'1886.
Maandag 1 November.
.is 6592.
Eerste Blad
v ©ertig'st© Jaargang.
Verschijnt dagelijks,, uitgezonderd Dinsdag,
Binnenland sche Berichten.
m
h* 3»s
iBOKNEMKKTSi'itus, per kwartaal
pram per post, door het gehecle Rijk
Aftondariyka nouiinera
1.85.
- 2.50.'
- 0.10.
f
BOllXS AU; JIAttKi, jé, 13 4.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant1.10,
Iedere gewone regel meer- 0.10
Dricmaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
Dit nmnnicr bestaat uit drie bladen.
Schiedam, 30 October 1886. -
Da nieuwbenoemde Fransche gezant te
Berlijn, de heer Herbette, is op zyn stand-"
plaats aangekomen- en beeft de eer genb*
ito, door keizer Wilhelm plechtstatig té
worden ontvangen. Zoowel door den grjjzen
vorst als door den gezant werden woorden
gesproken, die meer dan gewone welwillend
heid ademen en van toenadering 'getuigen.
Nauwelyks heelt men in Fraukryk daarvan
de tydiug ontvangenof de radicale bladen
£o zelfs ook meer gematigde vestigen den blik
elders en wijzen' er op, dat Fiankryk nog
steeds met Engeland een rekening te ver
effenen heeft. Die rekening'betreft de bezet
ting van Egypte door de Engelschen, waaraan
dan noodzakelyk de quaestie van het Suez-
jtanaal woidt vastgeknoopt, 't Is te begrijpen,
dat de Franschen zich daaiover nu en dan
nbg eens warm maken. Op handige manier
toch wist, in Frankrijke moeiljjke dagen, de
«luwe d'Isiaéli, door het koopen van een massa
aandeden in de kanaalmaatschappij voor het
Eogelsche gouvernement, een grodten invloed
in'het Nyldal te verkrijgen. Dit was een
bittere pil voor de Franschen; Franschen toch
hadden het plan voor het groote werk ont
worpen; Fransch geld stroomde toe, terw'yl
Eogelaad alle mogelijke hinderpalen in-den
weg legde om het tot stand komen van het
plan te verhinderen, en nu het eenmaal vol
tooid is, tracht datzelfde Engeland er den
baas over te speleh. Zoo zij a de redeneerin-
gen, eo op dit oogenbhk zyn ze weer eens
verlevendigd, en begint Frankrijk te spreken
van de outruiming van Egypte.
Gelukkig dat de regeering, en met name de
minister Freycinet, gematigd gestemd is; hy
toch zal de eerste moeten zijn. om te erkennen
dat, Egypte bij de Engelsche bezetting slecbts
gewonnen heeft, en ds toestand, vergeleken by
dien, welke eronder bet financieels wanbestuur
Van den vorigen khedive heerschte, werkelyk
gudstig mag genoemd worden, 't Feit, dat er
in F raokrijk weer stemmen opgaan om te
betdogen "it Franktyk en ook ^Italië de ont
ruiming van Egypte inet alle middelen moeten
trachten te bevorderen, dit feit leert alweder,
Jtoe een zekerav party onder de Franschen
niets geleerd heeft, 't Is dezelfde party, die
den nieuwbenoetnden gezant te Berl'yn, reeds
voor,zijn vertrek daarheen, als een onbedui-
v'-deod man, en de hartelyke ontvangst door den
„;>kelzer als niets anders dan een onbeduidende
'„hoffelijkheid beproefde voor tè stellenden die,
t door het nationale-eergevoel tb vleien, zich op
deid voorgrond tracht te plaatseh, en misschien5
Jf» geen oorlog zbu terugdeinzen, om zich
1 taandi te houden;'deze radical» partg is óp
^t oogenblik voor bet wel zyn van het Fransche
ji; «olk zeer gevaarlijk,
Een der mannen, die hèt denkbeeld, om
over de geleden rampen wraak te nemen,
onophoudelijk tracht te verlevendigen, Gatn-
betta's vriend, de heer Spuller,, is thans in
Amerika. Hy is een der afgevaardigden van 1
de Fransche Kamer, om haar te vertegenwoor
digen-by de feestelijkheden te New York.
Daar werd het reusachtig' beeld de'r Vi 'ylieid
onthuld, het geschenk der Fiausche républiek
aan die der Vereenigde Staten vanNoord-
Amerika, by gelegenheid van" hét' eeuwfeest
van de onafhankelykverklaring der Unie.
Op dit geschenk, een meesterstuk van beeld
houwwerk, is niets'&an te merkenf DeAme-
nkanen hebben echter den honderdjarigen
tocht .laugs het pad der vryheid met^ro'eer
voorspoed, met meer verstand ook, afgelegd
daa de Franschen, en de heer Spuller kan
by zyu terugkomst in de Oude Wereld zyn
landgenooten beerlyke lessen van levenswijs
heid en leveuspractijk mededeeleu.
Zyn redevoering te New-York echter ademde
een anderen geest. 'tKon niet anders, ofhjj
moest wel- gewagen van de rauipen, die
Fr&ukryk hadden getroffen; maar by voegde
er aan toe, dat de crisis was -doorstaan
Fiankryk is thans krachtiger dan ooit, eum
staat zich tegen eikeu aanval te verdedigen
Tegen wie, dat zeide de heer Spuller niet;
En "wezenlijk, hy zou moeite hebben gehad,'
een mogendheid te noemen, die er aan denkt,
de Fiausche republiek aan te vallen. De
grootste vijanden van Frankryk worden in bet
land zelf gevonden, Ook Ferdinaud De Lesseps
is, trots zyn tachtig jaren, den Oceaan over
gestoken, en is de held van den dag te
New-Yoik.
Do slotsom van de Russische en Dulgaarsche
ttoebelen zal zyn, dat Rusland zyu ziu krygt.
Een paar oorlogsschepen zyn te Varna aan
gekomen, zoo het heet otn Russische onder
danen te beschermen; via de keuze van
Alexander vau Gatteuberg is geen sprake
meer; vraagt men uaar de middelen, waardoor
dit.succes is bereikt, dau is het beter er het
zwijgen toe te doen, dau er veel over ie spreken.
Russische roebels zyu er met kwistige band
verspreid, zóo kwistig, dat Bulgaren bloeders
van denzelfden stam hebben vermoord by
gelegenheid vau de vei kieztug voor de volks
vertegenwoordiging. En dat gebeuit door
toedoen van dezelfde Russische regeenng die,
hoe kalm het er ook moge uitzien, te kampen
heeft wet die geheimzinnige macht, welke
wel vernietigd heet, maar die den czaar houdt
in een toestand van onopboudelykeu augst
en voortdurende spanning, en die het op dit
oogenblik weer op zyn leven schynt gemunt
te hebben.
STATE N-G E N E R A A L
(Zondagswet/)
Bij het ontwerpen van bepalingen ter bevorde
ring van Zondagsrust thans in een voorstel
aan de Tweede Kamer ter overweging aangebo
den -1- ging de minister van justitie uit van de
ovortuiging, dat onverandcide instandhouding der
veranderde, bijna buiten toepassing gelaten Zon
dagswet van 1815, ook in verband met de he-
dendaagscho begrippen en toestanden, nietwen-
schelijk is.
De cischen van het tegenwoordig maatschap
pelijk leven dulden z. i. niet een volstrekt ver
bod van openbaren arbeid.
Eenvoudige intrekking van do wot van 1815
acht hij daaidoor echter niet gerechtvaar'"'/,d,
en zou voet geven aan do valsche bewering, dat
Nederland een godsdienstloozcstaat, is met oen lie-,
viger strijd der partijen, voor ten nadeele voor
openbare orde on iust, als gevolg
i In vervanging der tegenwoordige Zondagswet
'(door nieuwe bepalingen ligt, volgens den minis
ter, derhalve oen middel tot verbetering van den
slechten toestand.
De beginselen, waai van daaibij is uitgegaan,
tegenover de kerkgenootschappen zijn, dat de staat
mcl te zorgen heeft voor de waarneming van
godsdienstige en kerkelijke plichten door de bur
gers, maar alleen aan de leden der heikgenoot-
schappen do ongestoorde uitoefening van den
"eredienst heeft ,te waai borgen; cn .tegenover
den mensch. dat hem de mogelijkheid niet ontno
men i wordt, door machtigen en dat hij iq de
gelegenheid is tot het genieten van rust na vol
brachten arbeid.
De mensch kan niet altijd door dag in dag uit
arbeiden. Een dag rust is nu-en dan noodigom
het verlorene to herwinnen. De maatschappij heef):
er belung bij, dat die noodzakelijke rustdag wordt
Hl achtgenomen.
En nu acht de minister het een staatsplicht het
individu te hulp te komen m het zich verzekeren
van een rustdag, waarvoor de Zondag, ook als
keikelijke rustdag, de aangewezen dag is, wegens
de gelijktijdige rust van allen.
Zöoaïs gezegd is, is een verbod van alien ar
beid aan ieder gedurende den geheelen Zondag niet
bet doel dezer wet,
Art. f bcpcikt zich tot een verbod op Zondag
arbeid te vei lichten in of voor eenig bedrijf of
beroep, in dienst of tegen loon van anderen,
buiten gebouwen en afgesloten plaatsen, en danr-
Jbinncn indien die arbeid van den openbaren reg
zichtbaar of hoorbaar is.
Ahdeie werkzaamheden zijn in don regel niet
van dien aard, dat zij hinder toebrengen aan de
algemeens Zondagsrust, terwijl ook het andere
doei van deze wet, verzekering van een vvekehjk-
schen lustdag aan den at beider, die zeit niet bij
machte is die voorwaarde met goed gevolg te be
dingen, eene wijdere strekking van het vei bod
niét noodzakelijk maakt.
Ait, 2 bevat uitzonderingen bf noodzakelijk óf
in ieder gevat niet hinderlijk voor andere Zon
dagsrust, o. a. voor goederenvervoer te wateren
in het algemeen voor openbare middelen van
vervoer.
De Zondagsrust van andoren vrordt er ook
niet ernstig door gestoord,wat wel hot geval
is met pai ticulior goederenvervoer dooi de stra-t
ten eaner gemeente per vrachtwagen -, dit laat
ste valt dan ook niet under de uitzondering van
dit ai tikel.
Alt. 3 bovat vrijstelling voor arbeid in of
voor ednigen tak van opoubaien dienst Voorge
steld wordt het onmiddellijk hoofd van den be
trokken diensttak te doen beslissen, maar tevens
met bet oog op uitgebreide takken van staats
dienst; zooals b, v. de posterijen en de telegra
fie, don minister, onder wiens departement een
tuk behooit, du bevoegdheid toe te kennen alge-
meetie vrijstelling te verlecnen en voorschriften
vast te stellen, bij de vrijstellingen, door zijne
ambtenaren te geven, in acht te nemen.
Art. 4 verschaft de mogelijkheid tot vrijstel*
Ung ook van anderen arbeid dan die in open*
baren dienst wordt verricht.
Verkoopingen op Zondag worden verboden,
insgelijks het drijven van handel op zichtbare
of hoorbare wijze. Heeft men het een of ander
noodig, dan kan men zich dit in den gestoten
winkel aanschaffen.
Alleen met het oog op spoodig aan boderf
ondeihevige waren zou een algemeen vetbod
wel wat te ver gaan, en tevens is het voor velen
die van den Zondag een dag van uitspanning
maken, wat op zich zelt niet is af te keuren,
zeer lastig buiten gebouwen geen ververschingedt
te kunnen brkomen en vermindert dit hun genot
Daarom is hot verbod niet uitgestrekt tot
en diinkwaron.
Openbare vermakelijkheden cn geraas makendé
spelen mogen binnen den afstand van 200 rootef
van een gebouw bestemd tot openbare godsdienst*
oefening.,niet plaats hebben.
Ten einde verstoring der Zondagsrust doof
misbruik maken van sterken drank tegen te gaan,
wordt verboden op Zondag vóór 12 uro 's mid*
dags in voor het publiek toegankelijke localiteiten
sterken drank toe te dienen of te leveren bene*
den 2 liter.
Door het strafbaar stellen van personen, dia
ovet tredingen in hun woning toelaten wordt
vooi komen dat werkgevers, die er belang bij heb*
ben 's Zondags hun t fabriek of werk niet te doet!'
stilstaan, hunne arbeiders tot het verrichten vatt
diensten overhalen, ondei beloften van eventueëié
boeten te zullen betalen en voor bij recidive op*
gelegde hechtenis geldelijke vergoeding te zullerl
geven.
Door dit artikel toch loopen de patroons zelf
gevaar veroordeeld to worden, zelfs tot hechtenis.
Straffeloosheid wordt gewaarborgd indien bij
zondere omstandigheden Zondags-arbeid noodza»
kuiyk maken en zóo onvoorzien zijn, dat do tijd
ontbrak om vrijstelling te vragen.
OfUcieele Uededeellngen.
De gewone audiëntie van den minister
van justitie zal op Dinsdag 2 November a«
s. niet plaats hebben.
SCÜlEBAai, 30 October 1880.
Wy vestigende aandacht vau h.h. branderé
op de m dit uummer voorkomende advertentie
vau net vootloopig comité tot oprichting vad
de ondeiliage alcoholfabrtek, waarby genoemd
comité hen uitnoodigt tot bywoning vau eene
veigadeuug op lYoensdag, 3 Novembers,s.
Gisteravond is de veehouder G. B, Van
Nugteren, alhier, die met zyn viouw en zoontjd 4
van Rotterdam per rijtuig huiswaarts keerde,
op da poogte der Vau-Speyk»traal (voorheea
Piet-Hemstraat) voor een rijtuig willende uit-
haleu, tegen de stoomtram v?,o Seine lam ge
reden,die oumiddell'yk achter dat rytuig vmgile,
waardoor het paard deerlijk gewond werd,
zoodat het zal moeten worden afgemaakt, ter
w'yl liet rijtuig erg gehavend weid.
Van Nugteren met mouw sa kind kwa
men uit het rytuig in het WAlcr terecht
doch werden duor spoedig verleende hulp ojl
het droge gebracht. Eerstgenoemde bekwam
erudt'ge vei woudingen aau hoofd en rechter-
haui', laatstgenoemde aan aangezicht en een
der'beeuen. Het kind werd slechts weinig
gedeerd. Met dezelfde Unm, als waai mede Uefc
