te
wmmm
P
m
te'
pil
m
m
mï-'-
te b-
pp
It V
^™ÜAAGSCHE schetsen.
Wmm
IPIé'
IfKr;'
fiÜ?
Issste1'^
lf,V>
mm»
Gemengde Berichten.
arKéé'
Het goedkeuringsmerk, gedurende het jaar
1886 te bezigen bij den jjk en heryk der tuaten
tóhf.'- *®P gewichten, zal zj)n de letter V, in den ga
ffe- 'V.' wonen drukvorm, schuin gesteld, en bij
jKj\-- den yk van gasmeters de koninklyko kroon.
Het ministerie van waterstaat, handel en
nijverheid deelt in de Staatscourant mede, dat
de diénst der postwissels in h»t verkeer met
Bulgarije tydelyk wordt gestaakt.
é.x:
If-'j; -\' Naar het Orgaan verneemt, hebben eenigo
gV, ambtenaren te Groningen en elders besloten,
%V, een adies onder buone collega's te doen rond-
- gaan, om te, protesteeren tegen de willekeu-
i |ge behaudéjing, den ryksambtennar C. Croll
aangedaan. Het adres wordt druk geteekeud
en zal worden opgezonden aan den minister
van binneniaudsche zaken en aan de Tweede
Kamer.
§P§fi£;/i
JbVvV'"..
De Anut. weet nader omtreDt de nieuwe
opera, die de heer "Verhey onderhanden hééft;
mede te deelen, dat' de tekst ontleend is aan
Van Lenneps historische novelle De Hun
ne n b o r g. De opera zal König Arpad
hasten. De vrouwenrollen Reyna en Leska wor
den door den componist voor de dames Bettaque
en' Jaido bestemd.
Te Eindhoven hebben eenige ongeregeld
heden plaats gehad onder de arbeiders der
sigarenfabriek vaó de heeren v. M. aldaar doiw>
dien twee van hen, die te laat op het werk
IjSj^:kwamen, boete kregen. Gisteren werd een der
patroons schromelyk mishandeld en een groote
I |S-', verwoesting in "dé' fabriek aangericht. De poli-
tie moest 'tusschen beiden treden om de orde
'ilpl i. t® herstellen.
||gl|,, Omtrent de gisteren vermelde poging tot
mi',- moord door een barbier te Utrecht op zijn
Ijfe ,r gewezen meisje, ëené modiste, gepleegd, ver-
l&J heenit :het U. D. nog het volgende'De
Ifpïi dkdsr, een 30-jarig :jongmensch,die vyf
weken geleden jdoor zijn meisje werd afge
schreven, deed in den laatstee tijd herhaalde
vruchtelooze pogingen om het engagement
wéder ia ordé te' brengen, dat afgesprongen
wae, omdat zijne onlangs opgerichte affaire
geheel te niet was gëgann cn_ hij zelfs zyn
huishuur haast niet meer kon 'verdiénen."
Acht dagen ongeveer geleden kocht hij
een revolver en liet die gehéél iaden.
Eergisteravond omstreeks 9Vs ure wachtte
fcj-K; hjj zyne vroegere verloofde, dié om
streeks dien "tijd huiswaarts keertin da
Zonstraat.opé Hij zocht "twist, dreigde haar,
liép'mët haar mede, én vervolgde al twis
tende met haar de wandeling, totdtl hij in
de' Kruisdwarsstfaat naby hare woning op
eene stille plaats genaderd was, alwaar hy
onverhoeds haar aangreep, tegen den muur
duwde en vervolgens eenige revolverschoten
ep haar loste.
■:Een dier schoten ging' achter het oor in,
een tweede drong in den rechter schouder,
ifL- terwijl een derde haren rechterarm als een
schampschot raakte.
Al gillende van pyn en hard bloedende he
lft-Vreikte het meisje de ouderi'yke woning,
ife waar de angstkreten reeds door hare moeder
'Woreii gehoord. - y
r Zoo sneb mogeiyk werd genees- en heel-
psu kundige hulp ingeroepen en het meisje ver-
W00-0.
pleegd,
De toestanu
19' ernstig, doe
Omtrent de ernstige ontmoeting. -welke in
den nacht van Donderdag op Vrydag jl. tus-
echen eene bende smokkelaars en eenige amb
tenaren te Ter A pel heeft plaats gehad,' meldt
de 2?rov. Qron. Cl. het volgeude:
Op de grenzen van Ter Apel en Roswinkel
hadden eenige ambtenaren te Maten postgevat:
Wel was men overtuigd, dal "ér 'weer wat
over de grenzen zou komen," maar dat was
niets vreemds; dagelijks zag'meh'troepen zich
in de richting naar Ruiten broek bewegen; De
donkerheid van den nacht belette ver van zich
af te zien. Maar er werd gedruisch vernomen.
De ambtenaren komen uit'hunnen schuil
hoek te voorschyn en voor zy nog iets zien,
knallen geweerschoten hen reeds om de ooren.
Als de ambtenaren zich goed herinneren, waren
er wel 20 schoten gevallen. Natuurlijk wérden
deze met revolverschoten beantwoord en in
een oogeublik waren zy midden tusschen de
Smokkelaars of, zoo als later'bleek, tusschen
dé voorloopers geplaatst. Een der ambtenaren,
Veldkamp, had het zwaar te verantwoorden.
De toegebrachte slagen deden hein duizelen
en hadden bloedende wouden gemaakt. Op
den écuen arm ontving hjj zware slagen, zoo-
als'hjj meent, hem met dén'joop \!ab een ge
weer toegebracht. Ook zijn collega Péltioga
werd geslagen, maar deze kwam er betrekke
lijk goed af. De éérste' zorg vab dezen' was
zjjn rnakker onder dak te brengen,' ten einde
de bloedende wonden te onderzoeken eii te
verbinden". Twee der'a'mbtenareu van Ter Apel,
Clement' eé Lantinga,' lagen, zonder dat zy
het van elkander wisten, op eénigén afstand.
Door'het "geknal der schoten gewaarschuwd,
begaven zy "zich in de richting daarheen en
stiètten op een troep smokkelaars.' Voor nóg
plan'van aanval of verdediging'kou g'émuak't
worden, knalden opnieuw schoten, eu de laatste
wérd 'door een' schot hagel in de lénde getrof
fen. Clement worstelde inmiddels "niét één
smokkelaar, dien hjj'stevig vasthield. Ook hem
liep 'reeds het bloed> langs het Uahgeziclit.'De
smokkelaars haddén vati'de verwal riug gebruik
gemaakt'eü huó ée vrachten in veiligheid gi-
bracht. Slechts eën 25iél liters was dén amb
tenaren iu handen gevallen, Eeuige "blazen
met" voorloop moeten stuk geraakt zjjo. Het
terrein werd vervolgens bewaakt'tot bel mor
genlicht 'dé overtuigibg gaf, dat de 'sluikèrs
allés'hadden medegenomen.
Te Haarlem mocht gisteren een wachtmeester
der huzaren'zjjn'gezin verrekt' zien door de
geboorte van een tweeling,'feen jongen eu een
meisje. De dag van 19 Februari heelt den ge
lukkigen vader aanleiding gegeven1 om vóór
zjjn tweetal als namen te kiezen: Willemen
Emma.' "A;
De radelooze dader gaf zich, ca bet vol-'
«g-i, voeren van het feit, vnjw'iiijv":by' de politie
aanbekende den aanslag m hebben ge-
pieegd met het doel zjjn metuje te dooden,
w'e h« n'et kénzien, dat zij later
jetnaod anders zou tóebehoóreD.
fe De revolvernog gedeeltelyk geladen
ph; we'ri'i bjj' 'dén dader bevonden en in besiag
--nu-:. -ti: V
genomen.
van het verwonde meisje
doch men hoopt haar in het
levèb té' behoudsn. De dader is ter beschik-
king der justitie gesteld en naar de cel-
^gevangenis overgebracht: i
Onlangs is te Amersfoort ia ondertrouw op
genomen W, Z., oud 79 jaren, en J. W., oud 74
jaren. Mag een huweljjk op die jaren reeds sin
gulier genoemd worden, het antwoord datJ.
W., op de vraag of zjj met W. Z. een huweljjk
wildeaaugaau, gaf, was mede curieusïÓchja,
ik zal deu ouden gek maar nemen," klonk het.
Te Valotn (Friesi.) hebben twee grijsaards,
91 en 85 jaar oud, tegen elkander óm 't hardst
op scliaatsén gereden: Na een vinnigen strjjd,
waaronder éen kamprit, gelukté bet lieu jong-
sten kampvechter den vierden rit te winbéu.
't Was ecu lust om te zien, hoe snel ze bei
den langs de baan reden.':
0.-•
In Wales is- Dinsdag veel sneeuw gevallen.
Men zogt; dat in het Welsche gebergte meer dan
4000 schapen en lammeren zij nomgekomen.
Waarschijnlijk zal eerlang do Belgische Moniteur
ook in" hel Vlnarnsch verschijnen!
"Volgens do Gemaaidkcbrscht in verscbeideno
plaatsen der Poplsche provinciën van Pruisen
groote ellende. Er sterven daar een aantal nion-"
'schen aan den" typhus'.'.Sommige dorpen moéten
een vierde deel hunner inwoners door die ziekte
verloren bobben. -
De schilder Mnnkacsy heeft,-^te Pa'rij^dü vbh#
tooiing van zijn nieuwe schilderij VïMözart's^;
laatste oogenblikken," mol een schitterond feest
gevierd. Vóór hot; st uk ter bezichtiging van de
talrijke" genoodigiien werd gesteld, voerde een
orkest Mozart's «Requiem uit.
i"1 v
Eindelijk, eindelijk dan is de regcering tegen de
sociaal-democraten ofVlegen' hunne leer eenigs-
zins zelfbewust opgotfeden. Een ambtenaar is
ontslagen (of volgens anderen geschorst), die
oen voorstander .on aanhangerdozer loer, en
bestuurslidvan den bond is. n
Het spijt me, dat de liberale bladen over het
algeinoen het begrip van "vrijheid zoover hebben
uitgestrekt, dat'zij' deze handeling der regeering
afkeuren. Dat is hot «moderne beginsol" te zeer
uitgerekt. Ik schrijf hier manr mijn eigen, por-
sooniijko opinie neer, en lierhaai, dat het mij spijt
Want zuik. eon vrijhoulsbogiip voert op een
gladden weg.
Is het altemet niet waar, dat nergens elders
geduld zou worden, wat in ons land van de, herren
sociaal-democraten geduld wordt? -lie weg
gezonden, of op bedenktijd geschorste ambtenaar
hoeft, als ieder zijner collega's, een eed, van
trouw aan het land on zijn belangen móeten
afleggen. De vraag is nu maar wat willen de
socialisten -on duidelijk genoeg govon zij zol-
ven daarop het antwoord: zij willen
voor eori reeks dwaze stellingen, de bestaunde
orde van zaken omkeeren, desnoods mot geweld-
De heer Doraeiu Nieuwenhuis mag zeggen, dat
'them leed doet, liet geweld in bescherming to
moeten nemen, erkend heeft hij nochtans, dat er
niets,anders dan geweld opzit, nu de,regeering
voor zijne eischen doof blijft. Wat wilt ge meer?
Heet dat het land dienen naar eed en geweten,
bestuurslid te zijn cener verecniging, die geweld
en revolutie predikt? Had eigenlijk die ambte
naar niet vrijwillig moeten .heengaan en het
beneden zich moeten aclnen voor liet land te
werken en uit da landskas betaald to worden,
voor het land dut, volgens hem, de rol'van
onderdrukker speelt? v
De trouwe lozers, der llaagsche schetsen ken
nen mijn wrevel tegen alles, wat sociaal-demo
cratisch klinkt. Bij moer dan 'éen gologeiiheid
heb ik dien gelucht. Of ik.wel eens een vergadering
van den bond heb bijgewoond V Ja, ééns. En
na dien éenen keer hen ik, .ervan genezen. Die
vergaderingen, moet ge weten, gaan dikwijls
heel ordelijk in haar werk, inuar soms ook wil
len ze wel eens een minder rustig einde hebben,
waarvan de onschuldigen dan veelal de dupes
plegen to zijn. Gij,zult mij toestemmen: eens
moet zoo iets voor den eersten keer gebeuren
en ik zou ongelukkig genoeg kunnen zijn om
het te treffen.'- Bovendien, wijsheid zult ge er
niet opdoen; nieuwe gezichtspunten zullen zich
niet voor u vertoonentegenspraak wordt er
niet toegelaten, en indien ge op een of andere
wijze laat blijken, dat gij 't niet met de hoeren
eens zijt en recht voor uzelf vraagt, waar zij
recht voor allen eischen, dan spellen de don
ker© blikkon en binnensmonds gesproken stop-
woordekons u weinig goeds.. Gij duet wel, u zoo
spoedig mogelijk weg té'pakken'én'nooit weer
terugto komen.
Enfin, .niemand ziet graag vreemd volk op
zijn erf, er. ik voor -mij wilgaarne wegblijven
uit gezelschappen, waar ilc maar half geduld
word. Dat hindert mij niet. Maar mijn onuit
roeibare vvtovël spruit 'vóórt uitvde'vervloekte
leugentaal, slag op slag in schrille tegenspraak
komende., mot do. .werken van barmhartigheid,
die onder de zon gebeuren. Zachtjes aan nadert
weer liet voorjaar, en menigeen, die den winter
is doorgekomen, slaakt een zucht van verlichting.
"Wie echter hielp er zooyelen zoover :komen,
wie?. Ach, mijn lezer, toen 't Sinterklaas
zou worden en Korstmis en Nieuwjaar; toen 't
vroor en zeer koud was; toen er geieden en
gevraagd werd; toen hebben er schatten ge
vloeid, ik zeg u, iiiet altoos uiteen ruime beurs;
schatten tot. leniging van armoede, geblek en
nood; tóen zijn er duizendtallen, van kinairen
gevoed cif verblijd, 'en gevraagd weid er niet,
of er ook kindoren van socialisten onder liepen,
en er is een mate van menschelijk mededoogen
vaardig;en wakker geworden, (wakker? liet
slaapt nooit die zich niet in cijfers, laat bren
gen.. Is dut alles om niet gebeurd
Als een partij strijdt voor hare'beginselen
accoordmaar de wapenen dienen eerlijk te zijn.
(Tusschen twee haukjes: eigenlijk weet ik niet,
waarvoor, zelfs met eerlijke wapenen, die eeuwige
strijd noodig is. Waarschijnlijkzit het hem in
r dé verbazende grootheid onzer respectieve prin
cipes enin de kleinheid i van ons opslorpingsver-
mogenwaardoor wo altoos eeif- zenuwacluigen
drang hebben om andefen tot on» gevoelen ever
te halen. Basta;, dan is het menschelijk). Maar
hier zijn niet alleen de wapenenhier is zelfs
de strijd, oneerlijk. Hier is een toeleg, van begin
tót eind ieugonuchtig en vol bedrogeen wroeten
en* aanhitsen een wantrouwen- en twéèdracht-
- zonder Weerga: DaijiVebbensommigc buigeineek-S
Iers begrepen, die niet gedoogden, <iat de waar-""
digheid dor regoering éii 'ile haath. des jlcónihga ;;i
door 't slijk werden gesleurd dat hebben enkele
strafrechtelijke vervolgingen erkend. Maar niet'
voldoende. Do stier dient bij de horens gepakt.
De lougctmors cn do in volo opzichten arme
bedrogenen, die liet bezit zouden willen, maar
in do verste verte geen begrip hebben van d<r
ontzettende verplichtingen, die hot bezit oplegt;
de leiders, die u denken dood te gooien met
eenigo weinige holle zinnen, maar ondcrtussclien-:
kwaad bloed zotten tusschen burgers, onderschei
den in stand, ja, maar dio elkaar noodig hebben'
als de naald het oog, zij verdienen de krach- j
tige hand der. rogecring to voolon De wettig
verworven eigendom eisclit bescherming togen
dreigend geweld; en zij, die geweld willen ple-
gon, zij hebben wel te bedenken, dat oen ver-
schrikkelijk middel van revanche Ion dienste'
slaat aan de ton onrechte zoo benijde bezitters,
liet gesloten houden dor beurs, hot weigeren
van werken van bannlmrligheidDo Hemel be
hoede niet do bezitters, maar do armen, de
goeden, die met de kwaden zullon lijden!...,
7.oo verwijdoro dan de regeering uit 's lands
dienst nllon, hoog of lang geplaatst, die 't land"
verraden door der revolutie te dienenVoor
uilen is plaats niet alleen in liet land maai'
ook in het landsbestuurvoor roomschcn on
onroomschen en joden, voor atlioïston en andere"
islon, voor' mannen uit liet volk nis Holdt,
slechts voor sociaal-democraten niet. Hun leer
vloekt met liet welzijn van den staat, dien zij
in gemocdo niet kunnen dienen en hot «vviu
niet voor mij is, die is tegen mij" is hier van
volle kracht.
Zoover met de onderhavige schets gevorderd,
vernoemt mijn oor hot eigenaardig schuifelend'
geluid,door - oen vallend papier in een quasi-
inarmcron gang veroorzaakt. Het is nieuw leven
vnn don brievenbesteller. Ik haast mij heen en'
oen oogeublik later schijnt l)e lantaarn op mijn
schrijftafel.
Ik mag haar schijnsel wel.'t Komt hior ntf
juist zoo te pas, en het is niet meer dan een inval
lende godnehte; maar mij dunkt toch, waar in
don lautsten en allerlantsten tijd zoovele bladen'
het licht zagen, die, als uitvloeisel van een nieuwen'
jongen tijdgeest voor do jongeren volgaarne
openstaan, het optreden van'een Nieuwen .Gids:
niet zoo erg noodig was. Portefeuille, Lantaarn,
leeswijzer en, bij de ZiiidnedérlnndersFlan-
dria;ziedaar reeds vior organen,-wier streven,
zeker met niet -minder succes dan ie Nieuwe
Gids, in dezelfde richting wijst.-Ilemellief! moil
moest tóch ook eens om een menscli zijn beur»
denken! «Locs je De lantaarn niet?" zegt',
verontwaardigd meneer A.dié- intusschenjgjf
nooit van den leeswijzer gehoord heeft, enf/I?
«Heb je de Portefeuille niet?" vrangt meelijdend'
meneer B., die échter nooit door het lunluurii'
kaarsje beschenen is; en zoo volgt liet eeno' 5
abonnement op het andere. -'L Is wel loep gezien;
van de oprichtershebben, denkon zo, moeten-
de lui ons nieuwe blad toch.
Nu,, die Lantaarn dan is inderdaad een wel' V'
kóme verschijning. Wordt baar 'licht niet heinde
en ver gezien, toch werpt zij menigmaal een: M
vroolijken glans op sommige onrlerwèi'jien, die'
wo zonder dat niet meer zouden aankijken,-
zóo oververzadigd als we er al van zijn.
Ditmaal echter voegde zij een nieuwen sehrlfc-
bij al de schrikken, die de laatste dagen mij
brachten. Verbeeld u
Gerard (teller schreef nooit een meesterstuk,
beweert' Jan C. De Vos. Waarom niet? Omdat '-
Gerard Keiler geen tijd heeft.
Familjaarweg ..gezegd:- Kelior moot, om in
'tieven te kunnen blijven, werken, en lrnrd werken
ook. Zijne pen bezit overigens alle vereischtcn .5
tot het voortbrengen van een meesterwerk alleen-
lijk, zij wordt gejaagd en gedrevencn wilder i
zij den noodigon tijd nemen om to geven, wat:
zij tusschen iederéit barer regels bewijst to be-
zitten, dan zoude hand, die haar voert', moeten i;S
Vul het woord maar niet in, miju lezer! Niet,:::'!1
omdat het zoo'n vaart niet hemen zou, want U,
het is waarachtig, dat in óns 1 and verhongêren
moet, wie van zijn pen denkt te leven, ouk.al ;.v
werkt hij als een ploegpaardmaar otnda^
het redmiddelgevonden, is. lloor en zwijg
:t> Wordt het geen tijd, dat ónv.e' regeering1
«dichters, du\'bewijzen géven wan ■groot talent,)
«in staat stelt, tot waarachtig heil der natie,
«onbekommerd tu lovenin staat stelt om onzd
«lottei'kunde te verrijken met .moostei'stukkon, -
«waar zij waarlijk niet van qyervoei'd is
«Wat ik verlang, is niét tneer dar. ééne uit-
«gave van f ,25.000 's jaavs.Elke vijf jaren
«worde door eene uitgebreide comroissio \ijv-j
«nutours aangewezen, die f 5ÖÓ0 's jatirs. van.
«Staatswege genieten 'vjjv;r'.
Genoeg. Dit zegt Jan OjiDo Vos. Vernaamt gij
ooit brutaler eiscli Op goede HollandsehS
kruieniorsgeest zié toe pn beschonp do wiugjyntt:
lietitind vun Jan en Jannetje, opdat ?t schaag'li
niét wakkef'gemaakt wórde; te' dikwijls reeds;
Sé';'-
I 'V.-'
fe^'v'v'
zaaien, een aankweeken van een geest van verzet, wérd er aan gestootèn I Steénigt.V. Of, neenry®