•1
u
mmmm-w-1-•
ft". 1883:
Maandag 15 October.
■K 5809.
'l;s
A
\4
u
.1!
£1
1
-* vo# v
'h*
\-.; :oiVa
/rMf '- - - J 1 |V
>«J >£«1*
te
Zeven en Dertigste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
Binnenlandsche Berichten.
$i
Si
ru«r
1}
1 vfii
hi'
tl
jF
C t
fv-%;- - \k y},<j£ ft.it "I -
1 i" 1 t
«A,
j</
V *v r 4mA
v s v r^ff:K
5,
M>
30'
»1
3B1
I! I
Tfi V
A80NM-VKNTSPKIJS, (iel kwHitnnl
franco pei post, liour het golieele Ryk
Afzonderlijke uominus
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
Schiedam, 13 October 1883.
Lijf en goed at te zamen,
Heb ik u niet verschoond;
Mijn broeders hoog van namen
Hebben 'tu ook vertoond.
Aldus wordt in 't Wilhelmus van Nassouwen
de groote Zwijger sprekende ingevoerd, om
het volk in herinnering te brengen, welke
belaugelooze diensten zijn broedeis aan de ver
drukte Nederlanders hadden bewezen. Reeds
is voor jaren de nagedachtenis vereeuwigd van
Graaf Adolf (die) is gebleven,
In friesland, m den slag.
Maandag zal in tegenwoordigheid van IIII.
de Koning en de Kouiugin te Utrecht het
standbeeld worden onthuld van Graaf Jan
van Nassau, Puns Willems oudsten broeder.
De keuze dei plaats, waar dit gedenkteeken
zou verrijzen, kon wel niet twijfelachtig zijn, In
datzelfde Utiucht kwam de nauwe verbin
tenis iussciien"' ile Noordelijke gewesten tot
stand, die, onder den naam van Unie van
Utrecht alom hekend, moest strekken tot
vereeoigmg van alle krachten, om den woistel-
stiyd tegen Spanje met Gods hulp te blijven
voeren. Van die Unie van Utrecht was Giaaf
Jan van Nassau de beweiker, de ziel; van haar
oorkonde hij cl-* eerste ondetteekenaar.
De geschiedenis van den volksopstand tegen
Spanje blijft vooi den vrijheidhevenden Neder
lander altijd de bekoorlijkste tafereelen ople
veren. Een verdrukt volkdat van oudsher
eiken schijn van verdrukking verfoeide, en een
Duitsch Votst, door huwelyk en eifenis niet
alleen ingeburgerdmaar door afkeer van
tyrannie gediongen zich het lot der verdiuk-
tan aan te trekken. Deze Prins beweegt al
zijn verwanten, rust en huiselijk leven, have
«n goed aan verdrukten ten offer te
brengen, dio hun eigenlijk vreemd zijn. Drie
broeders vallen in den kamp om de vryheid
der Nederlanders; de vierde, Jan van Nassau,
verlaat zijn eigen Vorstendom in Duitschlaud
ora een Stadhouderschap over een Neder-
landsch gewest, Gelderland, op zich te nemen,
aadat hy zijn broederPrins Willemmet
meer dan een half millioen had bijgestaan
en zich letterlijk had uitgekleed.
By zooveel toewijdiug duizelen wij, en door
den nevel van drie eeuwen heen, schijnt de
eerlijke Jan van Nassau ons een reuzenge
stalte. Zijn zilver, zijn sieraden verpandt hij
om zyn broeder bij te staan; meer nog doen
hg en de zijnen; hun vrouwen, kinderen en
moeder nemen ze de kettingen van den hals,
en veilen ze overal om, als waren zij zeiven
winkeliers'en raaiskramers geweest.
Geldeiland heeft hy bestuurd met al den
tact, die in zulk een bangen tijd noodig was.
De konut van den Franschen Ilertog van
Anjou, waarvan men zich wonderen had
voorgespiegeld, had hy steeds sterk ontra-
1.85.
- 2.50.
- 0.10.
BBJKEAU:, MARK*,' JE, 124.
Aovertenticfrijs-, van 110 gewone regels met
inbegrip van ecne Courant
tedere gewone regel meer
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
den. Mannen als hij en zijn broeder, Piins
Willem waien krachtige persoonlijkheden.
Van eigen Krachtsinspanning vei wachtten, zij
de zege op den ongelijken strijd, en grievende
teleuisteliingeu bleven hen nietgespaaid. Een
jaar, nadat de Unie van Utrecht was ge
sloten, en hij het vaste voornemen had op
gevat, om naar zijn Duitsche Staten terug
te keeiea, sclneef hij aan zijn vei trouwde,
Graaf Ernst vau Schaueubuig: sflet is hier
een moeitevol en droevig bestaan, eD,niet
andets dan over en weer krijg, onrust, groot
wauti ouwen, verdeeldheid, tweedracht, ver
derf en jammerklachten. In de eene streek
heeft men met deu Spaauschen vijand te
doen, in de andere met de afgevallen heeren
en steden, die zich malcontenten noemen
m de derde met ons eigen ki ijgsvolk, waaraan
men sedert lang wat schuldig is; in de vleide
met boeien en huislui, die, als m Friesland,
Oveisjsel, in dit kwartier heel oproerig
en eemge duizeuden sterk zijn, en door dea
-vijand-- hoe-Hanger zoo meer woi tien opge
geven m de vijfde met onze eigen vrien
den en patiiotteri, eer men ze zoo ver
brengen kat, dat zyl den nood en 't gevaar
leeien inzien, eu daardoor tot hun schuldigen
plicht woiden gedreven. Eindelijk hebben ook
mijnheer de Puns eu ik voor ons zelf niet
weinig te doen, en dat niet alleen om de
vele /nketi, maar omdat men ons overal
naai lijf, leven en eer staat, en wij daarbij
zoo weinig middelen van ondeihoud hebben,
dat wij soms moeilijk het biood voor onze
tafel, ik zwijg van andere nooddruft, hebben
konden". Giaaf Jan Yan Nassau zwijgt, maar
wat hij bescheiden terughoudt, heeft de
geschiedenis opgeteekendGiaaf Jan Yan
Nassau heeft in dienst van het verdrukte
Nederlandsche volk honger geleden I
Welhaast zal zijn beeld zichtbaar zijneen
bladzijde meei uit onze eeuwig gedeukwaaidige
hislone zal ons aauschouweiijk vwoideu
vooigesteld. Moge ons volk aaaunede nutdoen!
YrijheiJ is een kostelyk woord, dat ieder in
den mond heeft, een kleinood, dat ieder
gaarne bezit, maar, helaasslechts zoo noode
aan hen gunt, wier richting een audere
wending aau denken en gevoelen heeft
gegeven.
Voorstandeis vau elks persoonlijke vi yheid
zijn Willem en Jan Yan Nassau in den volsten
zin van het woord gejweesthun milde be-
giippen hebben hun de vijandschap van velen
op den hals gehaald. Huu beginselen echter
zullen triomfeereuwant de meuschheid
gaat vooi uit. En gaarne zeggen we liet een pas
ouslapen geschiedschrijver na: sDe aanleg
tot voortdurende ontwikkeling en veredeling
te volgen is de roeping van den inenschen
vorsten, als Fihps, die hem dat beletten, kerken
en geloofsrichtingen, ze mogen dan opRoomsche
of onroomsche middeneeuwsohe leest ge-
Gelderland.
schoeid zijndie hen dat verhinderen en
aan eigen beperkten gezichtskring binden
willen,1 zullen zich steeds vergeefsche moeite
daartoegevenhoe talrijk aanvaukelyk het
aahtal dergenen mogen zyn, dom en onbe
redeneerd of zelfzuchtig en baatzuchtig genoeg,
om zich, voor een goede poos, aan hun zyde
te scharen.
SCHIEDAM, 13 October 18S3.
Een ongewone lijkstoet bewoog zich hedeu
morgen door de straten dezer gemeente.
Mannen van eiken leeftijd, jongelingen en
knapen voi noden een lange iy van belang
stellenden, die aan een geliefden doode de
laatste eer gingen bewijzen. Dr. Petrus Ar
nold us Bozon, leeraar aan de Middelbare
Scholen, van haai opi ichting af, leeiaai tevens
aati het Gymnasium en de Rijksnormaallessen
voor onderwijzers, weid naar zun laatste rust-_
plaats geleid. Op deu lijkwagen, omgeven door
oud-leeilingen van velschillende inlichtingen,
pry kten twee ki ansen van frissche bloemen, door
oud-leeilingen van de Iloogeie Bui gei school en
leerlingen van het Gymnasium huu onver-
getelijken leermeester gewyd, wamaan door
oud-leeilingen en leerlingen dei Rijksnormaal
lessen nog een derde was toegevoegd. On
middellijk achter deu lijkwagen pi ijkte nog
een vieide kintts van levende bloemen, door
de tegenwoordige leerlingen dei II. Buigei-
school aangeboden eu dooi twee hunner ge
dragen, waarop de ambtgenooteu volgden,
dio als lijkdragers een lnatsten viiendendienst
jegens den overledene /ouden vervullen.
Daarna volgden in twee njtuigen, de broeder
van den overledene, de directeur van
de Hoogere Burgerschool, de Rector vau
het Gymnasium, de Directeur der Ryks-
normaaliessen en enkele vtienden van den
overledene zoo van hier als van elders, en dan
een lange rij van vrienden en bekenden
en leeilingen. Op de begiaafplaats namende
Heeren P. J. Van Dijk van Mateuesse, C. J.
Loncq en Mr. H. J. Schuurman, leden der
commissie van toezicht op het middelbaar
onderwijs en Curatoren van het Gymnasium
in den stoet plaats.
Aan de gioeve vervulde de heer J, SteynisGz.,
Diincteur der II. Burget school, den droeven
plicht, afscheid te nemen van deu inan, die
hem veertien jaren lang trouw ter zijde had
gestaan» Hij spiak ongeveer het volgende:
Met (hepen weemoed ia het bai t staan wij hier
op don doodenakker. Wie had vooi enkele maanden
kunnen denken dat de werkzame, levenslustige
schijnbaar gezonde man, wions stoffelijk overschot
wij hier hebben neergelegd, dat onze Bozon,
niet meer zou zyn. Hij is heengegaan op een
leeftijd, dien wij gewoon zijn den klachtvollen
manneiyken leeftijd te noemen.
Helaas wy allen tieuion om zijn verlies, dat
wij reeds gevoelen. Broeder 1 van den geliefde
overledene gij weet wat hij als broeder voor u
was- Aan u en zijne intiemste vrienden de
waardeering van zijn innerlijk leven.
Aan mij is de Ireungo taak verbleven om t&
vei melden wat onze Bozon voor ons was.
De gemeente heeft in hem een uitmuntend
ambtenaar, het onderwijs een uitstekend leeraar
veiloien.
Wij treuren om dat verlies, en moeilijk zal
het zijn hem te vervangen op eene wijze, die ons
hem zou doen vergeten. t
Dat hij bij zijne meerderen en bij zijne ambt-
genooten hoog stond aangeschreven dat wordt
hier op do wolsprekendste wijze bevestigd. Hoö
zijne leerlingen hem lief hadden getuigt do breeds
schat a van voormalige en tegenwoordige leer*'";
hngon, dio /ich als het waie verdringen, om
kransen to leggen op /ijn graf.
Wat hadden wij nog van hem kunnen ver
wachten, welk een ïuim aibeidsveld lag nog
voor hem open.
En nu, hij is dood hij loeft niet meer, maar
hij zal blijven loven in onze herinneringen
menige tinan zal nog aan zijne nagedachtenis
woiden gewijd.
Dr. Petius Arnoldus Bozon! broeder, vriend,
ambtgenoot leermeester 1 Rust zachtRust zacht
op de plaats, die gy u zeiven vei kozen hebt,
in do schaduw van het gebouw, waarin gij zoo
veel jaren met ons liabt geaibeid. Rust
zacht! Rust zacht!
De heer B. Lechner voeide het woord
namens de oudleeilingeu en herdacht den
geliefden ieeiaar met de volgende woorden:
Wanneet ik hici uit naam van oud- en tegen
woordige leerlingen oen woord spieek, dan is
dat mot om aan oen ijdolen voim te voldoen.
Wie toch van do oud-leerlingen van tien heer
Bozon, zal het ontkennen, dat wanneer hij terug
denkt aan den tjd, dien hij dooi bracht op de
Iloogeie Burgerschool, hij /oo gaaine, ja met een
zekoie vooi liefde stilstaat bij het beeld van den
ovei leden e.
Do lieer Bozon toch bezat in groote mate de
zoo gelukkige gave, waai door hij niettegenstaande
het ontzag dat hy zijn leerlingen wist in te
boezemen, steeds hun aller sympathie verwierf,
't Is ook niet alleen de dankbaai hoid, die elk
ïechtgeaaid leerling voor een flink ondeiwijzer
gevoelt, wclko ons hierheen voelde, neen 't is
meer. Doctor Bozon heeft door zyn zoo netta
vormen, door zijn vele zoo eigenaardige en juiste
opmerkingen, waai mede hij zijn lessen wist te
dooi vlechten, ongetwijfeld een onuitwischbaren
mvioed uitgeoclend op de vorming van ons, zijn
leeilingen.
Waar zulk een man, en dat helaas zoö vroeg,
door den onveibiddelijken dood werd opgeeischt,
daai was het behoefte, daai was het waarachtige
dcolneming, die zyn leerlingen geen oogenbhk
deed aarzelen om naar hier te komen en aan
de/e geopende groeve, al was dat slechts in
grove trekken, hun gevoelens te vei tolken.
Bozon, uw nagedachtenis, zij zal onder uwo
loei hngon \ooi tleven
Uw assclie ïuste in \redo
Nadat de lykkist met bloemen bestrooid
was, en do bioeder van deu oveiledene zyn
hartehjken dank aan autonteiten, vrienden
en leeihugeu had betuigd, xeihet de vrien
denschaar diep getroffen den doodenakker.
Voor de eerste teesveigadering van ln-t
Nuts-Depaitemnut almei, op Woensdag il
October a. s., ial als spieker optiedeu do
heer P. H. Lau-ibeits Jr. vau Amsterdam.
Onze stadgenoot Mej. J. M, Meyer, heeft
vki,
n.j l
- (MO/
o
i
Jlnl
I
**i
ft 5.
£-f
M 1
vf