men meti
één sloep te doen, ineu zou ernstig beginnen-,
te vreezen dat zij weg is; maar drie flinke,
sloepen, in dezen stille» gordel, met bekwame,:
zeelieden aan het roer, zou mij zeer doen ver
moeden, dat deze drie bij elkander zijn "ge-,
bleven en ergens land hebben gehaald.
Op dien grond dringt de schi ijver er opaanr j
dat men de eilaudeD, vooral de Maledieven,
goed zal onderzoeken.
Deze deskundige bevestigt ook in zjjn artikel i
de meening, die wij indeitijd als leek uitspra^i,
ken, dat van geen schip gevorderd kan worden,
zóóveel sloepenmede te nemen, dat bij schi(é,
breuk voor alle opvareuden plaats zou zgn.
Ook wij dachten, dat in zulke buitengewone;,
gevallen tot andere middelen de toevlucht wierd
genomen eu de oud-officier zegt dan ook, datj
in dergelijken toestand vlotten gemaakt woiden.
Delfshaven. In de gemeenteraadszitting!
van Vrydag is het verzoekschrift van belang-Ii
stellende burgeis in zake de kettingbrug voort
behandeling onvatbaar veiklaard. Als giond»
werd aangevoerd, dat het conti act met de<
Rott. Tiamwegmaatschappijniet. toeliet, opi
het besluit terug te komen. Geen der Raads-i
leden vroeg nadere toelichting van die beweriug"
Tot groot leedwezen van de gansche burgerjj
enkele onverschilligen misschien uitgezondeid
gaat de unieke gelegenheid om een groote ver
betering te biengen in de bouworde van hete
voornaamste deel der gemeente dus verloren.)
Ook zal het algemeen bevreemding wekken,;
dat de eerste stap tot het verkrijgen vaat
gezuiverd drinkwater geen nader oveileg was;
met de gemeente Rotterdam (die, tot voordeel
barer burgerij, Delfshaven zou kunnen bedienen)','
maar een ondeizoek naar de éischen van een,
particulier, welk ondeizoek geen bemoedigenden!
uitslag bad. Vau de geldleening groot 106,OOOi
gulden weiden uitgeloot deaaudeeleii nos. 2.40
en 62 en van die groot 126,500 de aandeelen»
nos 11 eu 30:
lu de volgende zitting zal eem beslissing'
genomen worden over de plaats wuar'de nieuw:
te bouwen' schoollokalen zulléu ven ijzenin den
Groenendaai -op' het teirein 'der-'afgekeui'da
lokalen, of in het Plantsoen; het laat zich aan~>
zien,-dat men aaii'den Gibenendaal de voot keur
zal'geven." -
