Maandag 8 Augustus.
N°. 6787.
Eerste Blad.
A".
Een-en-veertigste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
Binnenlandsche Berichten.
UITGEVER: J. ODÉ,
=.-T
Abonnementsprijs, per kwartaalJ 1.85.
franco per post, door het geheele flijk - 2.50.
Afzonderlijke nommers - 0.10.
jBVHEAV: MARKT, B,,I24.
Advertentieprijs: van i—10 gewone regels met
inbegrip van eene Courant1,10.
Iedere gewone regel meer -0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
Schiedam, 6 Augustus 1887.
slu de laatste jaren stond het voor deo
orthodoxen predikant, ais hjj in z'yn gemeente
kwam, ook zonder eenig nader onderzoek,
als een paal boven water vast, dat de ouder
wijzer der openbare schooi een der kerke
.niet toegenegen man was, mét wien hjj, ja,
bewyzen van burgerlijke beleefdheid kon of
diende te wisselen, -maar die dau toch in
zijn hart zjjn vriend nooit kon zijn. Zóo is
de kioof tusschen kerk en school steeds wjjder
gaan 'gapen, tot schade voor beiden".
- We noemden deze regelen, uit het Wage
ningsch Weekblad overgenomen, een nieik-
waardige bekentenis. We waardeeren die te
hooge'r, omdat ze uiet alleen volkomen juist
is, maar door tal van voorbeelden -in tal van
onze vaderlaudsche gemeeoten is gestaafd.
Hy, die zich vroegere toestaudeu herinnert,
zal z:ch nog wet vim>'.';die wakkeren onder
--de- óudHrwyzefs ^van-.T.liat piattelaud 'kunnen
voorstellen mannén, '"mét 'een kloek hoofd
en een warm hart weikzaam op den bun
toevertrouwden post, kindervrienden in de
i school, vrienden en roalgevers van de ouderen.
Dat ze der kerke niet toegenegen zouden zijn,
daarvan was niet ook maar het minste bewjjs te
leveren integendeel, dejpredikaut was in den
regel hun vrieod, en het werk van den een
volmaakte dat des anderen.
Maar dau gebeurde het, dat de oude predi
kant vertrok of ontsliep, en de meester gevoelde
een leegte, en het was hem, alsof met het
vertrek van den vriend ook een deel van zjjn
levensgeluk was heengegaan.
En eindel'yk kwain er een andere predikant,
«aar den trant dezer dagen een orthodox
man, voor wien het als een paal boven water
Stond, ook zonder eenig nader onderzoek, dat
da onderwijzer der openbare school een der
kerke niet toegenegen man was. En ze ontmoet
ten elkander, omdat ze toch bewijzen vau
burgerlijke beleefdheid dienden te wisselen,
maar in hun hait konden 'ze geen vrienden
zjjn. En de nieuwaangekomene, niet zelden
«en dergénen, die tot den jongenstroep ge-
rekend worden aanvaardde zjjn dienstwerk.
Wat.zyn voorganger nimmer had nagelaten,
#den onderwijzer der jeugd" in den gebede
te gedeuken, bleef achterwege, en spoedig
werd van den kansel de openbare school
.aangerand, en moest een man, die de vader
.van den vertegenwoordiger vanden jongens
troep kon wezen, zyn werk hooren verguizen,
ajjn bedoelingen hooren verdacht maken. Ziet,
als men dertig en meerjaren in een gemeente
trouw zijn plicht heeft gedaan, en er koint
zoo'n predilo/r inèt orgewasschen handen,
2oo een, die van de gansche onderwijs
zaak nog geen fliuw begrip hivft, èn hij
Wajeniagsch Weekblad van 27 Juli jl,
veroordeelt die zaak met een autoriteit
welke eigenlijk niet anders is dan brutaliteit,
ja, dan 'gebeurtwat het Wageningsch
Weekblad zeer naar waarheid schetsttDoor
uw onverstand, uw partijdry ven hebt ge
dien man van u en van de kérk vervreemd.
Gjj hebt doornen gezaaid in den akker, die
u anders, indien al geen dertig- en zestig-
voudige, dao toch tienvoudige vrucht zou
hebben opgeleverd. Was dat niet onverstandig
en daarom zondig van u gehandeld Er
wordt zooveel bedorven door onberaden ij vér,
eu allermeest door vau de zaak des Heerén -
een partjjzaak te maken".
Wat hierboven is geschetst, werd io de
laatste jaren in tal van plaatsen aanschou
welijk voorgesteld, en de gevolgen bleven'niet
uit. Dat men een man, die zijn leven lang;
aan de zaak van het onderwijs1 *md gewjjd,
zedelyk trachtte te vermoorden, zyn levens
geluk verwoestte, hem beroofde van de rust,
die hem bij hel klimmen zijner jaren gestadig
noodiger werd, rjaaiaan werd door den rustver
stoorder niet gedaöhï; wal beteekenclen die
kleinigheden bij den roep, dié van hem zou
uitgaau, als hy zyti doel had bereikt: de bijzon
dere school naast'de openbare te'doen ver-
r, jjzeo Maar er waren audere gevolgen, die ook
niet uitbleven. Uw fout, zegt het Wageningsch
Weekbladwas, dat ge er de kerk niet buiten
liet. Gij trotseerdet de vijandschap en den
tegenstand van, de vrienden der openbare
school. Zóo zaaidel ge twist eo tweedracht
io uw gemeente, vervreemdet' een grooter of
kleiner deel der ledeu van uw prediking en werd
de dominé van een party, diezichzelf, ja, noemt
»de partij van 'den levenden God", maar van
welke ge later, omdat ge meendet biel haar
satelliet te mogen zyn, een behandeling onder
vond), die u misschien de lianen uit de oogen
perste.
Iuderdaad, zooveel woorden, zooveel waar
heden. Maar wat niet zooder bevreemding
kan worden overdacht, is dit: Waarom komt de
waarschuwing aao heereo predikanten juist
nu? waarom, nu ia tal vaa plaatsen de rust
verstoord is, broederliefde en christenzin voor
haat en nijd hebben plaats gemaakt. We
kunnen gissen en vermoedenmaar zeker
hejammeieo, dat nu eeist van die zjjde, al is
het dau bok vfageDderwjjze, de beljjdeuis
wordt afgelegd: sllebben we dien openbaren
onderwijzers geen coödelooze ergernis gegeven,
door hun school en onderwjjs direct uf indirect
aan de kaak te stellen?"
In elk geval beter laat dan nooit; het is een
belydenis, waarmede rekening zal worden ge
houden
SCHIEDAM, C Augustus 1887.
Iu de hedeiinainiddag gehouden zitting van
den gemeenteraad wateu tegenwoordig 14
leden, afwezig de heerenLoopuyt, Houtman,
J. J. G. Nolet, Van der Drift en Beukers.
Ingekomen waren o, a, het proces-verbaal
dér door burgemeester en wethouders gedane
opneming van de boeken en kas by den
gemeente-ontvanger op 14 Juli jl., waarbjj
tévens de mededeeiing, dat op dien dag by
genoemden ontvanger voor het beheer der
stedelijke gasfabriek was gedeponeerd f40,000;
het ontwerp der gemeentebegrooting voor
188S; e'en aanbeveling der plaatselijke com-
missie van toezicht op het lager onderwijs
tér benoeming van een lid in haar college
ter vervulling der vacature ontstaan door het
verleend eervol ontslag aan den heer
mr, J. Lechner en voortdurende door hét
niet aannemen der benoeming door den heer
T. A. J. Zoetmulder; op deze aanbeveling
zyn geplaatst de heeren dr. B. De Bruijn ea
S. A. Maas.
-Het onderzoek der geloofsbrieven van de
njeuw benoemde le ieo de heeren J.-BbNolet,
'iÊ. Elzevier Dom, J. Loopuyt, J. Tak, mr.
tb'j. Scli uurman,'' J.' 'II. Houtman én C.
Bergsma, gaf tot een viij uitgebreide én
scherpe discussie aanleidmg, tengevolge van
een door den heer Hoogendam, lid van
den gemeenteraad, ingezonden adres. In dit
adres, door den druk verspreid, wordt, op
grond van éen beweerde informaliteit by de
opening der stembrieljes, den raad verzocht
den heer mr. H. J. Schuurman niet als
raadslid toe' te laten, als zijnde 'deze, naar de
meeuing van den heer Hoogendam, niet met
een wettelijk betrouwbare meerderheid verko
zen; maar eerst over te gaan tot eene revisie
der zijus inziens, uiet allen behoorlyk ge
controleerde stembiljetten van de verkie
zing van zeven ledeo van den gemeenteraad
op 19 Juli jl., door een commissie uit den
raad door dezen te benoemen. Het verzoek
van den heer Hoogeudam werd onderstend
"door de heeren Melchers en Jansen; doch werd,
vooral door den voorzitter krachtig bestre
den, die duideljjk aantoonde, dat hetgeen de
heer Hoogendam een informaliteit noemde, niet
anders was dan een.getrouwopvolgenvao.de
wettelijke bepalingen op'het stuk der verkiezin
gen, terwjjl hjj zich tegelijk beriep op verschil
lende koninklijke besluiten, volgens welke der
gelijke reclames als die vau den heer Hoogen
dam, geheel in stryd zyn met de wet. Evenals
de Vooizitter, protesteerde ook de beer Visser
met klem tegen de wjjze waarop ia het adres
een smet op het stembureau werd geworpeD,
eu verklaarde deze laatste, handelingen als
waarvan de heer Hoogendam de stemopoeuiers
verdacht op eene Ijjn te stellen met tiet ver
vaardigen vau valsche wissels eu deigeljjke
scliui keustreken. Hoewel de heer Hoogeudam
betuigde zulk een beschuldiging niet bedoeld
te hebben, kouden slechts drie leden van deu
raad zien met zijne zienswijze vereenigen,
ngmel'yk de heeren Melcheis, Jansen en
J. B, Nolet; zoodat het voorstel van déO
voorzitter, om afwijzend op het adres te be
schikken, met 10 tegen 4 stemmen werd
aangenomen.
Al de nieuw benoemde ledeQ werden
daarop overeenkomstig het eenstemmig advies
der commissie van onderzoek der geloofs-
brieven, de heeren LoocqRoelants efl
Knappert, schier met algèmeene stemmen, als
zoodanig toegelaten.
Aan het slot der zitting deelde de burgè»
meester aan de vergadering mede, dat hjj
voornemens was, omstreeks den Ssten dezer,
de gemeente voor ongeveer een maand te
verlaten.
Te Valkenburg (Limburg) is de verjaardag
van de koningin luisterrijk gevierd. Uil schier
alle huizen wapperde de vlag, en iedereen
-droeg een driekleurig lintje in het knoopsgat.
Des avonds werd in den tuin van het sHótei
Vossen" een schitterend vuurwerk afgestoken,
nadat de zangvereeoiging t Walram" eenigé
•liederen op keurige wjjze had ten gehooie
gebracht.
Uit Mariëobad meldt men ons, dd, 2 Aug.
dat ook aldaar de .verjaardag van H. M.onzö
geëerbiedigde koningin door de aanwezige Hol
landers is herdacht. Bijna alleu wareu met het
geliefde oranje getooid, en 's morgens zoowel
als 's middags werd het sWien Neerland*
-.bloed" enz. door het orchest gedurende de
promenade bjj de bron gespeeld. (17,23.)
Donderdag waren de anti-revolutionaire
kiesvereetiigiogen van het district Sueek ver
gaderd tot het stellen vao candidates voor
de aanstaande verkiezing van ledeo dar
Tweede Kamer. Voor da gewone aftreding
is candidaat gesteld de heer K. Kater, voor
zitter vau Patrimonium. Wordt de Kamer
onthouden,, dan .zulleu de heeren' baron
Brantsen van de Zijp, oud-lid der. Tweede
Kamer, en W. M. Oppedjjk te IJlst da
candidateo der Sneeksche anti-revolutionairen
zyn. Std
Door de ^katholieke beerenvereeniging" ta
Maastricht is. een loterjj georganiseerd, waar-
van de opbrengst o.a, zal dienen tot het ver
strekken van kleeding, voedsel en verwarming
aan noodlijdenden
De groote schouwburg te Rotterdam is
Donderdag in 15 perceelen afgeslagen voor
fll!,224.
Een geachte familie te Rotterdam ging
eenige weken, op reis naar Mariëobad. Twee
kinderen van 12 eo 13 jaar waren aehterge-
laten en aan de zorg vau bloedverwanten
toevertrouwd.. Den kiodeien scheen evenwel
hun nieuwe omgeving niet te bevallen, want
op zekereu dag waren beiden verdweneD, Lie
bloedver wan lep alhoewel zeer bezorgd over
-het lot der knapen, durfden de zaak niet
