HERSTEMMING
A°. 1887.
Maandag 1 Augustus.
N°. 6782.
Eerste Blad
van den Gemeenteraad.
C. BERGSMA
J. H. HOUTMAN.
POLITIE.
•f
Een-en-yeert: gste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
voor twee Leden
Binnenlandsche Berichten.
Seer.
UITGEVER: J. ODÉ.
"We hebben de verkiezing van den
heer Mr. H. J. Schuurman met vreugde
begroet.
Thans bevelen we voor de herstem
ming op Dinsdag a. s. met warmte
aan den beer C. Bergsma, en juist, om
dat we die verkiezing wenschen, mo
gen we niet nalaten de kiezers te
wijzen op het geval, dat zich bij deze
herstemming met drie eandidaten
voor twee vacaturen kan voordoen
en waarop velen waarschijnlijk niet
beda^t zijn.
"Doordien sde -heer" J. H. Houtman
door alle kiesvereenigingen cancli-
daat gesteld werd, is zijne verkiezing
verzekerd, zoodat de liberale kiezers
nu alleen te zorgen hebben, hun
eersten candidaat, den heer C. Bergsma,
te doen slagen. Dat kunnen zij
eenig en alleen danwanneer zij
getrouw ter stembus opkomen en een
parig hun stem uitbrengen op de
heeren C. Bergsma en J. H. Houtman.
Alles hangt dus af van de wijze,
waarop de kiezers, die den beer
C. Bergsma tot Lid van den Raad
wenschen gekozen te zien, met bun
tweede stem bandelen.
"Wordt die tweede stem niet een
parig uitgebracht op denzelfden per
soon, den heer J. H. Houtman, dan
doet men met zijn eigen stem afbreuk
aan de eandidatuur van den eersten
candidaat, den heer 0. Bergsma.
De Kiesvereeniging „Schiedam",
die dit zoo goed heeft begrepen, gaf
voor die tweede stem de voorkeur
aan den heer J. II. Houtman.
Wie er werkelijk prijs op stelt, dat
de heer C. Bergsma gekozen worde,
volge den raad van de Kiesvereeni
ging „Schiedam" en stemme op de
beide door haar gestelde eandidaten,
de heeren
H
COURANT.
Abonnementsprijs, per kwartaal
Franco per post, door het gehcele Rijk
Afzondeilyke nummers
j 1.85.
- 2.50.
- 0.10.
BUREAU: MARKT, E, 124.
Advertentieprijs: van 1—10 gewone regels met
inbegrip van eene Courant110.
Iedere gewone regel meer- O.l 0.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
EN
Aan het commissariaat van politie zjjn
als op straat gevonden aangegeven: twee
zilveren vingerhoeden en een porte-
monnale roet een sleuteltje.
Schiedam, 30 Juli 1887.
Wanneer in later dagen iemand ondermeent de
geschiedenis van den schoolstrijd in ons vader
land te schrijven, zal die schry ver niet alleen
een hoogst verdienstelijk werk doen, maar
te gelyker tyd een verrassend licht op on2e
dagen kunnen laten vallen. Reeds nu valt er
vrij wat te leeren.
Er is in de «Vereeniging voor Christelijk
Nationaal Oaderwys" een scheuring ontstaao.
Breken is plicht", zegt het Wageningsch
Weekblad, dat de richting van dr. Kuyper
fel bestrydt. In een dezer artikelen lezen we
de volgende merkwaardige bekentenis:
»In de laatste jaren stond het voor den
orthodoxen predikant, als hy in ayn gemeente
kwam, ook zonder eemg nader onderzoek, als
een paal boven water vast, dat de onderwy-
zer der openbare schooi een der Kerke niet
toegenegen man was, met wien hy, ja, bewij
zen van burgerlijke beleefdheden kon of diende
te wisselenmaar die dan toch in zyn hart
zyn vriend nooit zyn bon. Zóó is de kloof
tusschen Kerk en School steeds wijder gaan
gapen, tot schade voor beiden.
Hebben we bovendien dia openbare onder
wijzers geen noodelooze ergernis gegeven, door
bun school en ondeiwjjs direct ohndirect aan
de kaak te stellen?
sNoodeloos" zeggen we. Want wat wonnen
wjj er by In uw gemeente was geen chris
telijke school, en de kans om er een te beko
men zeer gering. Met uw polemiek tegen
't openbaar onderwijs maaktet gy dit geen
greintje beter, misschien wel slechter. Boven
dien ondermyndet ge den invloed, dien de
ïmeester", zjj 't ook alleen op zedelyk gebied,
cp de kipderen en hun ouders uitoefende. Die
«meester" had jaren laog hun vertrouwen
gehad. Ja, zyn onderwys gaf niet, en kon
noch mocht geven, wat gy ooodig, onmisbaar
keurt, maar 't had toch wat goeds, dat ge
hadt moeten waardeeren. En was die openbare
onderwyzer een christelijk man, dan kon 't
gebeuren de voorbeelden zyn er van
dat zyn onderwys te verkiezen was boven dat
op menige byzondere school. Doch door uw
onverstand, uw partijdry ven hebt ge dien man
van u en vau de kerk vervreemd, Aan wien
de schuld? Hy voelde zich beleedigd, miskend,
verongelijkt En een mensch blijft een raensch;
hy werd boos, uw vjjand. Zoo hebt gy door
nen gezaaid in den akker, die u anders, in
dien al geen dertig- en 2estigvoudigedan
toch tienvoudige vrucht zou hebben opgeleverd.
Was dat niet onverstandig en daarom zondig
van u gehandeld Er wordt zooveel bedorven
door onberaden jjver, en allermeest door van
de zaak des Heeren een partyzaak temaken.
Velen zullen weldoen met voor die waarheid
de oogen te openen, hun schuld te belyden
en 't roisdrevene, zooveel ze vermogente
herstellen; terwyl anderen, om zich deze
bittere ervaring te besparenzich dienen te
hoeden voor 't vervallen m 't zelfde euvel.
Neem nu 't andere gevaldat het u na
ontzaglijk veel hoofdbreken en tobben gelukte
een christelijke school te stichten, die er
stel ook dit zoo broodnoodig was. Ging
dat buiten uw dienst als predikant om; had
die school 't karakter eener private onder
neming, niemand zou 't u hebben mogen
kwalyk nemen; we leven in een vrjj land.
Maar neen, ge liet er de Kerk niet buiten. Ge
bevaalt die school aan in uw preek, badt in
"t openbaar voor haar bloei, en liet voor haar
collecteeren in de kerk. Ge trotseerdet de
vijandschap en den tegenstand van de vrien
den der openbare school. Zóó zaaidet ge
twist en tweedracht in uw gemeente, ver-
vreemdet een grooter of kleiner deel der leden
van uw prediking en werd de dommé van
een party, die zichzelf, ja, noemt sde party
van den levenden God", maar van welke ge
later, omdat ge meendet niet haar satelliet te
mogen zijn, een behandeling ondervondt, die
u misschien de tranen uit de oogen perste.
Waarlyk, menig predikant is ontnuchterd en
heelt geleerd met schaê en schande. En
kwam dan daar nog bydat die byzondere
school 't karakter aannam van neen kerkje
No. 2"; dat haar bestuurders, met den schris-
telyken meester" lot aanvoerder ol tot dienst-
wilhgen trawant, u den voet dwars begonnen
te zetteneen imperium in imperia poogden
te stichten, en u heten gevoelen dat School
en Kerk gescheiden zyn en ieder haar eigen
weg moesten gaan, dan zijt gy uit reactie
misschien te ver gegaan en hebt ge u aan
de bevordering van 't christelyk onderwys
geheel onttrokken, ja misschien er u tegen
over geplaatstwat niet goed te keuren is
maar toch alleszias verschoonbaar. Menige
openbare school is een ongeluk voor een ge
meente maar de schade die ze brengt, kan
nooit zóo groot zyn als die veroorzaakt wordt
door de byzondere school, wanneer haar be
stuurders en ouderwijzers zich meenen geroe
pen te zien om als herauten op te treden
van een z. g. gereformeerde belijdenisop
praedestinatie en onmachtsleer gegronden
waarin diensvoigens de peisoon en 't werk
van den Christus in de schaduw geplaatst
wordt."
In een ingezonden stuk wordt voorgesteld
de Unie-collecte in een Augustuscollecte voor
het christelijk onderwys te veranderen, zooals
hier en daar reeds besloten schy'nt, en de op
brengst te schenken aan zulke scholen of
inrichtiogen, die niet vijandig tegenover onze
kerk staan.
De redactie van het weekblad voegt hieraaij
toe: uitnemend. Met de Unie-coliecta mogen wjj
officieel niet in contact treden. Jammer ge
noeg. Maar we kunnen het den man, die de
Unie-collecte in het leven riep, toeroepen:
»Tu l'as vouiu, George Dandm 1
Dit is uw noodlot, dat, wat ge eens met
groote bekwaamheid en energie in 't leven
riept, met eigen hand gaat ondermijnen en
vernielen.
Uw principienreiierei is de vloek, die op al
uw doen en laten rust.
In een derde stuk wordt er op gewezen,
dat de volgelingen van dr. Kuyper meest allen
behooren tot de jongsten onder de predikanten,
en dat de ouderen, wier namen onder ons
«Gereformeerde Volk" een goeden klank
hebben, meestal behooren tot de tegenstanders
van genoemden doctor. Ia twee rubrieken
wordt van deze jongeren en ouderen een
aanschouwelijke voorstelling gegeven, en met
het oog daarop zou men er volgens den schry ver
haast toe komeD, met het oog op vjjf der
jaartallen in de eerste rubriek, welke de
indiensttreding van evenzooveel predikanten
vermelden, te spreken van een jongenstroep,
Uit genoemd stuk bl'ykt eindelijk dat velen
van dr. Kuypers tegenstanders het niet onaan
genaam zouden vinden, wanneer hg met
eenigen van de voornaamste zyner aanhangers
het land verliet, om b.v. in de Hollandschs
koloniën in Amerika zijn kerkideeêu te gaan
planten. Daar in Amerika kunnen ze best eenige
geleerden gebruiken, heet het.
Ofschoon we ons met de kerkelijke quastiën
liefst niet inlaten, kwam het ons voor, ditmaal
een en ander uit bet WageningschWeekllad
te moeten overnemen; waarom Op deze vraag
geven we spoedig antwoord,
SCHIEDAM, 80 Juli 1887.
De katholieke vereenigmg «De Grondwet"
en de anti-revolutionaire kiesvereeniging
«Nederland en Oraoje" hebben beide voor
de herstemming voor den gemeenteraad op
Dinsdag a. s. tot eandidaten gesteld de heeren
J. J. G. Nolet en J. H. Houtman.
De derde muziekuitvoering door bet muziek
korps der schultery alhier zal plaats hebben
in de Plantage op Maandag 1 Augustus a. s,,
des avonds te 8 uren.
Hedenmiddag is alhier in de baven gekomen
Zr. Ms. rjjks-riviervaartuig JRhenen, comm.
luit. t/z le kl, Frackers. Genoemd schip kwam
van Utrecht en vertiekt a. s. Dinsdag van
hier in diezelfde richting.
Maandag a. s. op den middag worden alhier
verwacht de volgende ryksvaartuigen: Zr.