1888. y Maandag 30 Januari. N°. 6912.
Eerste
Loting
JNTationale Militie.
Twe©-©n-vr t i g ei t J" a ar g an g
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
Kennisgeving.
Si
Binnenlandsche Berichten.
Ilfc®
ËS$
UITGEVER: jj;QD£.
VOOR DE '.ftft
:^|.s'j^.r;yj-''^Y-v^s^-**vv^^i ,\.'f "*>"^'V* t'ï <v£'V'*SVv-*-*♦ ;^.VVJ-';/-' r-•'•'■'-'.V-. -•• t'-*voj',v'V;" \V'f r- t - V' v' *•'-. ir«: 'v *- *",'t "-•••'" v! *■•-•, «-* V J-VYV.'.i*,'Vf*v^V'tv1
Abonnementsprijs, per kwartaal ƒ1.85.
ft' franco per post, door het'geheele Rijk - 2.50.
Afzonderlijke nommers MO.
BVKEAUi MARKT; B, 12 4.
Advertentieprijs:' van 1—10 gewone regels met
inbegrip van eene Courant IHJr
Iedere gewone regel meër - ,10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend. -ft
De Burgemeester en Wethouders vak
ohiedam;
.'•tV Géven bij deze kennisdat de LOTING der in
het vorige jaar voor de Militie ingeschrevenen, 'door
den lieer Commissaris des lConiiigs in deze Provincie,
:-';b|j besluit van den 16 Januarij 1888, A, no. 109, (2do
ft AM.) Brov. Blad no., 8, is bepaald op Woensdag en
Donderdag den 22 en 23 'Februarij 1888, telkens des
voorrniddags ten half elf ure.'
U De belanghebbenden worden mitsdien opgeroepen om
vv Op gemelde dagen to verschijnen in het gebouw
Musis Sacrum, aan de Lange Haven alhier, alwaar
••4e Loting zal worden gehouden, en wel
Voor de Lotelingen wier. geslachtsnaam begint
.'"inet' een der-letters A'tot en met L, op Woensdag
itn 22Februarij, en.
Voor deLotelingenwier geslachtsnaam begint
met eon der letters M tot eh met 'Z, op Donderdag
den 23 Februarij 1888.
V;. Gedurende vijf dagen, te rekenen van den dag
waarop de Loting heeft plaatsgehad, kunnen tegen de
w\jze,waarop zij is geschied; bij Gedeputeerde Staten
I bezwaren worden L ingebragt door belanghebbende
Lotelingen, of door hun vader of voogd, bij verzoek
schrift op ongëzègeld papier; ondërtrekcnd door hem
dié de bezwaren inbrengt; welk verzoekschrift moet
worden bezorgd bij den Burgemeester dezer Gemeente.
Voorts wordt ter kennis van de Lotelingen' gebragt,
dat op Maandag don 20 en-Dingsdag den 21 Februarij
ft 1888, telkens des voormiddags van -10 totl2(uro, ten
'l Raadhuize der Gemeente, zitting zal worden gehóuden
tot het opmaken van de Getuigschriften, bedoeld bij
•alinea2 en 3 van art', 53 der Wét op de Nationale
Militie van den 19 Augustus 1861{Staatsblad no. 72),
en' wel tot liet opmaken van de getuigschriften
ter bokoming van vrijstelling wegens Iroeierdienst
op eerslgemelden dag en voor het,opmaken van die ter
bekoming van vrijstelling 'als ,eenige wettige zoon
.op Xaalstgemelden dag. ft'r/'j'". ftj -ft 'i
De betrokken Lotelingen •zullen tot dat einde moè-
ten verschijnen met twee ter goeder naam en foam,
staande meerderjarige Ingezetenen dezer Gemeente;
die do vcreischto getuigenis kunnen alleggen en het
aldaar; opSte maken Getuigschrift kunnen onder-
teekénen. 'j 'Lft;;
ft-.; En is hiervan, afkondiging geschied, waar het be-
hoort, den 28 .Januarij 1888. ft
liiv - De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
rjM P. J. VAN DIJ iC VAN MATENESSÉ.'
';g.- V 4'.'Üe Secretarisj
A. W. MULDER;
•K.nf'f x Sohiedam 28 Januari 1888.
Het is een achtbare ''voorraad; lectuur, dié
deze maaud een .Nederlandsch couranten-,;
v!/;1'lezer .wordt ^voorgezet.Zelfs al bepaalt hij
^vfzich eokel tot hetgeen, de staatkundige;aan-
•rgeleg'enheden- vah 'r ons-land 'aangaatj-dan'is
i-Hfiliièt'bijna obmogelijk.vanalles kennis tè nemen,
%at elke dag 'medebrengt.
-0-j^jJ.cZóó' hadden we.in de laatste, week de eerste
fe^vergadering vandei kiesyereenjging tó Utrecht;
^^iEeódracht maakt macht", waarvan hetver-
v filag kolommen beslaat.'Tóén kregen we' de
Valeton hierop.
'Aioelichting -van professor
on 1 no no';:- naniila n rra ra Ha
komst te Utrecht onder leiding vao deo heer
Buitendijk, en, wat misschien door velen over
het hoofd is gezien, een merkwaardig inge
zonden artikel in de N. Rott. Oourant van
een Uithoeker, dat de puntjes op de i zet.
Bg een aandachtige lezing van at het ge
schrevene en gesprokene'in de laatste dagen
bemerkt men vooreerst, datschier elkeschrgver
en spreker het terrein der historie bewandelt,
'waaruit ieder dan de conclusie trekt, dat bg
of zgn partg het bg het rechte eind heeft.
Ten anderen mag niet ongemerkt big ven, dat
de toon, die tot voor korten 'lijd werd ge
bezigd, als het op de beoordeeling van de
liberale partg aankwam, merkwaardig ver
anderd is, en zelfs de heer Lobman wil nu
wél erkennen, dat deze partg in de Oost on
tegenzeglijk vele verbeteringen heeft aan
gebracht, hoewel overigens het geheele eerste
gedeelte zgner rede tegen haar ia gericht.'
Het tweede gedeelte was de verheerigkingi
van de asti-rovolutionnaire partg, de partg-:
van het recht.
Over haar sameogaan-met andere partijen
zeide de hoogleeraar:
>De Roomsch-katholieken kunnen met haar:
samengaan op het gebied van vrijheid, ;om.
hunne kinderen op te voeden naar hunne over-;
i tuiging. Er steekt niets gevaarlijks iD, die grief
te doen ophouden. Maar niet alleen met de,
katholieken, ook io de liberale partg zijn er,'
die erkend hebben dat er een onrecht bestond.'
Die mannen beginnen 'zich langzamerhand tè
vereeDÏgen en er is geen bezwaar om zich bij
die mannen aan te sluiten. Die radicalen
hebben in 't begin der vorige eeuw gestreden
voor eene vr'ge kerk, en daarin lag een rechts-
beginsel tén grondslag. .Maar niet alleen uit
een rechtvaardigheidsgevoel beginnen de radi-i
ealeo de rechten der anti-revolutionnairen in
te zien. Het zgn ook practische lieden, dit
getuigt bun inzicht in de school-quaestie, die
ze eerst opgelost wilden zien door de nieuwe
kiezers, maar, omdat dit niet kan, begrijpen
die radicalen dat er een eiode aan d;n gods-
dienststrijd. moet' kdmén; Daarom; is vereeni»
ging met hen op dat gebied Diet te wraken,
r want er zgn wel tien middelen tegen een te
'vinden om in vrede te. leven."
Na professor Lobman', professor De Louter.
v'Niet op zgn geheéle.rèdéi jnóar op het gedeelte
waarin bg defoprichtiog* vair, dè kiesvereeoi-
ging Eendrachtmaakt macht", bespreekt,
wenschen we de aandacht te vestigen; het
ié ten deele èen teekeoiog dér anti-rëvolution-
jpairè partg.;;
v; Na gesproken te hebben over de verhoudin-
gen 'd de ciericale partg, gaat hij aidus voort:
^^WaarzoódaDigé partg-groepèeriiigontstaat,
'ontstaat tevens eëo groot "gevaar, waarop wjj
vooral onze aandacht.hébben gevestigd: liet
gevaar voor. de, libéralen, alsof zg in hun strjjd
tegen kerkelijke ..partijen, ook ..tevens strgd
,t.v°e,3lJ fIS* i1 é^'BG'onst.
;Die strgd dA vooral hier te lande een, ge--.
vaar. Ia de eerste plaats, omdat het Neder-,
landsche volk een bg uitnemendheid gods
dienstig volk is, en altgd geweest is; in de
tweede plaats omdat de tegenpartij met weer
galoostalent' dit heeft iogezien en daarvan
partg" getrokken. Vooral door die beide oorza
ken" is 't mogeljik geweest, dat; de meèniDg
"vrjj algemeen verbreid werd bg de godsdien
stig gezinde, doch staalkundig minder' ont--
wikkelde menigte, alsof liberaal en aoti-gods-
dien9tig,clericaal en godsdienstig woorden
-waren van éen beteekenis.
Met; dit, gevaar mag Diet worden gespot;
z|j alleen kunnen dat doen, die de waarde van
den godsdienst en het karakter van hun volk
mi8keoDeo, 'tls een uitermate groot gevaar,
zoóals de talentvolle leider der aoti-revoluti-
ÓDoaire partg met juistheid heeft ingezien. Hg
heeft op populaire wjjze de godsdieostige
hartstochten in het harnas gejaagd.
Is 't wonder, dat in die omstandigheden, die
oo8aan den rand hebben gebracht van kër-
teljjkë overhèersching, mannen van zeelr ver
schillende denkwgze op elk gebied, maat
schappelijk zödelgk en godsdienstig zich
hebben vereenigd om te beproeven of zi) op'
staatkundig gebied éen l|jn konden trekken,
om aan dien waan weerstand te bieden
Die poging is plicht. W|j zijn liet eens
vooreerst in onze- hooge waardeering van den
godsdienst als element in het maatschappelijk
leven, en waarmede men in Nederlaod ernstig
heeft te rekènen. Maar ook zgn wg het eeos
in dien zio, dat verschil op dit terrein niet
behoeft uit te sluiten den wil om samen te
werken in éeu geest op staatkundig gebied,
iu de eerste plaats om door daden te protes-
teeren tegen den waan alsof de godsdienst
bet privaat-eigendom, het monopolie ware
vao heo, die de godsdieostige'hartstochten
gebruiken voor hunne ciericale doeleindeo.
Zulke mannen staan hier voor u. Zg hebben
huo optreden beschouwd in de eerste plaats
als een gewetensdaad, op dit oogenblik nu de
herziene grondwet een nieuw tgdperk van
staatkundig léven opent. Maar 't is ook een
politieke daad, in deo m. i. goeden zin. 'l Is
een politieke daad, om te verklaren aan het
volk dat niet de tegenstanders van de ciericale
partijen noodwendig on-en aDti-godsdienstige
mannen zgn. 'tls een politieke daad, wanneer,
roaonen van onverdacht godsdienstigeo naam
.opeoljjk komen verklaren gjj bedriegt u daarin.
Gelukte hét ons, krachtig georganiseerd,
een dergelijk protest luid te verkondigen door
het gansche laod, de ciericale partijen waren
iri haren hartader getroffen. Wie hieraan
twyfelt leze de artikelen, door de Standaard
aan ons optreden ge w'gd. Daaruit spreekt spgt
en;, wrok, want 't is van dien waan der goede
menigte, dat de ciericale partjj leeft en wast.
l i: Hétgedeelte- van de 'rède van professor
A'. T 'j li "_1 n'i. i.nA.k
om voor ditmaal teo slotte de aaodacht te
vestigen op een woord van >Een Uithoeker'%
die de waarheid betwist van hetgeen de heer
Van Goltstein schreef: »In het bezit der
schooi zal het gemakkelijk vallen heerschappij
te voeren over de geesten.
Het is met andere woorden de dikwgl?
gebezigde stelliog: sWie de school heeft,
heeft de toekomst!"
Laat ops, zegt de Uithoeker, dé geschiedenis
even nagaan, zonder hooger op te klimmen dan
tot het laatst der vorige eeuw. ToeQ had
kerk deschool van oudsher gehadhaar ipvloed
op de opeobare school was zaer pertinent, die
op de bijzondere zeer merkbaar, en vaak be
slissend.
Toch hebben de kinderen der school vao
dien tjjd, volwassenen geworden, die school
tot io den grond toe hervormd; zij hebben
deo grooten stap gedaan om de school geheel
van de kerk te emaocipeereo, en dit door der
wet van 1806 bevestigd.
De school der wet van 1806 was in hoofd
zaak de .openbare,. doch_met,,eeue godsdien
stige tintin zekere uiterlijkheden van gebedefl,
gezangen, bgbellezing eoz. bestaande. En zie,
de kinderen der school van 1806 hébben
volwassen, ja oud gewordeo, de wet van 1857
gemaakt De school der wet vao 1857 zal
ik nu maar eeos de neutrale school ooemeD,
ofschoon die beDamicg onjuist is, doch om
haar te kéomerken als onderscheiden van die
van 1806. Wat deden nu de kinderen vao
de school van 1857, samenwerkende met de
buiten haar opgegroeide kinderen der bijzoö-
dere, voor een groot deel kerkelijk gekleurde V,
scholen?
Groot geworden, maakten z|j de wet vao
1878, herzagen zg de grondwet en lieten art
194 oriveraoderd.
(Vervolg in het volgend Nummer
SCHIEDAM, 28 Jftttnari|1888.
Van èen geachte zijde worden verschillende;"
aanmerkingen gemaakt op het verslag, door
oos van de tooneelvoorstelÜDg op Donderdag
avond geplaatst. Door omstandigheden, van
onzen wil onafhankelijk, kon de verslaggevèr,
die bg dergelijke gelegenheden ons ten dienste
staatj ditmaal niet tegenwoordig zgn...* De
welwillende hand, die ons nu geholpeo heeft,;;
sch'gnt minder gelukkig geweest te z|jn. W
Zoo b.v. hadden de heer Andrö é;n mejuf
frouw Meeuwissen moeten genoemd zgn
onder hen, die tot het succes van den avond i
zeer, zeer veel hebben bijgebrachtook.is op5£p,|l
de drukfout gewezen, waar van mejuffrou -
io plaats van den Aser Bugs werd gespróken.
Dé totale indruk is, volgens onzen laat,3tei»^|j|^p
berichtgever, deze, dat de artisten DonderdagS^J
jl.meesterlijk Hebben gespeeld. j| --i
dienteen opheldering gegeyent
Verder
aan mevrouw Albregt.'. De
De. Louter over bètonderw|jsgaan we voorb omtrent de ovatie ac
