KaÉr van Iswtaiil en Falrieh
M
2
VEÏlSLA-a.
De
TE SCHIEDAM,
over don toestand van Nijverheid, Handelj
ca Scheepvaart in ISSdt.
toegedaan
m
4
1
n
4
v>
>-
i&Z, I r_ V*v, t yl r
deelu wordt,door B, indien men begint met
den zak van B uit dien van A te spekken.
Hetgeen de consument voor zyn tarwe
minder heeft te betalen, zal hij meer aan
andere dingen kunnen besteden. Er bestaat
echter geen volkomen evenwicht, maar een
verschil in 't voordeel van lage pryzen. Want
wanneer in een land, dat 10 mill. H.L. voort
brengt en verbruikt, doo.* invoer de prgs met
40 pet., d. i. met f 4 per H.L. dalen mocht,
dan zouden de verbruikers 40 milhoen gulden
wionen, maar niet zooveel door de voort
brengers verloren worden. Immers wanneer
men den prijs der tarwe splitst in twee hoofd-
bestanddeelen, aan den eenen kant het loon,
de rente en de ondernemerswinst, en aan den
anderen kant de pacht, dan is dit laatste
hoofdbestanddeel, de pacht niet op iedere H.L.
even groot, aangezien de pacht van schrale
gronden minder bedraagt dao van vruchtbare.
Er kan dus geen 40 millioen gulden aan pacht
verloren gaan. Op gronden waar de pacht zoo
hoog niet is, zal vien de tarweteelt iuki imp.-n.
Heeft echter hetzelfde volk voor zgn gewoon
verbruik noodig, dat een zekere hoeveelheid
ingevoerd vw. de, dan is het duidelijk, dat
over d i e hoeveelheid iedere daling zuivere
winst is.
Men ga dus de daling Diet door kunst
middelen tegen, maar beschouwe die veeleer
als een geluk.
De suikercrisis heeft het gevolg gehad, dat
men is gaan onderzoeken, in hoever de thans
goedkoope suiker zou kunnen aangewend
worden als een nieuw en voordeelig voedings
middel voor mestdiereu. In beginsel was, b|j
de voeding van mensch en dier, reeds lang
uitgemaakt, dat suiker (als koolhydraat) een
uitstekend voedingsmiddel is en dat b. v,
de suikerbiet beter voedsel is dau de gewone
roode biet. Maar suiker als zóódanig te bezigen,
ddartoe was nog geen aar'eiding tot dusver.
Thaos echter zijn vooral in Oosten) ijk proe
ven genomen met het voederen van suiker
en van melasse, natuurlijk de goedkoopste
soorten, en wel met liet beste resultaat. En
ook op de laatste tentoonstelling van vet
vee te Berlijn was zoodanige uitkomst reeds
gebleken. Velen zijn van oordeel, dat in de
toekomst hierin een nieuwe weg te vinden
zal zijn voor de suiker-nijverheid.
De JKSln. Zitj. wjjdt een artikel aan bet
opleidingsschip Admiraal van Wassenaar, te
Amsterdam, en brengt, met het oog op een
te verwachten uitbreiding van de Duitsche
vloot, de inrichting en het onderwijs op dit
vaartuig, als een voorbeeld onder de aandacht.
Met het oog op de aanstaande herziening
der algemeene wet van de Maatschappij tot
Nut van "tAIgemeeu, heeft hut hoofdbestuur
besloten, de ontstane vacaturesin zijn midden
onvervuld te laten tot de aanstaande alge
meene vergaderiug, aangezien by aanneming
van de nieuwe wet alle hoofdbestuurders
moeten aftreden.
Het uitvoerig verslag omtrent den 7en tocht
van de Willem. Barents naar de Noordelijke
IJszee is thans in druk verschenen (Haarlem,
H. D, Tjeenk 'Willink). Als gewoonlijk, is er
eene kaait van den trek bg, en ook enkele
platen naar photographiën van gindsche
streken.
Mr. Eng. Van Oppen, die Doijderdsg jl. op
2ulk een treurige wyze om het leven kwam,
was in de rechtsgeleerde wereld vooral be
kend door zgn »Pasicrisie", die hg met zgn
broeder, mr. Leo Van Oppen, heeft bewerkt.
Ook was hij een zeer schrander pleitbezorger,
die uitblonk in 't burgerlgk- en in 't siiafrecht,
en ook bijzonder bekend was niet het cano
nieke recht. Het Wv. h lï. zegt van hem,
dat hg van de lichting, die in 1355 m Leiden
in de lechtsgeleerde faculteit weid inge
schreven, do meest uitstekende, de rijkst be
gaafde, de allen overtreffende was.
Over de belangrijke vraag van den*
gemeentereiniging, heeft de Utrechtsere'
hoogleeraar, dr, G. van O verbeek de Meyer
een belangrijk werk uitgegeven. Hjj komt tot
de slotsom, dat onder de stelsels van verzame-^
ling en afvoer van faecale stoffen en ander vuil
uit een middelpunt van bevolking, hetLiernur?
stelsel in alle opzichten de voorkeur verdient.,1'
Tot een ander stelsel met name het tonnen
stelsel, gepaard met gcade inrichting .van
waterriolen naar het Liernur-stelsel mag
zijns inziens alleen worden overgegaan,
wanneer de gemeente zóo klein is, of de
hnizen zóo ver uiteen gelegen zgn, dat het
pneumatische buizennet al te groote afmei
tingen sju verkrijgen en de toepassing te duur
worden zou. i
Volendammer visschers -zullen eerst
in een zeer uitvoerig, in druk uit te
geven betoog hunne bezwaren tegen het be
kende artikel der visscherij-we't uiteenzetten.
Ter verduidelijking; zal het verboden vischtuig
io afbeelding bij het betoog! wordeu gevoegd.
Gisteren is een aanvang gemaakt met
het overbrengen van de kunstschatten uit het
Trippenhuis te Amsteidam naar het nieuwe
rijksmuseum, zoodat met dien datum het va a
ouds bekende Trippenhuis wordt gesloten,
om voor eeu deel ingelijfd te worden bij het
gebouw voor de Koninklijke Academie van
Wetenschappen.
Uit Wageningen meldt men: Hoewel de
woning van den vermoorde B. lansen niet meer
wordt bewaakt en de ontzegeling heeft plaats
gehad, schijnt toch de van den moord ver
dachte W. Regeling nog niet te hebben bekend.
De getuige uit Renkutn, waarvan onlangs is
melding gemaakt, heeft niets belangrijks kun
nen mededeelen. Thans heeft men echter
ontdekt, (waarschijulijk ten gevolge van de
verspreide photographiën) dat Regeling in
1888 te Wageningen geruimen tyd is werk
zaam geweest op de sigarenfabriek van den
heer K. Aldaar had hg een aodeten naam
opgegevenin het kosthuis, 't welk hij destijds
te Wageningen heeft gehad, wist men echter
ook zijn waren naam. Hierdoor is nu over
tuigend bewezen, dat Regeling te Wageningen
zeer goed bekend was.
Dezer dagen kocht een koopman, die bg
Rotterdum rondventte, een getijdenboek met
heiligen-}.laten voor f 72. Ilg verkocht liet
aan de firma S. Sarluis eu Zoonio Den
Haag, voor f 625, die er nog een koopje
aaD heeft.
xx
Botterdam. Bij de gisteren ten roadhuize
gehouden aanbesteding van het maken van
13 filters met bjjbehooreude wetkeo, teu be
hoeve vau de uitbreiding der di ink water
leiding, waren 23 biljetten ingekomen. De
hoogste inschrijver was de heer J. A. N. Lucas
te Loge-Zwaiuwe voor f485.000, de laagste
inschiijver de heer J. J. Van Sluisdam, te
Dordiecht voor f384.900. De heerH. Wien-
hoveu te Schiedam bad ingeschreven voor
f426700.
Delft. Van den heer J. D. J. Van der
Hegge Spies, die'Vrijdag II, een luief heelt
gericht aan het bestuur der liberale kies-
vereeniging ^Nederland", kennis gevende dat
hg ophield lid dier vereeniging te zgn, heeft
datzelfde bestuur gistei namidditz een brief
ontvaogen, inhoudende het volgende
»De ondergeleekende is tot leedwezen tot
do ervanog gekomen, dat zgn aao u gericht
schry ven van 10 April II. in een geheel anderen
zio is opgevat dan zyne bedoeling geweest
is; immets uwe vereeniging heeft blijkbaar
verondersteld, dat hij met het bedanken voor
dat lidmaatschap der vereeniging tevens van
richting veranderde. Hij stelt er evenwel prgs
.op te verklaren, dat zulks iu geeaen deels
het geval is, dat hg de liberale richting blyft
maar alléén vermeende, teen hg
aannam, hoewel die kiesvereeniging vol
komen was ÏDgelicht met de omstandigheid
dat hg de antirevolutionaire richting niet
was toegedaan, evenwel voor zyu lidmaat-
schap van uwe vereeniging te moeten be
danken.
ïMocht uwe vereeniging er evenwel geen
bezwaar ut zieu om dat lidmaatschap te
vereenigen met de door hem aangenomen
candidature, zoo 'zoude het, hem aangenaam
zgu andermaal als lid uwer vereeniging
te worden aangenomen, en zulks tevens als
protest tegen de verkeeide opvatting welke
zijn echryven heeft veroorzaakt. Daar hg er
ten zeerste p'ijs op stelt het publiek ook
met dit schrijven in kennis woide gesteld."
VAN DE
k"
\fy<W
Hoewel de toestand der branderijen nog
verre van gunstig is te noemenwaren do
resultaten in het afgeloopen jaar «enigszins be-
vredigender dan in het voorgaande.
Dit is minder toe te schrijven aan het ver-
dwijpen der oorzaken van den kwijnenden toe
stand, dan wel aan hot feit, dat een 25tal
branderijen, tengevolge van faillissement of andore
redenen, in het afgeloopen jaar buiten wei king
bleven.
Op liet einde van het jaar waren do vooruit
zichten bepaald ongunstig.
"De verzonding van gist was iels uitge
breider dan in het afgeloopen )aar, doch de
resultaten vnn den handel in dit artikel waren
zeer onbevredigond, tengevolge vnn gemis van
algomeooe samenwerking der belanghebbenden.
Op enkele gunstige uitzondelingen na, deelde
do ambachtsnijverheid in het afgeloopen jaar ook
in de alom heerscbenda s-.haarsclilo van werk
en gedrukte tijdsomstandigheden.
De graanhandel bleef stil en beperkte zich tot
plaatselijk verbruik.
.De scheepvaart nam niet toe.
In de communicatie-middelen kwam geen be
langrijke wijziging. Te boti.-won is het, dat de
ontworpen stoomtram van hier nucr Oveischie,
niettegenstaande het groote nut da.irvan meet
worden eikend, nog niet tot stnnd I wam.
Het nut van den postpukkotdionst kwam hier
tor stedo zeer uit door het gemak van do ver
zending der gist.
"Was op andere plaatsen buitengewone woik-
verschaffing noodig, do noodzakelijkheid daartoe
bleek liier niet; de weikloonon waren in liet
afgeloopen jaar over hot algemeen niet lagor
dan in vorigo jaren.
I NIJVERHEID.
a. AMBACHTSNIJVERHEID.
In liet afgeloopen jaar werden gesticht: 18
woningen, 1 oponbaio schori voor lager onderwijs,
1 ziekenbarak, 1 koetshuis met stal en boven
woning, '1 gistloods on bergplaats en 1 schuur;
werden herbouwd: 5 woningen, 1 winkel
huis met bovenwoning, 1 bewamschool, 1 tim
mermanswerkplaats met bovenwoning en 1 pak
huis met bovenwoning.
worden bijgebouwd1 Kistenraakenj met
loodsen, 1 pakhuis met bovenwoning, l ketelhuis
on 1 koestal.
Ingevolge de fabrieksWet werden de navolgende
vergunningen vei leend
1". door Burgemeester en Wethoudeis
u. tot oprichting van
4 smederijen, 3 vetsmelterijen voor olie en
1 loog, '1 distilleerderij, -1 glasblazerij, 1 steen
houwerij, 1 bakkerij, 1 kiuponj en 1 slachterij
b. tot voigrooting van
1 vernisstokerij.
1 branderij, f brouwerij en 1 smedeiijdoor
"aanwending van stoomkiacht.
2o. door Gedeputeerde Staten
tot uitbreiding eener bierbrouwerij.
b. rABUtEKSNIJVERUEtD.
Op ultimo Decembor 1884 badroeg het aantal
branderijen 364 met ïnbegiip van 3 stoom-
brunderijen en dat der distilleerderijen 26.
Er werden 459 555 hectoliter gcdistiHeeid ad
50 pet. gefabricoetd.
De tverkzaamhoden bleven beperkt. Oier het
algejngen werd er niet meer dan vijf dagen in
do week gestookt.
D® omzet det" likeur stoker ij en neemt
jaarlijks af. Do zwaro concurientie dieigt dezen
tak alhier geheel te zullen vei dringen,
.5
Kf
r-Pl
a-'V,
ooral n: w
was minder dan in liet vorig jaar en dit, gevoegd
bij den ongunstigen toestand dei stokerijen, bleef
op do mouterijen niet zonder nadeeligen invloed.
De Wi nd-, Kor on-enM ou tm o lens werk
ten tamelijk bevredigend, do aanvoer van buiton-
landsch meel en bloem was echter voor ben niet
voordeelig.
De Stoom- Koren- en Moutroolen dc
Dubbele Areml vermaalde '10 277 900 kilog, fttnmen
rogge- en moutmee!de Drank 7 630 358 kilo
grammen roggemeel en 7 305 127 kilo's mout-
moelde West 8 845 631 kilo's moutmeel
8 655 075 kilo's roggemeel, 1 178 025 kilo's
tarwemeel en 115 635 kilogrammen maïs; de
Cycloop 4188137 kilogrammen moutmeel en
3 767 088 kilo's roggemeel.
De Bakkers- en Polmolen had geregeld
werk, maar maalde belangrijk minder mesting,
tengovolge van do afmaking van vee.
Groote aanvoeren van buitenlandsclie gezaagde,,
houtwalen waren nadcelig voor de h out zag e1"
rijen, niettegenstaande dat nomen zij wederom
een weinig in bloei toe,
Omtrent do Machinale Vloescliponnen-
fabriek bloef deKoincrvan de verzochte mede-
deoling verstoken.
De Kuiperijen cn Fustenmakerijen
weikton zeer gunstig, sommige maanden hadden
alle kuiperijen het zelfs zeer druk.
De Kelder- en Kistenmaker ij e n hadden
steeds werk,
Do toestand dor Gl as fa b rio k is ongetwijfeld
goed, omdat zij nog onlangs is uitgebreid.
Do Stoarine-Kaarscnfnbriek Apollo
heeft in het afgeloopen jaar steeds druk gewerkt
cn mocht zich verheugen in oen ruimon afzet
barer producten.
Sedert 1 October 1884 wordende tot verpakking
der kaarsen dienende kisten, welke vroeger elders
werden vervaardigd, ook op de fabriek zelve ge
maakt, waardoor het personeel thans tot ruim
400 weiklieden geklommen is,
Dc Ru w-Vetsmni ter ij en Vetkaarsen-
fabrieken we.kten steeds geregeld, doch het
vet was goedkoop.
De Fabrieken van Oleine en Loog
verheugen zich in steeds tooncmenden bloei.
De Kurkensn ij derij en hadden minder te
doen dan in het afgeloopen jaar.
Dc Bierbrouwerijen leverden goede uit
komsten; de buitengewoon warme zomer woikte
het biervcrbruik zeer in de hand.
Do Snel-Azijn makerij en werkten niet
ongunstig.
Do Minoraalwaterfabri ek zag haar
debiet vooral gedurende liet warme seizoen toe
nemen.
De toestand der Koperslagerijen liet in
liet afgeloopen jaar to wenscbon over, vooral
omdat bestaande biandenjen wei den gesloopt en
er geen nieuwe werden gebouwd.
De Machinonfabriek, Stoomketel
makerij en inrichting tothetvorvaar-
digen van ijzeren- stoom- en andere
vaartu igon verschafte gemiddeld aan 45 werk-
lieden arbeid. vT
Afgoleverd werden1 seliroefbootjc cn 3 klep-
schepen voor het Binnenland en 1 sciiroefbootje
voor Suriiift.ee, terwijl belangrijke herstellingen
weiden uitguoerd aan 15 zee- en rivierbooten ->
cn stoombcggoimolens.
Do Fabriek van Stoom- en andere
werktuigen enz. van de firma »G.J. Vincent
Co." alhior, mocht inl883 op do woreldten-
toonstelling te Amsterdam een bekrooningin zilver
verwerven voor de fontein, die weidt a het Bin-
nenhof te 's Hoge zal versieren.
Dat succes werd gevolgd door bestellingen
ook uit hm Buitenland en do vervaardiging der
versieringen voor de overkapping van hetporron
van het Contraal-Station to Amsterdam is aan de
fabriek toevertrouwd. Do industrie ten behoeve
der brandcrijon lv'-><d gelijken tred met do buitan-
gewone enonvenvaehto bestellingen voor fijnen
artistiek smeedwerk, terwijlde speciale inrichting
voor galvanised en volkomen aan haar doel f'"'
beantwooidt. 't
De fabriek, die gestadig moest worden nitge-
breid, verschafte gedurende 1884 werk aap ruim f
20 man.
De Gasmeter-fabriek Schiedam van f/V
de firma Bryan de Groot Co. liad het vooral in :,A
de tweede helft van het afgeloopen jaar bijzonder ,s
druk; het getal werklieden bedraagt 13 man.
Do Man de nm alt o rij en hadden gestadig,
doch weinig winstgevend, werk.
In de Znkkcnmakerijon werd over het
algemeen niets dan het hoog noodige besteld.
De Touwslagerij werkte tamelijk bevre
digend.
De Zeilmakerijen hadden zeer weinig te
doen cn waren de resultaten slecht.
De Fabrieken van-Hakken, olidn en
Acrnissen werkten niet ongunstig.
Do Zalm vo oker ij leverdo goede uitkomsten
en was er wegens do goede vangst steeds veel
to doen.
r>J
■f r
izü* IV.
