i
Eerste Blad
Ab. 1886. Maandag 2 Augustus.
JK 652T.
"Veertig-st© Jaargang.
Verschijnt dagelijks, :uitgézonderd Dinsdag,
K-K N N 1 S G i: V i N G.
Binnenlandsche Berichten.
- 7 -y> v.;-•/ --v;-r v;^ZLY
Abonnementsprijs ,.>per kwartaal
franco per post
het geheels Rijk
Afzonderlijke nommers
1.85.
- 2.50.
- 0.10.
B IJ II IS JL V: Milfiï, E, £24,
Advertentieprijs: van i10 gewone rege/ï met
inbegrip van .eene Coumntf.lÖt
Iedere gewone regel meer- 0.1 OU.
Driemaal, geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
De Burgemeester van Schiedam,
Brengt bij deze ter kennis van de ingezetenen
Dat liet Kohier voor de Belasting op het Personeel
No. 5 dezer Getneeiitcover het Dienstjaar 1886/7, door
Jan Heor Provincialen Inspecteur der Directe Bolastiri-
gen te Rotterdamop don 29 Julij 1886 executoir ver
klaard en op lieden aan den Ontvanger der Directe
Belastingen ter invordering is overgemaakt.
Voorts wordt bij deze herinnerd, dat een ieder ver-
pligt is zijnen aanslag, op den bij de wet bepaalden
voet, te voldoenalsmede dat_ van heden af de ter
mijn van drie maanden ingaat, binnen welken do
reclames tegen dezen aanslag belmoren te worden
ingediend.
En is hiervan afkondiging geschied, waar liet be
hoort, den 31 Julij 1S8C.
De Burgemeester voornoemd
J. B. NOLET, L. B.
Schiedam, 31 Juli 1886.
Zijn ongeregeldheden gelukkig in ons vader
land zeldzaamheden, van oudsher heeft het toch
ook zjjn .troebele lijden gehad, en gaf het volk
Zich hier en daar aan buitensporigheden over.
"Hetzelfde Amsterdam, waar deze week, naar
we hopen voorgoed, de schrik.ooder kwaad
willigen werd gebracht, was meermalen ge
tuige van opschuddingenwaarmede niet
zelden plundering en roof gepaard gingen.'
Een merkwaardige staal van dit soort levert
het zoogenoemde Udders- of aansprekers-,
oproer iu het begin van het jaar 1696 daar
ter stede. Wat was gebeurd? De veelvuldige
oorlogen iu het genoemde jaar vocht men
er ook dapper op los had de Staten dezer
gewesten doeu omzien naar middelen tot
stjjviog van 's lands kas; zoo had men o. a. een
belasting ingevoerd op het trouwen, die ver
schilde, al naar iemands tang, stand of be
zitting was. Maar ook trachtte men aan den
anderen kant groute uitgaven te besnoeien,
en stelde onder anderen de Vroedschap vau
Amsterdam eene keur vast, waarbij de praal
en omhaal bij begrafenissen en de daarmee ge
paarde kosten wat besnoeid en gerégeld werden,
eo het daaitoe weikzame personeel wat ver-,
minderd en ooder behoorlijk toezicht ge
steld werd. Dit gaf onder het gilde der
bidders of aansprekers een beroering van
belang. Hun getal bedroeg toen 72, maar
de sleep van lijk- en lantarendragers, te
Amsterdam werd veelal des avonds in de
kerken begraven met toort#en lantarenlicht
was veel grooter. De heeren van den Raad
- hadden er dan ook geducht ingehakt; zelfs
geen wijn mocht er na een begrafenis worden
geschonken, zelfs de dragers mochten na de
begrafenis niet meer ia het sterfhuis komen,
om daar te worden onthaald. Verbittering
- dus, die met opzet werd aangekweekt, door
dat de bidders en hun vrouwen de arme
gemeente wisteu op teruien, door haar te be
duiden dat haai' leden voortaau in eeu ruwe,
witte kist, met het stadswapen er op geschil
derd zouden ter aarde besteld worden. Daarbij
kwam, dat het winter was, en veel scheeps
volk, vreemd zoowel als inheemscb, iu Am
sterdam den rusttijd trachtte te dooden. Een
standje krijgt onder dergelijke omstandigheden
niet zelden een groote afmeting,
Dea 31en Januari 1696 zou de keur ingaan,
en Woensdag, 1 Februari, den dag van af- en
optreding van burgemeesteren der stad, brak
de bom los. Den avond te voren had men reeds
gelast, dat 's morgens vroeg de stadssoldaten
deels de hoofdwacht op den Dam voor de
Waag zouden betrekken, deels zich zouden
begeven naar het Aalmoezeniershuis, waar
de nieuwe administratie der begrafenissen haat-
bureel had.
Toen de ochtend was aangebroken en de
soldaten de aangewezen posten hadden betrok
ken, begon ook het volk samen te scholen,
morrende dat men met geweld van wapenen
de nieuwe verordening trachtte in te voeren.
In de Weversbuurt, gelegen,achter de Prinsen
gracht, in de Noorderstraat en omtrek, rotte
men samen, en stroomde weldra van alle
zjjden naar den Dam, zoodat de heeren van
de Vroedschap nauwelijks gelegenheid hadden
op 't Stadhuis te komen. Allerlei gespuis, met
name ook eeu aanlai vreemde matrozen,
schoolde bijeen; vrouwen en jongens, met
puthaken, luiwagens, bezems en soortgelijk
tuig gewapend, ea vaandels van voorschoten
aan slokken in de lucht zwaaiende, trokken
rond, met biervaten en botertonnen tot trom
mels, waarop ze roet talhouten duchtig alarm
sloegen. Een en ander jaagde den burge
meesters zulk een vrees aan, dat ze door een
secretaris lieteu afkondigen, dat de verorde
ning nog voor zes weken werd opgeschort.
Dit bracht echter den troep niet tot bedaren.
Integendeel, de volkshoop groeide steeds aan,'
ea te half elf maakte men zich gereed
üe soldaten aao te tasten, die daarop eerst
met los kruit, en toeu met scherp schoten,
waarbjj eenige doodeu en gekwetsten vielen.
De opsiandelingeo, nu gansch verwoed, dron
gen op de soldaten aao en brachten dezen
tot wyken. Toen ging het aau op hel huis «an
burgemeester Bureel, die op de Heerengracht
woonde. Binnen een half uur was dezerjjke
woniug leeg gepluuderd en het huisraad in
da gracht geworpen. Kapitein Sparoog, die
zjjn soldaten flink op den hoop had laten
schieten, kwam or niet beter af. De man had
een kostbare schilderjjenvemmeHng, dié ge
heel vernield en in de Reguliersgracht werd
geworpende boomeu op deze gracht zagen
er uit, of ze besneeuwd waren, van de veeren
uit de stukgesneden bedden; uit den voor
gevel werden drie kozjjuen gebroken en uit
de linnenkast het geld geroofd, dat er met
goud- en zilverwerk in lag. Den volgenden
morgeu begon de bende opnieuw. Er woonde
te Amsterdam een Engelscbman, Kerby, die
de Staten had geholpen in het uitdenken van
verscheidene nieuwe keuren. Ook bjj dezen
werd alles verwoest en tot de marmeren
vloersteenen opgebroken en ia het water ge
smeten; van voor tot achter, in huis noch
tuin, niets werd heel gelatenvan het achter
huis het gaosche dak afgelicht, en bet lood
uit de goten geruktal het binnenwerk uit
gebroken de wijn- en biervaten in den kelder
opengeslagen en het over den grond stroo-
mende vocht door de vrouwen in haar muilen
opgeschept en iogeslorpt.
De Vroedschap trok nu de verordening in
en vermaande de burgers, nu alles bjj't oude
bleef, naar huis te gaan. Maar deze burgers,
belust op buit geworden, gingen voort ver
scheidene huizen te bestoken, doch werden
door gewapende burgers teruggedreven, Eda
huis echter moest het nog ontgelden, dat van
sdeu rijken Jood" da Pinto, die niets met
de zaak te maken had en zich juist met zjjne
vrouw in Den Haag bevond. Ilier werd een
aanzienlijke voorraad kostelijk porselein bal
dadig vertrapt; maar hier-was ook het einde
•van' do zaak. Van voren en van achteren
werd het huis door de schutterij, onder de
kapiteins Eüas, Bendorp en Van Kuik, aange
vallen en het gespuis, dat er zich in bevond,
gedood, gekwetst of gevangengenomen.
Deuzeifden avond werden twee belhamels
bjj toortslicht uit het Waagvenster opge
hangen. Daags daarna hing roea er nog drie
bjj, en vier dagen later had de beul nog zeven
delinquenten te hangen. Men had voor deze
gelegenheid een nieuwe manier van hangen
bedacht: Op de luif van de Waag werd een
dubbele ladder geplaatst. Da veroordeelde
klom daaraf en werd, als de strop strak
stond, van de ladder geschopt. »Een nieuwe
manier", zegt een ooggetuige; ndaar toch
anders de galgebrokken de ladder opklimmeu
inoesteii, klommen dezen er af." Alle gehan
geoen, benevens zjj, die in de straatgevechten
waren omgekomen, 'werden naar deVolewijk
gebracht en inet de beenen omhoog aaa de
galg gehangen.
Aan de burgerij, die geholpen bad do rust
te herstellen, werd door de règeering der
stad eeu gedenkpenning vereerd met dit
opschrift:
Dit 's 't toon der dapperheid voor Amstets burgerij
De ware burgerplicht moet men door daden tooneu.
Wie laf is, ruimt dees stadhier moeten helden wonen.
Naneven, die dit leest, verzaakt nooit uw geboort,
Weest trouwen dapper; wantgij komtvau heldenvoort.
SCHIEDAM, SI Jail 188G.
Heden werd aan heo wier leidingen aan
de waterleiding zjjn aangesloten voor
het eerst water verschaft. Feestelijkheden
hadden bjj do opening niet plaats.
Hedenmiddag te 12 uren zjjn naar Helle-
voetsiuis vertrokken Zr. Ms. ramraonitor
Wesp en de stoomkanonneerbooten Eaefea
Havik, na de zeemilicien9 te hebben opgeno-
men, die hedenvoormiddag te 9 uur 52 vao
"Willemsoord zjjn aangekomen.
Het riviervaartuig met stoomvermogerv
Mosa, dat gisteren op de Maas voor deze1
stad aankwam, big ft hier tot Dinsdag.
Te dezer stede heeft zich eene dames-r ini-
missie gevormd tot het houden van eenen 'iazaaiy
ten bate van de school met den bijbel alhier»
Eerstdaags zal daaraan door circulaires open
baarheid worden gegeven. Naar wij verneroeo,
moet de bekende gift van f 1000 tot dat doel-
bestemd zjjn.
De minister van binnenlandsche zaken heeft'
de gemeentebesturen aangeschreven terzake-
der onbruikbaarmaking van gemeenteljjker'
rentebewijzen en schuldbekentenissen. In de'
meeste gemeenten geschiedt de vernietiging'
slechts door een inkietreep of door een stempel,
vermeldende betaald" of ^vernietigd". De»
mi uister beveelt voorde gemeenten dec maat
regel aan, thans bjj het rjjk en de provincie ia
gebruik, namelijk het slaan van een gat door
of het uitknippen van de handteekeningen, die»
op die stukken voorkomen.
Door den minister van binnenlandsche
zaken zjjn maatregelen genomen, tot opzending'
naar 's rjjks veeartsenijschool van de cadavers
van eiken hood, die wegens hondsdolheid of
vermoeden daarvan is afgemaakt, onmiddelljjk,-
na de afmaking, terwijl de districtsveeartsén
van elk geval van verwonding van eea rnenscff
onmiddellijk tenuis moeten geven aaa de ge
neeskundige ambtenaren, die gehoudea zjja
omtrent aard en karakter der verwonding on-
middeljjk eeu onderzoek in te stellen en daar
omtrent aan den minister van binnen'andsche'
zaken te rappoi leeren, zoonrede te berichten
of degebetenezich onderwerpt aan de iueutiog
bjj prof. Pasteur, dan wel of hjj doorouver-'
mogen duai toe niet in staat is, en of hij niet
door de particuliere liefdadigheid wordt ge
holpen.
Bjj ouvermogeo kan, onder overlegging
van stukken, ten bewjjze dat de hond dol ié
bevoudeo, dat de gebeteue onvermogend is
ea dat de geneeskundige inspecteur diens op
zending naar Pasteur noodzakelyk acht, door
dea minister de opzending worden mogeljjL
gemaukt.
Door de >Vereeniging voor den Effecten
handel" wordt hedon. Zaterdag31 Juli,geeue
beuvsnoteericg uitgegeven.
Detegeo Zondag aangekondigde socialistische
vergadering ia het Volkspark te Amsterdam,
waarop door deo socialist C. Ci oil het woord
■V .T.y.' -.7-7'-v"7 7 ':-'7 v .--r; - - V - 'V: