I
'1885.
6177.
NT,
Zaterdag 21 Maart.
N
egen
en Der tig ste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, zonderd Dinsdag.
Buitenlandsche Berichten.
BinnenIandsche Berichten.
ir.
i l ir r i
i Ml? Bin Ha
-i v&
INGE
el ver-
m aan-
es van
!e prys
nstena
ezende
ul.
im.
ngen.
.ven.
lis.
lie.
etsluisi
Tl
o.
toe.'ai
cènes,
i!e de
ed.
u t.
in Da-
- De
iderd-
ed,
n den
u had
nr Or"
er.
er.
i weet
aensg.
bijna
agen
erden
voor-
WEL,
k om
ddige
.BQNNBmkn ramus, per kwartaal
JVoims» per pest, door het geheels Rijk
kfjnnderlijke ïiomuiera
f 1.85.
- 2.50.
- 0.10.
BtlRB£ Vt n'A RI.KT, IS. 1.2 41.
Advbi BWTIEI'KMS: ran 110 gewon* regal# mat
inbegrip van eeua Courantf 1 10.
Iedere gewone regel meer 0.10*
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend
FRANK It IJ K.
Do veijaaidag der Commune ging te Parys
tamelijk rustig voorbjj, Alleen werden kransen
gelegd op do graven dor voornaamste, als
offers dezer bpwging gevallenen, terwijl men
eaa liet giafleeken van Tnieis beleodigende
opschi ïftex gehecht vond. Mep meent, dat de
«peering, nu alles zon rustig afliep, aan
Louise Michel en Prins Kiapoikin kwyischcl-
ding van ventere straf zal verleenen. Met het
oog op dit vooruitzicht hielden de Commune-
viienden zich stil, naai men zegt.
Binnenshuis hadden m de hoofstad dien
dag met minder dan 120 byeeukomsten van
Commune-veieeidets plaats.
De Kamer heeft by den aanvang der dis
cussie ovei de wedurmvoeling van den scruhn
de lisle, op voos stel van Spuller, vomzitter
der Commissie, dit wetsvoorstel uigent vei-
klaard.
Andneux, do ond-piefect van politie te
Paujs, zal, volgens de XJXe Siècle vervolgd
worden wegens het schenden van sisaisgp-
heimon m de ambisheriunei tugen, welke hy
dezer dagen openbaar maakte.
BELGIS.
De president heeft in de zitting der Kamer
bet aDtwooid des Koniogs voorgelezen op het
adres, door de Kamer naar aanleiding der
Oongo-conferentie aangeboden. De korting zegt
duarin, dat de gevoelens, waai aan het adres
uitdrukking geelt, hem tot voortzetting van
het werk aanmoedigen, in welks welslagen
hy vertrouwen heeft. Aan Belgie wecschtde
Koning toe, dat het in die uitgestrekte ge
westen nieuwe débouchés moge vinden.
Iï I 8 C II L A N D,
Met groote spanuiug dus wordt uit
Berlijn aan de KolnittheZeiiunt) geschreven
ziet men de derde lezing der stoouivaait-
loslsge-voordracht in den Ryksdag te gemoet.
-Men meent er nameijjk met zekerheid op te
'mogen rekenen, dat alsdan dok nog de Afri-
kaaasche lijn, die by de tweede lezing slechts
met negen stemmen meerderheid veiwoipen
werd, goedgekeurd en daaimede de voordiacht
der regeering in haar geheel aangenomen
zal worden.
ENGBJLANU.
Eens dépêche aan Daily Telegraph uit
Souakim van gisterochtend 10 u. 20 min.
meldt, dat het Engelsclie legerkorps met 400
patronen per man en levensmiddeleu voor éen
dag, gisterochtend teu 7 uur van daar is ver-
trokken. Op het oogenblik, dat de telegram
werd afgezonden, was en zjj op een afstand
vso 3 mijlen m de richting van Hasheen.
Jc cavalerie is vooruit vertrok! en. Men gelooft,
datbinnen enkele uren clag zal worden geleverd.
Te Postadowu, in lei land, hebben tusschen
,fKatholieken en Protestantsche Ieren weer
levige vechtpartyen plaats gevonden.
R D 8 L A N D.
Het Journal de Si. Pelersiourg zegt ten
aanzien van da Russisch-Engelsche onder
handelingen over de Afghoansche grenslijn,
dat er belet moest worden, dal plaafselyke
botsingen tusschen de thans zeer oa'bjj elkander
staande partijen de onderhandelingen belem
meren zouden. Door de Eugelsche regepring
werd de noodzakelykheid daarvan in het licht
gesteld, en de Russische regeeriug weigprde
niet, da daartoe vereischte bevelen te geven.
Terwijl elke partij in de ingenomen stellingen
blyft en zich van verder voorttiekken ont
houdt, blyft ei gelegenheid voor de beide
Kabinetten om de oudeihandehngeu voort te
vatton
De scheepvaart so nu weder geheel open.
Behalve een stoomschip zyu er twee zeil
schepen te Bolderaa binnengeloopen,
ITALIË.
De Kamer van Afgevaardigdeu beeft met
212 stemmen tegen 135 op vei langen van
den mmistei-president Depietis, een motie
vau een der leden verwoi pen, strekkende om
de onlangs plaats gehad hebbende voorvallen
aan de hoogeschooi te Turijn in beraadslaging
te brengen. 1
SPANJE.
Zeker aantal studenten te Madrid, eene
manifestatie aan den dag willende leggen ter
eere van Giordano Bruno, hebben den rector
der hoogeschooi de afgifte gevraagd van
hunne vaandels, die bewaard worden in het
univeisiteitsgebouw. De rector heeft gewei
gerd, hieraan te voldoen. De studenten zullen
nu eene commissie benoemen, die belast zal
wordea met de taak om de vaandels terug
te eischen.
EGYPTE.
De Engeische troepen zijn Hashien binnen
gerukt. De vjjand tiok voor hen terug. Een
kleine schermutseling had vervolgens plaats
tusschen de verkenners en de Arabteieo,
waarbij de Fngelschen drie man verloren.
Toen de verkenning was afgeloopen, keerden
de troepen naar hun kamp teiug. De opstan
delingen bezetten daarop weder snel hunne
stellingen. Graham gaf bevel, dat de geheels
macht, één bataljon uitgezonderd, heden
achtend te 6 ure, buiten het kamp zich ver
zamelen moet.
AMERIKA.
De heer Cleveland heeft thans voor het
eerst een der ambteuaren van de vroeger aan
het roer zyude Staatkundige pat tij (Republi
keinen) door een eigen partijgenoot (demo
craat) vervangen. Maar het feit^schynt
uitzondering te zullen blyven. De mek wam e
ambtenaren der andere party zullen door
Cleveland worden behouden.
Dit wordt algemeen goedgekeurd, ofschoon
het by velerr, die zien voor Cleveland's ver
kiezing, op hoop van belooniog, krachtig
inspanden, wel eenige teleurstelling wekt.
BEN RAAG, 10 Maart 1885.
Tydens het verblijf van HH. MM. den
Koning en de Koningin in de hoofdstad, zal
het prinsesje in de residentie blijven, doch
daags voor het vertrek vau HH. MM. naar
het Loo, naar Amsterdam vertrekken, om
Van daar met hare vorstel'yke ouders naar
het Loo te gaan.
SCHIEDAM, 20 Maart f885.
Een praatje, geen geiegelde vooidracht;
aldus annonceerde Dt\ De Loos datgene, wat
hy aan de leden dei Schiedamsche afdeeling
van de Maatschappij van Nijverheid zou
mededeeieo.
t Welnu, \vy voor ons geven aan zoodanig
praatje vet re de voorkeur boven menige
voordiacht. Koolzuur en vloeibaar koolzuur
met toepassingen daarvan in de nijverheid,
ijit was het onderwerp De geleerde spreker
heeft een uitnemende» tact, om'wetenschap
pelijke zaken zeer bevattelijk te behandelen.
De samenstelling van het koolzuur uit kool
stof; de geschiedenis van het koolzuur, voor
eeuwen reeds bekend, in 1774 door Lavoisier
echter eerst wetenschappelijk behandeld; het
koolzuur in den dampkung; oplOOOO liteis
lucht, 4 A 5 L. koolzuur; hetkoulzuui als
product van de ademhaling; als product van
verbranding bij koolstofhoudeude stoffen, b. v.
in fabrieken; als verroitingsproduct van
mgaaische stoffen; als product van gisting by
suikeihoudende stoffen; men deuke aau
onze fabriekendit alles werd met de grootste
helderheid uiteengezet Dan de aanwezigheid
van koolzuur in water, in mineraal-, zoowel
als in wel- en wvierwater. Vervolgens het
koolzuur in vrijen toestand, zooals in de
hondsgrot by Napels, in het Doodeudal op
lava, enz.
Vei der werd er op gewezen, dat, hoe ge
vaarlijk koolzuur by ioadeuung is, koolzuur
houdend wa'.r geen nadeehgen invloed uit
oefent, omdat het in de maag komt.
Dan de verbinding van koolzuur met
metalen, marmer, krijt, koolzure kalk; kool
zuur in gekristalliseerdeu toestand; b. v.
kalkspaath; verder koolzuurzout; de druip-
steeugiotten, o. a. le Trou du Han; een
druipsteen van Aiuba werd ter bezichtiging
aangeboden, enz.
De eigenschappen van het koolzuur werden
vervolgeus behandeldkleurloos, bjjna reuke-
lo«v een eenigszins prikkelende smaak, het
is uiet brandbaar, maar bluscht onmiddellijk
een vlam uit; het is zeer zwaar. Dit alles
werd door proeveo toegelicht.
Zeer belaogrjjk „waren verder de mededee-
Jiagen over het vloeibaar maken en in vasten
toestand brengen vau het koolzuur, welk
resultaat in 1829 in Faraday voor het eerst
werd verkregen."1 Dé" toestel daarvoor werd
y
vertoond en in werking gebracht, en mén
kou nu het koolzuurgas betasten als een vast
lichaam, dat een temperatuur beeft van BCD
Celsius beneden het vriespunt. Zoo zag men
water bevriezen in een gloeiende kroes, waar
toe elhei op vast koolzuur werd gebracht»
en waardoor een temperatuur van 100° onder
nul werd verkregen. Ook werd kwik in
vasten toestand gebracht, (40" onder het
vriespunt.)
Het tweede gedeelte was gewijd aan d®
praktische toepassing van het koolzuur voorat
in de luatste twee jaren. Dat er nogal gebruik
van wordt gemaakt, bewijst de vervaardigd®
hoeveelheid: in het derde kwartaal van 1884»
37000 kilogiammen in eec Duitsche fabriek.
De eerste toepassing was bij het maken
van spuitwater in de fabriek der gebioeder®
Beins te Grouingeu. Het toestel weid vertoond
en verklaard. Ten tweede het koolzuur voot
bierpotnpen, me'de aanschouwelijk \oui gestelde
Ten derde, de toepassing van het koolzuur
bij het blu3schen vao beginnende biamlen;
extincteurs eu brandspuiten. Ten via de, dff
toepassing door den kanonnenkoning Krupp
van koolzuur gemaakt. De gesmolteD metalen
bekoelen; het metaal verliest dan dikwijls da
noodige dichtheid; er ontstaan blazen, ea
om een en ander te voorkomen, stelt Krupp
het ijzer bloot aan een kolossale drukking
door koolzuur, en wel van 800 tot 1200
atmospheren. In zijn fabriek kan dagelyks
een hoeveelheid van 500 kg. koolzuur ia
vloeibaren toestand worden geleverd Ook
dompelt hij vuurwapenen in vloeibaar kool
zuur, om ijzeren banden los te maken.
Emdebjk: het optillen van zware voor
wet pen door Looizuur. In Diutschland werd
een steen van 10000 kilogiammen, die 10
meter onder de oppervlakte van liet water
lag, in 8 minuten boven de oppervlakte ge
bracht.
Wie weet, welk een rol het koolzuur nog
bestemd is te vervullen!
Met gespannen aandacht werd de geleerd®
spreker door de aanwezigen, die tahyker had
den kunnen zyn, gevolgd, en het was zeker
uit naam van allen, toen Dr. Vadlant een
hartelyk woord van dank sprekende, hoopte,
dat de spreksr nog meermalen zou optreden,
in deze gemeente, waar een eenzijdige industrl®
een toestand heeft geschapen, die het noojiig
maakt, dat andere takken van uyverheid
nieuw leven aanbrengen.
Het concert, door de hier gevestigd®
Symphonie-vereeniging op 19 December jf,
gegevenheeft een buitengewoneu by val
gevonden. We hebben daar indertjjd reecis op
gewezenen we drukten toen onzen wensch iht,
dat de vereeniging zich zoo zou blyven oeft non,
dat ze als een eigen strijkorkest van oi
gemeente zou kannen werkzaam zyu. it
bestuur, door den aanvankelykèu bij tal aange
moedigd, hééft in'dié richting de m ig
f v
-4*
">v\
«r
T
-k i
'fe4l'k- <sP' Mi 'ï"c
Sïftit .'Aat
=r* lA 4
it I'm
>4