il
1
i
a
i
I
f
w
i
fc
fe
ïi
i i
iSiiisiiitti
A- ioo7. Maandasr 31 i
maandag
ctober.
Eerste Blad
m
■vm
bij
m
m:
E ©n-e n-vr t igt J"aar g* an
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag*
Binnenlandsche Berichten.
'ïMi
Ao IQCJ7
1.85.
- 2.50.
UITGEVER J. ~0 D
M A va 4.
Het October-nummer van De Economist
bevat een zeer lezenswaardig opstel, door jhr,
rbr. J. K. W. Quartos van Ufford, gewijd aan
de nagedachtenis van mr. J. L. De Bruyo
Kops. Aan het einde van dit opstel wordt
medegedeeld dat de heer Quarles, voldoende
aan het verzoek der familiebetrekkingen van
mr. De Bruyo Kops, en van dm uitgever,
zich bereid heeft verklaard, voorloopig de
redactie van De Economist - die althans
tot het einde van dit jaar in geheel onna-
-v V- J
O door
irde te.
eecen.^
mgen,
ne ko-
ym
■M
iftfóiS
38Jj
IJS,
per kwarwal
door liet gelioole Rijk
Afzonderlijke nummers
- 0.10.
lltKEAÜ:
Advertentieprijs: van 1—10
inbegrip van eene Courant. /HO.
Iedere gewone regel meer» 0 f - 0»10#
DaiEMAAL geplaatst wordt tegen tweemaal berekend»
Schiedam, '29 October 1887.
Nog is de Eerste Kamer der Staten-Generaal
niet bijeengekomen, om in laatste instantie
haar oordeel over bet werk der grondwets
herziening uit te 'spreken. Men hoopt, men
verwacht zelfs, dat ze haar oppositie tegen
•het hoofdstuk der defensie zal laten varen,
maar men weet nog niets.En toch is de
toekomstige Tweede Kamer, de Kamer vau
Honderd, reeds een onderwerp van drukke
bespreking, inzonderheid in de organen der
aDti liberulen, i)e Standaard, gewoon voorop
te gaai), heeft gesproken van een politiek
isolement, 'tls geen nieuwe uitdrukkiug
maar ontleend aan Groen, wiens uitspraak
»ió ons isolement ligt onze kracht" een ge-
vleugeld woord gewordèu is. Wanneer de
Standaard, zoo gewaagt van een politiek isole
ment, dan woi dl daarmede bedoeld de op
heffing van het politiek verbood met de
katliolieken. - Zeer>*hofi'ergk i'Wordt' erv'in een
ikatholiek orgaan, Met Centrum, op gewezen,
dat het doel van den Standaard geen ander
kao z'yn, dan inwendige zuivering en verster
king der eigen 'partij. Dit doel, zegt het blad,
is lofwaardig, maar Diet zonder voorbehoud;
•want, wanneer die inwendige zuivering en
versterking een politieke party met oumacht
slaat en baar onbekwaam maakt om gedurende
een lange reeks van jaren het kwade tegen
te houden of het goede te bevorderen, dan
•wordt zy niet alleen minder lofwaardig, maar
dan is zulk een houding voor een politieke
.party verwerpelyk.
Ziet, we. leven in eea zonderlingen tijd.
De ideëen marcheeren, zoo vandeliuker- als
van de rechterzijde.
By de katholieken spreekt men van een
-fractie-Schaepmaowaaraan bet attribuut
tadicaal wordt toegevoegd, en een meer be
houdende richting, die o. a. ia den Amstel-
.lode van pastoor Brouwers haar orgaan vindt.
•Wil de anti revolutionaire party niet meer
met ons samengaan, we zouden zulks niet
betreuren, zegtbet blad. Immers het had
steeds het onvoorwaardelijk samengaan van
-ide katholieken met de aniti-revolutiooairen
betreurd. Het had gemeend dat de katho
lieke Kamerleden, opkomende Voor de rechten
der; katholieken, pal staande voor hun begin
selen, eety vr'y wat waardiger figuurzouden
gemaakt hebben, dan> door in vereenigiog met
.de anti-revolutionairen als party op te treden.
Daarom moet de ïNieuwe Evolutie," zooals
de 'Standaardhaar fror.tyvyzig'rog noemt,' de
fractie-Schaepmao zeer teleurstellendeze
.fiaqiie, die de non-possunous-polïtiek heeft
laten varen Ze.ziet den parlementairen eed
.afgeschaft 1 'Artikel 194 der grondwet is onver-
in dei d gebleven I Hoofdstuk defensie is aan-
'.jgeoonieo Ze heeft medegewerkt tót de uit- -
ihrèidihg',van'het kiesrecht.j
Altoos, als we o ver „het -politiek verbond
tussclien anti-revolutionairen en katholieken
lazeo, kwam ons een uitdrukking van den
ouden Wandtlecker Bode te binnen: »Petrus
prijst Paulus en Paulus looft Petrus, en dat
noemen ze dan vriendschap." Vliervriendschap
noemde de oude mau het, en iedere hout-
kenner weet wat vliereuhout is. Wilt ge een
proeve? Ze is van de hand eens anti-revolu
tionairen: »Met verbazing, om niet een sterker
woord te bezigen, heb ik opgemerkt. Koe zelfs
nog by de allerlaatst gehouden politieke vér-
kieziogen vele predikanten, van wié het toch
vaststaat, dat zy de kerkeljjke revolutie, die
id vollen gang is, van gaoscher harte verfoeien,
arm in arm liepen met hunne tegeostaoders;
dat wil zeggen: hoe velen zich ook toen nog
hebben laten inspannen en voorspannen, om
dienst te doea als. haast had .ik gezegd:
als ezels, maar het z'u dao jockey.'s by het
politieke tweespan, dat ons helpt van den wal
in de sloot. Hoe is uien dan volslagen blind,
;eof wil i men- het- dan- n iet rzieó^ 'vf&ari'döb'e-J
slissing ljgt in dezen grieveoden strijd, die
zoovele krachten verlamt en verteert? Is het'
dan zoo onduidelijk, waartoe mén de hand t
leent, als men draaft in het gareel der roomseh-
antirevolutionaire coalitie O, altoos is het
zonde en jammer geweest, dat zoovele
predikanten zich hebben laten medesleepen
op de modderwegen der politieke kie3-
manoeuvres." Iets lager bezigt de schry ver
deze uitdrukkingïDb zegepraal, al ware het
ook tydelykvan de roomsch-autirevoiuti-
onaire coalitie, ziedaar, naar mijD ineeniDg,
de grootste ramp, die ons vaderland zou
kunnen treffen."
'tls niemand minder dap dr. Van Leeuwen,
kerkelijk hoogleeraar aan de universiteit te
Utrecht, die ze bezigt. i-"
Volgens de Nieuwe Evolutie van dr. Kuyper
is de door dr. .Van-Leeuwen gevreesde ramp
echter volstrekt niet te duchteu.
Immers de redacteur van de Standaard
ziet in de verte reeds andere bondgenooten
Er is. éen nieuwe party in aantocht de
radicale. Die staat principieel wel 't verst van
ons afmaar heeft met ons een érnstiger
politieke grief en een gewichtig politiek belang
gemeen."
Waarom, vraagt hutWageningsch Week
blad, zou dr. Kuyper ook niet met deze partij
saroenweikeu, AJleen roet deze party is samen
werking nog uiet beproefd.
Met de Roomschen gaat het denkelyk niet
langer, èn omdat de vrienden uit anti-papisme
niet al te gedwee willen volgen,- èn wyl' dé
Roomschen zeiven merken,'dat het op den
duur met de Kuyperiaoeu niet gaat.
Zie Z>a Tijd er maar eens op na, en hoor, f.,
hoe onlangs hij de verkiezing te Middelburg
de president-der centrale katholieke kiesvèrr
eenigiug het hooggeróèmd auti-fevóluiïónuir
prograin eèu npapiereu vód" noeósde.
- Aan-samenwerking met de conservatieven is
$8 'P.°8 minder te denken. Van hun oude for
matie, zoo heet het, is niets te hopen, en van
hun nieuwe formatie alles te duchteD.
l-v. Derhalve blyven alleen de radicalen, over,
om met hen saam tot heil .van 't lieve vader-
•Japd te gaan maooeuvreeren.
ji- Nu, dat zal iets zeer interessants worden.
iHet centraal comité, van aoti-revolutionaire
kiesvereenigingen, vertegenwoordigd door de
heeren Kuyper, Lobman en De Geer, vergade-
rende met de heeren Nieuwenhuis en een paar
v zyner. adjudanten, om saam te overleggen, hoe
.zy 'tzullen aanleggen om de regeering te ver
meesteren, werkzaam te z'yn in 't belang van
jïBybel, Vaderland en Oranje I" Tot zoover het
'W.Weekblad.
vt^t Kan,'alles byeengehomen, op deze wyze
peen merkwaardige Kamer van Honderd worden.
.vMaar, als we, terugblikken op den tyd na de
rigrond wetsherziening van '48, toen in ons
•bestonden,""- de liberale en de conservatieve,
ter wyl Groen met een drietal geestverwanten
de leer predikte j»Ia ons isoiement ligt onze
kracht," dan. valt de vergelijking niet uit
ten gunste van de staatkundige'partyen in.
Nederland, zooals die zich in '87 uiten.
de Noorsche regeering in die hóedanigheid l
erkend.
SCHIEDAM, 29 October IS37.
De heer dr. J, J. M. De Groot Chineesche
tolk, thans te Tiang-Thai in China, is door do
>Koninklyke Academie van Wetenschappen"
(afdëeliog letterkunde) te Amsterdam, be-
noemd tot haar correspondeerend lid.
i; "••■'•-'
Aan Prov. Staten van Zuid-Holland is o. a.
het volgende medegedeeld, betreffende den
island der werken van 'de overbrugging dor
i Oude Maas.
De onderbouw is voltooid met uitzondering
jvan eenige werken van ondergeschikt belang.
Voor den bovenbouw kwamen drie span-
ihingèn""geheel gereed, terwijl het jjzer voor
de nog ontbrekende spanning en voor de
draaibrug in de fabriek is aangevoerd en.met
het gereedmaken van deze geregeld wordt
Voortgegaan.
i Uit 's-Gravenbage wordt aan het JD.
bericht dat een adres van adhaesie aan het
wetsontwerp \tot wijziging van hoofdstuk VIII
der grondwet aan de Eerste Kanoer is gezonden,
geteekeod door de staatsraden Bootea Swart,
den voorzitter van de rekenkamer De Róy
éc bet lid van dat college Six, de gewezen
ministers Engelvuart, Booms en Geerling en
de gepénaionneerde vice-admiraals Uhlenbeck
èn De Casernbroot.
i{' De heer T. M. Bdchke, benoemd tot yice-
èónsul der Nederlanden te Drontbieiro, is door
Het hoofdbestuur van den anti-dienstver'
vangingbood heeft indertijd aao de Eerste
Kamer verzocht het herziene hoofdstuk VIII
dér grondwet te verwerpen. Geheel andeW
taal spreekt de oud-voorzitter van den boud<
de oud-minister van oorlog, gen. van Limburg
Stirum, in een adres, thans aau de Eerste
Kamer toegezonden. Hoewel betreurende, ge-
lykhy ook in een schrijven vaulOAug.aflo
de betrokken ministers te kennen gaf, dat
niet de onvervreemdbare dienstplicht in dé
grondwet is gevestigd, acht hy toch dat »eeb
achtste hoofdstuk, dat den gewonen wetgever
Dagenoeg geheel vrijlaat, gelyk het onlang»
in eerste lezing aangenomene, vérre te ver
kiezen is bovén voorschriften als die van 1848,
die strekten om »het ellendige vuiloisbakstel'
cei", waaronder de gewapende macht, er» vooral
het korps officieren sinci^or 1815 erbarme-
lyÜ' gebÓkt gaaof beftendigém *"-
4 Door den gewonen wetgever vry te laten'V,
roept hy de Kamér toe, zlioudt gij den weg
naar het beste open. Met welken schyn van
billijkheid zou men dien wetgever uu mogen
wantrouwen, hem aan knellende banden mogen
legg0D, en zoo doende het naderen 'van dat
edele doel - de beste legervorming zelf»
van verre, -voor vele jaren nog, onmogelijk
maken? Dit kunt gy niet willen."
Hy vertrouwt daarom, dat de Eerste Kamer
hoofdstuk VIII zal aannemen.
In het laatst van November e. k. zal te Rot
terdam in den nieuwen schouwburg aan dé
Aert van Nesstraat optreden Mevr. Sembrich,
een coloratuur-zangeres van meer dao ge
wone gaven; de Post noemt haar een zeld
zame zangeres, wier orgaan in de hoogte gren»
zeoloos schijnt. Zoo oordeeleo ook andere
Duitsche bladen over haar; het Deutsche Ta-
qellatt wjjst op de groote verscheidenheid dar
nummers, door mevrouw Sembrich teQ gehoore
gebracht. De groóte aria uit Mozaits Entführung,
de Waanzinscène uit Hamlet, de Polacca uit
Puriteinen brachten de toehoorders in verruk
king; maar nog meer werden ze getroffen doof
de innig schoone voordracht vao eenige liederen.
Zeer zeker zal de gevierde zangeres op 28
November te Rotterdam ook tal van kunst*
vrienden om zich verzamelen.
j j fa
'•j'ij-
.ïf-'i-T
