etï
m
1
anuari
7ëê
?1882.
Donderd
Jl£ 5356
P 0 L 1 T I E.
I
I
I
sf
le4l
Z b n D r t i g s t e J aargang.
ferschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
Buitenlandsche Berichten.
pet Nichtje van den Muzikant.
5- ©I
>T
-t
'"i.
f
|s£
2
corn
o.-
er
an
r,.x
c V£*l
r« «k]
b. Jr
vrt
a
A
a
t, loNN'EMENTSPRlJS, per kwartaal
pl
yam per post, door het gehoole Hijk
Wonderlijke noinmers
1X5.
BUREAU.* HARKT, e, 134.
'Advertentieprijs: van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant1.101*
Iedere gewone regel meer- 0.10»
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
Aan het Commssariaat van Politie zijn ais.
jj, straat gevonden aangebracht, een aswecp
m een witte .zakdoek gemerkt W. v. M.
V-
.tr
M
rei
.Schiedam, 11 Januari 1882.
Vervolg
Een der Friesche afgevaardigden, de heer
iii'.maida van Eysinga vatte de" zaak echter
reders op. Welke is, vroeg deze, de politieke
ifistand van het oogenblik Dezedat wy
tedert een paar jaren op het gebied van
piütieke hervet ming tot eeo periode van
Vijstandveioordeeld schijnen. Ik spieek van
p'itieke hervormingen. Wij zouden, dunkt
aij, de Regeeimg te koit doen als wij haar
grin hoogere eischen stelden dao die van
de zaken gaande te houden, en zoo wij haar
Onthieven van de verantwoordelijkheid om te
Idten-op de behoefte aan politieke ontwik-
4*!ihg eu hervorming die naar bevrediging
pjkt.
fik ben hier aan het hart der kwestie ge-
cslerdde kwestie der kiesrecht-hervorming"
^Herziening van het kiesrecht met voor af-
$mde grondwetherziening is nipt wcnschsïijk
8#i niet noodzakelijk; ziedaar het program
SSji deze Regeeiing. Dit progiain ontmoet bij
Bijf principieeleu tegenstand. Daai tegen inoet
ikjfliij, uit het oogpunt van beginselen, kiachtig
tarzetten.
si*.iNiet plotseling maar langzameihand en
I jjtimdevveg beu ik tot de overtuiging geieid,
"taijreeist, dat kiesrecht-hervoiming meer en
ffiJPl' noodzakelijk is, en ten tweede, en vooral,
dl? die hervorming niet is te bereiken zonder
1 ,-dat de belemmering die daartegen in de
Grondwet is gelegen, worde uit den weg ge-
(Ui'md.1 Met de vooinemens der Regeering,
it de Memoiie van Beantwooiding ontwikkeld,
kap ik dus geen genoegen nemen en mij niet
ta|reden stellen. De Regeeiing wenscht in
yarsetiiltenrle 'gebleken van de kieswet te
'Jtarzien. Maar is dat eene hei ziening vau het
kiesrecht Die bestaat voor my alleen dim,
wanneer de grondslag, die niet deugt, wordt
opgeheven, om voor een beteren plaats te
maken. Tegen den bestaanden census is al zoo
rechtstreeks mijn aanval gericht. Over het
hoogst gebrekkige en afkeuienswaardige van
dien grondslag, waar alteen en uitsluitend het
geldbezit als maatstaf is aangenomen, behoef
ik niet uit te weiden. Voor hem die met
den gebrekkigen en verkeerden maatstaf van
de stembevoegheid, die in den census geleggn
is, wil bteken, is voorafgaande [grondwet
wijziging onvermydelyk. En niet alleen voor
hem, die met den census ten eenenmale wil
bieken, maar ook voor hem die daarnaast
een capaciteiten-stelsel wil mgevoeid zien.
Te meer bevreemdt het mij daarom, dat velen
nog huiverig zyn op herziening der Grondwet
aan te dringen."
»Wat ik wensch dat in zake kiesrechther
vorming zou moeten geschieden Vóór alles
wyziging van art. 76 der Grondwetde
bepaling omtrent den census moet daaruit
verdwijnen. Een voorschrift, dat stembevoegd
zijn alle mannelijke meerderjai ige ingezetenen,
Nedorlaudeis, in het volle genot hunner bur-
gelijkeen burgeischapsrechten, overeenkomstig
de regelen der kieswet en met de by die wet
vastgestelde bepei kingen, zou mij in de
Grondwet nllezins voldoende voorkomen. Ik
wensch een-zeer uitgebieid stemrecht, een
stemiecht 'gegrond op economische zelfstan
digheid eu mtellectueele capaciteitof, liever
nog, een kiesiecht waai bij materieels eh in-
tellectueele incapaciteit is uitgestoten.
Mijne bedoeling is, dat m de Grondwet een
nieuwe bepaling woide geschreven, die de
noodige ruimte biedt voor een geleidelijke
ontwikkeliug, waarmede de kieswet verband
en rekening zal kunnen en moeten houden.
Ik herhaal het, wat meer of wat minder
beperkingen op mijn uitgebreid eu van den
census losgemaakt stemrecht, is voor mij de
hoofdkwestie niet. Dat zal, wanneer mijn
beginsel zegeviert, van zelf te lecht kornen;
daaiop heb ik een vast vertrouwen. En waar
ik sprak van geleidelijke ontwikkeling, daar
sluit -dit tevens in, dat ik op dit, evenals op
ieder lander gebied, volstrekt geen fanaticus
ben, maar aile'én, dat, en hierin stel ik eene
eer, dat ik radicaal beu in den letterlijken
zin van het woord, in dieu zin namelyk, dat
ilc het kwaad bij den wortel wensch aan te
tasten,' terwijl ik voorts slechts deze uitdruk-
kelyke en onveibiddelyke voorwaarde stel,
dat ik) waar het een puDt van beginselen
geldt, jn geenerlei transactie kan treden, nog
ooit ééuige concessie zal doen."
Tot zoover de heer Van Eysinga. De heer
Stiaatman, volkomen met diens betoog in
stemmende, teekent hierby aan, dat de Kamer
door een motie aan te nemen, die van de
vvenschelijkheid der kieshervorming spreekt,
"haar eigen vonnis heeft uitgesproken en zich
zelf het karakter van volksvei tegenwoordiging
heeft ontnomen. Zoo had ook de heer Van
Houten gespioken. Na haar eigen votum schiet
haar mats audeis over dan den overgang van
den vei ouderden tot den nieuwen politieken
toestand voor te bereiden, en den weg te
banen voor de oplredisg.eener nieuwe verte
genwoordiging, van welke het in ruimere mate
dan vau de tegenwoordige geldt, dat zy eene
volksvei tegenwoordiging is.
Dat erkent de Kamer echter niet. En wat
zullen de gevolgen zijn? Hierover in een vol
gend nummer.
BNWBIAND.
Het huwelijk van Prins Leopold en prinses
Helena van Waldeck zal, naar men verwacht,
in Maart op het kasteel te Windsor voltrok
ken worden.
Te Rouslench, een dorp in Worcesters
hire, heeft men een soort nabootsing veitoond
van het Oberammergauer passie-spel.
Het bestond uit een reeks tableaux-
v i v a n t sveraanschouwelijkende tafereelen
uit Christus jeugd. De 52 veitoouers waren
allen dorpelingen. De oudste (Anna in den
tempel) telde 82, de jongste slechts 4jaren.
Uit Cork wordt van 10 dezer gemeld:
Door Cornell, den vermoedelijken kapitein
Moonlight, is by de politie aangifte gedaan,
ten gevolge waarvan deze in Millstreet een
bende van 12 personen heeft gevat, die zich
aan de jongste gewelddadigheden in de omtrek
schuldig maakten.
De Daily News verneemt, dat de bijeen
komst der associatie van Kamers van koop
handel dit jaar op 28 Febr. en beide volgend#
dagen te Londen zal worden gehouden, es
dat daar o. a. zullen worden behandeld de
volgende onderwerpen: hervorming en ver
eenvoudiging der wetten op de octrooien van
uitvindingvermindering der scheepvaart-
lasten in het Suez-kanaal, aa>ioeveling van
het stelsel van verplichte verzekering van hst
leven der matrozen ter koopvaardy vaart ten
laste vau schipper en reeder, aanprijzing van
een handelstractaat met Spanje, wijziging der
wetgeving op de wissels enz.
DÜITSCHLAND.
De bisschop van Spiers verklaart in de.
Pftilzer Zeitung, dat het niet waar is wat er
wordt verhaald van zijn audiëntie by den PauS*
namelijk dat deze by die gelegenheid met*
lof zou hebben gesproken over den Beierschen
Minister-president Von Lütz.
Maar tegelijkertijd spieekt de heerBucher
in de Donau-Zeiiung over een brief, die
met deze verklaring ia strijd schijnt te-zyn.
sin de bladen", scb-'ift hij, sheette het dat
die biief uit slecliJk regels bestond. Wy
constateeren echter, dat de bedoelde brief.
dien wij zwart op wit vóór ons hebben, vier
bladzyden beslaat en niet alleen handelt over
de audiëntie bij den Paus, maar ook over die by
den kaï dinaal-staatssecretaris Jacobini. Zal men
ons nog tot verdere mededeelmgen nogdzaken?"
Men gelooft dat de heer Buclier, na d©
bovenvermelde verklaring van deu bisschop,
die nadere mededeelingeu uiet achterwege zal
kuunen laten.
'jöe concerten, .welke de jonge kunstenaar ge
urende de volgende dagen gaf, vei schaften bom,
feiiisis gewoonlijk, moer bewondering'dan gel-
©J'jko winst, /oodat hij ze met don weinig
©vollen naam van bedei-akadonuén bestempelde.
echts één plaats in den brief, diondojorgc
«Mart aan zijn vader, uit diens goboortoplaats
©zond, scheen dezen te bevreemden, zoodat hij
wil schoon m'aakto om haar nog eens to lezen.
'Jïlk kan u wel zoggen, zoo licolte het daar,
dat,_als er hier niet zulk een brave oom en
tante en zulk een lief nichtje waren, ik liet in
Augsburg niet zou kunnen uithouden. Nu moet
ik iets over deze lieve nicht schrijvenmaar
dat bewaar ik tot morgen, want men moet niet
gestoord worden, ais men haar naar verdienste
wil prijzen".Den 17den zit ik in den vroegen
morgen te schrijven, en ik verzeker u, dat ons
nichtje schoon, verstandig, lief, knap en vroolijk
is, en dat komt, omdat zij veol onder de nr.on-
schcn vetkeerd heeft; zij is ook cenigen tijd in
Munchen geweest. DU is waar, wij beiden kornen
goed .bij elkander, want zij is ook een beetje
ondeugend, en wij samen foppen de menschen
dat het eon lust is."
»*Wij beiden komen goed bij elkander," lier-
haaldo do kapelmeester van Salzburg; sha zoo,
jongeheer, nu geeft gij ons zelf êcn wenk
mij dunkt, wij moeten de oogen open houden,
en over den jongen twintigjarige waken!
Zulk een vroolijke muzikant moet zich niet
verbindenwant een zwervend leven is
zijn deelhet zou mij zeer onhangonaam
zijn, ais op het laatst liefdesgedachton de fuga's
en sonaten overboord wierpen 1" En spoedig
schreef hij een brief aan zijn lieve echtgenoot
in Augsburg, van welken brief Amadous zelfs
niet het minste te zien kreeg.
Met fuga's, cantaten en sonaten kon liet nichtje
het maar niet eens worden. De brommendo,
zware orgeltonen waren toch geen echte muziek,
hoe de heoren zangors ook mochten luisteren
en als Amadeus dan nog do maat sloeg en daarbij
zulke levendige en haastige bewegingen maakto,
kon zij zich van lachen niet onthouden, wijl dit
zulk een grappig gezicht voor haar was.
Gij moet eens een. recht vroolijk of weemoedig"
lied voor mij maken, met wooiden er bij, dia
men zingen kan, zcide zij tot haar neef; uW
sonaten vind ik niet mooi; zij grijpen mij niet
aan. Laat mij eens wcenon bij uw muziek, als
bij een roerend keikgezang. Amadeus had daar
over gelachen." Uwe guitige oogen in tranen,
nichtje, dat moet wel mooi zijn om te zien;
ikwoor mij geloof niet, dat het mij ooit gelukken
""•zou, on hoe aardig ge ook praten moogt raefc
uw heldere stem, voor zingen schijnt zo mij toe
weinig to deugen!" Marianne antwooidde niets
en keerde haar blond kopje af, daaibij ging de
zware haarvlecht los, dio anders word vastge
houden, door hot mutsje, dat zij volgens do
Augsburgsche mode droeg. Een zachte ruk
daaraan deed haar weder omzien.
j>Ik weet wat bcteis," riep Amadeus en haalde