N°. 6732.
A0. 1887.
Maandag 23 Mei.
Eerste Blad.
V O L IT 1 E.
33 en-en-veer fci^ste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
Binnen landsche Berichten.
UITGEVER: Jj\ODE.
AbonNeMB.nrbPnusper kwaanal
Jfrattco per post, door liet geheele Rijk
Afzonderlijke nummers
1.85.
- 2.50.
- 0.10.
j
M O It li AU MARK^, K, 121.
Advsutentiepbus: *'an 110 gewone regels met
inbegrip van eene Couranti1.10.
Iedere gewone regel meer 0.10.
Driemam. geplaatst wordt tegen twee mam, berekend.
Drinkwaterleiding te Schiedam.
De Burgemeester en Wethouders van
Schiedam,
tot do ervaring gekomen zijnde, dat sommige
geabonneerden der waterleiding de tot het reini
gen der gevels bestemde straalpijp óok bezigen
tot het bespuiten der stront, waardoor watervor-
spilling kan plaats hebben en bovendien do bestra
ting sclmde lijdt,
brengen ter kennis dat, tot het boenen der
straten, het water met emmers of dcrgelijken
moet worden uitgestort; en, tot liet bevochtigen
er van, de straalpijp moot voorzien -zijn van een
besprorijcr, die in iederon fitterswinkel tegen
matigen prijs veikrijgbanr is.
Zullende bij overtreding worden gehandeld
overeenkomstig liet bepaalde bij art. 10 van het
tarief en de bepalingen voor de levering van het
water dor drinkwaterleiding alhier.
Schiedam, den 21e Mei, 1887.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
I». J, VAN DIJK VAN MAl'ENESSE.
De Secretaris
A. W. MULDER.
Aan het commissariaat van politie zgn als
op straat gevonden aangegeven; een porie-
ntonnalc met 10.26een dito met f 0.05
en een dito met f 0.21s, alle drie gevonden
in de Groute Krik, een' hondenlulgeen
kammetje er. een schaar, een slachters-
schort, een portcmonnaie met een roze-
krans, een port niontialc met f 0.95, eeti
ring met' twee islcutcls',een! zwartbont
bokjeeen bruin handjeeeu jong geel
hondje, (bastaard hazewind} met witte
pootjes, een blauwbont geitje,' het ondcr-
ituk van een bloedkoralen oorbelletje en eeu
bloedkoralen kettinkje rnet'g'ouden sluiting.
Schiedam, 21 Mei 2887.
j I J. t ikSt 9
Een onverwachte daad van den uitgever
van het Sociaal Weekblad^ den lieer Tjeenk
Willink, heelt een>r einde' gemaakt^ aan de
beroering, die sedert eenigen tijd in de afdee-
lingon vundüïMaaisclmppij tót Nut van 't Alge-'
meen" heeft gehearscht. Of het evenwel ;de
-echte kalmte zal zjjn, wagen we ia betwijfelen.
Het voetstel wan-.het hooi unr, 'om het
Sociaal Weekblad onder het patronaat der
maatschappij teplaatsen; lof liever'db kennis
geving, dat de voorbereidende maatregelen
daartoe reeds een goéd eind gevorderd waren,
i *\i f 4.i»
was te bras, om, al is het van de agenda
afgevoerd, spoedig fvergeter ^zijn. Zy óuder;
anderen, die zooals bet Haagsche departement
aan de afgevaardigpén"jfter| ü^emèifiib' èr-
gadering een mandaat' opdragen}" dat weinig
minder uitdrukte dan een motie yantwaigfroü- f
wen tegen het hoofdbestuur der maatschappij
in 't algemeen en "den secretaris dér maat
schappij in het bijzonder uit, zijn strijders, die
by het afleggen der wapenen, bij gebrek aan
strijd, niet terstond weer met dB oude ge
voelens bezield zijo. Er is een geest van wan
trouwen outstaan, die we hopen dat door echt
practische handelingen der meer dan honderd
jarige spoedig zal worden bezworen.
En' het Sociaal Weekblad? De uitgever
zegt iu zijn eeiste schrijven aan het hoofd-
bestuuv dat het succes, aanvankelijk met de
uitgaaf verkregen, veel grooter is dan hg te
voren had duiven hopen, zoodat de steun
der maatschappij thans niet meer volstrekt
onmisbaar is voor het welslagen der zaak,
en dat dus deze steun, door dea tegenstand
van vele harer leden, den rnoreelen grondslag
zou missen, en eau den bloei van het blad
eer kwaad dan goed zou doen.
En in zyn tweede schrijven zegt hij: sik
zou het eeu ramp achten voor het Sociaal
W'eekblad, indien in de gegeven omstandigheden
tusscheu dat blad en uwe'maiiiecbappij een
band werd geknoopt, als met het vooistel
werd beoogd, eu ik schroom dei halve niet,
in het belang van het blad zelf u te ver
zoeken, het daartoe stiekkeud voorstel terug
te nemen."
Zoo blijkt dan dat het beslaan van het
Sociaal Weekblad ook zonder den steuu der
maatschappij verzekerd is.
En het Hoofdbestuui Het betreurt oprecht
de mislukking zijner poging om op de aan
gegeven wijze het welzjju der minder bevoor
rechten in de samenleving door haar te doen
behailigen. Het tioost zich met de gedachte,
dat het altlmus den sloot gaf aan de uitgave
van het Weekblad, dal, aanvankelijk reeds
ïd 'de'waai'deeiiug van zeer velen zich ver
heugend, zal voortgaan, zy liet ook buiten
alle betrekking lot -(de maatschappij, de uit
voering van haar 1 program te steunen.
Duidelijk is echter gebleken dat de aui-
zenden Nutsleden iu ons vaderland den weg
van het tegenwoordige hoofdbestuur niet op
willen.
In enkele bladen werd.de secietaris van
het hoofdbestuur voorgest d als beschimpt,
beleédigd en wat dies meer zy. Bestond er
'reden1, voor die'bewering? Wanneer iemand
"'geplaatst wordt in een betrekking, als door
den,talent vollen secretaris vaV'het'Nut indertijd
is"aaiigenom'en, dan .toch weet hij met wie
hjj te doen heeft. De geschiedenis van het
Ij Nut" leert 'iloe vóor.fcouderd jaren: dus'ook
v jJ i. - i 1
in eeu tijd van gisting op alletlei gebied, de
Nutsmannen 'mét wéinig vértrouwen werden
aangezien ma'ar'datVy Èalni en zonder drijven
huuj Weg zijn Rijven 'vej-volgen.
s geest leeft en wérkt''oog in de maat-
j schappij; ormn moge dattbetreuren, men moge
- wenschen *datij zich aan de spitse plaatse
•jyan he,! Jie ,|e oplossing der groote viaag-
stukkei wélke onzen tijd beheerschen men
moge haar bedachtzaamheid flauwheid noemen
't is 'eenmaal zoo, en ieder, die in deze richting
niet verlangt mede te werken, heeft volle vrij-1
heid om heeu te gaan.
Toch waohopeu we niet dat de meer dan
honderdjarige nog genoeg te doen zal vinden.
Wat de sociale quaestie is? De heerPierson
zegt er in een Nutslezing het volgende van
»Als iemand u vraagt, door welk middel
gij de sociale quaestie denkt op te lossen, ant
woord hem met eeu glimlach. Hij begrypt
niet eens, waar de sociale quaestie over
loopt. Zij is niet éene quaestie, maar een
bundel quaesties. Haar naam is legio. Hoe
het voortbrengend vermogeu van den arbeid
'kau aangroeien, hoe het kapitaal kan vermeer-
aderen, hoe de verkeersmiddelen verbeterd kun
nen worden, hoe de overmatige vermoeiing
der werklieden, oude en jonge, kan worden,
tegengegaan, de uitbieiding der bevolking ge
breideld, het gevoel van verantwoordelijkheid
bij allen, arbeiders en wei kgevers, geprikkeld,
liefdeVsn wederkeerige belangstelling in elkan
ders lot aangekweekt, ziedaar, en hoevéel heb
ik nog vemvege.il de sociale quaestie.
En verder; »Het economisch leven is geen
leven up zich zelf, maar slechts een zyde, een
faceite, van het maatschappelijk leven in zijn
geheel. Laat ons nooit voor die eenvoudige
waai heid, zoo diep m haren eenvoud, de oogen
sluiten eu keeien wij onbarmhaitig den rug toe
aan ieder, die een recept heeft uitgevonden
tot oplossing der sociale quaestie.
Hoe meer men zich doordringt van de
veelzijdigheid dezer quaestie, des te minder
belangstelling heeft men te duchten by het
geen men ia tiet belang der arbeidersklasse
onderneemt. Men verwacht geen grootsche
uitkomsten; doch meo weet dat men den is
uit velen. Men zegt: »iuat mg werken, zoo
lang het dag is, naar mijne krachten; nndeien
tullen mijn weik vooitzetten, vullen het nu
reeds aan. Mgo taak is kiudeteu te onder
wazen, ol armen te bezoeken, of verdwaalden
terecht te bi enger., of misschien problemen
uit te werken, of het land te regeeren. Ik
weet dat ik met alles doe, wat teveirichteu
is, eu niet elke soort van wei k, die volbracht
i zal worden. r
Maar wat nood? Ik breng mijn steentje aao
tot het gioute gfebbuw^en hel zal niet ver-
laren gaanal is^het weinig." Denkt toch
nooit dat gy in deze-onmetelijke wereld iets
groots kunt volbrengen. Gy kunt slechts een
soldaat zijn in een talrijk leger. "Maar is dat u
niet genoegdan zijt ge stellig' een skclit
soldaat. Doe met bescheidenheid, icht',
want voor eeu deel zal de overwinning daar
van afhangen. En valt -gijer zijn ,recruma
in aantocht, die uw geweer zullen overoéifcê V
Als het oudsjN^t steeds tal van dergelijke
recrute'n blijft 'leveren doe^-h neer dan
z\ju plicht.
1 - i
SCHIEDAM, 21 Mei 1§87
Merkwaardig toepasselijk op Schiedams
nijverheid is het advies betreffende het land-
bouw-vakonderwijsuitgebracht door de b'u'
koninklyk besluit ingestelde land bouweend-'
missie. Wij lezen daar oa.:
«Intusschcn is de behoefte aan vakscholen
zeer groot, en hot particulier initiatief hooft op
dit terrein roods eenigo schreden gezet. HotVoU
daarom wenscliolijk zijndat deze zaak reeds
onmiddellijk door de legeering werd behartigd)
opdat niet de ijver voor dit belangrijk onderwerp
weder zou verflauwen zeer tot schade vatl
liet algemeen belang."
»Niet alleen hier te lande lieoft zich de be-
hoefmaan eenvoudige inrichtingen voor practische
opleiding doen gevoelen, maar in nndeie landeil
van Europa, in het bijzonder in Bolgid, Denemar
ken Frankrijk en Duitschland, heelt de onder
vinding bewezen dat naast meer volledig inga-
richte scholen van-landbouwonderwijs en naast
do gelegenheid voor enkel theoretisch onderwijs
eenvoudige practische vakscholen onmisbaar mo
gen worden geacht.
Over hot groote nut der vakscholen on de
behoefte, die aan deze inrichtingen hier te lande
bestaat, was men in de commissie eenstemmig,
liet ontbreekt onzen landbouwers noch aan
schranderheid, noch over het algemeen aan goe
den wil. Wat-hun ontbreekt is opleiding in hun
vak, kennis van hoe en waarom de velschillende
handelingen worden verrichteene oordeelkun
dige toepassing van hetgeen de ervaring in den
landbouw liccft geleerd. De concurrentie is ia
den tegenwoordigen tijd scherper en uitgebreidei'
geworden, en do landbouwer, die niet is op da
hoogte van zijnen tijd, niet weet toe te passen
wat op zijn gebied wetenschap en ondervinding
hebben gelechd kan den strijd niet volhouden.
Onderwijs is voor dan NederJandschen landbou
wer eene dringende behoefte Andere landen
DuitschlandFrankrijkmaar vo'oral Belgiti en
Denemarken, zijn reeds lang op dezen wog voort
gegaan en hebben reeds'veól aan het landbouw
onderwijs teh koste golegd,-liet wordt hoog tijd
dat Nerlerlund niet langer achterblijve."
vOolc over den aard on het doel der vakscho
len bestond schier geen verschil val gevoelen.
Zij bcliootcti te zijn eenvoudige inrichtingen, waai*
do landbouwer da, praetijk van zijn vak leert,
waar hij zclls'ziet 'hoe zijig vak liet best wordt
uitgeoefend, waar hij sz'elf leert ai beiden, nieuwe
vindingen, nieuwe werktuigen, nieuwe methoden
in praetijk ziet gebracht, en leeit waarom hij
doet wat hij gewoon is te doen, opdat hij zijna
konnis> en ervaring naar de omstandigheden weet
te liclilon."
sHot doel, dat men met de vakscholen beoogt,
zal alleen kunnen worden beieiktwanneer da
oprichting woidt oveigeluten aan liet particulier
initiatie!." t
v ïAan den anderen kant' echter is liet onder
wijs eene"-*zaak van algemeen' nuten behoort
het tot die belangen, ivaurvan de behartiging tot
de eerste qfliditén va deh staat wordt geacht
te boliooren."
iiDat echter particulieren pf vereonigingen
i .alleen de zaak \ot een "g'cicd einde zouden kunnen
brengen, haar alleen zouden knnnon bekostigen,
iraag woVden betwijfeld., .Wanneer de staat da
'door particulieren* op te richten vakscholen sub
sidieert, behartigt zij een algemeen belang eq
mankt liet particulier initiatief vruchtbaar. Oa
staat steurie de pógingen die ten behoeve van
het onderwijs worden in het werk gestelddaar;
