ISSm
f68,325,323.87i/a, zjjnde f 67-4,200,14Va min
der dan in hetzelfde tijdperk van 1886, en
12,981,608,92Vj minder dau der ramiDg.
Ofschoon de achteruitgang op du vorige
maand nog verre van ingehaald is, geeft de
etand van Augustus toch verbetering te zien
tegenover diezelfde maand in 1886. Het voor-
deehg verschil is ongeveer f33,000 op do
invoerrechtenf 380,000 op suiker-accjjns
f150.000 op gedistilleerd, f200,000 op suc-
eessierechten, enz.
SCHIEDAM, 14 September 1887.
Voor de liberalen kan de uitslag der ver
kiezingen niet ongunstig genoemd worden,
zegt de Haagsche correspondent der Zutphen-
tohe Ot. Toen het in 1886 aan onze geest-
Verwanten gelukte hun cijfer van 43 op 47
te brengen, beweerden De Standaard en Do
Tijd dat die overwinning alleen was te dan
ken aan het buitengewone opzweepen van
kerkelijke hartstochten en dat de anti-libera
len in 1887 revanche zoudcu nemen. Thans
hebben de vei kiezingen in een zeer knlmen
tijd plaats gehad, in het kamp der liberalen
'was zelfs een zekere lusteloosheid niet te
ontkennen, en toch heeft onze party geen
eDkelen zetel verloren.
Ondertusschen is ook De Standaard tevre
den, welke tevredenheid alleen hieruit te
verklaren is, dat zij voor haar partij opnieuw
Zware verliezen had gevreesd. Blijkbaar was
Bten in het hoofdkwartier der anti-revolutio-
aairen alles behalve gerust over de houding
der niët-doleerende predikanten.
Zouden de niet-doieerenden onder aanvoe
ring van Bronsveld en Buitendijk de Kuipe-
rianen ook op politiek gebied bestrijden, of
zou bjj hen de haat tegen de liberalen sterker
zjjn dan de haat tegen de doleerenden?
Op die vraag is bij deze verkiezing een
antwoord gegeven in laatstgenoemden zin. In
de meeste districten hebben de mannen, die
gehecht zjjn aan de Ned. herv. kerk, hun
Steun verleend aan de manDen, die er rond
voor uitkomen dat zjj die kerk willen af
breken en daarvoor ook den steun van den
staat niet versmaden. Alleen in het district
Dordt is de ndoleermanie" van beslissenden
jnvloed geweest op het stemmeocjjfer der
anti-revolutionairen. In dat district hebben
blijkbaar de meeste orthodoxe predikanten
poet hun volgelingen zich vbd stemming ont
houden, maar in andere districten zijn dotee-
penden en niet-doleerenden eendrachtig ter
Stembus opgegaan.
Meer bedenkelijk voor de anti-revclutiocai-
ren is de houding der katholieken. Erkend
moet worden dat dè partg van dr. Kuyper
haar uiterste best hééft gedaan om zich overal
den steun van Rome te verzekeren. Zelfs werd
v wat nog hooit vroeger'wa9geschied te
Almelo voor een opengevallen plaats terstond
bg ëèrste stemming'èeh volbloed ultramonSaaa
candidaat der antirevolutionairen. Maar on
danks die zeer welwillende tegemoetkoming
bleef Rome ditmaal zeer 'gereserveerd. Wel
beeft zij nog meegewerkt om de hoofdmannen
der anti-revolutionairen weer herkozen te krij
gen wat zou de'slachting gróót zijn, als
Rome. op eens overal zjjn steun onttrok i
maar op sommige plaatsen luidde het wacht
woord: onthouding; ze'.fs' te Arnhem, waar
bij trouwe opkomst der katholieken dezëtéls
der liberalen in gevaar zouden zjjn geweest.
Blijkbaar heeft Romé aan Dordt reeds een
kleine waarschuwing willen geven. De katho
lieken eischeu dat de anti-revolutionairen'geen
oogenblik zullen vergeten, dat zjj geheel van
hun bondgenooten afhankelijk zijn. Daarom
wordt het hun reeds euvel geduid dat zjj den
zetel, dien zy het vorige jaar te Leiden aan
de katholieken hebben moeten afstaan, thans
aan hun Dooner willen teruggeven. Dat is in
atryd met het voornemen van'Rome om al
lengs ook aan déze zy de van den Moerdijk
weder katholieken te doen kiezen. De protes
tanten moeten jiet bondgenootschap wel duur
betalen. Als de haat tegen de liberalen niet
zoo groot was, zou de monstercoalitie reeds
lang uiteengespat zijn.
De Standaard ziet de vergaderzaal der
Tweede Kamer voor een onherbergzaam woud
aan, waarin het blad de rechterzijde de rol van
struikroovers wil doen spelen. Met het pistool
op de borst moet den minister Heemskerk de
wet worden voorgeschreven.
Het gevaar bestaat dat de Tweede Kamei;
de Reform-bill aanneemt, maar de Eerste
Kamér öf haar 6f althans de additioneels
artikelen verwerpt. De raad van de Standaard
nu luidt:
nBjjaldien men, alvorens zjjn stem aan de
Reform-bili te geven, van den Premier de
pertinente verklaring afvraagt dat hg de
wijziging van hoofdstuk III niet aan den koning
ter onderteekeniog zal voorleggen, en in geen
geval onder zijn contraseign in het Staatsblad
zal doen opnemen, dan nadat ook de additio
neels artikelen door de Eerste Kamer zjjn
aangenomen, is men tegen dit gevaar gevrij
waard.
z>Maar dan natuurlijk moet deze verklaring
ook zoo pertinent, stellig, onvoorwaardelijk
en onder alle omstandigheden bindend zijn,
dat er geen achterdeur en geen brandveoster
op het dad overbljjve, waardoor Heemskerk
ontsnappen kap.
sWant, natuurlijk, Heemskerk is te eerlijk
man om zjjn woord te breken; maar het
gënoegeo om de Tweede Kamer door een
slimme keus van woorden bjj'den neus të
leiden, zou eeo slimmerd ais hij is zich niet
licht laten ontsnappen."
Men maakt aan de Stand, de opmerking
dat het getal kiezers voor 1886 grooler was
dau andere jareD, omdat toen de 10 buiten
gewone opcenten op rijksbelasting (personeel)
voor dat jaar hebben gegolden. Later echter
in dit jaar zijn die weer vervallen en moet
het aantal .kiezers voor 1887 eenige duizenden
minder zjjn dan in 1886. Zoo steeg bijv. bet
getal kieiers in Sneek van de 4709 tot de
5015,- terwijl het nu weer teruggebracht; ia
tot 4975. Het getal kiezers is dus over het
geheele land kleiner dan in 1886.
De leden der Utrechtsche Staten krijgen
van 'sDe Standaard" een niet maische terecht
wijzing, omdat zjj een katholiek in plaats van
een tweeden anti-revolutionair hebben gekozen.
Intusschen weet hetzelfde blad mede te deelen
dat de heer "Van Nispen vooraf de verklaring
heeft afgelegd, te zullen stemmen voor de
additioneele bepalingen.
Tot deskundigen voor,.de taxatie van de
gasfabriek te Wonnerveer zijn benoemd: door
burgemeester en wethouders de heer Polet te
Middelburg; door heerën.Schretlen en Swaao
de heer.,D, Van der Horst te Leiden door
beiden de heer J. J. Roelants te Schiedam.
Dè heerën Bottenberg c. a., aan wie door
den gemeenteraad van Oud-Beierland conces
sie is verleend voor eene hoogdruk water
leiding, hebben de uitvoering van dit werk
opgedragen aan den heer F. A. De Jongh,
architect te Schiedam,
De uitkomsten 'der statistiek over 1886 tén
opzichte der handelsbeweging in het algemem
géven de volgende cjjfers;aan:- -
Algemeene invoer '11,579,166,228 kiiog.,
invoer tot verbruik f 4,'102,693,328; alge
meene uitv.' 6,046,068,794 kilógr.; uitvoer
uit het vrjje verkeer f949,2451799; doorvoer
met overlading 376,636,918 kilogr.,'doorvoer
zonder ovërladiDg 1793,406,'l79 kiiogr.
Uit de 'cijfers;'over '1886, Vergelekenmet
die 'over 1885, 'blijkt dat dè algemeene invoer
is verminderd met ruim 0.73 pCtde alge
meene uitvoer met ruim 1.13 pGt., de doorvoer,
zonder overlading met bjjna 6.14 pCt,, terwijl
de invoer dot - verbruik is vermeerderd met.
bijoa 1.03 pCt., de uitvoer vit hetvrijejjgrkeer.
met ruim 6.53 pCt. en de doorvoer met over
lading met ruim 16.58 pCt.
Tot de vermindering van den algemeenen
invoer hebben voornamelijk bijgedragen de
volgende artikelen:
aardewerk en porselein van alle soorten,
waaropder gebakkeu steen en huis-,en dak
pannen, bruinsteen, ertsen, fabriek-, land
bouw-,, stoom- en andere werktuigen, garens,
granen: rogge, gerat, haver, hout. verfbout,
kalk, katoen (ongesponuen), koffie, steenkolen,
metaal (onbewerkt), alsmede smeed-, staf-,
roedijzer en dergelijke, stroop, melado en
melasse, tabak en-sigaren, toer en. spek, vlas
en hennep, boom- en versche vruchten.
Daarentegen vermeerderde de algemeene
invoer van de volgende artikelen in 1886:
aardappelmeel en fabrikaten daarvan, as-
schen, drogerijen, verfwaren en chemicaliën,
gedistilleerd, glas en glaswerk, granen: tarwe,
boekweit, rjjst, niet afzoDderljjk genoemde,
•hop, scheepsbouw- bd timmerhout, kramerij,
lompen, manufacturen, meel van granen enz.,
inesf, Vverken vaD metaal, olie, roet, smeer
talk en reuzel, schors, steen, suiker, veevoeder,
visch, wjjn op fust, wol, zaad, zout.
Tot de vermindering van den algemeenen
uitvoer hebben voornamelijk bijgedragen de
volgende artikelen
Ertsen-, fabriek-, landbouw-, stoom- en
andere werktuigengranen, gerst, haver, rijst,
kaas, katoen ongesponneo, steenkolen, metaal
onbewerkt, enz.;, steen, stroop, melado en
melasse, ruwe suiker, tabak en sigaren,,
vruchten.
Daarentegen vermeerderde-in 1886 de al
gemeene uitvoer van de volgende artikelen:
Aardappelmeel en fabrikaten daarvan,
aardewerk en porselein van alle soorten,
waaronder gebakken steen en huis- en dak
pannen, asscheo, boter, bron- en mineraal
water, drogerjjen, verfwaren en chemicaliën,
garens, gedistilleerd, glas en glaswerk, granen,
tarwe, rogge, boekweit, niet afzonderlijk ge
noemde granen, hop-, scheepsbuuw-, timmer
en fijo werkhout, koffie, kramerij, lompen,
manufacturen, meel van granen enz., mest,
werken van metaal, olie, papier, roet, smeer,
talk en reuzel, schors, suiker (ruwe hieronder
niet begrepen), veevoeder, visch, vlas en hen
nep, wjjn op fust, wol, zaad, zout.
Van de voornaamste voortbreogselen van
Landbouw en Nijverheid werd in 1886 meer
dan in 1885 uitgevoerd
Aardappelmeel 7,490,433 kilogramboter
7,439,738 kg.gedistilleerd 72,526 liter
tarwe 63 227.132 kg.; rogge34,501,114 kg.
gerst 2,717,551 kg.; boekweit 833,149 kg.
boonen en wikken 1,365,644 kg.óoge-
dorschte 439,890 kg.meel 'vaid alle graan
soorten 7,889,055; 'zèm'elen 260,937'; versche
eü gedroogde groenten 5,038,236 kg,;'manu
facturen, van katoen,'''geverfd of gedrukt,
1,178,757 kg.; meekrap garaucine of colorine
39.921 kg.olie van plat en rond zaad
2,069,4:21 kg.slachtveestieren ossen
koeien en vaarzen 14.312 stuks; varkens
22,482 kg.schapen 45,091 st.lammeren,
222 st,; visch: haring, gekaakt en gezouten,
6.596,909 kilogr.gezoutan garnalen 96,386
kg.mosselen 4,874,429 kg.stokvisch
72.655 ,kg.nviervisch zalm. enz, 173,465
kg,vlas: onbewerkt, ongerootenongezwin-
geld 941,305 kg.; ruw, geroot en gezwingeld,
2,825,026 kg.; gehekeld 631,172 kg.
Minder werd van die artikelen uitgevoerd:
Aardappelen .9,963,562 kil.jgerst 1(300,986
kilogr;,-granenhaver 16,467,330 kilogr.,
erwten, en linzen 860.985 kilogr.; alle gepelde
of gebróken; biet afzonderlijk genoemde granen!
1,487,787- kilogr., kaas 4,522.686 kilogr,,-
manufacturen,.:- van katoen,<i ruw ;rof.gebleekt
1,033,045 kilogr.,manufacturen van hennep,
vlas en Werk, ruw of gebleekt 568,150 kilogr.,
mcèkrap,' onberooide, fijne, 2,644 kilogr'.;'
slachtvee, hokkelingen en kalveren 4,825stuks',
ruwe suiker 2,110,285 kilogr., geraffineerde
suiker-5,433,493 kilogr., visch: gerookte ha
ring (bokking) 191.984 kilogr., allerhande
versche zeevisch 1,362,311 kilogr., gezouten
kabeljauw 37,177 kilogr., alle andere niet af-
zoodcrljjk genoemde 1,307,038 kilogr., oesters',
en kreeften 566,389 kilogr., ansjovis 2,052,358:
kilogram.
Naar het Haagsche Dagblad stot zjjna;
verwondering" verneemt, zou mr. A. 3. Roest,!:
officier van justitie te Rotterdam, door. hst
Kabinet zjjn voorgedragen voor het ambt vaiv
burgemeester der residentie.
De heer.Van Wassenaervan Catwjjck is
herstellende en heeft reeds weder een kleloe
wandeling gemaakt.1 .- .n(j
By de gisteren teAmsterdam gehouden
koffieveiling is het meerendeel, van den aan»
voer beneden taxatie verkocht.
I!.-M. de koniogin-heeft, naar meo mede
deelt, Maandag op het buitenverblijf te Soest-
dijk met groote bewondering bezichtigd den
schitterenden diamant,' in de slgperg'van de-
firma'A. E. Daniels Zood, te Amsterdam,
meesterlijk bewerkt dóór den eersten brillant*
slijper, dén heer D.'rD. Toff.
Zij, die in de gelegenheid waren dit pracht
stuk na zjjne afwerking te zien, werden ge-
troffen door de zuivere blauw-witte kleur*
mengeling, die in dezen steen .speelt.
De aloude roem der Amsterdamsche dia'
mantsljjperjj is door_.de aflevering van dit
kunstwerk wederom gestegen tot ver over
de grenzen.
Alle inzendingen op de nationale meubelteo*
toonstelling te Rotterdam zijn thans ingekomen,
zoodat de tentoonstelling geheel compleet is,
Groote ioieroationale prijskamp van weten-,,
schappen en njjverheid te Brussel 1888.
Reeds' hebben zich in veischeideoe landen
invloedrijke comité's gevormd, die zich bezig
houden met de groepeeriog der inzenders. De
laatste tjjdingeo komen van zeer verre. De
Aguilar, afgevaardigde van het hoofdbestuur
te Sainte Croix de Tênériffe, kondigt zjjn
overeenkomst aan met den Belgischen consul,
dr. Allard; zjj zullen al hun pogingen ver
eenigen, opdat de eilanden waardig vertegen
woordigd worden.
Aan eeo particulier schrijven uit Rotterdam
ontleent het Nbl. v. Neddat Domela Nieu
wen huis per telegraaf- aau den burgemeester
van, Rotterdam had,laten weten, dat hg voor
nemens was te komeD.
Deze onbeschaamde "aanmatiging komt
het' iemand anders in de gedachten om zijn.
aansfaaodd'komst aan 't'Köófd eener gemeeots
temelcfen?" —'toont voldoende',/ zegi'genoeml
blad,!'dal Nieuwènhuis' liet siaóbjë'verwachtte,
dat te :Roiiërdain liét'gevolg'is 'gëwéest vaa
zjjn'komst.
Waar ieder ander onder'dié'omstèndighedeii
zou wegblgven, tënèinde'dè ru«i niët''iD gevaar
te bïèngen, komt Niëuweohuis juist; Zjjn dóël
is"'onrust 'zasiieó';'";v"' i
Omtrent het, bezoek van Domela Nieuwen*
huis aan,; Groningen jischrgft; men. aan het
Hll., an, daar;^, Met^den.pchtendtrein van
11.53 kwam .Domela Nieu wenhuis alhier aan.
Eenotalrijke schade .sociaal-democrateQ en
nieuwsgierigen,- was,,op:.het.,statioL.^. jin.aan*
wezig, ..terwijl de wachtkamers !oyeryol waren, f
Het bestuur had den leider in de 2e kb
wachtkamer- willen'odtvang'en V- doch 'het ge
drang 'eh'dë'-vérschillêbde'-tiitdrukkiogen der
aoti-socialen-'dèden den^pachter'liesluiten
deputatie 'naar het-'perron; te verwijzen,''óm*
Domela Nieuwenlihis'; welkom'te' heeteo.
In ëeri 'open-'rij'tuig'1met'twèël paaiden 1*8*.
spannen vwerd;dobrden'hëer'l)omela'Nieuwen-'
huis- en 'éeolgè' vaö diéns volgelingen plaats-
gehorneri j tweë^dichtë'rijtuigen gingen vooraf
enmaakten "ruimbaan.' -
Eerst werd stapvoets® gereden terwijl dé
menigte 'de bekende -liedjés"op! Domela Nied*
wenhuis deed hooren, doch weldra reed meo-
J ''"i"'', L-I -
