KejJjnms.
IMIZOHDEL
HieJëlIjk Nieb'-vs.
Gï?eiliie 6ü moeite murae iotferei.
0 n d e r w ij s,
R-eclitzakeu.
Marktberichten.
Land- en Tuinbouw.
V i s s c h e r ij.
Nctl. Herv. Kerk.
kan men do snolheid van do vaart verminderen,
als de ballon op een luchtstroom sneller dan 10
meter per seconde wordt voortgedreven.
Een spoorwegongeluk als in Illinois, maar op
zeer kleine schaal, is in het Engelschc graafschap
Lancashire gebeurd.
Een ijzeren spoorwegbrug, die hersteld word,
bezweek, terwijl een locomotief on een waggon
met eenigo werklieden er in de brug passeerden. De
waggon stortte naar beneden, met dit gevolg, dat
drie der werklieden terstond werden gedood en vijf
werden gekwetst. Jiunno kwetsuren waren echter
zoo ernstig, dat drie van hon spoedig overleden en
men ook aan het behoud der beide overigen
wanhoopt.
Tusschen Dodworth en Summerlane, op den
Manchester, Sheffield ami Lincolnshire spoorweg,
kwam een goederentrein in botsing met een
locomotief, die een anderen goederentrein had
weggebracht cn op een verkeerd spoor terug
keerde. De machinisten en stokers van beido
locomotieven werden doerlijk gewond en het
verkeer was gedurende zeven uren gestremd.
Eon reiziger, die bij de spoorwegramp in Illinois
in den eorsten slaapwaggo* zat, beschrijft zijne
gewaarwordingen aldus
Ik voelde duidelijk drie schokken, cn toen hoorde
ik een knarsend geluid. Toen ik naar buiten
keek, zag ik dat1 de wagen, waarin wij ons be
vonden, vlak boven het vuur stond, dat langzaam
de brug verteerde. Ik kwam er veilig uit, maar
ik wenschte, dat ik het tooneol, dat zich nu aan
mijn oog vertoonde, en de kreten, die mijn oor
verscheurden, voor altoos uit mijn geheugen kon
wisschenmaar ik weet dat ik ze tot aan mijn
dood zal hooren.
Daarbij was bet pikdonker, behalve daar, waar
de vlammen flikkerden onder de dwarsbalken en
het gelaat verlichtten van hen, die er ombeon
Jagenhun vrees en doodsangst waren zichtbaar.
Daaruit bleek dat bun doodstrijd zwaar was ge
weest. Eindelijk kwamen wij in het bezit vnu
zwakke lichtjes, maar de wind blies ze uit. Om
streeks twen uur in den morgen viel de regen
bij strooroon neder op de dooden en stervenden,
welke daar in de nabijzijnde korenvelden on achter
de hoggen lagen.
Onze pogingen warer, verdeeld tusschen het
blusschen der vlammen cn het helpen dor ster
venden, wier hulpgeroep hartverscheurend was.
Moedors liepen in vertwijfeling rond cn riepen
hare kinderen, vrouwen zochten naar bare echt-
genooten-, sterke mannen schreiden, gebogen over
de lichamen hunner vrouwen. Gebeden, hulpge
roep en gekerm vervulden do lucht tot het aan
breken van den dag, toen de menschen, die tor
hulp waren toegesneld, aan het werk gingen en
de dooden en gewondon wegbrachten.
Men vond een jong kind dicht bij de zoldering
van oen wagen hangen met bot hoofdje naar be
neden daar was het door don schok geworpen.
Het was dood, toen men het vond. Men vond
andoren in allerlei houdingen, allen waren van
hunno zitplaatsen geslingerd, opeengestapeld aan
het uiteinde en in do hoeken der wagonsallen had
den gapende en bloedende wonden in het gelaat,
de armen, en andere lichoamsdeelen. Do conduc
teur van de tweede locomotief had een vreese-
lijken dood. Toep de locomotief verbrijzeld werd,
schoof de tendor er overheen en sneed den con
ducteur het hoofd af. Men vond zijn lijk onder de
puinhoopon, maar zijn hoofd niet; mon denkt dat
liet geheel vermorzeld werd.
De landbouwers en veefokkers van Stompwijk
hebben zich tot do hoogc regeering gewend, met
verzoek geen dispensation van het verbod van
invoer van vee meer te verleencn, opdat do
Engelsche regeering den vrijen invoer van vee uit
Nederland zal toestaan-
Gisteren is de bloemententoonstelling te Scheve-
ningon goopend door jhr. Van den Derch van
Heemstede, die wees op het eigenaardig ver
schijnsel, dat nabij de zee een bloementuin was
aangelegd.
Namens vFloralia" en de zustervereeniging
«Tuinbouw en Plantkunde" bedankte de president,
de lieer Haltinga Raven.
Terstond na de oponing bezocht do groothertog
van Saksen-Weinsar de tentoonstelling, Z. IC.
H., een kenner van bloemen cn planten, sprak
niet bewondering van de prachtige inzondingen
en complimenteerde den voorzitter der commissie
en de vervaardigster van de bloemenparasol.
Bij liet gisteren te Utrecht gehouden examen
ter verkrijging van de akte voor Fransch (1. o.)
is o. a. toegelaten mej. A. L. ileevma Van Voss
te Vlaardingcn.
De Unie-collecte voor de school met den bijbel
heeft in liet vooi matig Delftshaven opgebracht
f 307.20.
Men schrijft aan liet 1). v. Z.-Il.De hoofd
akte-examens te Leeuwarden leveren treurige
resultaten op. Slechts zeer weinigen slagen. De
eischen, door de examinatoren gestold, moeten
trouwens ook zoo hoog zijn, dat do kans van
slagen al zeer gering wordt. Mag men de Fr. Cl.
gelooven, dan hoeft zelfs een der examinatoren,
zich niet langer met dit afmakingssysteem kun
nende vereenigen, zijn ontslag genomen.
Op 23 Augustus zal het gerechtshof te Am
sterdam in hooger beroep behandelen de zaak van
De Roos, socialist, beschuldigd van en tot 45 dagen
cel veroordeeld wegens mishandeling van eenen
rechercheur in het koffiehuis van Penning, tijdens
het standje op 22 Febiuari,
Er zijn 16 getuigen a décharge gedagvaard,
waaronder eenigo dagbladreporters.
Naar men verneemt, is op het request om gratie
van J. E., onderwijzer te Roden, onlangs totl
jaar gevangenisstraf veroordeeld wegons meineed,
door Z. M. den koning afwijzend beschikt, en is
hij reeds tot het ondergaan zijner straf opge
nomen in de gevangenis te Assen.
De twee personen uit Echt, onlangs als ver
dacht van meineed op bevelschrift dor rechtbank
to Roermond aangehouden, stonden gisteren daar
voor terecht. Tegen ieder werd oeno celstraf van
twee jaren geèischt. Uitspraak over acht dagen.
PERNIS. Gisteren kwam alhier een sloep
binnen met 80 ton zoutevisch. Zij heelt 11 weken
reis gehad.
KRALINGSCHE VEER. Gisterochtend wer
den aan de markt alhieraangevoerd 82 zalmen, die,
de groole voor f 1.35 en de kleine voor f 1.30
per i/j kilo, werden verkocht. Nog werden aan
gevoerd 11 St.-Jacobszalmpjes.
Beroepen: te Stavoren ds. II. Waardonburg,
te Kolderveen c. a. te Wateringen ds. A. II.
L. De Bel, te Ballingen.
Toezegging: van beroep naar Terwolde
aan dr. I, M. J. Hoog Mz., to Abbenbroek.
Bedankt: voor het beroep naar Vaiik door
ds. D. A. Van Haselen, te Zoeterwoude naar
Renkmrj door ds. F. Kijftenbelt, te Hoevelaken
naar De Lier door ds. 11. Wildeboor Jz., to Bent
huizen.
Clir, Uer. Kork.
Bedankt: voor het beroep naar Arum door
don beer J. W. Wechelaar, cand. te Aalten.
Kooinsch-kalliolioke Kerk.
De bisschop to Haarlem heeft de priesterwijding
toegediend aan de heeren Th. J. C. Engering,
J. F. Eijzendooren, J. Th. Beijsens, J. J. Oudu-
vater, M. A. Thompson, 1. L. Wouters, J. li.
Spce en A. J. Clarijs.
Na vier maanden bijna onafgebroken aan het
zoo gewichtige werk der grondwetsherziening te
hebben gearbeid, was de Tweede Kamer der Staten-
Generaal op 31 Mei j. 1. genaderd tot aan hoofd
stuk X. Vele klippen waren door haar, dank zij
bet geoefend oog van den stuurman van het schip
van staat, voorbijgezeild, en ook de rechterzijde
der Kamer had, aangeinoodigd door de in het ver
schiet liggende uitbreiding van het kiesrecht, hare
stelselnintigo oppositie laten varen en trachtte
eendrachtiglijk met de linkerzijde hot grootscbe
werk der grondwetsherziening te doon gelukken.
Waar in het vorig jaar alle middelen tot pacifi
catie, duor den heer De Beaufort cum suis beproefd,
hadden schipbreuk geleden, daar was het ongetwij
feld van de regeering niet meer te verwachten,
dat van hare zijde pogingen in liet werk zouden
worden gesteld, die mogelijkerwijze zouden kun
nen leiden tot het ifmis coronat opus". Aan het
recht der Kamerleden, hun bij artikel 117 der
thans vigeerendc grondwet gewaarborgd, liet zij
bet over om zoo mogelijk te trachten liet aloude
struikelblok uit den weg te ruimen, overtuigd als zij
zicli hieid, dat er in don boezem der vergadering
nog wel stemmen zouden opgaan van hen, die
zich voorstelden dat er. nog wel bluschmiddeien
zouden zijn te vinden ora de vlam tedooven van
de nog rockende puinlioopen, veroorzaakt dooi
den hevjgen parlementairen brand, die in het
vorig jaar de grondwetsherziening had doen mis
lukken. In November 1886 mankte dan ook reeds
do heer dr. Sclmepman van zijn goed recht ge
bruik door het indienen van liet oude amendo-
ment-I)o Beanfoit c, s., vermeerderd met de toe
voeging, dot voor kinderen van onvermogonden,
die de bijzondere scholen bezochten, het onder
wijs naar een bij de wet vast te stellen maatstaf
zou woi den vergoed. De discussio over dat voor
stel was in den aanvang flauw en mat on zelfs
onder de partijgenooton van dr. üchaepnian
verhieven zicli stemmen, die hem aanrieden zijn
voorstel te wijzigen, zoo niet geheel in te trekken,
daar het ongetwijfeld nooit kans van slagen zou
hebben. Ook de anti-revolutionaire ledender Kamer
verklaarden bij monde van r-ti heer mr. De Savor-
nin Lobman dat zij op dit punt volstiekt niet
met di afgevaardigde uit Breda konden mede-
gaan. Zij verlangden geen uitbreiding van hot
amendement-De Beaufort; zeide de spreker, doch
veeleer eene besnoeiing, eene inkrimping. De rede
voering van den heer mr. De Savornin Lobman
was een spoorslag to meer voor een ander lid der
rechterzijde om te trachten, al zagen zij geen
kans het meerdere te erlangen, zich dan met het
mindore tevreden te stellen, en nog voor het
einde der zitting van '1 Juni kondigde de heer
mr. Vos De Wael aan dat hij oen amendement
zou indienen om do 3o en 4e zinsnede van het
voorstel van don Brodaschen algevaardigde te
schrappen. De debatten, nog voor kort flauw en
mat, zijn allengs levendigor geworden, en aan de
linkerzijde der Kamer beginnen zich reeds stem
men te verheffen van hen, die de aannorning
van het geamendeerde voorstel-Schaeprnan
den doodsteek achten voor het openhaar onder
wijs. De rechterzijde der Kamer, aangevuurd
door de onbegrijpelijk snello frontverandering
van dr. Schaepmnn die zich zooals hij zich
uitdrukte, ds pijnlijke amputatie, door den lieer
Vos De Wael verricht, zou laten welgevallen,
verklaarde zicli nis éen man voor het geamen
deerde voorstol-Schaepnian, en dank zij de hulp,
hun door de bekende zeven leden der overzijde
verschaft, kon liet voorste! op 6 Juni do goed
keuring der Kamer erlangen. Nog een amende
ment was ingediond door den Haagschon afge
vaardigde, mr. Greevo, en ook dat amendement
had de goedkeuring der Kamer mogen verwerven.
Dank zij dus de coöperatie van do meest hetero,
geene bosianddeelen der Kamer, zou bij mogelijke
aanneming van art. 192 (nieuw) door ds Eerste
Kamer, en nadat het de koninklijke bewilliging
had verkregen, de redactie aldus hebben geluid
liet onderwijs is een voorwerp van de uan-
houdende zorg der regeoring.
liet geven van onderwijs is vrij
Hot toezicht van do overheid op het onderwijs
in het algemoen, de inrichting van het openbaar
onderwijs en voor zooverre hot lager en mid
delbaar onderwijs betreft, de aan den onderwijzer
te stellen eischen van bekwaamheid en zedelijk
heid worden door de wet geregeld.
De koning doet van don staat der hooge-
middelbare en lagere scholen jaarlijks een uit
voerig verslag aan de Staten-Gsnoraal geven."
Te bejammeren wave het ongetwijfeld geweest,
indien het geamendeerde voorstel-Schaepnuui lot
wet ware verheven. Immers dan toch zou het
mogelijk zijn geworden, indien de profetieën van
hen, die voorspellen dat bij uitbreiding van het
kiesrecht de minderheid dor Kamer meerderheid
2»1 worden, bewaarheid werden dat liet opon-
baar onderwijs, dat zulke uitstekemie vruchten
reeds hoeft afgeworpen, geheel en al verdrongen
werd dour het hijzonder onderwijs.
Het openbaar onderwijs in liet bijzonder zou
immers volstrekt niet meer een voorwerp van
aanhoudende zorg behoeven uit te makenen
aan eene clericale regeoring zou de bevoegdheid
gegeven zijn geworden om den bijzomleren scholen
liuaticieelen steun to verzekeren ju zelfs, om,
indien zij het wilde, de openbare school geheel
te negeeren.
Want al zou art. 192 al. 3 de inrichting van
het openbaar onderwijs ook al volgens de wet
waarborgen dan zou het immers toch eene
jegens dat onderwijs vijandig gestemde regeoring
in de gelcgonheid stellendat onderwijs al of
niet te laten voortbestaan, daar haar alleen do
verplichting wordt opgelegd om, indien het ho
staal, zich te houden eau de op dal stuk bestaan
de wettelijke regeling. Zeer te betreuren zou hot
geweest zijn, indien op onze scholen het cachet
dor kerkelijke partijen ware gedrukt. Schrijver-
zelf is op eene bijzondere schoei geweest, waar
de lessen met gebed en psalmgezang werden ge
opend en gesloten, en weet er dus zonder twijfel
het best over te oordeclen, waartoe dergelijke
religieuze uitingen aanleiding kunnen geven.
Niet de eerbieddien mon voor psalmen en
gezangen moet koesteren, werd in acht genomen,
en waar de eene leerling in de hooge tonen zong,
daar trachtte do ander nog hooger of juist in tegen
overgestelde richting te zingen, terwijl allen siunen-
stemden tot het meest onharmonisch accoord. En
werd niet bij de bestaande inrichting van onderwijs
aan do ouders en bedienaren van den godxdion-t
gelegonltoid genoeg gegeven, de leerlingen op te
voeden in eerbied voor Gods woord Zorgde niet
de staat, dat do predikanten gebruik konden maken
van de goed verlichte en verwarmde schoollokalen
om aan de kinderen godsdienstig onderwijs te
verschaffen Immers ja 1 Het was alleen een geest
van stelselmatige oppositie, dio sommigen, gelukkig
niet alien, weerhield om van de aangebodene ge
legenheid gebruik te maken. Zoo werd rlttrt het
geamendeorde voorstel-Scliaopman aan de Eerste
Kamer ter goed- ofaikettring opgezonden, terwijl
het volgens 's schrijvers inzien een hoofdvereisclite
miste, n. 1. dat van den steliigen leerplicht.
Gelukkig daarom dat de Eerste Kamer na een
zwaren arbeid van eenigo dagen, dank zij de
uitstekende redevoeringen, door oenige leden van
dat college gehouden, en wellicht niet het minst
na lezing van het pittige Gids-artikel van professor
Buys, hot voorstel, haar door deT wcedo Kamer
toegezondenmet verpletterende meerderheid
verwiep. En al mocht dan ook een de leden
gewagen van de alom erkende slech'j werking
van het thans vigectende artikel! 94, daartegen
over stond dat eon man als de Zuidhollnndsche
afgevaardigde, de heer Vening Moinesz, volstrekt
nog niet zo o doordrongen was van dio slechte
werking, zoo zelfs, dat hij het bestaande artikel
eer prijzen dan laken kon.
Doch zelfs al bad de Eerste Kamer het voorstel,
haar door de Tweede Kamer toegezonden, aange
nomen, dan zou er na de ontbinding der volksver
tegenwoordiging een strijd ontstaan zijn bij de
stembus, nog Steviger dan die van 1853, waarvan
onze geschiedbnoken gewagener zou een strijd
zijn ontstaan van lien, die, wars van alle inge
zonden coöperatie, als waarvan onze Kamer ge
tuigde, en zich spiegelende aan de rampen,
waardoor hot naburig België op het gebied van
het schoolwezen wordt geteisterd, niet zouden
dulden dat er getornd werd aan liet axioma,
dat de volksvertegenwoordiging eene afspiegeling
moet zijn van den volkswil, cn dat do dierbaarste
panden der vrijheid, waarop het Nedorlandsche
volk terecht zoo trotse!) was, met voeten zouden
worden getreden en ze zouden afgevaardigden
naar hun Slaten-Generaal hebben ge/.unden, die
zouden toonen dat da belangen van liet Neder-
landsche volk bun vuriglijk tor harte gingen.
Schiedam 19 Augustus 1887. A. T.
13 U RG ERL1J K E STA N
Geboren: 17 Augustus. Elisabeth, dochter
van J. Van Vliet en W. A. De Vries, Hoofd
straat. - 18- Wilhelmioa Maria, doehter vau
C. A. Vau Elsvvjjk eo J. M. Mclehers, Koord-
molenstraat. Simoo.zoon van M. Van Leenen
en N. Schetter?, Oude KerkhofCatharina
Maria, dochter van J. L. Dogaarts en H.
Oostermau, Oude Kerkhof. Adriaua Jo
hanna dochter van T. J. Pronk eu J, W. Bus,
Houtstraat.
Overleden: 18 Augustus. Iiendricua Fran
sen, oud 62 jaar en 2 maanden, Hoogstraat
Gerardus Hendrikus Prein, oud 2 maanden,
Overschiescheitraal. Pieter liubertus
Kreischer, oud 38 jaar, Rotterdamschen dijk.
Handt toa Van der Kamp, oud 11 maaudeu,
Yisscherslraat.
Ondertrouwd17 Augustus. J. L. Ten
Raa en C. J. Vau Weerd. 18. A. Bubber-
mau en J. C. Sanders. P. Ploojj eu G. J.
M. Vau Wejje, 1'. De Vlaming en J. M.
Scheurkogel.
Geveild 19 Augustus.
Notaris 11, \V. M. Roei.ants.
Een winkel- en woonhuis en erve, gelegen aan
de Hoofdstraat, wijk G, no. -110, groot 120
centiaren, f1700.
CtdllEUAM, 19 Augustus.
Kogge en Gerst zender haudel.
.ttotitn'M'i* tioleenng der umltelauis 18.
Jenevrr Auisienl. proef 112 per iicclol.
Cl. zonder lust en zouder belit-iluig.
Spoellngbcurst 1.60 pei kete'.
Bij de Sclnedainselie Spoeliug-Vereeniging
f 1.70 per ketel.
Delft, 18 Augustus.
Onder den invloed van het gunstige oogstwe-
dcr was onze Graanmarkt weder flauw gestemd.
Westlamlsciie Tarwe f 7.50 a f8.50, Zoeuw-
sclte f7.75 a f9,50, Wcstl. Kogge f5.00 a
f5.75, Zeeuwsche f5.25 a C.00, Chevalier
Gerst f 5.00 a f5.75, Westl. Zomer- f 4.00 a
fó.OO, Kot-te Haver f3.50 a f4.25, Lange
f2.00 a f4 00.Duivenbooncn f 7.00 a f7.50.
Paurdenbooneii f 0.00 a f 0.50. Bruine
Boonen 1 10.00 a f 11.00. Groene Erwten
f9.00 a f9.50. Witte Erwten füa f6.50.
Koolzaad ^verminderde aanvoer) f8.25 a f8,75.
Aan de stadswaag gewogen van 12 tot 18
Augustus 7S2 achtsten en 84 zestienden vaten
I Boter, wegende te zanten 16480 kilogrammen,
j l'njs f54 a f 04 het vierde, f 1.35 a f 1.50 hot kg.
