êMh,
A0. 1885.
aandag 23 {November.
JK 6351.
Eerste Blad
j ogen n Dertigste Jaargang1-
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
Binnenlandsche Berichten,
v 1 8
'jV* - j v*i
"MS
■r
a
5-
ial
C^é
■f
§r f
v,
ie
n.
•'j
le
t.
m
Abonnementsprijs, per kwaitanl
Franca per post, donr Uet geheele Rijk
Afzonderlijke iiommors
1.85.
- 2.50.
- 0.10.
BUREAU: NARKT, tS124.
Advertentieprijsvnn 110 gewone regels mot
mhegup van eene Courantf 1.10.
'Iedere gewone tegol meer- 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen twi.cmaai. berekend.
IA
F,
he
SR
te
te
DË
IÉ,
R-
0.
te
bij
Schiedam, 21 November 1885.
Dat de Bataven" hun taal moeten kennen,
is hue, deze pausche eeuw door, talluoze
molen verkondigd. Verstand, gpest, gemoed,
alles wordt veiedeld en gesticht, als men zyn
taal maar kent. Maar taal en taal is twee.
Wijlen Jakob Van Lennep heeft o. a. liet
Nederlandse!) in velschillende afdcelingen
verdeeld, In ziju Verdeeling kwam o. a. voor
Yooiittngers- en Aansprekers-Nederlandsch,
en had hij nog een poos langer geleefd, hij had
er zekpr de lubriek Amsteidamsche- Kerke-
raads-Nederlandsch aa» toegevoej. jBata
ven, kent uw taal! uitstekend, maar er is een
afzonderlijk orgaan voor noodig om dit laatste
Nederlandsch te verstaan, en we zoudeu het
troepje echte Bataven wel eeos bijeen willen
zie», die ons, gewone meoschenkmdereo, dit
Borgoensch Nederlandse!) vei klaarde'
Toch, we zouden het ieder lechtgeaard
Nederlander wel willen toeroepen, leeit uw
taai toch in vredesnaam. Uw taal en uw
nationaliteit zjjn zoo innig saam verbonden,
en n is toch schoon, die goede Nederlandvche
taal. als ge muar geen zwarten rok tot staat
siekleed geeft, of haar tot bedekking een
zekeren welbekenden tabbaard omhangt»
Ah men haar lieui vollen eenvoud laat be
houden, en een Vondel, en een Iluygens
hanleereu haar; eeu Vau Effen geeft u haar
te genieten in al haar ougekunsteldheid
een Wolff en Deken vertoonen u haar iu al
haar «clialkschheul, al ;fe?e groeten en
goeden houden dan niet op u te stichten en te
vniukken, al is vau hun laatste rustplaats het
nnrste spoor ook reeds lang verdweneu.
Eu onze eeuw, ze heelt ons gegeven man
nen en vrouwen, die met volle i echt tnannen
en vrouwen van beteeketus mogen heeten.
lunar hekken re ons vooibsj in bonte ryen
en vve nemen hier eeibiedig den hoed af;
glimlachen, daar, en wisschen weer ergens
Da,-'Itndeis een tiann af van weemoedige herin-
ver- .ijwing. Daai was er éen onder, die reeds
heïv sog rust, maar die in de herinnering van
:liei ouderen is blijven leven, en wiens werken
hart''" lloor de jongeren steeds metgeestdiift woiden
acht jp? hand genomen. Weinig, althans betrek»
ederjll^hjk weinig, zag van hem het licht Daar
litt|j| oen ze, zjjn werken: nEerste Gechch-
loij ioeo tLattl«te der Eerste," en toen
r,-^|e!öd 'hjk uLeekedichtjes", en tuen kwam
sr mets meer. Maar in anderen orm ver
innen ze toch heihaaldehjk. En eindelijk,
[daar zagen we ze in galukostuuin, geïllus-
j f .d, verguld op snee, alsof za üiustiatiëa
'Ojdig hadden, die tieve kindeieu der natuur,
so yze werden duur betaald, eu tie bevoor-
rc ie meurchenkiudeien kouden ze ia huu
wlon neerleggenwant natuurlijk, daar
lochteo ze, naast een, iielans I ook al ge-
Wastreerde Camera Obscura van Hildebrand
n i
aam1
1,85
"«««OS
v -i
'elV>|
c«i
itjèM
niet ontbreken. Maar ziet, toen de nood der
tijden hoog was gerezen, en het Amster-
damsche-kerkeraads-Nederlandseh met al den
aankleve van dien aan de natuutfijkheid in de
goede schoone Nederlandsche taal don dood
steek dreigde toe te biengen, toen was daar
een maatschappij van echt practische Neder
landsche lui, en ze zeiden: we willen dien
man van de sEerste Gedichten" en van da
Laatste derEeiste" eD van de »Leekedichtjes"
een extia, maar een welverdiende hulde
toebrengen. Een standbeeld voor hem, dat
denkbeeld is veel te alledaag-ch; neen, we
zullen zijn geestesgaven brengen onder het
bereik van die breede massa, die aan meer
behoefte heeft, dan aan dagelijkse!) stoffelijk
brood. Voor Petrus Arnoldus De Génesiet
moet een monument worden gesticht, waarvan
in ieder onbevangen, eerlyk, goed, vroom
Hollandsen huisgezin een afgietsel zal kunnen
gevonden woiden. Een volksuitgave zijner
wei ken zullen we leveren vooi den fabelachtig
lageu prijs van vijf en dertig centenen dan
kunnen zij, die wat veel hebben, eens hiep in
dec zak tanen, eu koopen tal van exemplaren,
en als ze dan een stoffelijke aalmoes uilieiken,
doen ze misschien zoo'n De Génesiet bij hun
offer der weldadigheid, dat den geest /al voeden
en opvoeren, zooals het stuflWyke biood het
lichaam doet.
Een vriend meende, dat het een uitnemend
idéé zou zijn, aan alle kerkeiadeu dei Her
vormde gemeenten m Nedeiland het verzoek
te richten, om, op den Zondag na de veischij-
ning van de Zevende uitgave der gedichten
van De Génestet ooder de Godsdienstoefe
ningen een inzameling van viijwillige gillen
te doen houden, ten eipde onder liet Neder
landsche volk die uitgave op ruime schaal
mocht wouIku vei spieid eo alle urmen van
geest en van geld zulk een brevier konden
machtig worden.
Wat Zouden ze opgetogen wordeu zei mijn
vriend, ais ze daar lezen»Het Penuiugsue der
Weduwe", met het aauduenlyk slot*.
»En do englon hebben 't opgeschreven
In 'theilig Boek van 'teeuvvig leven,
»Ga vrouw, u wacht een heet lyk loon
«Dien penning hebt ge mij gegeven,
Verklaart Gods eenig groote Zoon!
Wat zouden ze genieten by de le/irg van
«Stem des Haiten", waarvan het slat zoo
ernstig khnkt:
«Zoekt eerst, o zondaar, zoekt het Koninkrijk
des lleeien,
En al het andro wordt geworpen in uw
schoot
Wie aan zijn poorte klopt, hij zal niet ledig
keeien
God geeft geen aalmoes, geeft geen brood!
Hij schenkt de volheid van Zijn beste zegeningen
En somtijds geeft IIij aan zijn aunc sterve
lingen
Ook levenslust bij hemelrust,
En hecht'hun hart aan de aard met meer dan
aardscbe banden
Die hij eens zelf ontknoopt mot de eigen Vader
handen
Die ginds de heilige Engel kust.
Welnu, zei mijn vriend, is dat levensernst
of niet. Geen kerkeraad kan tegen een
collecte hebben voor een doel, zo o nobel als
het onze. We lyden geen échec zooals de Vrye
Universiteit met haar collecten hier en daar
beeft geledenzrlfs de kweekelingen dezer vijf
jaar oude Nederlandsche instelling worden
bedacht, hooi maar:
UIT I1ET STUDENTENLEVEN.
Ruiscliende Avonden, en schittrendo zalen,
Bruischende lekei s en ramlende schalen,
Blinkende toortsen in flonkrend kristal,
Klinkende kelken en jubelgeschal
Sclmatiende buien van lachen on zingen,
Klaatieinlc stroomen on kurken aan 't springen:
Spreien van dons voor het uitgerekt lijf,
Reien van viinden in 'tzalig verblijf!
Uitstekend zei ik, maar zieu we nog eens
verdei'eu als vve dan samen hebben gelezen
LEER EN LEVEN.
"tls katedii'/atisde daitelo jeugd
Met oohjke christenzielen,
Mot guitige oogen en loezig haar,
Giauvve buisjes of blauwe kielen,
De jeugd joelt aan de kerk hijeen
En wacht op het klokje van negen,
Dat Doimiié tieedt uit du pastorie,
Vlak bij de keik gelegen.
Zij worden gevoed mot de zu'vere leer,
Dees jcugdigo Protestantjes;
Ilun lovnnsbescliouvung is melankoliek,
Al lijken het vroolykc klantjes I
Zij houden voor waar wat Domino zegt,
Geen twijfel njst van binnen:
Toch wei Kt de kiacht der zuivre leer
Maar langzaam op hun zinnen I
Zij weten dat heel 't menschdom diep
In Adnm is gevallen.
En dat veuloemd zijn, ïeods voorlang,
De meestert, zoo niet allen 1
Intusschen schijnt het hun vroolijkheid
Vnoiloopig niet te stoien,
Of daai, op éen die zalig wordt,
Tienduizend gaan verluien 1
Zij weten ook van 't wezen Gods
Verwondeilijka zaken I
Die trouwens hun lichtzinnig hart,
Al mee niet wijzer maken.
Niet vvij/er: slechter evenmin,
Geen kwestie baart bun zorgen,
Een vogel zingt in 'tjeng gemoed
En vtoolijk lacht de morgen
Och, Pnstoipreek die jeugd maar voor
Dat /e in dit stofgewemel''
\Moot leven, vvais van 'tunrdsch genot,
Al'eeiiig voor den hemel.
Zelfs Teunis, die op krukios gaat,
De beste van die snuiters,
Leeft nog op 'toogenbhk alleen
Voor knikker» on voor stuilcis!
Klaas',' met een hoepel in de hand,
Leeit zijn geloof van buiten,
Docli loopt hij vast vraag Vier wel vrij
En zal dus *tboek maar sluiten!
Piet, die zich strakjes in da les
Een zondaar zal verklaren
Trekt nu, zoo'n zondaar als hij is,
Zijn zusje bij de haren!
De blonde Ko, do zwarte Jaap
Vertoonen ons Kaïn en Abel;
En de nndie schaar joolt wiid dooreet])
Piecies do Toren van Dabei!
Slechts Keesje met -zijn «kort begrip"
Zit in een hoek te brommen
Zijn godsdionst kostte 't stumpertje
Helaas! al vrij wat grommen,...
Daar slaat de klok! daar stroomt de jeugd
Den tempel jn der chiistendeugd,
Eenvoudige, onbekeerde l
Hoe 'kvvou dat Hij haar tegenkwam,
Die kindren in zijn armen nam,
En vast wol anders leerde
begint dan myn geloof aan de léussite van
de collecte te verminderen, lk wed, dat wel
zooveel piedikaiiten, oudei Hagen eo diakenen
tegenslemineu.
Wordt vervolgd.)
SCHIEDAM, 21 November 1SS5.
Id de afgeloopeu week is als schadelyk
voor du co.isumitie afnokeui d en onder politie
toezicht begiaven het vleesch van drie
runderen, als 1 van A. v, d. B., i van W. v.
d. M. ea '1 van C. v. N., allen veehouders
alhier.
In den afgeloopen nacht tra 12Vs urfl
ontmoette de politie aan den Singel alhier
een jongetje van 11 a 12 jaar, zonder boven»
kleeding, op bloote voeten en blootshoofds)
dat hard liep e» om hulp riep, omdat zjjtt
moeder ïou vermoord worden. De politie ging
daaiop met hem naar zijue woning in het
Doelenhofje en daar bleek, dat zijn huiage»
nooten allen in diepe rust waren en dat het
jongentje io een aanval van kooits, waaraan
hij sedert eenige dagen lijdende was, da
straatdeur had opengemaakt en de straat was
opgelooprn. Zyne verdwijning was doorzijnd
oudets, die met hem in hetzelfde vei trek
sliepen, niet bespeurd.
Gistermorgen ongeveer 10 uur vervoegde
zich bij den heer W. DreKtraan, praktizjjB
alhiei, de heet A. Frank, praktizyn en tevenJ
godsdienstondei wijzer te Rotterdam, die, nog
voor hij het doel vaa zijn bezoek aan den heer
Drektiaau had kunnen mededeelen, dooreen
bei oei te geti ofïen werd, en, niettegenstaande
hem spoedig geneeskundige hulp werd verieeDd,
reeds een paar uur later overleed. Zyn lijk
werd naar de Israiilietische school alhier over
gebracht vanwaar het hedenavond naar
Rotterdam zal worden vervoerd, De over
ledene iaat eeu vrouw en 4 kinderen achter.
Tot opper-schenker van Z. M. den koning
is, naar het Vad. verneemt, benoemd baron
Vau Haidenbroek van 's-fieeraartsberg ea
Beig-Ambacht, terwijl K. gtaaf Van Ljjnden,
gepensioneerd luit.-kol. der cavalerie, tot
groot-officier 'van 's koniugs buis benoemd is.
gv x
lö/ïk t 1 \A - i n
jt- vc ?fi r if''
JU