Per Telegraaf.
Gemengde Berichten.
Koloniën.
Inhoud van Tijdschriften.
Omtrent den overgang in andere handen
van de Amslerdamsche Courant heerscht.
'volgens een Amst»rdnmsche brief in de Prov.
Gr. Oi., dikke duisternis. De AL. Ct. is verkocht
voor f11,040 aan den heer Noothoven Van
Goor, die van de redactie niemand aan zich
heeft verbonden. Nu zegt de een, dat de heer
Van Goor het blad weer verkocht heeft aan
een anti-revolutionaire fractie, met Mr, Th.
Heemskerk aan het hoofd, eo den ander
zegt, dat 't niet waar is, maar dat Mr. Heems
kerk daarom wel aan het hoofd kovnt van een
nieuw anti-revolutionair blad, dat echter niet
de Amsterdamsche Courant is. Deze zou in het
formaat van het N. v. d. D., goedkoop en
gematigd liberaal, *s morgens en 's avonds
verschijnende, bescheidenlijk haar uieuw leven
intreden.
Het proces tegen den magnetiseur Gunters,
en den speciaal arts van het magnetisme,
'heeft aan die firma een algemeene bekendheid
'gegeven. De vrijen aak heeft het vertrouwen
'in het magnetisme hoewel er dat niet mede
te maken had, daar het pioces slechts de
rechtskweste betreft van sommigen beves
tigd. Zeker /al die uitkomst niet verkregen
worden, wanneer men het verslag van een
consult leest, dat de heer J. Kasteel den 17dea
November 1882 bij de somnambule nam. Onder
anderen werd bij die gelegenheid door de
somnambule aan den heer Kasteel veizekerd,
dat hij met hst rechteroog evengoed zag als
niet het linker eu dat oog ook geheel zou
herstellenDe heer Kasteel nu heeft een
glazen oog
Het boekje is voor 25 cents bij deu heer .1.
Kasteel te 's IJage verkrijgbaar.
In den avond van Zondagjl. is telleken-
dorp een moordaanslag gepleegd op den per
soon van D. Niermeyer, klompenmaker aldaar.
De dader is zekere H. Amersfoort, schippers
knecht, wonende te Zwammerdnm, 24 jaar
oud. De aanleiding hiertoe waseen raitinary
die1 genoemde Amersfoort sedert 4 jaar had
met de dochter van genoemden Niermeijer,
die steeds tegen die verkeering was. Dit had
reeds meer, dan eens aanleiding gegeven tot
onaangenaamheden en zoo ook Zondag toen
Amersfoort met zijn meisje wandelde, en
Niermeijer tussehen hen in kwam loopenen
Amersfoort weldra 'bij de keel greep, waarop
deze laatste twee revolverschoten loste om
hem bang te maken en vervolgens een derde
schot dat Niermeijer in de zijde trof. De
kogel is Dinsdagmorgen uit het lichaam ver
wijderd, zoodat er alle hoop is dat de ge
kwetste weder zal genezen. De revolver is
gevonden onder Het bed van Amerfoorts
moeder, terwijl hij zelf is gearresteerd te
"Bodegraven in de boot, Maandag geboeid
naar Gouda is gebracht eu Dinsdagmorgen ge
vankelijk naar Rotteidam vervoerd.
Hagemans, de besteller van "Van Gend
Loos te Eindhoven, bij wien de vermiste
gouden voorwerpen door de poiitie gevonden
werden, heeft zich uit de voeten gemaakt.
Uit Zalt-Bommel schrijft men aan het Yad.
Indien naar het woord van deu dichter
verontwaardiging werkelijk verzeu in de pen
gaf, dan zouden ook de jongste handelingen
van onzent. Gemeenteraad blijven leven in
menig gedicht. Het bederf van het onderwijs
jin het algemeen eo dat van het openbaar
Ondeiwjjs in liet bijzonder heeft in den laatstee
tijd in onze gemeente belangrijke vordeiingen
gemaakt, «veranderingen", zooals de Maasbode
het in Juni 1!. noemde, sdie inen vóór kot ten
tyd nog onmogelijk waande". Wat toen Eet
Vaderland, het Schioolblad en de Arnhemsche
Courant o. a. schreven over het besluit om
de tien nieuwgebouwde lokalen der volksschool
niet in gebruik'te nemen op den vastgestelden
termijn is op de ergerlijkste wijze bevestigd.
Het heette in die dagen partijdigheid en
overdryving: er was immers alleen sprake
van gezondheidsmaatregelen en van eon on
beduidend uitstel tot de behandeling der
begroeting 1 Q
De Maasbode wist beter, en zij had vol
komen recht tot jubelen. De uitkomst heeft
het geleerd.
Bij de behandeling van de begroeting heb
ben de heeren P. U. Den Ouden eu J. Henri
Evers c. s. gezegepraald. Er is besloten, dat
de tien lokalen in het geheel niet in gebi uik
zullen woideu genomen door de volksschool,
waarvoor ze wat en gebouwd, en dat er geen
vermeerdering van personeel zal plaats hebben.
Na het besluit in Mei om de lokalen eerst
wat te laten (hogen, en bij de begroot!r.g in
October daaraan volgende te beraadslagen of
zij dsn 15n Augustus daaraan voorgaande in
gebruik zouden genomen worden, (zóó luidde
het voorstel, dat aangenomen werd,) werd
de R.-Kath. bewaaischool uitgebreid tot
meisjesschool voor lager ouderwijs, waarop
eerst geen pian was geweest. lu tussehen ver
lieten slechts 55 van de 385' kindereu de
volksschool. Er bleven klassen va« G3, 59 en
54 kindeieu; de minst bevolkte telde er nog
44; aanhoudend zijn ei vacaturen onder de
ondei wijzcis. Eerstdaags wordt er een na 5
maanden vervuld; in eeu klasse waren er4
in Óen jaar. Uijua geregeld moeten de kin
deren de straat opgestuurd ot veieeuigd
worden in zoo grooten getale, dat onderwijs
een onmogelijkheid wordt.
Het mocht niet baten. Ook de verdedi^ei s,
O
die ui Mei li. nog wakker op hnn post stonden,
werden uit het veld geslagen, en -noen zal
afwachtenof er misschien niet ook eeu
R.-Kath. school voor jongens en eeu school
met den bijbel wordt opgericht.
Dit geschiedt in Bommel, dat geen hoofde-
lijken omslag, maar een inkomen heeft vau
ca. f50,000, waartoe niemand iets bijdraagt,
dat de 30 pCt. geniet zouder dat de heer Den
Ouden c. s. kon toelaten, dat ze uitsluitend
aan liet onderwijs zouden ten goede komen,
en bovendien aan het ouderwijs onttrekt de
duizenden, die daarvoor door de vaderen uit- t
drukkelijk waren bestemd.
Nog werd op advies van den heer d. O.
besloten afwijzend te beschikken op het verzoek
van al de hulponderwijzers in onze gemeente
en vele uit den omtrek om een opleidir.gs-
klasse tot stand te brengen, ouder verband
van hun zijde, een aanmerkelijk deel in de
onkosten te dragen.
De heer d. O. bewees opnieuw welk eeu
schandaal er gepleegd is, toeu hij ondanks
de meest ernstige, inet feiten gestaafde be
strijding als voorstander van «Volksonderwijs"
werd aanbevolen voor den Gemeenteraad.
De Geieformeerde oefenaar, die met de pas
toors Van Rossum en Diiel ijverde voor zijn
verkiezing in de Provinciale Staten, heeft
juister iuzieht gehad, hoe hij dienstbaar kon
ziju aau hun streven, al behoorde hij in geen
enkel opzicht tot hun richting. Het was zelfs
een anti-i evolutionair, die ia het openbaar op
de financiëeie z'y'de van des heeren d. O.
verkiezing wees, en op den schriftelijk ge-
stelden eisch, de beschuldiging in te trekken
met bedreiging van vervolging, schriftelijk
antwoordde, dat hij -van holle fiases wenschte
verschoond te blijven en ten allen tijde bereid
was het" ^esptokene in het openbaar te
herhalen.
Alle vervolging bleef daarop achterwege.
Dergelijke teilen teekenen toestanden. Het
is wanhopig, hoever de invloed reikt van een
centrum vau demoratisatie, dat over gild kan
beschikken, als ook inteliectueele krachten
ziclt dienstbaar stellen, zomils dit hier ge
schiedt. Het is ongeh oflijk wat daaiaan ook
nog in onzen tijd mogeljjk is, en welke eischen
de volhardende strijd daartegen stelt. Onze
vrijzinnige instellingen in het algemeen, ous
ondeivvijs in het bijzonder worden niet het
meest bedreigd door de ultrarnontanen en
anti-revolutionairenhun grootste gevaar ligt
in de beginselioozen, die probiteit, waaiheid
en recht met voeten treden, en de onver
schilligen en lydelyken, die dit rustig aanzien.
Delfsliaven. Het populaire genootschap
Hierdoor verder", bezorgde dea leerlingen
van de teeken»chonl Woensdag weder een pret-
tigen avond, bij gelegenheid van de jaaiTyk-
sche piijsuitdeeling. Het znnggezelschap
Eensgezindheid voerde ouder leiding van den
heer J. Van Katwijk op uitstekende wijze een
doelmatig gekozen progiamma uit, tot groot
genoegen (.er jeugd en der geuoodigden.
Den Unng. Van Zondag tot en met
eeigisteien werden door den Postpakketdienst
hier ter stede verzonden 2417 pakjes en
ontvaugen 2443 stuks. Om in den dienst der
bestelling te voovzipnwerden behalve het
gewone personeel Dinsdag nog twee malen
10 bestellers met handknieën in dienst geteld
en eetgister nog één dergelijke [doeg. Op
gewone dagen bediaaat het gemiddeld getal
pakketten, dat door (len postdienst hier be
steld woidt, 250.
Ondanks dit enorm verschil is alles op tyd
aan het adres bezorgd, zoodat Woensdag
middag nog slechts een tiental pakjes ter
bezorging aan het bureau nauvvezig was. De
ambtenaren van ineergerneldeu dienst alhier
zijn, hetgeen begrijpelijk is, Dinsdagnacht tot
twee uur eu den daaropvolgend en tot dén uur
werkzaam geweest.
Amsterdam. Naar wij vernemen zal door
de kiesvereeuigiug Burgerplicht op den iOJen
Jatmaii a. s. in eetie veigadonng met intro
ductie behandeld worden de na volgende hoogst
belangrijke vraag: «Moet bij eventueele grond-
vvetshei ziening artikel 194 al dan niet worden
prijsgegeven?"
Men heeft te Aberdeen weer herhaalde
proeven genomen met het uitgieten van olie
op de golven om ze te doen bedaren. De
uitkomst van die proeven is, dat het middel
met vrucht gebruikt kan worden, om kleine
vaartuigen b'y stormachtig weder do haven
veilig te doen binnenkomen, maar dat het by
grooteschepen de gevvenschte uitwerking mist,
Hoe graag de meeste menschen er op zijn,
om iets uit de lotei ij te trekken, daar schijnon
er toch ook te wezen die zich niet meer om
het loten bek om mei en. Zoo moeten er twee
prijzen van de Windischgratz-che loterij van
1846. ieder van f 20,000, gevallen op de Nos.
32869 en 69888, nog altijd niet opgeëischtzijn.
Een Armenisch blad, Mejah getiteld, dat
te Tillis in het licht verschijnt, deelt het
bericht mede van den plotsehugen ondergang
eeu er bloeiende koopstad in Tiirkscb-Ai menie.
De bedoelde stad heet Bitlis en ligt aau den
- Zuidvvevtelijken oever van het ineer "Wan. Zij
stiekte tot middelpunt van den handel tussehen
de verder Oostwaarts in Azië gelegen Staten
en Armenië, Perzië, Rusland, enz. enz.
Op 10 October jl. barstte in den rijkvoor-
zienen bazar biaiid uit, die zich snel in 't rond
verspieidde. De militaire rnacht, bestaande
uit Turksche soldaten en Koerden, als bezet-
tiug tot handhaviug der orde en verdediging
der stad, te Bitlis ui garnizoen, maakte van
deze gelegenheid gebruik om zich tegoed te
doeu. In de eel'vte plaats weiden de «oodsge
maatregelen genomen, om te verhinderen dat
iets gefccliieiide om den v.iotlgang der vlammen
te stuiteu. Met de sabel in de vuist dl ong men
op de hainJehuen in, die luinne waieu eu huu
geld poogden te bergeiWie tegenstand bood,
werd afgemaakt en wat met door de vlammen
was veiteërd, viel in handen der bloed dui atige
roovers.
Een groot aantal personen verloor daarbij
het leven, en de bloeiende stad Bitlis is voor
het grootste gedeelte een puinhoop geworden.
Batavia, 2 November.
*an Aijeh ;s er geen nieuws te berichten.
Luidens een particulier schrijven aan het
Eat. Ilbl. zijn door onze gestadige patrouilles
de benden maraudeurs uit elkander gegaan,
en vertoonen zij zich slechts nu en dan fn
kleinen getale tussehen onze posten. Men
heeft daartoe van de troepen niet alleen ge
vaarlijke, maar ook zeer vermoeiende dien
sten gevergd, want niet alleen werden de
patrouilles bijua dagelijks ue kampongs inge
zonden, maar om een échec te voorkomen,
moesten zij in deu beginne viij sterk zyo,
zoodat 'tuiet zeldzaam vomkwani, dat man
schappen in 4 dagen tijd di iemaal patrouilles
van gemiddeld 0 uien maakten, behalve
hunne gewone wachtdiensten.
Ter Westerafdeeliog van Borneo lieten rust
en orde over liet algemeen weinig te wen-
schen over. Alleen vei dient ver mei ding, dat
de dajaks van Tei boeug-Lavvang, belioorende
onder Sambas, tweemaal werden verontrust
door een inval van de dajaks der kampong
Tavvang, staande onder het ge/ng van den
paneinbahan vau Sanggouw; laatstbedoelde?!
werden echter beide kecieri verjaagd. De
aanleiding tot deze gewelddadigheden was
nog uiet bekend; intusschnn werd door den
sultau van Sambas, m overleg met den panem-
bahan van San ago uw, een tuchtiging van de
kampong Tawang voorbereid.
De cholera blijft zieii nog altijd, zij het
dan ook spniaiiisch, vertonnen, terwijl de
westmoussou zich dooi eenicc flinke legeu-
buien in de laatste dagen heeft aangekondigd.
Omtrent het beschieten van Passagan,
waarvan reeds melding is gernnakt in de
Javasche Courant van den 27sleu Oct., wordt
door den gouvernem van Atjeh en Onder-
hoorigheden bij ziju telegiam gedag teekend A
28 October II. bet volgende medegedeeld
Gebied Pnssangan 20, 21 en 22 dezer door
Zr. Ms. oorlogsschepen beschoten, den eersten
dag op drie plaatsen tegelijk: Kwala-Djangka,
Kwala-Doi en Kroeng-Koekoe. Staatjes Tjoen-
da, Nizam en Baj hebben heuvelbentings
nabij Telok-Semawé doen ontruimen. Als
teeken van welslagen werd de Nederlandsche
vlag op die bentings gehesehen. JavCt.)
De afloop der op 31 October gehouden
veiling van Bdiiton tin is geweest, dat ver
kocht zijn21,500 bl., pic. 11,513.72, vodr
f 69.94 per picul.
DE3V HAAG, 8 December. Iu do
heden gehoud :n zitting van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal werd bij het voortgezet
debat over het Hoofdstuk Justitie de houding
vau den Minister in Zake de duivensehieterij
nogmaals bestreden, aangedrongen op beper
king van het aantal'ee'dén, herziening vau
het notariaat eu Zondagsheiliging. De heer
Schaepmau klaagde over achteruitzettiug van
Katholieken bij notarieeie benoemingen.
De heer-Maskay drong aan op da wering
van 5 bookmakers" bij wedrennen.
De Minister vau Justitie verdedigde uit
voerig zijn houding tegenover het duiven-
schieten, ontkende de achterstelling voor be
noemingen van Katholieken bij Protestanten,
vei klaarde te zullen overwegen om den
kleinhandel van sterkeu drank tot een liter
toetelat«n. De notariswet wordt in Januari
verwacht en anders zal de Minister, pmtieel
toezicht eu cautie legeleu. Morgen voortzetting.
Wetenschappelijke Bladen. Ail. 13.
Liefdadigheidsinrichtingen te bonden.De jeugd
van mevrouw D'Epiuay. Over verlenging van het
