6446,
A". 1886;
Donderdag 8 April.
Veerti Lgvs t Jaargang.
Buitenlandse he Berichten.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
i v v\ j
Abonnbmentspiius, per kwartaal 1.85.
franco per post, door liet gelieele Rijk - 2.50.
Afzonderlijke nomincrs0.10.
BVRBAV: M, A. BHT, 'B, 13*.
Advertentieprijs: van 1—10 gewone regels met
inbegrip van eéne Courantf 1.10,-
Iedore gewone regel meer - 0.10.
Driemaal geplaatst'wordt tegen tweemaal berekend.
Schiedam, 7 April 1886.
Nu de rust iu het zwaarbeproefde België
nagenoeg is.teruggekeerd, ontbreekt het erniet
gap, beschouwingen óver het gebeurde, over
de oorzaken, die tot zulke gewelddadige uit
barstingen aanleiding hebben gegeven, en
over hetgeen thans te doen staat, l'oeo te
Decazeville gruwelpn werden gepleegd, te
Londen met schendige hand het eigendom
vangezeten burgers werd vernield, toen te
Amsterdam de politie nu en dan. tegen de.,
sociaal democraten moest optreden, veinain
noen zulks in België, zonder er meer in te vin
den, dau in gewone nieuwstijdingen. Maar daar
begint het schandaal te Luik, het verspreidt
zich tot het zuiden des lands, en aanstonds
glaat. de schrik den Belgen om hel hart, en ze
vragen hoe is het mogelyk? En men ant
woordt hun: wanneer ge meer aandacht had
gewijd, meer gewicht had gehecht aan de
vojksbewegingen, "die bij uw uabureu eeu meer
of minder dreigend aanzieu hadden, ge zoudt
begrepen hebbendat deze gebeurtenissen
de gevolgen waren van.eeu diep geschuklen
tuaatschappelijken toestand, en dat het meer
dan tgd is al de anmlacht te, wijden aan de
quaestie van het proletariaat, waartegeu dan
aan allerlei nietige partijtwisten wel voor een
poos het zwijnen kon worden opgelegd.
Aldus ledeneeren Belgen tegen Belgen,
Laten we de zaken zonder vooringenomen
heid onder de oogen zien. Iedereen roept:
we. doorleven een verschrikkelijke crisis.
Wanneer zal deze worden opgelost? Het is
goed, op dit punt elkander te verstaan. Er
zyn er velen in België, die zich verbeelden
dat de normale toestand eigenlyk bestond in
het tydvak van welvaart, dat op Hen Fransch-
Duitschen-oorlog volgde, en dat de terugkeer
van zulk een tjjd het doel van elks streven
moet zijn. Dat was eerst een tijd I Ieder had
geld op zak. De werklieden, de myowerkers
vooral, ontvingen aanzienlijke weekgelden.
De groote industrieels ondernemingen wierpen
reusachtige,dividenden af. Niemand spaarde:
de goudeu tyd scheen aangebroken. Tal van
lieden, die rustig in een nederige wouiug
hadden kunnen leven, lieten zich met groote
kosten aanzienlijke woningen bouwen en
wilden paard en rijtuig hebben. Men giug een
andere leefwijze volgen, waaraan groote uit
gayen van allerlei aard verbo.nden waren.
Dat waseigenlijk ook een crisis, maar eeu
crisis vim deu overvloed. Doch weldra begon er
verandering te komen; de kwade dagen
kwamen: wat met groote kosten was gebouwd
éb bijeengegaard, moést tegen zeer lage prijzen
van de hand, als-men zoo'gelukkig was een
fcoopér te vinden, hetgeen nog niet eens-
altyd het geval was.
Maar al verkocht men huis eo paard en
rijtuig en fraaie meubelèn, men wijzigde min-
ia-.;?" gemakkelijk' de'leefwijze, waaraan men
nu zoo lang gewoou was geweest-; niets is
ook; moeilijker dan hiertoe te komen.. Het
is, gemakkelijk te. begrijpen, dat de malaise,
welke degenen trof, die zich op de hoogste
sporten van de maatschappelijke ladder; be
vonden, veel gevoeliger door ben werd gevoeld,
die een lager standpunt innamen. Men werkte
veel, minder ,en. tegen lagere löo'nen. Het volk,
i dat zijn dagbladen leest, bemerkt, dat grooteu
en kleinen steen .-en been klagen over dén
ellendigen toestand. En toch, zou iemand,
gewoon slechts naar den schijn te oordeelen,
gelooven, dat de zaken werkelijk zoo slecht
gaan? Gaat meu niet voort feest op feestte
geven? Worden de publieke vermakelijk beden
minder druk bezocht? Dit is eeu vraagstuk
misschien betalen velen niet onder voor
wendsel, dat betaien niet fatsoenlijk (1) is;
maar voor de onderste lagen der maatschappij,
waar weinig verdiend wordt, en waarvoor het
krediet klein is, schijnt zulk eeu toestand vreemd.
Men heeft goed zeggen feesten zyn iri het bé-'
lang van handel eri ny verheid, verschaffen werk
aan tal van handen de klasse der niet bezitters
vindt, dat er groot onderscheid is tusschen
woorden - én daden, tusscheu de o> gunstige
omstandigheden, waarvan iedereen spreekt,
en de weelde door velen kwistig ten toon
gespreid. Dat is het óogenblik, waarop de
volksleiders, de nietswaardigen, die 'niets te
verliezen hebben, wachten om de gemoederen
op te winden.
Voeg er dan den sterken drank by, en ge
beurtenissen als te Luik en elders worden
géboren,
Io dergelijke gevallen is geen aarzeling
mogelijk; met alle macht en kracht moeter
gehandeld worden, opdat orde en wet zege
vieren. Doch dit is niet alles, want de her
haling van dergelyke tooneelen moet voorko
men wordeD. Zijn er Belgen, die in weerwil
van al hun ernstig streven om arbeid te
bekomen, geen werk kunnen vinden, welnu,
dan moeten groote werken van openbaar nut'
worden uitgevoerd, om hun bezigheid te ver
schaffen, Mag dit slechts 'een -tijdelijk hulp
middel heeteD, uien overweg') alvast in dien;
tusschentyd de quaestie vau het proletariaat.
Duitschland en Engeland geven het voorbeeld,
Iaat België dit volgen, in plaats van bij
iedere zitting van de wetgevende macht den
tijd door te brengen mét onvruchtbaar party-
gekibbel.
Voiksjeiders stoken den arbeider op,
spreken hem van zyn .rectiten, maai; ver-
zuiéien hein aan zijn* plichten té herinneren.
Hieruit volgt, dat als daartegen vau de zydë
der goedgezinden niets gedaan wordt, de
opruiers vrij'spel hebben: om de gemoedereu
op te zetten en te verbitteren. In de worsteling
der maatschappelijke klassen, zeide Thiers,'
waarbij <ie een zich over den ander wentelt,
wordt ten laatste zelfs-de eenvoudige burger
een aristocraat genoemd door de leiders, en
als zoodanig wordt hy vervolgd.
Aldus wordt door de verstandige lieden in
België geredeaeerd, eu er is" werkelijk veel in
deze beschouwingen, dat ook'buiten de gren
zen van .dat kleine land overweging verdiént.
V BEL G I E,
Een der redacteurs van deDigaro heeft een
onderhoud gehad met deu heer Badoux, wiens
glasblazerij en.heerenhuizing, zooals,meo weet,
door het oproerige werkvolk in de asch zyn ge
legd. Ü4 dit gesprek teekenen wij aan, dat'de,.
fabriek eene waarde van 2,500,000, fr. ver
tegenwoordigde, en dat zy in de laatste jaren
voor drie millioen in het jaar aan. glasweik
afleverde. Vroeger bedroeg haar omzet slechts,
een half millioen, doch tengevolge der ver-
beteringeoj door deo heer Badoux achtereen
volgens in zijne toestellen gebracht, had hy de
klandisie van verscheidene kleinere fabrieken,
die minder goéd ingespannen waren, tot.zich.
getrokken! Men schr'yft daaraan deu haat toe,
welken de bevolking zijne onderneming toe
droeg.' -a r-,
Volgens de opgaaf van den fabrikant had
hij 950 arbeiders in dienst; hunne loonen
waren builengewoou hoog. Hy had 112'bla
zers, wier loon, naarmate hunner bekwaam
heid, afwisselde vau 400 tot 1400 francs per
maand; 112 hulpblazers, tegen.160 tot 175
fr. per maand 50 wei kljeden, aangeduid als
platuseurs-étendeurstegen 180 -tot 200 fr.
50 coupeurs, tegeu 120 tut 145 fr. Nieteen
van. de overschietende werklieden verdiende
minder dan 100 fr. per maand. Eeo van de
blazers, Roflér, heeft een jaarlijkscli inkomen
van 12,000 Irancs. De werktyd was ongelijk,
wat door den aard der glasfabricage niet
anders mogelyk is; blazers en hulpblazers'
werkten iedere maand 24 keeren 9i/2 uur; de
élendeurs hadden 12 werkuren in de 36 uren.
Op de vraag, wat hij du voornemens is te
doen, antwoordde de heer. Badoux, dat de
gemeente volgens de wet verplicht,is de slacht
offers van'plundering en brandstichting scha
deloos, te stellen. Aangezien het dorp Jumet
echter zeker geen drie millioen zal kunnen
opnemen,, zou het best wezen, dat de staat
de gemeente die som op laugëp termijn voor
schoot, evenals deFransche regeering in 1871.
aan het stedelijk bestuur van Parys gedaan
heeft. Werd h'ü op deze wjjze daartoe ia staat
gesteld,dan. maakt de heer Badoux zich sterk,
in .vijf maanden tyds zyue fabriek te her
bouwen.. Maar, voegde hyer bij. in dat geval
zal ik zorgen voortaan, een eigen compagnie
mannen .bij de hand te hebben,met een
wupennmgazyn vol,achterladers en revolvers.
Teneinde niet noodeioos aanstoot te geven,
zal ik deze ntanueu indeelen en.laten oefenen
dp de manier der brandweerkorpsen, In gewone
t'yden zullen zij-dus ongewapend gaau, maar
komt men weder met kwade.bedoelingen aan
myhe dëur, dan zal
kermis thuiskomen.
men van eene kwader:
ENG ELAND.
In het Lagerhuis heeft de heer Barlett
gevraagd,''of Griekenland de raadgeving der
mogendheden thans heeft aangëbomen eo
zich wil onthouden van storiog'in den Euro»
peescheb vrede. De heer Bryce antwoordde,
dat Griekenland nog niet heeft te keaneo
gegeven óf het dien raad aannam;. Voor tan
heeft de regeering nog geen bericht ontvangen/;?
waardoor zy in staat wordt gesteld op het
tweede gedeelte der .vraag te antwoorden*
Bjj het crimineel gerechtshof.is gisteren
het jproces begonnen tegen, de socialistisch*/
aanvoerders Hyodmao, Champion, Burns eo;,
Willimaius, beschuldigd van opruiende taal.»
by de jongste onlusten te Londen.
Uit Sofia wordt aan de Standard gemeld;
dat Gadban-Effepdi Zondagavond aao prinfl
Alexander van Bulgarije het voor hetlaatst
gedane beroep der Porte heeft ter hand ge
steld, en hem daarbjj: de vraag heeft voor
gelegd, of hij in de beslissing wilde berusten,
i'n-afwachting.van betere tyden, zujlende dq,
sultan inmiddels de wenschen van .het.Bul»
gaarsche volk in overweging houden. Gadbea».
Effendi sprak in verzoenenden geest en liet
niets dreigends doorschemeren. Io antwoord
daarop verklaarde prius Alexander, dat hy tot
zijn leedwezen onmogelijk kon toestemmen io'
eene vëiandering der éénmaal aangegane over
eenkomst'met deu sulian.'
Naar hetgeen 'uit St. Petersburg aan de
Daily News wordt gemeld, neemt de Russisch»,
regeëriiig uitgebreide maatregelen om, zóó
unolig, Bulgarije en Oost-Rumehë door hare
troepen te doen bezetten. De hiertoe bestemde
strijdkrachten zullen' beslaan uit 300.000 fnao
met 400 stukken geschut. Het legerbestuur"
maakt reeds transportschepen gcreéd'vaór het
vervoer dezer troepen uit Odessa en NicolajefT.
D ÜITSCH LA ND.
Aanenandé de onderhandeliogen tusschea
prins Bismarck 'en den paus wordt het vaa
verschillende zyden bevestigd dat; zyio
weerwil van alle daarmede in strijd zynde-
geruchten, wordén'voortgezetdoordien Bis
maick, om redeuèo van butienlnudsche poli
tiek tot verdere concesstëu bereid is.
Te Striguu, io Silezië, hebben'300 werkr
lieden iu de sigarenfabrieken deo arbeid ge
slaakt Dy de laatste regeling vao hun looa
nioe-ieu e-r tot handhaving der rust militairen
worden te hulp geroepen.
De bevelhebber dér kanonneerboot Cyclopj
luiienuol- kapitein Stubenrauclimeldt per
telegraaf van het Westafrikaaosche station,
dat hy Bimbia heelt beschoten ep er is geland.
De stad is vernield. Van de bemanniug der!
Cyclop is Diemand gekwetst.
ITALIË.
Iu de pai lementaue knngeu ziju legen»"
