Vrijdag 25 Juni. ,12 6500. F u i 11 e t o n. A0. 1886. V ett '4 X -4 Veertigste Jaargang. Verschijnt dagelijks"uitgezonderd Dinsdag, Zij, die zich met 1 Juli Ï886 op dit blad abonneeren, ont vangen de tot dien datum te ver schijnen nummers GRATIS. ARME SARA. II w V>y n-f mJ EMMA LADDEY. ^>|''r™ "v!i-i j i* i |v »i ti/-i '■i"-."/^iJ^)4- j- i. /ff Vb i rty «C. -.'< \BK ABONNEMENTSPhUS, per kwartaal franco per post, door het geheels Rijk Afzonderlijke nommers 1.85. - 2.50. - O.tO. I V BVltKAVi ÏÏAII KT, K, 124. Advertentieprijs: van 110 gewone regels met inbegrip van eene Courant1.1Ö. Iedere gewone regel meer- 0.10. Driemaal geplaatst wordt togen tweemaal beiekend. Schiedam, 23 Juni 1886. Een triomf is ia de voorgaande week door de liberalen behaald; wie 'tenders wil berede- nesrec, hy doe het, maar een triomf was het. De heer dr. A. Kuyper, vaardig als altoos, heeit uitgerekend, dat die triomf aan ver- ichilleuda oormken is toe te' schrijven100 stemmen door intrige; 100 door het kerkeiyk conflict te Amsterdamidem door opgezweepte bordeelhouders, enz. Zonderling zeer, dat het bordeel van zekere zjjda steeds als stormram Wordt gebruikt; dat teekeot. Maar genoeg, da liberalen hebben da overwinning behaald, m ««pleiten mag nu vermakelyk zyn, aan den toestand verandert bet niets. Dr. Kuyper mag gerust zyn hoop uitspreken op een aanstaande ontbindingwy, eenvoudige menscheo, zeggen pdie dan leeft, die dan zorgt"; of wel slaat de morgen voor het zijne zorgen", wetende, dat iedere dag cr ées is en ziende, dat dr. Kuyper op dat oogenblik de beste prediker iê van de beginselen der liberalen. Hij schelde vrij de vyf Utrechtsche heeren, omdat ze, zijn dryven dom ziende, den moed hebben gehad, zich daartegen te verzetten. Hy verdoeme professor Valeton met zyn ver zoenend vrome richting; hy wage het gerust, den heer Van Weede aan de kaak te stellen hun getuigenis, met dat der heeren Six en Van Lynden, is een krachtig bevvy's, dat erin Nederland nog velen zijn, die de knie «iet VOor fiakl willen buigen. Op het heliend vlak, waar de man van de Vrije Universiteit zich beweegt, moet hy voort. Hy kan aiet terug; voort, immer voort, met den bondgenoot, dien hij zoo gaarne als aan hem ondergeschikt voorstelt, maar die ten slotte zyn gangen leidt, waarheen hij wil. Het Handelsblad greep de koe by de horens, toen het wees op hetgeen in Delft gebeurde. De heer J, C. Fabius reisde het Westland af. Waar driu eeuwen geleden vier eenvoudige dorpspriesters werden gevangen en verbrand, waarden van heD zyn: iSlaat op den trommel," "Vive le Geus, is nu de leus", dichtte, daar predikte de heer Fabius de keuze aan vau den heer Van Berckel. Goed gezien met het oog op het bondge nootschap; minder goed in de ongen dar Utrechtsche en Haagache heeren, die, meer nuchter van beschouwing dan Kuyper en Fabius, hebben berekend, dat dit drijven regel recht naar Rome's heerschappij voert. Of de katholieken ongelijk hadden, en nog hebben, als ze - hun -tinei eiscb^u van den buit? Wie zal dit beweren »Maar, zegt het Handelsblad," nu de antirevolutionairen door hunne bonilge- nooten zoo hoog zijn verheven, dat zij zich by een val noodwendig ernstig moeten bezeeren, begint Rome zijne voorwaaiden te stellen. »De roomscbea begonnen te becijferen wellicht iets vroeger dan de hoofdleiders het wenschelyk achtten dat in Leiden en Goes de gezamenlijke meerderheid boven de liberalen eoo groot was en bet overwicht der katholieken boven hunne bondgenooten zoo aanzienlijk, dat men zich gerustelyk de weelde van een eigen candidaat kon veroorloven. Waai om te Leiden D on neren Van Wasse- iiaer, te Goes Lobman énSchimmel- penninck van der Oye? Van elke party éen, dat was immers veel billijker, redeneerde men. Als men een bondgenoot schap wil, dan behooren de lusten en de lasten immers zooveel mogelyk gelyk ver deeld te worden. Tegen deze redeneeriug is natuurlyk weinig in te brengen, maar de quaestie komt hierop neer, dat de protestantscfae clericalen liever geen openlijk bondgenootschap met Rome wilden. Men wenschte wel van de Roomschen voordeel te trekken, wel door hunne hulp de entrée op het Binnenhof te maken, of den eenmaal veroverden zetel te behoudenmaar de gevolgen van het bondgenootschap aan vaarden, dat wilde men in werkelijkheid liever niet, tiet schijnt, dat de soms zoo scherpzinnige dr. Kuyper zich steeds aan de zonderlinge illusie heeft overgegeven, dat de katholieken op den duur zich gaarne zou den schikken in de bun toegedachte rol van trekpaarden voor de zegekar van een calvinis- tischen paus. Mogelyk zulten veten thans de oogen opengaan. Oprechte protestanten, die antirevolutionau gezind zyn, zullen gaan be grijpen-dat bondgenootschap met Rome in de toekomst in elk district wil zeggen, hetgeen trouweas zeer uatuurl'yk is; behandeling op den voet van gelijkheid. Hetgeen te Delft en Leiden is geschied eu te Goes werd beproefd, maar door Schaapman verijdeld, zal men eerlang in elk district, dat in handen der rechterzijde is, zien gebeuren. En wanneer wy ons niet zeer bedriegen, dan zijn de katho lieken in Amersfoort waar een nieuwe verkiezing zal moeten plaats hebben reeds bezig uit te cijferen, dat m een district, waar de bondgenooten gezamenlyk 1800 stemmen uitbrengen, tegen slechts 860 op de liberalen, men voldoende meester is van het terrein, zoodat de katholieken, die het grootst aan tal stemmen hebben uit te brengen, een eigen kandidaat kunnen stellen zonder in de kaart der hbeialen te spelen. Naast Van Bylaudt een katholiek, dat is immers zoo billijk mogelijk. Zeker is dit billijk, maar van de billijkheid, uit zulk een verbood voortgesproten, zijn zeer velen in den lande niet gediend. Diemanieien om te spreken van gevlekte en geplekte candidateneen oordeel als er nu weer is uitgesproken over een "Vaa Weede en een "Valeton, dit alles, met zekere geruchtmakende handelingen er by, dit alles begint eindelijk te vervelen. De kruik gaat te water, zoolang tot ze breekt! Dat geldt ook in Nederland, waar men veel kaa zeggen en doen, maar waar toch eindelijk, eerst wel flauw, maar eindelijk toch krachtig de stem van den weerzin zich laat hooren. Een man als dr. Kuyper moet toch ook be grijpen dat die vyf geloovtge mannen te Utrecht ook een strijd hebben gestreden, een strijd van beteeiienis, eer ze er toe overgingen hun manifest tegen zijn diijven en voor de candi daten der vrijzinnige party te Utrecht publiek, te maken. Terecht hebben z'y iDgezieu, dat deze geheala haodel moet uitloopen op een quaestie van negotie. Dr. Schaapman wordt door een blad van onvervalscht allooi een verrader genoemd, omdat hy te Goes de kansen van een katholiek afgevaardigde deed mislukken. Doch hiervan kan nog veel terecht komen want er zyn twee plaatsen, die veroverd kun nen worden; éen voor Haarlemmermeer en éen voor Leiden. Dr. Kuyper zal nu wel, of hy wil of niet, de verkiezing van do hoeren Reekeis eu Smeele moeten bevordereD..H'y moet wei, of zjjn party gaat te gronde. Dai kan niet genoeg in deze dagen geprö- dikt worden. Uil hel lloogdmlsch van i. In een kleine Litbausche stad is een straat, die de Jodenstraat genoemd woidt; 'tis een on gezellige, leelijke buurt, daar het bovenste gedeelte der gevels van do huizen zoover vooruitspringt, dat het er zeer donker is. Aan het einde van t deze straat, die hoofdzakelijk door de afstamme lingen van Abraham bewoond wordt, was de kleine winkel van Saroubl Silberstein, een winkel Vfltija, het was lieel moeilijk te zeggon on der Welke benaming inen zijn koopwaren zou «tellen, want hij liad geen parfumeriewinkel, geen kruidenierszaak, geen manufactuurhandel, maar hij verkocht van alles wat. Samuel had, toen hij zijn zaak begon, slechts dat ingekocht, wat, zoo als hij meende, het meest gebruikt werd. Ik ?al zien, dacht hij, wat men het meest koopt en daar mijn hWdyl in voortzetten, 't Scheen een goed plan, maar al had Sumnel nu al langer dan dertig jaar zijn vensterluik eiken dag klok slag zeven 'snoeigens geopend, ach, hij sleepte zijn bestaan slechts kommervol voort. Ilij had zilvergrijze haren en diepe rimpels in zijn voor hoofd, vruchten van verdriet on zorgen, want hij was nog geen zestig jaren oud en zou er stel lig jonger hebben uitgezien, als het leven hem meer vreugde had geboden. Maar liet was liom tegengeloopen, zoosvel roet zijn zaken als met zijn huiselijke omstandigheden. Hij, was een gelukkig man, toen zijn buurmeisje, de brave, vlijtige Rosalie, zijn vrouw werd, maar slechts kort, zeer kort duurde zijn gelnk. In het tweede huwelijks jaar, toen er een zoon geboren was, dion da ouders Mozes noemden, stierf de jonge vrouw plotseling aan een hersenontsteking. Dat verlies greep Samubl zoo in liet diepst zijner ziel aan, dat hij den slag eigenlijk nooit geheel te boven kwam en althans in de eerste jaren niet de minste opge wektheid voelde om zijn zaken mot knnchtdoor te zetten. Later ki eeg hij er weer wat meer lief hebberij in, toen zijn zoon opgroeide.'t Was een gezonde jongen en vlug van bevatting; hij werd de heveljng zijner meesters en zijn vader zag natuurlijk woudeicn in hom en droomde zich gouden-bei gen van zyna toekomst. Wat hijzelf niet had kunnen doen, dat alles zou de zoon verrichten. De knaap werd naar een dor grootste handelshuizen gedaan om goed den handel te loe ien; maar toen hij den driejai igen cursus achter den rug had, ach, toen noemde hij den winkel zijns vaders eon armzaligen lorrebool, waar toch niets mede uit te richten was. Deze zaak uitbreiden 1 verbetoren 1 was het mogelijk om dat te doen Mozes had er geen lust toeliet te probeeien en op hoa velerlei wijzen de vader hem zijn idealen ook aannemelijk zocht to maken, do zoon luisterde nauwelijks naar zijn voorstellen, maar vertelde hom eens op een dag kort en kondig, dat hij den voorslag van zijn patroon had aangenomen om in Koningsbergen als zijn agent to zullen werken. Toon do be wondei de, beminde zoon vertrok, vei dween ook do glans uit de oogon van den vador; zijn hoop en al zijn schoono verwachtin gen, ach -wat was er het einde van? Daar zat hij neder, gebogen ondor zijn eenzaamheid zijn vrienden lmddcn medelijden met hem, rieden hem om een tweede huwelijk aan te gaan, en zochten zelfs oen vrouw voor hem, n. I. de reeds bejaarde dochter van den koster der synagoge, die, dnar haar vader vrij oud was, God dankte dat llij het hart van een braven man neigde om hare verzorging op zich te nemen- Met de nieuwe huisvrouw kreeg alles een nieuw en frischaan* zienschoone witte gordijnen hingen voor het eerst sedert twintig jaren weer eens voor de ramen, cn winkel en kamers werden opgeruimd en schoon gemaakt. Dochweer stierf de moeder, nadat zij een kind het leven had gegeven en stond de arme Samuel met een hulpeloos wichtje in zijtt armen bij de lijkbaar zijner vrouw. Of eigenlijk log de kleine Sara zoo heette zij niet ill de armen van haar vader, want hij zag in dat kind min of meer de oorzaak van den dood zijner <v*t <j ^.r-T i r r t j+i A-YfeV.i>nKz v.fil -os»;

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1886 | | pagina 1